བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་འདེམས་བསྐོའི་ལུགས་ཀྱིས་སྤྲུལ་སྐུ་བདམ་པའི་སྲོལ་མེད་པ་མ་ཟད། སྒྲུབ་སྟངས་འདི་རིགས་ནི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་དང་མི་མཐུན་ཞིང་། སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་ཀྱི་ཕྱི་མོའི་གཞུང་ལུགས་དང་ཡང་འགལ་ཟླར་གྱུར་ཡོད་པ་རེད་ཟེར།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཤིན་ཧྭ་དྲ་བས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཀྲུང་གོའི་གསར་འགོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་གསར་འགྱུར་ཇ་སྟོན་ཚོགས་འདུ་སྐབས་བཞི་བའི་སྟེང་། བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་ལམ་ལུགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་ལས་གཉེར་བའམ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་པ་གཞོན་པ་དང་། རབ་འབྱམས་པ་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གིས། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་ཁྲོད་དུ་མི་དར་མ་དང་། རྒྱལ་ཕྱིའི་མི་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་སྐུ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་དག་ལ་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་འགྲོ་ལུགས་དང་། དེའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དག་གི་གཞི་འཛིན་ས་མེད། ཅེས་དང་། སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱལ་ཕྱིའི་མི་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་བཟུང་བྱེད་པའི་ཐད་ནས་བཤད་ན།ཉེ་ལམ་རྒྱལ་ཕྱི་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་གར་ལྟ་བུར་སྤྲུལ་སྐུའི་ངོ་བོ་དེ་རྒྱལ་ཕྱིའི་མིར་ངོས་བཟུང་བྱེད་ཚུལ་ཡོད་ན་ཡང་། བདག་གི་གོ་ཐོས་སུ། ད་ལྟའི་བར་དུ་བོད་ལྗོངས་དང་། མཚོ་སྔོན། ཀན་སུའུ། སི་ཁྲོན་སོགས་ས་གནས་སུ་རྒྱལ་ཕྱིའི་མི་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་བཟུང་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་མྱོང་མེད། ལོ་རྒྱུས་སྟེང་དུ་བོད་ཁུལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་ནང་སོག་ས་ཁུལ་ལམ་སོག་པོའི་ས་གནས་སུ་སྤྲུལ་སྐུ་བོད་ལྗོངས་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་མ་གཏོགས། མི་རིགས་གཞན་དག་དང་ས་གནས་གཞན་དག་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྲོལ་མེད། ཅེས་བཤད་པ་རེད།
ད་ཡིན་ན། སྐད་ཆ་གཅིག་འཛིན་ཆོག་གི་འདུག་སྟེ། ནང་སོག་ནས་སྤྲུལ་སྐུ་གདམ་ཆོག་ན། ཕྱི་སོག་ནས་གདམ་ག་བྱས་ན་མ་འགྲིག་ཚུལ་ལབ་ཐབས་ཆེར་མེད་པས། ལྷན་རྒྱས་ཚོས་དགོངས་པ་ཞིག་བཞེས་རོགས། དེང་སྐབས་ཐབས་ལམ་ལས་བཙན་གཏམ་གྱིས་ཕན་ཆེར་ཐོགས་ཀྱི་མ་རེད།
སྔོན་ཆད་འདེམས་སྲོལ་མེད་ན་ཕྱིན་ཆད་སྲོལ་གཏོད་མི་ཆོག་པ་གང་ན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༤༡༩ གོང་དུ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་ཟེར་བ་ཞིག་མེད་པས། དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་ཐོག་མར་བསྐོ་སྐབས་སྔོན་ཆད་མེད་པས་ད་ལྟ་བསྐོས་མི་ཆོག་ཟེར་བ་ཞིག་བྱུང་འདུག་གམ།
པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་གྱི་གོང་དུ་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམ་པ་ཞེས་པ་ཞིག་བདམས་སྲོལ་མེད་ཀྱང། དེ་རྗེས་སྲོལ་གསར་དུ་བཙུགས་ཏེ་དར་ཁྱབ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་རེད།
ཡང་སྲིད་བྱོན་སྟངས་ལའང་༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་༼རྒྱ་གར་དང་མི་འདྲ་བའི་བོད་ཡུལ་འདིར་བླ་མ་ལ་གདུང་རྒྱུད་དང་སྐྱེ་བས་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་འདུག་པའི་སྔ་མ་ནི་ལུགས་གཉིས་ཀའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཕ་ཤུལ་བུ་འཇགས་ལྟ་བུའི་བར་གསེང་མེད་ཅིང་བུ་སློབ་འཁོར་འབངས་རྣམས་ཀྱང་བག་ཕེབས་པར་སྣང་ལ། ཕྱི་མ་ནི་གོང་མ་ལས་གོ་ལྡོག་ཅིང་ཤི་གསོན་གྱི་དཀོར་ནག་སོགས་ཟང་ཟིང་གི་འབུལ་བ་མ་ཎི་བའི་རྟེན་སྒམ་ལྟར་ལེན་རྒྱུ་རྣམས་རྒྱུན་འཆད་པའི་དབང་གིས་རྗེས་འཇུག་ཚོ་བླ་མ་གྲོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་བྱུང་བར་སེམས་ལས་ཆེ་ཞིང༌། དེ་གའི་རྦ་ཚད་ཀྱིས་ཡུལ་གྲུ་ཆེ་གེ་མོ་ན་བྱིས་པ་ཕ་མ་སོགས་ཀྱིས་གཡོ་སྒྱུས་བཟོས་པ་འདྲ་ལ། ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་བཞུགས་གྲལ་ལ་ཆུང་ངེས་ཀྱི་ཐག་ཁྲ་ལ་སྦྲལ་དུ་མཐོང་བ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་དུ་མའི་རི་བོང་ཅལ་འདྲོགས་ལ་བརྟེན་ཝ་སྐྱེས་སེང་གེར་བརྫུ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཁོ་ན་སྟེ་༽ཞེས་སོགས་གསུངས།
