ང་ཚོ་བོད་ནང་གི་དམངས་གཙོའི་དགེ་རྒན་བྱ་དགོས།

བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཐོག་མ། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ལྔ་བ་གྲུབ་རྗེས། ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པ་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་འཆེ་མེད་གཡུང་དྲུང་ལེགས་ཀྱི་སར་ཆེད་བཅར་གྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་སྔ་ཕྱི་དང་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལས་དོན། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་བོད་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་བཅས་ཀྱི་ཐད་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་གཤམ་གསལ་ལྟར།

དྲི་བ། ཉེ་ཆར་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང༌། གྲོས་ཆོད་གང་ཞིག་བཞག་ཡོད་པ་དང༌། སྐབས་དེར་སྐུ་ཉིད་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་ནས་ཚོགས་གཙོར་འོས་འདེམས་བྱུང་བའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་གནང་རོགས།

ལན། སྤྱིར་ང་ཚོ་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ ༣༤ ནང་ཚོགས་མི་ ༢༥༠༠ ཙམ་ཡོད། སྔོན་མ་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཞི་བར། ཚོགས་གཙོ་ད་ལྟའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་དང་ང་དྲུང་ཆེར་བསྐོས་པ་རེད། རྗེས་སུ་ཁོང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོར་འོས་འདེམས་བྱུང་རྗེས། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་རེད།  དེར་བརྟེན། ཚོགས་པའི་སྒྲིག་གཞི་གཞིར་བཟུང་ང་རང་ཚོགས་གཙོ་དང་དྲུང་ཆེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ལྕོགས་ཡིན། ལོ་གཉིས་རེའི་མཚམས་སུ་ཚོགས་གཙོ་དང་རྒྱུན་ལས་འཕོ་འགྱུར་འགྲོ་དགོས་སྟབས། ཉེ་ཆར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་བའི་སྟེང་ཚོགས་མི་བརྒྱ་ཆ་ ༨༥ ལྷག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པ་བཞིན། སྐབས་ལྔ་བའི་ཚོགས་གཙོའི་ལས་འགན་བསྐྱར་དུ་དང་ལེན་བྱས་པ་ཡིན། ད་ལྟ་དབུས་ས་གཉིས་ཀའི་རྒྱུན་ལས་ལ་འགྱུར་བ་གང་འཚམ་ཕྱིན་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་བརྒྱུད་དེ་མ་འོངས་པར་ཚོགས་པ་སྔར་ལས་ཡར་རྒྱས་དང་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་གཞོན་སྐྱེས་གང་མང་ཞིག་ཞུགས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་ལ། ལས་གཞི་དེའི་ཐད་ཤུགས་སྣོན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། རྩ་བའི་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་གྲོས་ཆོད་མང་པོ་བཞག་ཡོད། གལ་ཆེ་ཤོས་དེ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དང༌། ལོ་རྗེས་མར་ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་སླེབས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྟེང་བསམ་ཚུལ་འཁྱེར་ཕྱོགས་བཅས་ཡིན། དེ་བཞིན་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་འཚོལ་རྒྱུ་སོགས་ཡིན། 

དྲི་བ། དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཅི་ཙམ་མང་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་དམངས་གཙོ་སྤུས་དག་དང་རྒྱལ་ཁབ་སྲ་བརྟན་ཡོང་བར་ཕན་རླབས་ཆེ་ནའང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་སྟབས། ཁྱེད་ཅག་གིས་དམངས་གཙོའི་ལས་དོན་ཐད་འགན་ཁྲི་ཅི་ཙམ་འཁྱེར་གྱིན་ཡོད་དམ།

