བློ་བཟང་། (ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་སློབ།)
༡.གླེང་སློང་བ།
རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས། བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་དང་། རིག་གཞུང་། ལེགས་བྱང་། སྐད་ཡིག་དང་བཅས་པར་གཏོར་བཅོམ་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བྱས་ཡོད་ལ། ཐ་ན་དབང་སྒྱུར་བའི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཡན་ཆད་ལ་འཁྱོག་བཤད་དང་རྫུན་བཟོ་སྣ་ཚོགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན།
རྩོམ་ཡིག་འདིར་གུས་པས་༼འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པས་ཕྱི་ལོ་ ༡༢༥༣ ལོར་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་བླངས་པ་ནས་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་བ་ཡིན་ཚུལ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བདེན་པ་ཡིན་མིན་ལ་དཔྱད་ཞིབ་༽ཐུང་ངུ་ཞིག་བྱེད་འདོད།
༢. འགྲོ་མགོན་འཕགས་པའི་སྔོན་གྱི་བོད་སོག་གམ་རྒྱ་ནག་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་ལྟ་བ།
གླིང་ཆེན་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་མཚན་གྱི་སྙན་པ་མཐོ་བའི་ཐུ་བྷོད་བཙན་རྒྱལ་ཆེན་མོ་སོག་མའི་ཕོན་ཐག་ཆད་པ་བཞིན་ཕྱོགས་སུ་ཐོར་རྗེས། བླ་ཆེན་དང་། སྡེ་དཔོན། ས་བདག་ཁག་ནས་རང་རང་གི་འཛིན་བཞིན་བདག་པའི་ས་སྡེ་ཆུང་ངུར་ཁྲིམས་མགོ་རང་སྐྱོང་ལྟ་བུར་བདག་འཛིན་བྱེད་ཅིང་། མཚམས་རེར་སྡེ་དཔོན་ཆུང་ཁག་དབར་ནང་འཁྲུག་ཆུང་ངུ་རེ་ལ་མགོ་འཁོར་ཏེ་འདུག་པ་ལས། བོད་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱིའི་ས་མཚམས་ལ་མཉམ་སྦྲེལ་གྱིས་སྲུང་འདོམས་བྱེད་མཁན་མེད་པར་ས་གནས་སོ་སོའི་སྡེ་དཔོན་ནས་རང་སྲུང་བྱས་ཏེ་སྡོད་མུས་ཀྱི་སྐབས། ཕྱི་ལོ་ ༡༢༠༠ ཙམ་ནས་བོད་ཀྱི་བྱང་ཤར་དང་ནུབ་བྱང་སོགས་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁག་ཏུ་སོག་པོ་ཆིང་གེ་སི་ཁཱང་གི་དྲག་པོའི་དཔུང་ཤུགས་སླེབས་པར་བརྟེན། དེ་ལ་ངོ་སྲུང་ལྟ་བུར་ཐོག་མར་མཇལ་ཞུ་དང་། ཕྱག་རྟེན་སྤྲོད་པ། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་”འདབ་ནོར་”ཞེས་རྟེན་ཆས་ཆུང་ངུ་རེ་སྤྲད་དེ་རང་རང་གི་ས་སྡེ་མི་སྡེར་བརྡབ་གསིག་མི་འབྱུང་སླད་དུས་ཡུན་ཕར་འགྱངས་གནས་ཐུབ་ཁོ་ནས་དུས་ཚོད་འདའ་བར་བྱས། དུས་ཕྱིས་ཆིང་གེ་སི་ཁཱང་བཤེགས་པའི་གནས་ཚུལ་བོད་ཕྱོགས་ནས་ཐོས་ཏེ་བོད་པས་”འདབ་ནོར་”ལོ་ཁ་ཤས་ལ་མ་སྤྲད་པར། གོ་དན་ཁཱང་ཁྲོས་ཏེ་༡༢༤༠ལོར་བོད་དུ་དམག་དྲངས། རྭ་སྒྲེང་དང་རྒྱལ་ལྷ་ཁང་མེར་བསྲེགས། གྲྭ་བ་ལྔ་བརྒྱ་བསད་པ་སོགས་བརྡབ་གསིག་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་། ཕྱིས་སུ་སྡེ་དཔོན་དང་ཡུལ་ཚན་སོ་སོས་”འདབ་ནོར” སྔར་རྒྱུན་བཞིན་སྤྲོད་རྒྱུ་བྱས་པ་ཙམ་ལས། སྡེ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་བདག་དབང་ཚང་མ་སྔར་སྲོལ་བཞིན་དང་། བོད་ནང་ཧོར་གྱི་གསེར་ཡིག་པ་དང་། འདེད་པའི་འགྲུལ་བཞུད་པ་མ་གཏོགས། དབང་ཆ་འཛིན་མཁན་སོག་པོའི་མི་སྣ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མ་བྱུང་།