གོང་གི་སྤྲུལ་བླ་མ་ལ་གདུང་རྒྱུད་དང་སྐྱེ་བས་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་འདུག་གསུངས་པའི་གདུང་རྒྱུད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ནི་ས་སྐྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་སུས་བྱེད་བུ་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་ནས་གོང་མས་བདམས་ཏེ་བསྐོ་བ་ཡིན།
སྐྱེ་བས་འཛིན་པའི་ཁོངས། མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་དང་། སྐུ་གོང་མས་རྗེས་མ་གང་དུ་འཁྲུངས་མིན་བརྡ་སྟོན་མཛད་པ། རྗེས་འཇུག་ཚོས་ཡང་སྲིད་འཚོལ་བ་སོགས་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་སྣ་ཚོགས་མཆིས།
མདོར་ན། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་སྡུག་སྐད་འདི་ནི། ད་བར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་ལ་ཚད་བཙུག་ཏེ་བོད་དོན་སྣང་མེད་དུ་བཞག སླད་ནས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་དུ་ཁྱེའུ་གཞན་ཞིག་བསྐོས་པ་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་དུ་རང་གི་གང་འདོད་དུ་བཀོལ་ཆོག་པའི་ཁྱེའུ་ཞིག་འཇོག་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་འཐེན་པའི་མཐར། ད་ཆ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འཁྲུངས་སྲིད་པ་དང་། འདེམས་བསྐོ་ཡང་བྱེད་སྲིད་པ། མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་ཕེབས་སྲིད་པ་བཅས། གང་ལྟར་རྒྱ་དམར་གྱི་ལག་འོག་ཏུ་ཡོང་ས་མ་རེད་སྙམ་པའི་སྡུག་སྐད་ཤོར་པ་ཞིག་རེད།
སྤྲུལ་སྐུ་འདེམས་སྟངས་འདི་ཡིན་ཞེས་པའི་གཏན་འབེབས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཞིག་ ༡༩༥༩ ལོ་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བྱུང་མྱོང་མེད་པས། དོན་དངོས་འདི་རང་གིས་ཁོའི་སྐད་ཆ་དེ་གཞི་རྩ་མེད་པར་སྒྲུབ་ཐུབ།
ལ་དྭགས་དང་ཁུ་ནུ་ལྟ་བུའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དར་བའི་ཡུལ་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པས། ཕྱི་སོག་ནང་སོག་ཙམ་དཔེ་ལ་བཞག་པ་དེས་མ་ཁྱབ། བལ་ཡུལ་གྱི་གློ་དང་དོལ་པོ། ཤར་པ། རྟ་མང་སོགས་ལའང་སྤྲུལ་སྐུ་ཡོད་སྲིད།
བོད་ཀྱི་བླ་མས་ངོས་འཛིན་བྱས་པར་གཞིགས་ན། རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱན་དྲུག་དང་ཏེ་ལོ་པ་དང་ན་རོ་པ་སོགས་བླ་མ་འདི་དང་འདིའི་ཡང་སྲིད་གོང་མ་ཡིན་ཞེས་འཁྲུངས་རབས་ནང་དྲངས་ཡོད། སྤྱན་རས་གཟིགས་གཅིག་པུའི་འཁྲུངས་རབས་ནང་ངོས་འཛིན་བྱས་པར་གཟིགས་ནའང་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གྱི་མི་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།
མདོར་ན། སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་པ་དེ་རང་དབང་ཐོབ་པའི་སྐྱེ་བོ་ཚོས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་དུས་དང་གནས་གང་དུ་བྱོན་བྱོན་གྱི་རང་དབང་ཡིན་པ་ལས། ལྷ་མེད་སྨྲ་བ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བཀའ་ལ་བརྩིས་ནས་འཁྲུངས་ས་འཁྲུངས་དུས་འདེམས་དགོས་པ་ཞིག་ནམ་ནམ་ཞར་ཞར་ཡང་མིན་ནོ།། །།
སོག་པོ་ནི་བོད་ལས་ཕྱི་ལོགས་མ་ཡིན་ནམ། རྒྱལ་ཕྱི་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་ལོགས་ཡིན་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་གང་ན་ཡོད། དེ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་ཁོར་ཡུག་གི་འགྱུར་བ་དབང་གི་དང་ནང་ཆོས་ལས་འབྲས་དང་བླ་མས་འཕེན་པ་གཏོང་སྟངས་ཀྱིས་རེད་མ་གཏོགས། དེ་ལ་མཐའ་དང་མཚམས་འདི་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ན་ཡོད་ན་ལས་ནང་པའི་གཞུང་ན་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད།