རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་བཅོས་སྒྲིག་དང་རྫུན་བཟོས་བྱས་ཏེ་མགུར་གླུའི་ནང་གི་སྦས་དོན་དང་ཆོས་ལུགས་མཚོན་དོན་སྦས་ཐབས་བྱས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བསྟན་འཛིན་ཕན་ཐོགས་ལགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་བ། ༢༠༢༥།༡༢།༠༦ དུས་བབ་ཀྱི་པར།
དེ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་འདུའི་ཐེངས་དང་པོའི་ཚོགས་ཐུན་བརྒྱད་པའི་སྟེང་། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཕན་ཐོགས་ལགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་དཔྱད་རྩོམ་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་བའི་ཁྲོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ནི། བོད་ནང་ཟིང་འཁྲུག་སློང་མཁན་ཞིག་དང་། བརྩེ་བའི་བླ་མ་སོགས་ཀྱི་མིང་བཏགས་ནས་ལོ་རྒྱུས་འཁྱོག་བཤད་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་བཅོས་སྒྲིག་དང་རྫུན་བཟོ་བྱེད་མགོ་བཙུགས་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་བྱུང་།
དེའི་ཐད་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིམ་པ་ཕན་ཐོགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་སྐབས་སུ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ཐོག་མར་ Yu Daoquan གིས་རྒྱ་བསྒྱུར་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། Yu Daoquan གི་ཐོག་མར་ཡིག་བསྒྱུར་གནང་སྐབས་བོད་ཡིག་ཤེས་ཙམ་ལས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ། བོད་མིའི་བསམ་བློ་འཁྱེར་སྟངས། སྐབས་དེའི་ཆབ་སྲིད་རྒྱབ་ལྗོངས་སོགས་སུ་གོ་རྟོགས་གང་ཡང་མེད་པས་བསྒྱུར་པར་གཞི་ག་ཚོད་བོད་ཡིག་པར་མ་དང་བསྟུན་ཡོད་བཤད་ཀྱང་། བོད་ཡིག་ཐོག་ནས་མགུར་གླུར་མཛའ་གཞས་ (情歌) ཞེས་བསྒྱུར་ནས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་བརྩེ་བའི་གྲྭ་པ་(情僧) དང་མཛའ་གླུ་(情歌) ཟེར་བའི་གཟུགས་བརྙན་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད། ཡང་ན་དེ་དུས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱ་མི་རིག་གཞུང་བ་ཚོས་ཤེས་བཞིན་དུ་མགུར་གླུའི་ནང་གི་སྦས་དོན་དང་ཆོས་ལུགས་མཚོན་དོན་འགེབས་ཐབས་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ལ་ནག་སུབ་གཏོང་ཐབས་བྱས་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བའི་གུང་ཁྲན་ཏང་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབར་བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཡོད། དུས་མཚུངས་རྒྱ་མི་དམག་མིའི་ནང་རྒྱ་ནག་ཡུལ་གཞས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པ་དང་རྒྱ་ནག་དམངས་གཞས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་དང་རིག་གཞུང་ལས་མི་ཚོས་བོད་ནང་ཆེད་མངགས་བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་འཚོལ་སྡུད་བྱས་ཡོད། ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་འི་མགུར་གླུར་ཡང་བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་ནང་གི་བརྩེ་དུང་གཞས་ཀྱི་རིགས་སུ་ཕོན་ཆེན་བསྡུ་ལེན་བྱས་འདུག དེ་དུས་སྐབས་ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཚོས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུའི་རྩོམ་པ་པོ་སུ་ཡིན་མིན་བརྗོད་མི་འདུག ཝང་ཡེ་ (Wang Yi Nuan ) གཅིག་པུས་བོད་ལྗོངས་གཞས་ཐུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་《西藏短歌集》ནང་བཤད་ཀྱང་གསལ་པོ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཤིང་དཔར་གཞིར་གཞག་ནས་བསྒྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ནང་ཤོ་ལོ་ཀ་གྲངས་ ༥༧ ཕལ་ཆེར་མང་ཆེ་བ་མི་དེས་ལག་བྲིས་གནང་ཡོད་ཞེས་བྲིས་འདུག མི་དེ་སུ་ཡིན་པ་མིང་བརྗོད་མི་འདུག འོན་ཀྱང་ཁོང་གི་བསྒྱུར་དཔེ་ཡང་ Yu Daoquan དང Liu Jiajuགཉིས་ཀྱི་བསྒྱུར་ལ་དཔེ་བལྟས་ཡོད་པས་རྩོམ་པ་པོ་ནི་༸རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་པ་སྨྲ་མི་དགོས་པ་རེད། Wang