ཚེ་རིང་པ་སངས། ལུང་རིགས་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
པེ་ཅིན་དང་ངྷ་ས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ནས་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་ལ་ཐག་གཅོད་ཅིག་འཚོལ་སྐབས་ནམ་རྒྱུན་ཁོང་ཚོའི་ལྷག་བསམ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སུ་རུང་ནས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གོམ་པ་རེ་སྤོ་བར་དགའ་བསུ་ཞུ་གི་ཡོད།
པེ་ཅིན་དང་ངྷ་ས། ལྷ་ས་བཅས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་སུ་ཡིན་ནའང་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་དཀྱུས་མ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལྟར་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་སུ་ཡིན་ནའང་ལྷག་བསམ་ངོ་མ་དེ་བསྟན་ཏེ་བློ་ཁོག་ཡོད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ཅིག་བྱས་ན་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་འདི་གཙང་སེལ་བྱེད་ཐུབ་སྲིད་པ་རེད།
བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་པའི་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་ཉེ་ཆར་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་དབུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་མགོ་གཙོ་ཏུའུ་ཆིན་ལིན་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་རྗེས། བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཁོང་གིས། འབྲེལ་མོལ་མཐའ་མ་དེ་ནི་དཀའ་ལས་ཁག་ཤོས་དེ་ཆགས་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ནང་དུ་ཁོང་གིས་ད་དུང་། ༼གྲོས་བསྡུར་གྱི་སྐབས་ང་ཚོས་རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་མ་བྱས་ན་ད་ཡོད་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་འདི་མུ་མཐུར་ཉར་རྒྱུའི་དགོས་མཁོ་མེད་སྐོར་ཐད་ཀར་འགྲེལ་བརྗོད་མ་བྱེད་ཐབས་མེད་བྱུང་།༽ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་པེ་ཅིན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པ་དེས་འབྲེལ་མོལ་མཐའ་མའི་སྐབས་དེར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ཡོང་བར་བོད་མི་ཚོར་རེ་བ་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་ཀྱི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་དེ་ནི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པས་ཕྱག་ལས་ལམ་ལྷོང་མ་བྱུང་བའི་ཐད་ངོས་ལེན་གནང་བའི་དམིགས་བསལ་གྱི་དོན་གཏམ་ཞིག་རེད་ལ། པེ་ཅིན་ལ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་མེད་པའི་ཐད་ངྷ་ས་ནས་བློ་འགྱོད་སྐྱེས་བཞིན་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཕྱོགས་ནས་ནམ་རྒྱུན་ཡིན་ན་བོད་མི་ཚོར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་མི་འདུག་ཅེས་ལམ་སེང་བོད་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ད་ནི་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱིས་བདེན་པ་དེ་གོ་ལྡོག་ནས་ཡོད་པ་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་བསམ་མེད་མཁན་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་ཡིན་ལ། རྒྱ་ནག་གིས་གནད་དོན་འདི་སེལ་རྒྱུར་འདོད་པ་བསྟན་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་དུང་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ལོ་འདི་དག་གི་རིང་ལ་བོད་མིའི་ཕྱོགས་ནས་ཐོག་མའི་རང་བཙན་གྱི་དགོས་འདུན་ནས་གཅོག་ཆ་དང་བློས་གཏོང་མང་པོ་ཞིག་བྱས་པ་རེད། འདིས་ད་དུང་འདང་གི་མེད་པར། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་ལ་དགོས་པ་ནི་བོད་མི་ཚོས་ཡོངས་སུ་མགོ་འདོགས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད།
