དེ་རིང་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀོ་རི་ཡའི་དད་ལྡན་རྣམས་ལ་མཇལ་ཁ་དང་བཀའ་སློབ་སྩལ་ནས་བྱམས་བརྩེ་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐབས་བྱ་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་མཛད།
༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀོ་རི་ཡའི་དད་ལྡན་རྣམས་ལ་མཇལ་ཁ་དང་བཀའ་སློབ་སྩལ། ༢༠༢༣། ༡༡། ༢ དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྐུ་པར།
དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༢ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་མཁན་པོ་ཅིན་ཡོག་གཙོས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ལྷག་ལ་མཇལ་ཁ་སྩལ་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་༧མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱིས་ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་ནས། འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བྱམས་བརྩེས་སྐྱོང་རེས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སྩལ་སོང་།
སྐབས་དེར་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། དེ་རིང་ཀོ་རི་ཡའི་ཆོས་གྲོགས་ཚོ་དང་མཇལ་བར་ངོས་རང་དགའ་པོ་ཞེ་དྲགས་བྱུང་། དེ་རིང་ཁ་སང་འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་སྒང་ལ་སྔར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་མ་དར་བའི་ལུང་པའི་ནང་ལའང་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་གསར་པ་བྱ་རྒྱུ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ནས་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་ཡི་འདུག ངོས་རང་ལ་ཚན་རིག་པ་ངོ་ཤེས་མང་པོ་ཡོད། ཆོས་དད་མེད་པ་རེད་དེ། སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྐོར་ལ་བཤད་ཡོང་དུས་ནང་པའི་གཞུང་ནང་གསུངས་པ་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་ཀྱི་འདུག གང་ལྟར་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་སེམས་སྐྱིད་པོ་བྱུང་ན་བདེ་སྐྱིད་རྩི་ཡི་འདུག སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཟེར་བ་འདི་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་ནས་འགྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་ཕལ་ཆེར་མ་རེད། སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དཀྲུག་མཁན་དེ་ག་རེ་ཡིན་མིན་དོ་སྣང་བྱས་ནས་དེའི་ཐོག་ནས་སེམས་ཞི་བདེ་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག བྱས་ཙང་དེ་རིང་ཁ་སང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ཡོང་ཐབས་ཐོག་ལ་དོ་སྣང་གསར་པ་བྱེད་མཁན་ཡོང་གི་འདུག ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན་ངོས་རང་གིས་ཆོས་ལུགས་ཚང་མར་གུས་ཞབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་། ཆོས་ལུགས་འདྲ་མི་འདྲ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་དེས་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་འབྲེལ་ནས། སེམས་དཀྲུག་མཁན་དེ་ག་རེ་ག་རེ་ཡིན་མིན་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ནས་སེམས་དཀྲུག་མཁན་དེ་ཉུང་དུ་བཏང་། དེ་ནས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་འདུག སེམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཕལ་ཆེར་ནང་པའི་ཆོས་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཞེ་དྲགས་ཡག་པོ་རེད་འདུག དེ་རིང་ཁ་སང་ཆོས་ལ་དད་པ་མེད་མཁན་ཚོས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ནས་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེའི་ཐོག་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་ཀྱི་འདུག ང་ཚོའི་ཕ་མེས་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྒང་ལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་ང་རང་ཚོ་སྐལ་བ་བཟང་པོ་རེད་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། དེ་རིང་ཁ་སང་ང་ཚོས་ཆོས་ལུགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་བཟང་སྤྱོད་ (secular ethics ) བཤད་ཀྱི་ཡོད། སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་དེ་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པ་པོ་དཀོན་མཆོག་ཟེར་བ་དེ་འདྲར་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་ནས་སེམས་ཞི་བདེ་བཟོ་རྒྱུ་ཞིག་མིན་པར། སེམས་ཁོ་རང་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ནས་ཞི་བདེ་བཟོ་རྒྱུ་ཞིག་རེད། ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན། ཞོགས་པར་ཡར་ལངས་མ་ཐག་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད། གཙོ་བོ་གཞན་ཕན་གྱི་བློ་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་བསམ་བློ་བཏང་། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་བཟོ་བྱེད་དེར་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་འཚོལ་གྱི་ཡོད། སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་དཀྲུག་མཁན་དེ་ཕྱི་ལོགས་ནས་ཡོང་གི་མི་འདུག ང་རང་ཚོའི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སེམས་དེ་དཀྲུག་ཡོང་གི་འདུག