ཀྲུང་གོའི་དྷ་རམ་ས་ལ། རྩོམ་སྒྲིག་པས།

དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ལུང་རིགས་ལགས་ལ་རྗེས་དཔག་གི་རིག་པ་ཡ་མཚན་ཞིག་ཡོད། ངས་ཡུན་རིང་བོའི་ཁོང་གི་གླེང་བརྗོད་རྩོམ་ཡིག་བཀླགས་མྱོང་ལ། དེའི་བརྗོད་གཞིའི་ཟ་དང་ཟུར་ལ་དཔྱད་པའང་བཏང་མྱོང༌། ཁོའི་རྩོམ་རྩལ་གྱི་ཚིག་སྦྱོར་གཅིག་བུ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་བྱའི་ཐད་ནས་ཀྱང༌། ལོ་ངོ་གཉིས་མ་ཟིན་ཙམ་གྱི་གོང་ལ། ཁོས་ན་ནིང་གི་བོད་ཡོངས་ཀྱི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་འདི་ལ་རྗེས་དཔག་གི་རིག་པ་བཏང་ནས་བརྗོད་འདུག ངས་དེ་དུས་རྩོམ་ཡིག་དེ་བཀླགས་སྐབས་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་དྲན་སོང༌། ན་ནིང་གི་༣༡༤ དོན་རྐྱེན་གྱིས་ར་འཕྲོད་སོང༌། དེ་དུས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ཁ་བྱང་ད་ལྟ་མི་དྲན། ད་ཐེངས་ཀྱི་ཀྲུང་གོའི་རྡ་ས་ཞེས་པ་འདི་ཡང་གདོང་རིས་གཅིག་བུ་ཀློག་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་དེའི་ཤུགས་བསྟན་དང་རྗེས་དཔག་གི་རིག་པར་དཔྱད་དགོས་པ་ཡིན། འདི་ནི་ཁ་ཁོམ་པ་དང་ལག་ཁོམ་པའི་མི་རང་ག་བ་ཞིག་གིས་གླེང་ཐུབ་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་པ་འདྲ། ངོ་གདོང་གི་སྤུ་རིས་བཏོག་གིན་པའི་གོང་གི་དཔྱད་བརྗོད་པ་ཁག་གཅིག་ཁ་རོག་སྡོད། དཔྱད་ཤེས་མཁན་དག་ལ་ཞོག འདི་ནི་ངའི་ཉམས་མྱོང་ཡིན།

རྒྱ་ནག་གིས་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཉོ་བཞིན་པའི་དུས་རབས།

