དོལ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་པགས་གྱོན་པའི་དམར་གཞུང་གི་གསང་ཉུལ་བ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༨/༠༣ བོད་མི་རིགས་རྐྱེན་ངན་བརྒྱ་ཕྲག་གི་འགག་ལས་ཐར་མ་ཐུབ་པའི་གཉན་འཕྲང་གི་དུས་འདིར། དུས་རབས་ཕྱེད་ཙམ་རིང་གི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་སྙིང་རུས་ཅན་གྱི་བོད་པ་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དག་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་ཕྱི་མར་བརྫངས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཞབས་སྟེགས་སུ་ལ་འཐོབ་སྲིད་དམ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༨/༠༡ སྐལ་བཟང་སྤེན་པ། དེ་སྔོན་དང་མི་འདྲ་བར་དེང་གི་དུས་འདིར་དྲ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་སྟབས། མཐུན་རྐྱེན་དེ་རིགས་སྤྱད་དེ་རང་རིགས་སྤུན་ཟླ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་ ༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགྲན་རྩོད་དང་། སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མི་ཚོའི་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
རྒྱལ་ཞེན་ཤུགས་དྲགས་པ་དེས། ཉམ་ཆུང་མི་སེར་ལ་ཕོག་ཐུག་སློང་སྲིད། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༣༠ རྩོམ་མཁན་མིན་ཞིན་པེ། (Minxin Pei) དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་སྔོན་ཐོན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གྲས་སུ་ཚུད་པར་ངང་སྒུག་བྱེད་པ་ནི། རྒྱ་ནག་ནང་ཁེ་ཕན་ཐོབ་པ་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་མི་སེར་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
བོད་རིགས་དང་གདོད་མའི་མི་རིགས་བར་ག་དུས་ལུས་འབྲེལ་བྱུང་ཡོད་དམ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༨ ཁེར་ཤིན་སི་ཇུ་གྷེ་རན་ (Kristian Sjøgren)གྱིས་བརྩམས། དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྒྱུར། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་གོང་ཚན་རིག་པས་མགོ་མཇུག་བསྒྱུར་ནས་བོད་རིགས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་བརྒྱུད། བོད་རིགས་ཚོར་གདོད་མའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཕ་མེས་ཌེ་ནི་སཱོ་ཝན་ (Denisovans)་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
ཞི་ཅེན་ཕེན་གྱི་དབང་བསྒྱུར་ལ་ཕམ་ཉེས་འབྱུང་སྲིད་དམ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༦ རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་མེ་ཆིལ་ཁོལ། (J. Michael Cole) ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་འདི་དག་ནང་སྲིད་དབང་གཅིག་སྡུད་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མཚོན་ན། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
བཀའ་སྤྱི་གསར་འདེམས་སླེབས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ཐུང་ངུ་། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༣ གཡུ་སྒང་དགེ་འདུན། བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཐོན་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རང་གི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་བརྗོད་འདོད་བྱུང་ཞིང་། སྤྱིར་ང་ལྟ་བུའི་ཤེས་འཇོན་མེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་བཀའ་སྤྱི་ལྟ་བུའི་སྐོར་བཤད་ན་མི་འཚམས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
བོད་ཀྱི་སྟག་དང་རྒྱ་མིའི་ཝ་མོ། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ རིན་ཆེན་དབང་རྒྱལ། (རྡ་ས་རིགས་སློབ) ༄༅། །སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙོན་ནས་སྐུ་སྲོག་འཕྲོག་པར་སྐྱོ་གདུང་དྲག་པོས་མྱ་ངན་ཞུ། ཁོང་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་བཙོན་འཇུག་གི་སྡུག་སྦྱོང་དྲག་པོས་མནར་ཏེ་མཐའ་མར་སྐུ་སྲོག་ཀྱང་འཕྲོག་པ་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།
འཛམ་གླིང་གཅིག་གིས་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་བསྒྲུབ་དགོས། བོད་ཀྱི་དུས་བབ། ༢༠༡༥/༠༧/༢༡ ༄༅།། ང་ཚོ་ཚང་མས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ཏེ་འཛམ་གླིང་གཅིག་གིས་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་བསྒྲུབ་དགོས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་མ་ལོ་ན་ ༡༢ ཅན་སེ་ཝེ་རན་ཁུ་ལི་སེ་སུ་ཛུ་ཀི་ལགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་ལྷན་ཚོགས་་་ ཇེ་མང་ཀློགས།