ང་རང་ཚོ་འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་སྒང་ལ་མི་གཅིག་པ་རེད་དེ། གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་སྐྱེས་པའི་ཁ་ཐུག་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ག་ལེར་ག་ལེར་བསམ་བློའི་ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་མེད་པ་དང་། བྱམས་བརྩེ་མེད་པ་བྱས། ང་དང་ཁྱོད་ཟེར་ནས་ཆགས་སྡང་གི་བློའི་ཐོག་ནས་རྙོག་གྲ་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བྱུང་དུས་སེམས་ལྷོད་ལྷོད་དང་གཉིད་སྐྱིད་པོ་ཁུག་གི་འདུག་ག ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་༧མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱིས། ངོས་རང་བཙན་བྱོལ་ལ་སླེབས་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་ཐུག་ཡོང་དུས། ངོས་རང་ལ་ཚན་རིག་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེར་དོ་སྣང་བྱས་ནས་ཐུག་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས། བོད་དུ་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་རེད་དེ། སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་གནས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ང་ཚོའི་བོད་ནང་ལ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མཁན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ཀྱི་འདུག་མ་གཏོགས་ཁོང་ཁྲོ་ལང་གི་མི་འདུག བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་བསམ་གནག་བྱེད་མཁན་དེ་དག་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་དེ་འདྲ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་བསམ་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་ཡི་འདུག ངོས་རང་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་གཅིག་དེ་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྒང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡར་སྤེལ་ཐུབ་ན་བསམས། སྙིང་རྗེ་ཟེར་བ་དེ་ཆུང་དུས་ནས་ཨ་མས་བརྩེ་བ་བྱས་པ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་འདུག་ག ཆོས་ཀྱི་སྐད་ཆ་གལ་མི་འདུག་ག ང་རང་ཚོ་ཨ་མས་འོ་མ་སྤྲད་ནས་གསོས་པ་ཞིག་ཡིན་དུས། ཆུང་དུས་ནས་ཨ་མར་བརྩེ་བ་བྱ་རྒྱུ་དང་ཨ་མས་བུར་བརྩེ་བར་བྱ་རྒྱུའི་བརྩེ་བ་དེ་ང་ཚོས་མུ་མཐུད་ནས་ཡར་རྒྱས་གཏང་ཐུབ་ན་དེ་གལ་ཆེན་པོ་འདུག ངོས་རང་གི་སྨོན་ལམ་དང་རེ་བ་དེ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་ཚང་མ་ཨ་མ་ནས་སྐྱེས་པ་དང་ཨ་མའི་འོ་མ་ནས་གསོས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་དུས། ངོས་རང་གིས་ཆུང་དུས་ཨ་མས་བརྩེ་བ་བྱས་པའི་བརྩེ་བ་དེར་དོ་སྣང་ཆེ་ཙམ་བྱེད་ན་བསམ་གྱི་ཡོད། སྙིང་རྗེ་ཟེར་བ་དེ་ཆོས་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱི་སྐད་ཆ་གང་ཡང་མ་རེད། འཇིག་རྟེན་བཀོད་པ་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྐད་ཆའང་མ་རེད། རང་བཞིན་གྱི་སེམས་བཟང་པོ་བྱ་རྒྱུ་དེ་གཙོ་བོ་རེད་འདུག ཅེས་དང་། དེ་རིང་ཀོ་རི་ཡའི་ཆོས་གྲོགས་ཚོ་དང་མཇལ་བ་རེད། ང་རང་ཚོ་ཚང་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་མཁན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པར་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་གཅིག་གྱུར་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ང་རང་ཚོ་མི་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྒང་གི་བརྩེ་བ་དེ་གོང་འཕེལ་གཏང་རྒྱུ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་གཙོ་བོ་གསུང་མཁན་གྱི་སྟོན་པ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་གི་ཡོད་དུས། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྒང་ལ་བྱམས་བརྩེ་གོང་མཐོར་གཏང་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མའི་ལས་འགན་རེད་གདའ། ཞེས་གསུངས་སོང་།
གཞན་ཡང་། ཀོ་རི་ཡའི་དད་ལྡན་ཞིག་གིས་རྩིས་དང་མོ་བརྒྱག་རྒྱུ་དེས་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པར་བར་ཆད་བྱེད་ཀྱི་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་གོ་ཐོས་བྱུང་བའི་ཐད་དགོངས་བཞེད་ག་རེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་བཀའ་ལན་དུ། ༧མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱིས། གཙོ་བོ་མ་སྐྱིད་པ་ཟེར་བ་དེ་སོ་སོའི་སེམས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་དུས། གཙོ་བོ་སེམས་ལྷོད་ལྷོད་ཡོང་རྒྱུར་བསམ་བློ་ཐོངས། མོ་རྩིས་བརྒྱག་རྒྱུ་དེ་དག་ཕལ་བ་རེད། ང་ཚོའི་སེམས་ལ་མ་སྐྱིད་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་ལང་ཡ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེའི་རྩ་བ་བརྩད་གཅོད་དུས་དེ་བདེན་འཛིན་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་རེད། ང་རང་ཚོའི་དབུ་མའི་གཞུང་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་འགྲུབ་པ་རེད་གསུངས་ཡ་དེ་ཞེ་དྲགས་གལ་ཆེན་པོ་རེད་འདུག ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཉིན་ལྟར་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་ཞེ་དྲགས་གཏོང་གི་ཡོད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་བསམ་བློ་བཏང་ཡོང་དུས་སེམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་དང་ང་རྒྱལ་དེ་གཞི་རྩ་མེད་པའི་ཟོལ་འདྲ་བོ་ཞིག རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་འགྲོ་ཡ་ཞིག་རེད་འདུག སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་པ་གཅིག་པུ་མིན་པར་སེམས་ལ་བཟོ་བཅོས་བརྒྱབ་ནས་འགྲོ་ཡ་དེ་ཡག་པོ་ཞེ་དྲགས་རེད་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།