ལན། ད་ལྟའི་བར་གཞུང་གིས་ང་ཚོ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པར་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་མ་རེད། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། ང་ཚོ་སྐབས་ལྔ་བའི་རྒྱུན་ལས་ཡོངས་ཀྱིས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་དངོས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཙང་མའི་སྟེང་ནས་ཤར་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ན་འགྲིག་གིན་ཡོད་པ་མ་རེད། སྔོན་མ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་སྐབས། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱིན་འདུག་གསུངས་པ་ལས། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱིན་འདུག་གསུངས་མེད། དེར་བརྟེན། ༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་ཡང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ངོ་བོའི་སྟེང་བཙུགས་ཡོད། ད་ལྟའི་བར་གྱི་མི་ལོ་ ༡༥ རིང་ང་ཚོས་སྲིད་དོན་སྟེང་ལས་ཀ་གང་འཚམ་བྱས་ཡོད་ཀྱང༌། མཚམས་རེར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་ཁྲོད་ཐེ་ཇུས་མ་བྱས་པ་དེ་འདྲ་འདུག ད་ནས་བཟུང་སྤྱི་འཐུས་དང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་ཐད་ཤུགས་སྣོན་བྱ་འདུན་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་མིང་ཐོག་ན་བསྡད་ཡོད་དུས། ལས་དོན་ནུས་ཤུགས་ལྡན་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་མངོན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས། 

དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྩ་དོན་ཐད་ལས་འགུལ་སྤེལ་སྐབས། ལས་འགུལ་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་དང་ལས་འགུལ་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་བར་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་དང་དགོས་འདུན་ཁ་གསལ་མེད་པར་མང་ཚོགས་མགོ་འཐོམ་གྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་ཚུལ་འདུག་སྟབས། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་དང་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་རོགས།

ལན། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ལངས་ཕྱོགས་རང་བཙན་གཙང་མ་རེད། ཚོགས་པ་འདི་ཐོག་མ་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བཙུགས་པ་རེད། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་རང་བཙན་གཙང་མ་རེད། འོན་ཀྱང༌། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བཙུགས་པའི་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ལངས་ཕྱོགས་རང་བཙན་ཡིན་དགོས་པས་ཁྱབ་པ་མ་རེད་དེ། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ལངས་ཕྱོགས་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་མིན་ཐད་གྲོས་འཆར་འདོན་མཁན་བྱུང་མ་མྱོང༌། གལ་སྲིད་གྲོས་འཆར་དེ་འདྲ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་གོ་བསྡུར་བྱས་མཐར་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་མི་སྲིད་པ་མ་རེད། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ཚོགས་མིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་རག་མིན་ལ་ལྟ་དགོས། ད་ལྟ་ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ངོ་བོའི་སྟེང་བསྡད་ཡོད་སྐབས། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་རང་བཙན་དང་དབུ་མའི་ལམ་གང་རུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་ཤིག་འཛིན་དགོས་སྟབས། ང་ཚོས་སྔར་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་རང་བཙན་གཙང་མ་མུ་མཐུད་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

འབྱུང་འགྱུར་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་ཐད་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དམིགས་བསལ་གྱི་གྲ་སྒྲིག་དང་ལས་འཆར་གང་འདྲ་ཡོད་དམ། 

ལན། སྔོན་མ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་སྐབས། ཚགས་ཤོག་རིགས་ཀྱི་སྟེང་ལ་ལན་གཅིག་གཉིས་སྤྲད་པ་ལས་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཐེངས་འདིར་ང་ཚོས་རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལ་ཤུགས་ཆེན་པོས་རྒྱ་གྲགས་བོད་གྲགས་ཀྱི་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱ་འཆར་ཡོད། མི་སུ་བསྐོ་མིན་ཐད་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་པ་དང་ཡང་ན་བསམ་ཤོག་བསྡུས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས་པ་རེད། ཐེངས་འདིའི་ང་ཚོའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་དམིགས་བསལ་གྱིས་འཆར་གཞི་འདི་ཡིན་ཟེར་བ་ཞིག་ཐག་གཅོད་བྱུང་མ་སོང་མོད། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་འོས་འདེམས་ཀྱི་ཐད། སོ་སོ་སྒེར་ངོས་ནས་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་འོས་མི་འདི་ཡིན་ཟེར་བ་ཞིག་དང༌། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོང་བ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། གྲོས་འཆར་ཅིག་བཏོན་ཡང་ཐག་གཅོད་ཐུབ་མ་སོང༌།

དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་དང༌། མི་དམངས་ཀྱི་ངོས་ནས་དམངས་གཙོར་གོ་བ་ལེན་སྟངས་གཉིས་ལ་མཐོང་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།

