རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་གྱིས་ཧིན་སྒོར་གཱ་རའོ་མང་པོ་ལྐོག་ཟ་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ལྡི་ལིའི་སྲིད་དོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེ་ནི་མུ་དྷིའི་གཞུང་གི་རང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་ཐབས་ཡིན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱིན་འདུག
རྒྱ་གར་གྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། ཁ་སང་རྒྱ་གར་དཔལ་འབྱོར་ལྷན་ཁང་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེས་དོན་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་(ED) གིས། ལྡི་ལིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཨར་ཝིན་དྷི་གེ་ཇི་ཝལ་ (Arvind Kejriwal) ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་བློན་ཆེན་བདུན་ལས། འཕྲོད་བསྟེན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཀྱི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ (Satyendar Jain) ལགས་ཀྱིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ནས་ ༢༠༡༦ བར་རང་ཉིད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན། ཧིན་སྒོར་གཱ་རའོ་ ༤།༨༡ ཀྱི་མ་དངུལ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོང་མིན་གསལ་ཁ་མེད་ཀྱང་། ལྡི་ལིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཨར་ཝིན་དྷི་གེ་ཇི་ཝལ་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་ཅིང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཚར་གཅོད་ཀྱི་མིང་བྱང་འོག་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་ཨེ་ཨེ་པེ་ (AAP) སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས། ད་རེས་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དོན་ནི་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འོས་བསྡུ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་ནི་ཨེ་ཨེ་པེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཧི་མ་ཅལ་གྱི་འགན་འཛིན་ཡིན་སྟབས། མུ་དྷི་ཡིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་བྷེ་ཇི་ཕེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པས་དབུས་ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་སོགས་གང་ལ་གང་འདོད་དུ་བེད་སྤྱད་ཀྱིས་སོ་སོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཕུགས་མདུན་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་སོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག་པ་མ་ཟད། ད་སྔ་བར་ཨེ་ཨེ་པེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་བྷེ་ཇི་ཕེ་ཡིས་ཉེས་མེད་ཉེས་འཛུགས་གང་ཡོང་བྱས་ནའང་། གྱོད་འཛུགས་རྫུན་མ་ཡིན་པ་དང་ཁུངས་སྐྱེལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་བརྟེན། ད་ཐེངས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་ཁོང་མགྱོགས་མྱུར་ཀློད་གྲོལ་ཡོང་བར་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་འདུག
ད་ལྟ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁྲོད་དུ། ལྡི་ལིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་མཱ་ནེ་ཤི་ (Manish Sisodia) ལགས་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཨ་ཏི་ཤི་ (Atishi)། ཨེ་ཨེ་པེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ (Saurabh Bharadwaj) སོགས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་ལྡི་ལིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཨར་ཝིན་དྷི་གེ་ཇི་ཝལ་ལགས་ཀྱིས་མཛད་སྒོ་ཞིག་གི་སྟེང་། བྷེ་ཇི་ཕེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པས་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་འཛིན་བཟུང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་གསང་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་མཁོ་སྤྲོད་བྱུང་ཡོད་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད་ལ། སྐུ་ཞབས་ཨར་ཝིན་དྷི་གེ་ཇི་ཝལ་ལགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཨེ་ཨེ་ཕེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པར་འདི་ལོའི་ལོ་མགོར་པཎ་ཇབ་མངའ་སྡེའི་ནང་འོས་བསྡུར་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། འདི་ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་འཁེལ་བའི་ཧི་མ་ཅལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད། ཨེ་ཨེ་པེ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པར་རྒྱལ་ཁ་ཤུགས་ཆེན་འཐོབ་པར་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྐོར་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ལམ་ཁག་ཅིག་གིས་བརྗོད་འདུག
ཐེངས་འདིའི་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་ཀྱི་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་གྱོད་གཞི་དེ་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ལོར་རྒྱ་གར་དབུས་ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་ལ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག་ཐོ་འགོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་འབྲེལ་ཐད་དཔལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་དབུས་ཉེས་དོན་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་(ED) གིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ནས་ ༢༠༡༦ བར་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་གཞུང་གི་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་སྐབས། རང་ཉིད་ཀྱི་སྟངས་འཛིན་འོག་ཡོད་པ་དང་མ་དངུལ་གྱི་ཁེ་སྤོགས་ལྡན་པའི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་ལ། ངེས་མེད་བཟོ་གྲྭ་དང་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལམ་ཁ་བརྒྱུད་ཧིན་སྒོར་གཱ་རའོ་ ༤།༨༡ ཙམ་གྱི་ས་ཁང་ཐོ་འགོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དོན་དངོས་ཐོག་ཁོས་སྒོར་མོ་དེ་དག་སྤྱད་ནས་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་གཡས་གཡོན་ས་ཁུལ་དུ་ས་ཆ་ཉོས་པའམ་ཡང་ན་ས་ཞིང་ཉོས་པའི་དངུལ་གྱི་སྐྱིན་ཚབ་འཇལ་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། དབུས་ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས། སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་བཟོ་གྲྭ་དེ་དག་གི་མ་དངུལ་འབོར་ཆེན་དེའི་འབྱུང་ཁུངས་གསལ་བོ་བཤད་རྒྱུ་མེད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
ཡང་རྒྱ་གར་བང་ཆེན་གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་ནང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ནས་ ༢༠༡༧ བར་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་རང་ཉིད་ཀྱི་མིང་ངམ་ཡང་ན་ནང་མི་སྤུན་ཉེ་ཡི་མིང་དང་མི་གཞན་གྱི་མིང་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བཟོ་གྲྭ་(Prayas Info Solutions)དང་(Akinchan Developers Pvt Ltd)། དེ་བཞིན་(Managalyatan Projects) དང་(Indo-Metal Impex Pvt Limited)བཅས་ངེས་མེད་བཟོ་གྲྭ་བཞི་བརྒྱུད་ཧིན་སྒོར་གཱ་རའོ་ ༤།༦༣ བླངས་ཡོད་པ་དང་། བཟོ་གྲྭ་དེ་དག་གི་མ་དངུལ་གྱི་གསུམ་ཆ་གཅིག་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་རང་ཉིད་དམ་ཡང་ན་བཟའ་ཟླར་བདག་གི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་གར་དབུས་ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ད་རེས་ནི་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་ཀྱིས་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་པ་ཐོག་མ་མིན་པར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ནས་ ༢༠༡༢ བར་ཁོས་བཟོ་གྲྭ་དེ་དག་བརྒྱུད་ཧིན་སྒོར་གཱ་རའོ་ ༡༡།༧༨ ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ནས་ ༢༠༡༦ བར་ཁོས་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་པའི་དངུལ་དེ་དག་གིས་ལྡི་ལིའི་གཡས་གཡོན་ས་ཁུལ་བཞི་ནས་ས་ཆ་ཨེར་ཀ་ ༣༢༢ ལྷག་ཉོས་ཡོད་འདུག
ད་ལྟ་དགུང་ལོ་ ༥༧ ཙམ་ཡིན་པའི་སྐུ་ཞབས་སཱ་ཊེན་དྷར་ཇེན་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཨར་ཝིན་དྷི་གེ་ཇི་ཝལ་ལགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་འོག རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་སྐབས་གསུམ་རིང་གནང་མྱོང་ཞིང་། ད་ལྟའང་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འཛུགས་སྐྲུན། གློག་ཤུགས་སོགས་ཀྱི་བློན་ཆེན་གྱི་འགན་ཁུར་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།