Yi Nuan གིས་གཞས་འདི་ཚོ་དམངས་ཁྲོད་ནང་ཁྱབ་པ་ལས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་རང་གི་བྲིས་མེད་ཞེས་བཤད་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༢ ལོར་ Mao ZeDong གིས་ཡན་ཨན་རིག་རྩལ་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐོག་གི་གཏམ་བཤད་ནང་རིག་རྩལ་གྱི་མི་དམངས་ལ་ཞབས་ཞུ། དང་ཐོག་བཟོ་ཞིང་དམག་གསུམ་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ཁ་ཕྱོགས་ཟེར་བའི་བསམ་བློ་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ཤ་སྟག་རེད། སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཁོར་ཡུག་རྐྱེན་པས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ནི་བཤུ་གཞོག་གྲལ་རིམ་ཡིན་པ་དང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་བོད་ནང་ཟིང་འཁྲུག་བླངས་པ་ཟེར་ནས་རྩོམ་སྒྲོག་བྱས་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ཉམས་ཞིབ་པ་རྣམ་པས་་གཏམ་བཤད་གནང་བ། ༢༠༢༥།༡༢།༠༦ དུས་བབ་ཀྱི་པར།
ཡང་ཁོང་མོས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོ་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱལ་མཚོའི་仓央嘉措热རྦ་རླབས་དྲག་པོ་འཕྱུར་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་གྲགས་ཅན་འཁྲབ་འཁྲིད་པ་冯小刚 ཡི་གློག་བརྙན་《非常勿扰2》ལ་དགའ་མོས་ཤུགས་ཆེན་ཐོབ་ཡོད། གློག་བརྙན་དེའི་མཇུག་ཏུ་གཞས་མ་ཐུག་ན་ལྷ་རབས་ཡིན་《最好不相见》ཟེར་བར་ཡང་མི་དམངས་ནས་དགའ་མོས་དང་ཁྱབ་སྤེལ་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་འདུག གཞས་ཚིག་དེ་ཡང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ནས་བཅོས་སྒྲིག་བྱས་པ་ཞིག་རེད་འདུག འོན་ཀྱང་། དེ་དུས་སྐབས་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་བ་དང་མི་ཚང་མས་དེ་ནི་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུར་ངོས་འཛིན་བྱས་འདུག དེ་ནས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་རྣམས་རྒྱ་མི་ཚོས་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཆགས་ཡོད། དཔར་སྐྲུན་ཁང་ཚོས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུའི་རྒྱབ་གྱི་ཚོང་ལས་ཀྱི་ཁེ་བཟང་འབོར་ཆེན་ཡོད་པ་མཐོང་ནས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་དང་ཁོང་གི་མགུར་གླུ་འབྲེལ་བའི་དཔེ་དེབ་ཁག་དཔར་སྐྲུན་བྱས་ཡོད། སྔོན་གྱི་ཆབ་སྲིད་རྒྱབ་ལྗོངས་མིན་པར་དམངས་ཁྲོད་ནས་རྦ་རླབས་འཕྱུར་བ་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་ལོ་རབས་༩༠ ནས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་རྒྱ་ནག་ནང་ཡང་དར་བྱུང་བ་དང་རྒྱ་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་པོས་དད་མོས་གནང་གི་ཡོད། བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་རྒྱ་ནག་ནང་ཡང་དར་དང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་གཉིས་རྒྱ་ནག་ནང་དར་ཁྱབ་ཡོང་བར་གཅིག་ཕན་གཅིག་གྲོགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད། དེ་ནས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་བརྩེ་བའི་གྲྭ་པ་(情僧) དང་མཛའ་གླུ་(情歌) ཟེར་བའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་བས་འུད་སྒྲོག་བྱས་ཡོད། ལྷག་པར་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་བཅོས་སྒྲིག་དང་རྫུན་བཟོ་བྱས་པ་དག་དར་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་ནས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་བརྩེ་བའི་གྲྭ་པ་གཟུགས་བརྙན་ངོས་འཛིན་མཁྲེགས་པོ་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་བརྩེ་བའི་གྲྭ་པ་དང་མཛའ་གླུ་ཟེར་བའི་གཟུགས་བརྙན་ངོས་འཛིན་མཁྲེགས་པོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན་དེས་མགུར་གླུའི་ནང་གི་སྦས་དོན་དང་ཆོས་ལུགས་མཚོན་དོན་འགེབས་པས་རྒྱ་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན་གྱིས་མོན་རྟ་དབང་ནས་སྤེལ། རྩོམ་སྒྲིག་པ། པདྨ་མཚོ།