ཇིང་གེར་གྱི་རྗེས་གོ་དན་ཁཱང་ཉིང་ཤ་དང་ཀན་སུའུ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་སར་འཁོད་རྗེས། ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ལ་བཀའ་ཡིག་སྤྲིངས་ཏེ་སོག་ཡུལ་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་བླ་མར་གདན་དྲངས་པར། ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་དགུང་ལོ་བགྲེས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་བསྟན་འགྲོའི་བདེ་དོན་ཁོ་ན་ཐུགས་ལ་བཅངས། ཁོང་གི་དབོན་སྲས་རྣམ་གཉིས་ཕྱག་ཕྱིར་འཁྲིད་དེ་ལྷ་ལྡན་ཞིང་ནས་ཆིབས་ཐོན་གྱིས་ཆེན་པོ་ཧོར་གྱི་ཡུལ་དུ་བཏེགས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་རྒྱལ་བློན་འཁོར་བཅས་ཚིམས་པར་མཛད་པ་དང་། གོ་དན་ཁཱང་གི་པགས་ནད་ཤ་བཀྲའི་ནད་གསོ་བར་མཛད། རྒྱའི་མི་ཡུར་བཅད་པ་སོགས་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེན་བསྐྱངས་མུར་སོག་ཡུལ་དུ་སྐུ་གཤེགས། དེའི་དུས་ཆིང་གེ་སི་ཁཱང་གི་མི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཤར་ནུབ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་དབང་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། རྒྱ་ནག་སྐབས་དེར་ཉིན་ཤ་ཅིན། སུང་སྟེ་དུམ་བུ་གསུམ་དུ་གྱེས་ཡོད་པར་རིམ་གྱིས་དབང་བསྒྱུར་ཏེ་མཐར་ཡོན་རྒྱལ་རབས་བཙུགས། སོག་པོས་དབང་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་དུ་རྒྱལ་བོ་བསྐོས་ཤིང་། ཞི་དྲག་གི་དབང་ཆ་ཚང་མ་སོག་པོ་རང་གིས་བཟུང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་། བོད་ནང་སོག་པོའི་གསེར་ཡིག་པ་དང་། “འདབ་ནོར” ལེན་པ་ཙམ་ལས། དབང་བསྒྱུར་ཅི་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དང་། “འདབ་ནོར་” དེ་ཡང་འདི་ཙམ་ཞེས་རྒྱས་བཅད་མེད་པར་ས་པཎ་རང་གིས་སོག་ཡུལ་ནས་བོད་ཀྱི་མི་སྡེར་སྤྲིངས་པའི་ཆབ་ཤོག་ལས་ཤེས་ཐུབ་བོ།།
༣.འགྲོ་མགོན་འཕགས་པའི་སྐབས་གྱི་བོད་སོག་གམ་རྒྱ་ནག་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་ལྟ་བ།
ཕྱི་ལོ་ ༡༢༥༣ ལོར་གོ་དན་ཁཱང་གཤེགས་པར་ཀུབ་ལེ་ཁཱང་རྒྱལ་སར་འཁོད་ཅིང་། འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་གདན་དྲངས་ཏེ་ཟླ་བ་མང་པོར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནད་མང་པོར་དྲི་བ་ཞུས་པར་ལན་ཐོགས་པ་མེད་པར་གནང་བས་དད་པ་རྒྱས་ཏེ་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བཀུར།འཕགས་པའི་སྐུ་མདུན་ནས་དབང་ཞུ་བར་དམ་ཚིག་ཅི་ཡོད་ཁས་བླངས་པ་སྔོན་དུ་སོང་ཐོག སྔ་ཕྱིར་ཀྱེེ་རྡོ་རྗེའི་དབང་ལན་གསུམ་ཞུས། དབང་ཡོན་དང་པོར་བོད་ཁྲི་སྐོར་བཅུ་གསུམ་གྱི་དབང་རིས་བདག་ཐོབ་དང་བཅས་པ་ཕུལ། དབང་ཡོན་བར་བ་ལ་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་དབང་རིས་བདག་ཐོབ་དང་བཅས་པ་དང་། དབང་ཡོན་རྟིང་མར་རྒྱའི་མི་ཡུར་ཆེན་མོ་ཕུལ་ཞིང་ཏི་ཤྲཱིའི་གོ་ས་ཕུལ་ཏེ་རྒྱལ་བོའི་དབུ་བླའི་མཚན་གསོལ། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བོ་ཁཱང་གིས་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་བཀའ་དྲིན་ལས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་འདི་ཕན་བདེའི་དཔལ་ལ་བཀོད་པར་མཛད་པའི་བཀའ་དྲིན་ཤེས་ཆེད་དུ་འཇའ་ས་མུ་ཏིག་མ་དང་། བནྡེ་ཤེད་བསྐྱེད་མ་གཉིས་སྔ་ཕྱིར་གནང་ཞིང་། ཆོས་བྱེད་དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་རྣམས་དམག་ཁྲལ་ལས་གསུམ་གང་ལ་ཡང་རྒྱུགས་མི་དགོས་པ་བཟོས། འགྲོ་མགོན་འཕགས་པར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་བདག་ཐོབ་ཕུལ་བ་ནས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ས་སྐྱ་བས་དབང་བསྒྱུར་འགོ་ཚུགས་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ཉེ་གནས་ཤཀྱཱ་བཟང་པོ་དཔོན་ཆེན་དང་། ཀུན་དགའ་བཟང་པོ་ནང་ཆེན་དུ་བསྐོས་ནས་དབང་བསྒྱུར།