ང་རང་བོད་མི་སེམས་ཁྲལ་ཡོད་མཁན་ཞིག་གི་ངོས་ནས། ངས་དོན་དངོས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་འབྱུང་ཐབས་སུ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ང་རང་གི་བསམ་ཚུལ་འབུལ་གྱི་ཡིན། ངྷ་རམ་ས་ལའི་དབུ་ཁྲིད་དག་གིས་ད་ནི་པེ་ཅིན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བཏོན་པའི་བརྡ་ལན་བཙན་པོ་འདིར་དོན་དངོས་ཀྱི་བསམ་ཞིབ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཐག་གཅོད་གནང་བར་བློ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་འདུག
དོན་ཕན་གྱི་གྲུབ་འབྲས་འབྱུང་བའི་ལས་དོན་དགོངས་འཆར།
ང་ཚོས་ཐུག་འཕྲད་བརྒྱུད་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་འདི་སེལ་བར་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ལེན་གྱི་ཡིན་ན། ངའི་བསམ་ཚུལ་ལ་གཤམ་གསལ་དོན་ཚན་ཁག་ཚུད་པའི་ལས་དོན་རིགས་རྩོམ་དགོས་ཀྱི་འདུག
༡། ངྷ་རམ་ས་ལའི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སེམས་ཁྲལ་ངོ་མ་སྟེ། བོད་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པར་གོ་ཤེས་བྱེད་པ་དང་། འདི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་ཁ་བསྒྱུར་རྒྱུ་མི་འདུག རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་བཞུགས་བཞིན་དུ་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱང་པ་ཡིན་ན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ལམ་ཁག་གི་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེར་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཆིབས་བསྒྱུར་འདི་དག་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་རེད། ངྷ་རམ་ས་ལའི་ཕྱོགས་ནས་འདི་ལ་ལྟ་སྟངས་གཞན་པ་ཡོད་ཀྱང་པེ་ཅིན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་འདི་ནི་ཆབ་སྲིད་རྐྱང་བར་མཐོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
༢། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ནང་ཡོད་ཅིང་འཛམ་གླིང་ནང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཚང་མར་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་མཁན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་དེ་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། ངྷ་རམ་ས་ལས་པེ་ཅིན་གྱི་དབུས་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་གྲོས་མོལ་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་དང་བོད་དོན་ཆེད་བཙུགས་པའི་འཛམ་གླིང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་མཚམས་འཇོག་གནང་དགོས་པ་རེད།
༣། ངྷ་རམ་ས་ལ་དང་པེ་ཅིན་གཉིས་ཐད་ཀའི་གྲོས་མོལ་ལ་ཞུགས་སྐབས་སུ། ད་ཆར་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འཁྱེར་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་གཉེར་གྱིན་པ་ལྟ་བུའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གི་དམིགས་ཡུལ་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་འཐུས་ཚང་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག འདི་ལྟའི་ལས་ཁུངས་ཁག་ནི་ད་ལྟའི་ཆར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་བྷེལ་རྗེམ། རྒྱ་གར། ཉི་ཧོང་། ར་ཤི་ཡ། ལྷོ་ཨབ་རི་ཁ། སུད་སི། དབྱིན་ཡུལ། ཨ་རི་བཅས་སུ་བཙུགས་ཡོད།