དུས་བབས་ལ་ཚགས་པར་གཞན་ལས་ལྷག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་ནི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ་དེ་ཡིན། དེ་རིང་དུས་བབས་ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ་དུ་ཀྲུང་གོའི་རྡ་ས་ཞེས་པ་ཞིག་བྲིས་འདུག་ཅིང། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་མཆན་བུ་བཏབས་འདུག། རྩོམ་སྒྲིག་པའི་མཐོང་རྒྱ་ཡངས་པོ་དང། རྣམ་རིག་གྲུང་པོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱིས་རྩོམ་ཡིག་གི་རྣམ་པ་བཞེངས་འདུག་ཅིང། དེ་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ནི་ཉམས་འཇོག་དང་དྲན་སྐུལ་གྱི་ནུས་པ་དེ་རེད། དེ་བས་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ཆ་ཚང་མ་རང་གི་བསམ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ངས་མཆན་བུའི་ཚུལ་དུ་རྩོམ་ཐུང་ཞིག་འབྲི་འདོད་བྱུང།
རྩོམ་སྒྲིག་པས་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང། རྡ་སའི་ཁྲོམ་སྲང་གི་ཚོང་རྫས་ཙག་ཙིག་རྣམས་ཀྱི་ཁྲོད་རྒྱ་མའི་ཅ་ལག་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་སྐོར་དེ་རྒྱས་འབྲི་བྱས་འདུག ངས་བསམ་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ནི་བསམ་བློའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ཙམ་དང། སྐད་ཆ་བཤད་ཕྱོགས་ཀྱི་འཛིན་མཚམས་ཙམ་ཡིན་པས་དེ་ནི་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་སླ་ལ། ཐང་ཁྲོམ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཚོའི་ཚོང་རྫས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཅ་དངོས་མང་པ་དེ་ཡང་གནད་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ལས་ཀྱང་གནད་འགག་ཆེ་བ་ཞིག་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་དང། ཚོགས་སྡེ་ཆེ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་མིའི་མ་དངུལ་ལ་ཅི་ཙམ་བརྟེན་ཡོད་པ་དང། རྒྱ་མི་དང་མཉམ་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཉམ་ལས་ཀྱང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་ལ་དོགས་གནས་ཆེ་བའི་གནད་དོན་འདི་ཚོ་ཡིན།
དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གཞུང་སྒེར་གཉིས་ཀྱིས་ཚོད་རྩིས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་མ་བཞུགས་ཚེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་འཐོར་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་པ་དེ་ཡིན་ཞིང། ཁོང་ཚོས་ཚོད་དཔག་དེའི་རྟེན་གཞི་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དང་མི་མང་གི་འཚོ་བའི་གཞི་རྟེན་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོངས་ཁུངས་དེ་ཡིན། གང་ཡིན་ཞེ་ན་༸གོང་ས་མཆོག་ནི་བོད་མའི་བསམ་བློའི་དབུ་ཁྲིད་ཙམ་མ་ཟད་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་ཁུངས་ཆེས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ཁོང་ཚོས་ཤེས་རྟོགས་དང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ཐེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་གཉིས་ནི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་སྒོ་ཆེན་གཉིས་ཡིན་ཞིང། བོད་པའི་བླ་ཆེན་དང་རྒྱ་མིའི་ཕྱུག་བདག་གི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་སའི་སྒོ་ཆེན་གཉིས་ཀྱང་ཡིན། སྒོ་ཆེན་དེ་གཉིས་ན་ཕྱི་ཚུལ་ནས་དད་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འགྲོས་ཤིག་ཡོད་ཀྱང། འབྲེལ་བ་དེའི་ལྷུ་ཚུགས་ནི་རྒྱ་ནག་གི་དངུལ་སྒོར་ཡིན། རྒྱ་ནག་གི་དངུལ་སྒོར་གྱིས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གཡོ་འགུལ་ཆེན་པོ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་བྱས་ཤིང། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡང་དམག་ཤུགས་ནས་སློབ་གསོའི་སྟོབས་ཤུགས་དང་སློབ་གསོའི་སྟོབས་ཤུགས་ནས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་ཡོད་པའང་མངོན་གསལ་ཡིན།
རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཉམ་ལས་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པའི་དེ་རིང། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ཚོང་འབྲེལ་གྱི་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་དུ་ཞབས་ཕྱིའི་གོ་སྐབས་འཚོལ་ཞིང་རེག་པ་ཇེ་མང་ཇེ་མང་ཡིན་ཞིང། ཕྱི་སྡོད་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཕྱུག་བདག་མང་པོས་རྒྱ་ཡུལ་དུ་མགྲོན་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་གི་མ་འཛུགས་བྱེད་པའི་འཕེལ་ཕྱོགས་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་བོ་ཉོ་ཐུབ་པའི་ཧམ་པ་ཆེ་ནས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་མ་འོངས་པའི་དུས་རབས་ནང་གི་བོད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རི་མོ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
ངས་བསམ་ཚུལ་འདི་ཚོ་གང་ཟག་དང་ཚོགས་པ་རེ་ཟུང་ལ་དམིགས་བཀར་གྱིས་སྐྱོན་འཛུགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྲིས་མེད། འོན་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་བོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རྒྱ་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གོ་གནས་ཅི་འདྲ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་ནི་རྡ་སའི་ཁྲོམ་སྲང་གི་ཅ་དངོས་ཙམ་གྱིས་ག་ལ་ཚད། འདི་ཚོ་གསར་འབྱོར་བ་ཉམས་ཆུང་ཚོའི་འཚོ་ཉིན་རེའི་འཚོ་རྟེན་ཙམ་རེད། ཁོང་ཚོ་སྙིང་མ་རྗེ། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་འཛམ་གླིང་ཉོ་བར་ཕྱོགས་པའི་དེ་རིང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱང་མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་མ་འཛུགས་དང་འབྲེལ་འཛུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ཚར་ཡོད་མེད་གསལ་བཤད་བྱེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉིན་མོ་དེ་འགོ་འཛུགས་བྱེད་པར་རྒྱང་ཐག་རིང་པོ་ཞིག་ཨེ་ཡོད་དམ།
འདས་པའི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པ་དེ་ལྟ་གྲུབ་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་རྩོད་གླེང་དྲག་པོའི་འགལ་ཟླའི་འོག་ཚ་གྲང་གི་དམག་འཐབ་ཆེན་པོ་ཞིག་ནས་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ནས་སྐྱོ་གནས་ཆེ་རུང། རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་རང་དབང་དང་བསྐྱར་གསོན་གྱི་གོ་སྐབས་ཤིག་ཐོབ་ཡོད། དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་འདི་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་དང་། འཇིགས་སྐུལ་ལ་གདོང་ལེན། འཛམ་གླིང་གི་དངུལ་རྩའི་ཉམས་ཉེན་སེལ་ཐབས་སོགས་རྒྱལ་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་མཉམ་ལས་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཁ་གཡང་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་འོག་ནས་འགོ་འཛུགས་བྱས་རུང། དུས་རབས་འདིར་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་མང་པོ་ཞིག་སླར་ཡང་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ།
ངའི་བླ་མ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་འདི་ལྟ་བུའི་ལུང་བསྟན་ཞིག་ཀྱང་གནང་འདུག་སྟེ། ”དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་བོད་དུ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བ་ཞིག་བྱུང་། དེས་བོད་མི་རྣམས་འགོ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཐོག་མར་བོད་ལུང་པར་བསྟན་པ་དང་ཆབ་སྲིད་དར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང། དེ་རྗེས་རིམ་པས་ཉམས་ཉེས་སུ་གྱུར་ཏེ་ད་ཆ་འཛམ་གླིང་ས་གནས་རེ་གཉིས་ལ་བོད་པའི་རིགས་རྒྱུད་འགའ་ཤས་ཡོད་སྐད་ལས། བོད་ཟེར་བ་དང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྩ་བ་ནས་བརླག་པ་ཅེད་ཅེས་ཤོད་པའི་དུས་ཚོད་ཡོང་མི་སྲིད་པ་མིན། ,,ཞེས་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བའི་ནང་ནས་གསུངས་པ་འདི་ངས་དེ་སྔ་ཞིག་ནས་མིག་ཆུ་དང་མཉམ་དུ་ཀློག་མྱོང་པས་དེ་རིང་ཁྱེད་ཅག་གི་སྤྱན་སྔར་གཏེར་ཡིག་ཅིག་གི་ཚུལ་དུ་ཕུལ་ལོ། །
རྒྱ་ནག་འཛམ་གླིང་གི་ཁྲོམ་རར་གྱུར་ཅིང།
འཛམ་གླིང་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲོམ་རར་གྱུར།
བོད་པ་ནུབ་ཀྱིས་ཤར་ཏུ་བཙོང།
ཤར་གྱིས་ནུབ་ཏུ་བཙོང།
ཤར་གྱིས་ཉོས་་་་ནུབ་ཀྱིས་ཉོས།
གང་དྲན་ཤར་མར་བྲིས་པས་གོ་རིམ་མེད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མི་འཆབ་པོ་འཆགས་སོ།