དེ་ནས་བཟུང་སོག་པོར་”འདབ་ནོར་”སྤྲོད་མི་དགོས་པ་བྱས་ཏེ་ཁྲི་སྐོར་བཅུ་གསུམ་དང་། བྱིངས་རྣམས་རྒྱལ་ཕྲན་ལྟ་བུར་བརྩིས་ནས་ཁྲིམས་དང་ལུང་བསྒྱུར་ཞིང་། ཁྲིམས་མོ་ཆེ་གཏན་ལ་ཕབ། ༡༢༧༩ལོར་ཀུབ་ལའི་ཁཱང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རྒྱལ་ཁམས་ཡོངས་རྫོགས་དབང་དུ་བསྡུས་ཏེ་ཡོན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས་པར་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཀྱི་ཤིས་བརྗོད་དང་ཕྱག་རྫས་གྱ་ནོམ་པ་གནང་། ཡོན་གྱི་དུས་སྐབས་སུ་པེ་ཅིང་དུ་ཞོན་ཀྲན་ཡོན་ཏེ་ནང་ཆོས་དང་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་ཁང་བཙུགས་ནས་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པར་དེའི་འགན་འཁུར་བའི་གོ་གནས་ཕུལ་བར་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་དང་ནང་ཆོས་ཐད་མཛན་འཕྲིན་རླབས་ཆེན་བསྐྱངས། འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྔ་ཕྱིར་བོད་དུ་ཚར་གཉིས་ཕེབས་པར་རྒྱལ་བོ་ཁཱང་གིས་སྦྱིན་བདག་བྱས་ཏེ་གཙང་གི་ཆུ་མིག་རིང་མོའི་ཆོས་འཁོར་བཙུགས་པ་སོགས་གནང་སྐྱེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བོད་རྣམས་ཚིམས་པར་མཛད། དུས་ཕྱིས་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཉེ་གནས་ཀྱིས་བླ་མ་དང་དཔོན་ཆེན་དབར་ཞུ་ལོག་དང་ཕྲ་མ་བཅུག་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་སྐུ་གཤེགས། དེ་འཕྲལ་སོག་པས་བླ་མའི་གཤེགས་རྐྱེན་རྩད་གཅོད་ཆེད་དཔུང་ཆེན་བོད་དུ་བཏེགས་ནས་ས་སྐྱའི་དཔོན་ཆེན་གསོད་པ་སོགས་བྱས་སོ།།
༤. འགྲོ་མགོན་འཕགས་པའི་སྐབས་བོད་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་མིན་ཐད་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་དང་མཇུག་བསྡུ།
དེ་ལྟར་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ལས་བོད་དང་སོག་པོའམ་ཡོན་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡོང་སྟངས་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་། ས་པཎ་དང་གོ་དན་ཁཱང་མཇལ་བའི་སྔ་ཕྱི་ཀུན་དུ་བོད་པས་”འདབ་ནོར་”སྤྲོད་དགོས་པས། དེས་ལྟར་སྣང་ལ་སོག་པོའི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཏུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་མངོན་མོད། བོད་ནང་ཁྲིམས་ལུང་བསྒྱུར་བའི་དབང་བོད་པ་རང་གི་ལག་ཏུ་ཡོད་ཁར། ཀུབ་ལའི་ཁཱང་གིས་བོད་ཆོལ་གསུམ་དབང་ཡོན་དུ་ཕུལ་བ་ནས་བཟུང་། བོད་སོག་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་འཕོ་འགྱུར་གསར་བ་ཞིག་སླེབས་ཡོད། དེ་ནི་མཆོད་གནས་དང་ཡོན་བདག་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་པཎ་ལ་གནང་བའི་འཇའ་ས་དང་། འཕགས་པར་གནང་བའི་འཇའ་སའི་ཁྱད་པར་ལས། དང་པོར་དཔོན་གྱིས་མི་སེར་ལ་བཀའ་བཏང་བ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་དེ་སྦྱིན་བདག་གིས་བླ་མར་ཕུལ་བའི་ཞུ་ཡིག་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ལས་གསལ་བོར་ཤེས་ནུས་ལ། ཁཱང་གིས་འཕགས་པ་ལས་གསང་སྔགས་ཞུ་དུས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོའི་དམ་ཚིག་ལ། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་འཕགས་པའི་བཀའ་དང་མི་འགལ་བར་ཞུ་རྒྱུ་ཞུས་པས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་དབང་ཆ་མཐོ་ཤོས་འཕགས་པའི་ཕྱག་ཏུ་ཡོད་པ་གསལ་བོར་མངོན། དེ་མིན་ཁཱང་གིས་སྨན་ཙེའི་ཡུལ་(རྒྱ་ནག་གི་སའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པར་བཤད)ལེན་དུས་འཕགས་པར་བཀའ་འདྲི་དགོངས་བསྐོར་ཞུས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཁཱང་གིས་ཆོས་ཞུ་སྟངས་དང་། གུས་ཞབས་ཞུ་སྟངས་ཡན་ཆད་ནས་བཟུང་། ཐམ་ག་དང་མཚན་བསྟོད་ཀྱི་ཚིག་ཚུན་ཆད། ཕྱིར་བོད་དུ་ཕེབས་པར་ཕེབས་སྐྱེལ་དུ་ཞག་ནས་ཟླ་བར་སྤར། ཟླ་བ་ནས་ལོར་སྤར་ཏེ་ཨ་མདོའི་ཡུལ་བར་དུ་རྒྱལ་བོ་སྐུ་དངོས་ངོ་བཅར་ཞུས་ཏེ་འབྲལ་མི་ཕོད་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེའི་ཕྱིས་བླ་མའི་གཤེགས་རྐྱེན་རྩད་གཅོད་ཆེད་སོག་དམག་བོད་དུ་བཏང་བ་སོགས་ཕྱོགས་གང་ནས་བསམས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ཕན་གཅིག་གྲོགས་དང་། ཆེ་མཐོང་འབུལ་རེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་གཅིག་འོག་གཅིག་འདུས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པ་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ། གལ་སྲིད་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པར་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་བདག་ཐོབ་དབང་ཡོན་དུ་ཕུལ་བ་ནས་བོད་སོག་པོའི་ཆ་ཤས་སུ་བགྲངས་ཀྱང་བོད་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་གཏན་ནས་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱང་སོག་པོའི་འོག་ཏུ་སྡུག་སྦྱོང་མྱོང་བཞིན་པ་ཡིན། ཡང་སོག་པོའི་འོག་ཏུ་ཡོད་པས་ཡོན་གྱི་འོག་ཏུ་ཚུད་ཅིང་། ཡོན་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དུས་ད་དུང་ཡོན་བཙུགས་མེད་པས་སོ།། གཞན་ཡང་། ཡོན་གྱི་འོག་ཏུ་ས་ཆ་ཤོར་བ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ནམ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་སུ་བགྲངས་དགོས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ཏེ། སོག་པོའི་འོག་ཏུ་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བཞི་བཅུ་ལྷག་གི་ས་ཆ་ཤོར་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོག་པོའི་ཆ་ཤས་སུ་བགྲངས་མི་རུང་བ་ལྟ་བུའོ།། གཞན་དུ་ན་རྒྱ་ནག་རང་ཉིད་ཀྱང་སོག་པོའི་ཆ་ཤས་སུ་ཁས་ལེན་དགོས་སོ།། སྔོན་གྱི་སྐབས་ཤིག་ས་ཆ་དབང་དུ་ཤོར་བ་ལས་དེའི་ཆ་ཤས་སུ་སྨྲ་དགོས་ན་དེང་ཡུག་རིན་ཡང་ར་ཤི་ཡའི་ཆ་ཤས་སུ་སྨྲ་དགོས་མོད། དྲང་བདེན་སྨྲ་བའི་སྐྱེ་བོ་སུས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་ལ། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་པ་ཉེ་སྔོན་གྱི་གསར་འགྱུར་ལྟར་རོ།། མདོར་ན། བོད་དང་ཡོན་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་ནི་མཆོད་ཡོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཙམ་ལས་གཞན་མིན་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་ཁ་གྲགས་པའི་བདེན་གཏམ་གསུབ་ཏུ་མེད་པ་དེའོ།།
ཡ་ཡ། དེ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ད་དུང་ཡང་། མིག་ཡ་གཅིག་གིས་གཅིག་གིས་བལྟ་ལྟངས་རང་རེད་འདུག།