ལན། བོད་གཞུང་གིས་དམངས་གཙོ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་ནས་འགྲིག་འདུག་བསམ་ཡོད། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་དང་གསར་འགོད་རང་དབང་ཚུད་པའི་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་བཞི་དེ་ང་ཚོའི་གཞུང་ལ་ཚང་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་དེ་དབང་ཚད་མཐོ་ཤོས་རེད། འོན་ཀྱང༌། ང་ཚོའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་དེ་ཙམ་གྱི་ནུས་པ་འཐོན་ཐུབ་ཀྱིན་མི་འདུག ནུས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སོ་སོར་ལུང་པ་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད། གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ས་ཐོག་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཁག་པོ་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོའི་གཞུང་གི་ལས་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལྷག་བསམ་གྱི་སྟེང་དུ་གནས་ཡོད། ལྷག་བསམ་གྱིས་གཞུང་བརྩི་བཞིན་ཡོད། ལྷག་བསམ་གྱིས་ལས་འགན་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོར་འཛིན་བཟུང་བྱེད་མཁན་ཉེན་རྟོག་པ་དང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་སའི་ཁྲིམས་ཁང་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྷག་བསམ་མེད་ན་གཞུང་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་བྱེད་ཐབས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།

དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གཉིས་པ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན། རྒྱལ་ཁབ་མེད་ཀྱང་ལས་ཀ་ཡག་པོ་བྱ་ཐུབ་དགོས་པ་རེད་སྙམ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་ ༤༣ གྱིས་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བསམ་བློ་འཁྱེར་ཏེ་ལས་ཀ་བྱ་དགོས། ང་ཚོར་གྲོས་ཚོགས་གཅིག་ལས་མེད་སྟབས། གྲོས་གཞི་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་གྲོས་ཚོགས་དེ་རང་ནས་གཏན་འབེབ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས། སྤྱི་འཐུས་བདམས་སྟངས་དེ་ཡང་ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་འདེམས་ཀྱིན་ཡོད། དམངས་གཙོའི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་ཡོད་པ་མ་རེད། རིགས་རུས་ཆོ་འབྲིང་ཡོད་པ་མ་རེད། དབུལ་ཕྱུག་བཙན་སྙོམ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་དམངས་ཡོངས་རྫོགས་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་གཅིག་གི་འོག་འགྲོ་དགོས། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་པ་བཀའ་ཤག་རེད། ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་བཀའ་ཤག་དེ་འཛིན་སྐྱོང་ཆགས་ཡོད།  གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབ་བྱས་པའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་ཆགས་ཡོད། གྲོས་ཚོགས་ནས་ལས་དོན་གཏན་འབེབ་ཡག་པོ་མ་བྱུང་ན། བཀའ་ཤག་གིས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། བཀའ་ཤག་ལས་སྤྱི་འཐུས་ཡག་པོ་ཡོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད། འོན་ཀྱང༌། བོད་པའི་རྩ་དོན་ཐད་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་མར་འབབ་རྒྱུ་མང་དྲགས་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་ལ་སྙེད་སྟེར་རྒྱུ་མང་དྲགས་པ་རེད། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པ་འདི་མཐའ་མ་བྱས་ན་ཡག་པོ་རེད་དྲན་ཡོད།

དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་བཞི་བ་གསར་འགོད་པ་རེད། དམངས་གཙོའི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་གལ་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད། གསར་འགོད་བརྒྱུད་ལམ་དེ་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་དང༌། གཞུང་དམངས་བར་གྱི་ཟམ་པ་ལྟ་བུ་རེད། ད་ལྟའི་བར་བོད་པའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་ལས་ཀ་ཡག་པོ་བྱས་སོང་ལ། རྩ་དོན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་སོང་བསམ་ཡོད། ད་དུང་ཡང་གསར་འགོད་རང་དབང་བརྩོན་ལེན་བྱས་ཏེ། ཞན་ཆ་དང་སྐྱོན་འཚང་རིགས་ཐེར་འདོན་བྱ་དགོས། ངྷ་རམ་ས་ལར་བོད་གཞུང་གནས་ཡོད་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་ཀྱང་འདི་གར་བཞུགས་ཡོད་སྟབས། གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་འདི་ནས་མཁོ་སྒྲུབ་བྱ་གལ་ཆེ་མོད། བོད་གཞུང་གིས་ལྷོད་གཡེང་ཤོར་ཏེ་ཐོབ་ཐང་རག་མེད་པའི་ས་ཆ་མང་པོ་མཐོང་སོང༌། དཔེར་ན། མེའོ་དང་བསྟན་འཛིན་སྒང་གཞིས་ཆགས་ལྟ་བུའི་གྲོང་གསེབ་དང་ཁུག་ཀྱོག་མང་པོ་འདུག མེའོ་གཞིས་ཆགས་ནང་གཞོན་སྐྱེས་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ཞིག་བཟོ་གྲྭར་བཏང་འདུག ཁོང་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཇི་ལྟར་མ་རག་པ་རེད། སློབ་གྲྭ་ཁ་ཤས་ལ་བུ་ཕྲུག་འདང་གིན་མི་འདུག་ཅེས་སྒོ་རྒྱག་གིན་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེ་ཚོ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ནས་གཞུང་ལ་འཁྱོལ་ཐབས་བྱ་དགོས་པ་རེད། 

དྲི་བ། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་སྐབས། གྲྭ་བ་ཚོས་འོས་ཤོག་གཉིས་ལྡུག་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་དེ་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་སྟེང་ཁྲིམས་མཐུན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་དེའི་ཐད་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་འཆར་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།

ལན། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་འོས་འདེམས་སྐབས་གྲྭ་བ་ཚོས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཁོངས་ནས་འོས་ཤོག་གཅིག་དང་ཆོལ་ཁའི་ཁོངས་ནས་འོས་ཤོག་གཅིག་བཅས་མི་གཅིག་གིས་འོས་ཤོག་གཉིས་ལྡུག་གིན་ཡོད། དེ་དམངས་གཙོའི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་འགྲིག་གིན་ཡོད་པ་མ་རེད། དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང༌། མི་གཅིག་ལ་འོས་ཤོག་གཉིས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩ་བ་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང༌། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་དེ་དམངས་གཙོ་དངོས་མ་ཡིན་པར་དམངས་གཙོ་ལ་འགྱུར་བཞིན་པའི་དུས་རིམ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དམངས་གཙོར་འགྱུར་བཞིན་པའི་དུས་རིམ་ཁྲོད། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཁྱད་མཚར་འདྲ་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། འོན་ཀྱང༌། མི་དམངས་བྱིངས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་གོ་རྟོགས་ཇེ་མཐོར་སོང་བ་དང༌། ལྷག་པར་དུ་སྔར་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཆོས་ལུགས་ཁོ་ན་ལས་ཆབ་སྲིད་དང་དམངས་གཙོ་ལ་རྒྱུས་མངའ་མེད་ཀྱང༌། ད་ལྟ་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཆབ་སྲིད་གོ་རྟོགས་ཇེ་མཐོ་དང་དམངས་གཙོའི་འདུ་ཤེས་ཇེ་བརྟན་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གྲྭ་བ་ཚོ་རང་ངོས་ནས་རིམ་གྱིས་དམངས་གཙོའི་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའི་ལས་ཀ་དེ་རིགས་མེད་པར་གཏོང་གི་རེད་ལ། གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་སྙམ།

དྲི་བ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྔོན་མ་ནས་ང་རང་གུང་ཁྲན་ཕྱེད་ཀ་ཡིན་གསུངས་ཡོད་ལ། ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་ནའེ་ཡོག་དུས་བབ་གསར་འགོད་པར་བོད་ནང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ངོས་ལེན་བྱ་འདོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ནང་དོན་ཐད་དུའང་བོད་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་འདྲ་དགོས་མིན་གསལ་ཁ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད། སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚོད་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།

ལན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བཀའ་མོལ་གནང་བ་དེ་ད་རེབ་དང་པོ་མ་རེད། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཤིག་གསུང་གིན་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་ནས་ཀྱང༌། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེ་མི་དམངས་ལ་ཕན་ཐོག་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་རེད། དཔལ་འབྱོར་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ད་ཆར་ང་ཚོས་དམངས་གཙོ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང༌། བོད་ནང་དངོས་སུ་སླེབས་པ་ཡིན་ན་ལམ་སེང་དམངས་གཙོའི་གཞུང་སྤུས་དག་ཅིག་འཛུགས་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོས་འདི་ནས་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་མཐིལ་ཕྱིན་པ་བྱས་ཏེ། མ་འོངས་པར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་དགེ་རྒན་ལྟ་བུ་བྱ་དགོས་པ་རེད། བོད་མི་མང་ཆེ་བ་རྒྱ་འོག་ན་ཡོད་སྟབས། ཁོང་ཚོར་དམར་ཤོག་གི་འདུ་ཤེས་ལས་དམངས་གཙོའི་གོ་རྟོགས་མེད། སྐབས་དེར་བོད་ནང་ལ་དམར་ཤོག་དང་དམངས་གཙོ་གཉིས་བར་ལ་བསྡུར་ཚད་ཅིག་སླེབས་གི་རེད་ལ། དེ་དང་མཉམ་དུ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཤོག་ཁག་ཅིག་ཀྱང་སླེབས་སྙམ། ཕྱོགས་ཁག་དེ་གསུམ་གྱིས་མ་འོངས་བོད་པའི་གཞུང་འཛིན་འགྲན་རྩོད་བྱ་སྲིད་པ་རེད། དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་དམངས་གཙོར་འགྱུར་བའི་གོ་རིམ་རེད། དེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་དམངས་གཙོའི་གཞུང་གི་ཁྱད་ཆོས་རེད་སྙམ།

དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གི་སྒྲིག་གཞི་ཡོངས་རྫོགས་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལ་བསྟུན་ཡོད་ཀྱང༌། གང་ཟག་སྒེར་གྱི་ཉིན་རེའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་དུས་རྒྱུན་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ལ། སྔོན་མའི་ལམ་ལུགས་སྲོལ་གྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་ཚུལ་འདུག་གམ།

ལན། བདེན་པ་རེད། དེ་འདྲ་ཡོང་གིན་འདུག མི་མང་པོ་ཞིག་གི་བསམ་བློའི་ནང་ད་དུང་སྔར་གྱི་ལུགས་སྲོལ་དེ་རིགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་རེད། སྔོན་མའི་ལུགས་སྲོལ་འགའ་རེ་ད་ལྟ་དགོས་མཁོ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང༌། ལུགས་སྲོལ་འགའ་རེ་དགོས་མཁོ་མེད་པ་མ་ཟད། ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞི་དང་མིའི་རང་དབང༌། ཀུན་སྤྱོད་བཅས་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་བ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་རྩ་མེད་པ་བཟོ་དགོས་པ་རེད། དགོས་མཁོ་ཡོད་པའི་ལམ་ལུགས་དག་ཁྲིམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཚུར་འཇུག་དགོས་པ་རེད། དམངས་གཙོའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞིས་ལམ་ལུགས་སྲོལ་ལ་ཕར་བསྟུན་ན་ནོར་བ་རེད། དཔེར་ན། དོལ་རྒྱལ་བསྟེན་སྲོལ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། གཞུང་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ངོས་ནས་བསྟེན་ཆོག་གིན་མེད་ཅེས་བཀའ་བཏང་ཡོད་ཀྱང༌། ཁ་ཤས་ཀྱིས་ང་ཚོའི་ལུགས་སྲོལ་ཡིན་ཟེར་ཏེ་སྲུང་གཙི་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་དེ་ནི་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཞི་ལས་ལམ་ལུགས་སྲོལ་གལ་ཆེན་བྱས་ཏེ། རང་གི་གཞུང་དང་རང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་བཀའ་རྡོག་རོལ་དུ་བཏང་བ་རེད། དམངས་གཙོ་ཡིན་ན་གཞུང་ལ་དབང་ཆ་མེད་པ་མ་རེད། གཞུང་ལ་དབང་ཚད་མཐོན་པོ་ཡོད། དགོས་མཁོ་བྱུང་ན་དབང་ཚད་འཕར་མ་ཡང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཆོག་གི་རེད།

དྲི་བ། རྒྱ་ནག་དམངས་གཙོར་འགྱུར་རྒྱུ་དེ་བོད་པའི་རྩ་དོན་སེལ་རྒྱུར་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཟེར་གྱིན་ཡོད་ཀྱང༌། དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཙོས་པའི་ཐའེ་ཝན་དང༌། འབར་མ། བལ་ཡུལ་སོགས་ཤར་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་གི་ནང་དུ་དམངས་གཙོ་ཉམས་ཞན་དུ་འགྱུར་གྱིན་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཐོན་ཡོད་སྟབས། སྐུ་ཉིད་ལ་དེའི་ཐད་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།

ལན། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོངས་ལས་བརྒྱ་ཆ་ ༩༥ དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཡིན་ལ། རིམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་ཀྱང་དམངས་གཙོར་འགྱུར་བར་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དག་ལས་རྒྱ་གར་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཚད་མཐོ་ཤོས་རེད། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན། དེ་མིན་ནང་ཁུལ་གྱི་རྙོག་དྲ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང༌། གཞུང་གི་རྩ་བའི་སྲིད་བྱུས་དམངས་གཙོའི་རིང་ལུགས་འགྲིག་གིན་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མེད། ཐའེ་ཝན་གོ་མིན་ཏང་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང༌། དམངས་གཙོ་རེད། ཐའེ་ཝན་མི་དམངས་ཀྱི་སེམས་པའི་གཏིང་ན་ང་ཚོ་རྒྱ་མི་ཡིན་བསམ་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་རེད་བསམ་པ་ཡོང་སྲིད་ཀྱང༌། ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཡིན་པ་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་མེད་ལ་བྱ་ཡང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། ད་ལྟའི་སྲིད་འཛིན་ཡང་ཐའེ་ཝན་མི་དམངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཆགས་ཡོད། ཐའེ་ཝན་མི་དམངས་ཀྱི་མངོན་འདོད་རྒྱ་ནག་ལས་ལོགས་སུ་འདུག་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་བཞིན་བལ་ཡུལ་གྱི་གཞུང་འཛིན་མཁན་དེ་མའོ་རིང་ལུགས་ཆགས་ཡོད་ཀྱང༌། གཞུང་དེ་དམངས་གཙོ་མ་རེད་ཟེར་མི་ཐུབ། གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་མིན་བཀའ་བློན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གིས་བཅད་ཆོག་ཀྱང༌། དམངས་གཙོ་དང་འགལ་བའི་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་གི་མ་རེད། ད་ལྟའི་སྲིད་འཛིན་བྷར་ཇན་ཊ་ལ་དམངས་གཙོའི་འགྲོ་ལུགས་ལྟར་འོས་འདེམས་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་རེད།

དྲི་བ། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཉིས་ནས། སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་གི་བོད་དོན་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་གི་མ་རེད་ལ། འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་དབང་ཚད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་པའི་སྐད་ཆ་དེའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།

ལན། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གཉིས་ནས་ཚོགས་ཆེན་སྟེང༌། རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་འགྲོ་གི་མ་རེད། ཅེས་ལབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ་ཡག་པོ་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། སྐད་ཆ་དེས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་རང་དབང་གི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་ཕོག་ཐུག་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་མེད་ན་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་འདོད་མི་འདུག་ཟེར་གྱིན་འདུག བཀའ་བློན་ཁྲི་པས། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ནས་རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་དབང་ཚད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཅེས་ལབ་པ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་གསུང་གིན་ཡོད་ན་བསམ་གྱིན་འདུག ཚོགས་ཆེན་དེའི་སྟེང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དང་མི་དམངས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་མང་པོ་ཞིག་ཕེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཡོངས་རྫོགས་དང༌། ས་གནས་མི་དམངས་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་ཡོངས་རྫོགས་ཡོང་གིན་ཡོད། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ཐད་ཀར་རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་དབང་ཚད་མེད་པ་བདེན་པ་རེད། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང༌། ཚིག་དེས་རང་དབང་གི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་ལ་ཁྱད་པར་འགྲོ་གི་ཡོད། མི་དམངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་སྤུངས་ཏེ། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ནས་དཔྱད་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་ཡོང་གི་རེད། དེ་ནས་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནང་འཁྱེར་བ་ཡིན་ན། རྩ་དོན་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་མི་སྲིད་པ་མ་རེད་སྙམ་ཡོད།