གོང་གསལ་གོམ་པ་དག་སྤོས་རྗེས། པེ་ཅིན་གྱི་དབུས་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མཉམ་དུ་མོས་མཐུན་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཕྱག་ལས་བསྟར་དགོས་པ་ནི།
༡། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་འབྲེལ་མཐུད་ལས་དོན་ཁང་ཞིག་པེ་ཅིན་དུ་འཛུགས་རྒྱུ།
༢། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་འབྲེལ་མཐུད་ལས་དོན་ཁང་ཞིག་ངྷ་རམ་ས་ལར་འཛུགས་རྒྱུ།
༣། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བཅས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་མཉམ་འབྲེལ་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁུངས་ཤིག་ལྷ་སར་འཛུགས་རྒྱུ།
༤། འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁུངས་དེ་དག་བརྒྱུད་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་བོད་ནང་དང་ཁ་འཐོར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་རོགས་སྐྱོར་དང་། ཤེས་ཡོན། སྤྱི་ཚོགས། དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་དགོས་པ་རེད།
༥། པེ་ཅིན་དང་ངྷ་རམ་ས་ལ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་རིག་གནས་བརྗེ་རེས་ཏེ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་བོན་པོ། ལོ་རྒྱུས་དང་གསོ་རིག་སོགས་ཚུད་པའི་ཆེད་ལས་མཁས་པ་དང་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་སོགས་ཚུགས་དགོས་པ་རེད། ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ངོས་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཤིན་ཏུ་ཕྱུག་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཁྲོད་ཀྱི་རིན་ཐང་ཆེ་ཞིང་མཁས་པའི་གསུང་རྩོམ་འདི་དག་ལ་མཉམ་དུ་དོ་འཁུར་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་མཐུན་རྐྱེན་སྐྲུན་རྒྱུའི་ཐད་དོན་དམ་གྱི་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་རེད།
༦། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་ཡོད་པའི་བོད་མི་དཀྱུས་མ་རྣམས་ཀྱི་བར་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་དང་། འདིའི་ཁྲོད་དུ་རིག་དངོས་འགྲེམ་སྟོན་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་ཀྱི་འཁྲབ་སྟོན་སྒྱུ་རྩལ་བ་རྣམས་དང་། ཐང་ཀ་འབྲི་མཁན་སོགས་ཚུད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་བ་བཅས་ཕན་ཚུན་འགྲོ་རེས་བྱས་ཏེ་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ལས་རིམ་སྤེལ་རྒྱུ།
གོང་གསལ་གོམ་སྟབས་དག་བརྒྱུད་ན་རྒྱ་རིགས་དང་བོད་རིགས་གཉིས་ཐུན་མོང་གིས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱིན་པའི་ས་ཁོད་དག་ནས་ལག་ལེན་དང་དོན་ཕན་ཡོད་པའི་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞིག་འཐོབ་སྲིད། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ལ་དུས་ཡུན་འགོར་སྲིད། འདི་ལྟའི་གོམ་སྟབས་སྤོས་པ་ཡིན་ན་ངྷ་རམ་ས་ལ་ནས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར་འབྲེལ་མོལ་ལ་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་སུ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་མཐུན་ལམ་སྐྲུན་པ་དང་མཉམ་དུ། ཕན་ཚུན་བར་ཡིད་ཆེས་དང་གདེང་ཚོད་སྐྲུན་པར་ཡང་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་ངེས། ཞི་མོལ་དངོས་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཏེ། བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་འདུ་དགོས་པའི་རྩ་དོན་ལ་གཞི་བཟུང་ནས་མགོ་འཛུགས་དགོས། འདིས་བོད་དེ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་སྟེ། མེས་རྒྱལ་ཁྱིམ་ཚང་ཆེན་མོ་ནས་ཁ་བྲལ་ཏུ་གཏོང་གི་མེད།
ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཞི་མོལ་མཇུག་སྐྱོང་བ་དང་ཆབས་ཅིག ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་མི་ཡོངས་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་སའི་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁུངས་དག་འཛུགས་རྒྱུར་དོ་གལ་ཆེན་པོ་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་རེད། གོང་གསལ་གྱི་བསམ་ཚུལ་དང་འདི་དང་འདྲ་བའི་བསམ་ཚུལ་ཐོག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ངོས་ནས་མོས་མཐུན་མེད་ཚེ། ངྷ་རམ་ས་ལ་དང་པེ་ཅིན་གཉིས་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་ཐོག་༼སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུར་སྐད་ཆ་བཤད་ནས་བསྡད་༽ན་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་ཡོད་མེད་ཐད་ང་རང་ཡིན་ན་ངོ་མ་ཡ་མཚན་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་རེད།
བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་བློ་མི་ཕམ་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོེར་ཡིད་ཆེས་བསྐྲུན་པ།
མཚམས་རེར་བོད་མི་རྣམས་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་གི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཕེབས་སྐབས་ངོ་རྒོལ་ཁྲོམ་སྐོར་མི་བྱེད་རྒྱུའི་ཞུ་སྐུལ་རེ་དང་བརྡ་ཁྱབ་ཙམ་རེ་སྤེལ་བའམ། ཡང་ན། ཉེ་ཆར་གཞོན་ནུའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དག་གིས་པེ་ཅིན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོའི་ཡིད་ཆེས་འགུག་མ་ཐུབ་པའི་ཐད་ཁ་རྡུང་དྲག་པོ་གཏོང་བ་སོགས་བྱེད་མི་འོས། འདིས་ད་དུང་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཡོད་པའི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ལ་བོད་མིའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཐོག་བློ་ཐག་ཆོད་པོའི་སྒོ་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་དང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ཚོ་ཁེར་རྐྱང་དུ་འཕུད་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་རབ་རིབ་ཅིག་ཀྱང་སྤྲད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས་ཞུ་སྐུལ་དང་བརྡ་ཁྱབ་སྤེལ་བའི་ལས་ཀ་འདི་མི་གནང་བར་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་གྱི་ལས་ཀ་སྟོན་དགོས་པ་རེད།
ཁ་ཕྱོགས་གསར་པ་འཚོལ་བ་དང་ཐག་གཅོད་ནན་པོ་ལེན་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་རེད།
ཡར་རྒྱས་མེད་པ་དང་ཕྱིར་འཐེན་གྱི་གནས་སྐབས་འདིར་ངའི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་ན་ངྷ་རམ་ས་ལས་ད་ཡོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་ལ་བསྐྱར་དུ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ཁ་ཕྱོགས་གསར་པ་ཞིག་སྐྲུན་ཞིང་དེར་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གིས་མཁྲེགས་པོར་བཟུང་བསྡད་པའི་ལྟ་ཚུལ་བཤད་ས་ཡོད་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པར་འདོད། འདིའི་གོ་དོན་ནི་ཁོང་ཚོས་ཅི་བཤད་ཚང་མ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཀའ་དང་འགལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ལ་ངོས་ལེན་བྱེད་མི་དགོས་པ་དེ་ཡིན། འདི་ལྟའི་གཞན་བསྟུན་བསམ་བློའི་གནོད་སྐྱོན་འདིས་དམངས་གཙོ་རང་བཞིན་གྱི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ཉམས་རྒུད་དང་སྲིད་དོན་གྱི་བློ་སྐྱེད་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་ཚུལ་འཛིན་མཁན་རྣམས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་ཞེན་མེད་པའི་ཁྱད་གསོད་བྱེད་མི་རུང་། བོད་མི་རྣམས་སྲིད་དོན་གྱི་ལམ་ནས་ནར་སོན་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོས་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་བསྐྱར་བཅོས་དང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཁ་ཁར་ཕྱེ་དགོས་པ་རེད།
བོད་མི་རྣམས་ནི་དུས་གཏན་དུ་རེ་བ་ཙམ་ལ་འཇུས་ནས་སྡོད་ཐབས་མེད། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འགོར་གྱིན་པའི་སྐབས་འདིར་ང་ཚོས་དཀའ་ལས་ཁག་ཤོས་ཀྱི་གནད་དོན་རིགས་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པ་རེད། འདིའང་ད་ལྟའི་མི་ཐོག་འདིའི་ཆེད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མ་འོངས་པའི་མི་རབས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཡང་། ང་ཚོས་གཅིག་བྱས་ན་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་འདིར་སྲིད་དོན་གྱི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་ཅིག་རྙེད་པར་ད་དུང་མི་ལོ་ ༥༠ འགོར་ཡང་སྲིད་པ་རེད།
༢༠༠༥ ལོར་ངྷ་རམ་ས་ལ་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཕེབས་ཏེ་བོད་མི་ཚོ་ལོན་ཌོན་ལ་འདུ་འཛོམས་བྱས་པའི་སྐབསས་ཤིག་ལ། ངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཅིག་ཞུས་པ་ཡིན། ད་ལམ་སླར་ཡང་། ད་ཆར་པེ་ཅིན་དང་ངྷ་རམ་ས་ལ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་མོལ་ལ་ཡར་རྒྱས་མི་འདུག་སྟབས་ངས་སྔོན་མའི་འབོད་སྐུལ་དེ་བསྐྱར་དུ་ཞུ་གིན་ཡོད།
རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བགྲེས་ཡོལ་ཞུ་རྒྱུ།
ད་ལྟའི་ཆར་ཕྱེད་བགྲེས་ཡོལ་ཡིན་ལ། ཉེ་ལམ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཁོང་ཉིད་བགྲེས་ཡོལ་གཙང་མ་ཞུ་ཆོག་རྒྱུར་སྒུག་བསྡད་ཡོད་ཅེས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་བསྒྲགས། ང་ཚོས་ཁོང་ཉིད་ནས་མ་གྱུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཕྱག་ལས་གཡུར་དུ་ཟ་བ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ལེགས་འབུལ་དང་བཅས་ཁོང་གི་དགོངས་ཚུལ་དེར་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་གཏོང་དགོས་པ་རེད། ཁོང་ཉིད་ནས་ཐུགས་རེ་ཇི་བཞིན་འགྲུབ་མེད་པ་ནི་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་ཐད་སྲིད་དོན་གྱི་ཐག་གཅོད་ཅིག་གནང་མ་ཐུབ་པ་དེ་རེད། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་དགུང་ལོ་ ༡༦ ཙམ་ནས་བཟུང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོ་མ་ཐུབ་པ་དེ་ནི་ཐུགས་རེ་དང་ཐུགས་བརྩོན་གྱིས་མ་འདང་བ་གཏན་ནས་མིན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་སྐུ་ངལ་གསོ་དགོས་ལ། ད་ནི་དབུ་ཁྲིད་གཞན་པ་དག་ཕེབས་ཏེ་ཐབས་ལམ་མ་འདྲ་བ་འཁྱེར་ཡོང་དགོས་པ་རེད།
བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དང་པོར་འཇོག་དགོས།
མདོར་སྒྲིལ་ན། ངས་ངྷ་རམ་ས་ལ་དང་པེ་ཅིན། ལྷ་ས་བཅས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ང་ཚོའི་མངོན་འདོད་དང་བདེ་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ལས་ཀ་གནང་རོགས་ཞེས་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་དང་པོར་འཇོག་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་གིན་ཡོད་ལ། གལ་སྲིད་ཁྱེད་ལ་ལྷག་བསམ་ཡོད་ན། ད་ལྟ་རང་སྟོན་རོགས། ད་ནི་མུ་མཐུད་ནས་ནར་འགྱངས་མེད་པ་ཞུ།
ཚེ་རིང་པ་སངས་ལགས་ནི་ ༢༠༠༥ ལོའི་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ཡུ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་གཞིར་ལངས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ལ། དབྱིན་ཡུལ་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཞིག་ཏུ་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། ཚེ་རིང་པ་སངས་ལགས་ཀྱིས་ ༢༠༠༢ ལོ་ནས་ ༢༠༠༦ ལོའི་བར་དབྱིན་ཡུལ་བོད་རིགས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དྲུང་ཆེའི་འགན་བཞེས་ཡོད་ལ། ༢༠༠༡ ལོ་ནས་ ༢༠༠༧ ལོ་བར་ལོན་ཌོན་དུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩ་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་བ་དང་། ཐེབས་རྩ་འདིས་བོད་ནང་དང་རྒྱ་གར། བལ་ཡུལ་བཅས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ་རགས་སྐྱོར་གནང་གི་ཡོད། ཁོང་གིས་ད་ཆར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་བོད་མིའི་ངལ་སྐྱོབ་ཐེབས་རྩ་རུ་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད།
རྩོམ་ཡིག་འདི་རྩོམ་པ་པོས་འདི་ག་གསར་ཁང་དུ་བསྐུར་བ་བཞིན་དབྱིན་ཡིག་ནས་བོད་བསྒྱུར་བྱས་པ་ལགས། གལ་སྲིད་འགྱུར་མི་དག་པ་དང་དོགས་པ་འདྲ་ཡོད་ཚེ་ www.tibet.ca/en/newsroom/wtn/4225 ལ་བསྣུན་ཏེ་གཟིགས་རོགས།
པེ་ཅིན་དང་ངྷ་ས། ལྷ་ས་བཅས་ཀྱི་གཞུང་འབྲེལ་མི་སྣ་སུ་ཡིན་ནའང་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་དཀྱུས་མ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལྟར་ཕྱག་ལས་གནང་གིི་མེད་
ཟླ་བ་རྗེས་མའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་སྒང་ལ་གནད་དོན་འདི་དག་གོ་བསྡུར་བྱེད་སྲིད་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ཚོགས་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེ་སྒོ་རྒྱག་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་རེད། འོན་ཀྱང་གཏོར་ཚར་བའི་རྗེས་ལ་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་དགོས་དུས་དཀའ་ལས་ཁག་འགྲོ་གི་རེད། ཚེ་རིང་པ་སངས་ལགས་ཀྱིས་བཤད་ཀྱིན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་དག་ནི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་དོན་གཅོད་ཁག་རེད། འདི་དག་སྒོ་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན་དོན་དག་ཅིག་འགྲིག་འགྲོ་གི་ཡོད་ཚེ་སྒོ་བརྒྱབ་ཆོག་གི་རེད། ཡིན་ནའང་སྒོ་བརྒྱབས་ཚར་དུས་ཀྱི་མཇུག་འབྲས་གསལ་བོ་ཞིག་མ་མཐོང་བར་སྒོ་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མཚན་མ་རེད། འདི་དག་འཛུགས་མ་ཐུབ་པར་ལོ་ག་ཚོད་ཅིག་འགོར་བ་རེད། དེའི་ཕན་ནས་རྒྱ་རི་རིན་པོ་ཆེའི་ལས་ཁུངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་མི་ཤེས། ཐ་ན་འདིའི་འགྲོ་སོང་དེ་ཇི་ལྟར་རག་གི་ཡོད་མེད་ཀྱང་མི་ཤེས། མ་གཞི་ནས་ལས་ཁུངས་འདི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་གནས་ཚུལ་ཐ་དད་རེད། འོན་ཀྱང་ལས་ཁུངས་འདི་བོད་གཞུང་དང་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཁ་དབང་ཏོག་ཙམ་ཡོད་པར་འདོད་པས་ལས་ཁུངས་འདིའི་རིགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད། གཞོན་ལྷན་ནི་ང་རང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་སྟབས་སྒོ་རྒྱག་ན་མི་རྒྱག་ན་ང་ཚོའི་ལག་ན་ཡོད་པ་རེད་སྙམ།
སྐུ་ཞབས་ཚེ་རིང་པ་སངས་ལགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་འདི་དག་ཡག་པོ་འདུག དེའང་ཐབས་ལམ་ཡག་དྲག་ནས་མ་རེད། འདི་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་ཐུབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཡག་པོ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། བསམ་ཚུལ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་དུས་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་བགྲང་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཀློག་འདོད་ཀྱང་འདུག
ཡིན་ནའང་ཁོང་གིས་གཞོན་ལྷན་ལྟ་བུའི་ཚོགས་པ་རིགས་སྒོ་རྒྱག་དགོས་པའི་སྐོར་བཤད་མི་འདུག གཞོན་ལྷན་ནི་ད་ཆར་བོད་རྒྱའི་གྲོས་མོལ་སྐབས་འགག་རྡོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་བོད་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་མིན་ན་ཚོགས་པ་འདིའི་རིགས་བཙུགས་ཏེ། སྐད་རྒྱབ་བསྡད་ན་ཕན་ཐོགས་འདྲ་མཐོང་གི་མི་འདུག འདི་གང་འདྲ་འདུག
ཕྱི་རྐྱེན་ནི་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཆ་རྐྱེན་དང་།
ནང་རྐྱེན་ནི་འགྱུར་ལྡོག་གི་གཞི་རྩ་ཡིན་ཞིང་།
དཔེར་ན་དྲོད་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་འོག།
བྱ་སྒོང་བྱ་ཕྲུག་ལ་འགྱུར་སྲིད་ཀྱང་།
རྡོ་བྱ་ཕྲུག་ལ་འགྱུར་མི་སྲིད་པ་ལྟ་བུའོ།
དེ་ལྟར་ན་བོད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་དཀའ་གནད་དེ་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་བརྩོད་ལེན་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཕྱི་ཟླ་༡༡པའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དང་བསྟུན་གཅིག་གྱུར་གྱི་དམིགས་ཚད་ཞིག་ཐོག་ཤར་བསྐྱོད་རྒྱུ་དང་མ་འོངས་པའི་འཐབ་བརྩོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གསར་པ་ཞིག་དང་སྔར་བས་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་འགྱུར་ལྡོག་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་བྱས་ཀྱང་ད་དེ་འདྲའི་རེ་བ་མེད་པ་འདྲ།།
འདི་བསམ་བློ་གསར་བ་དང་ལྟ་བ་གསར་བ་རེད། ལམ་སང་བསམ་བློ་གཏིང་ཐག་ཆོད་པོ་ཞིག་འཁོར་མ་སོང་། ཡིན་ནའི། དྲི་བ་མེད་པ་ག་ལ་སྲིད།
༡ བཙན་བྱོལ་གཞུང་ངོས་ནས་༡ནས་༣བར་གྱི་གོམ་པ་སྤོས་རྗེས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་འགུལ་མེད་སོར་གནས་བསྡད་པ་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་ཁ་དཔེ་ལྟར། རི་བོང་དང་སྡོམ་པ་མཉམ་ཤོར་བྱས་སོང་བ་མ་རེད་དམ།
༢ གལ་སྲིད་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་དང་པོར་འཇོག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། ད་ལོ་བོད་ནང་གི་གྱེན་ལངས་རང་བཙན་གྱི་ཆེད་ཡིན་པས། གོང་གི་གོམ་པ་སྤོ་སྟངས་དང་མངོན་འདོད་བར་འགལ་བ་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད་དམ།
སྐུ་མཁྱེན་སྐུ་ངོ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ལགས། དྲི་བ་འདི་གཉིས་རྩོམ་པ་པོར་བརྒྱུད་ཕུལ་ཡོང་བ་ཞུ་ཞུ།
མ་གཞི་རང་བཙན་རེག་ན་འདྲ་མ་རེག་ན་འདྲ་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ངལ་གསོས་ནས་ཁོང་གི་རྒྱང་ལྟའི་འོག་ནས་ང་ཚོའི་རང་མགོ་ཨེ་ཐོན་ལ་འབད་ན་ཏག་ཏག་རེད། འདིའི་སྐོར་སྐུ་མདུན་གྱིས་མང་བོ་གསུང་ཚར་རེད། འབྲེལ་མཐུད་ཁང་འཛུགས་རྒྱུའི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་སྐུ་མདུན་གྱིས་མང་བོ་གསུང་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན་ཉེ་ཆར་སྐུ་མདུན་གྱིས་ང་ཚོས་བོད་རྒྱ་མཛའ་འབྲེལ་ཟེར་བ་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཟེར་ནས་གསུང་བ་རེད་དེ་སྡེ་བ་གཞུང་གིས་དེ་གོ་ཡོད་ས་མ་རེད། དེའི་ཕྱོགས་ནས་སྐད་ཆ་ཞིག་གོ་རྒྱུ་མི་འདུག གོང་གི་རྩོམ་པ་པོས་ཀྱང་སྐད་ཆ་འདི་དག་ལད་ཟློས་ཤིག་བྱེད་པ་དེ་རེད།