ད་ཡིན་ན། ཚང་མ་ལོས་མཐའ་བསྡོམས་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བཀོད་ནས་ཐད་ཀར་བརྗོད་གཞི་དངོས་དེ་གླེང་འོས་པ་ཞིག་རེད། དེའང་བོད་དོན་འདི་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་མིན་ལས་འཕྲོས་ནས་ཕྱི་ལོ ༡༩༥༡ལོའི་ཡར་སྔོན་གྱི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་བཞིན་རང་བཙན་དང་རྒྱ་ཁོངས་གཉིས་ཀྱི་གང་ཡིན་མིན་རྩོད་ཀྱིན་པས། འདིའང་མི་སྣ་གཙོ་བོ་གཉིས་སུ་དབྱེ་ན། རང་བཙན་ཡིན་པར་རྩོད་མཁན་གཙོ་བོ་བོད་གནས་ཞམས་ཞིབ་པ་ཀླུ་མཁར་བྱམས(ཨེ་ཤ་ཡའི་ཚིག་གཡར་བ)ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་པར་སྒྲུབ་མཁན་གཙོ་བོ་སྐུ་ངོ་ཁང་གསར་རྡོ་རྗེ་ཆགས་ཡོད་འདུག དེ་བས། ཚང་མ་ལོས་ཕྱི་ལོ ༡༩༥༡ལོའི་ཡར་སྔོན་གྱི་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་བཞིན་རང་བཙན་དང་རྒྱ་ཁོངས་གཉིས་ཀྱི་གང་ཡིན་མིན་ཐད་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་རོགས།

ད་ཐེངས་བྷིས་བྷིས་སེ་རྒྱ་ཡིག་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཆེད་དུ་བཟོས་པའི་གླེང་རྙོག་འདི་ལ་ཧ་ལས་དགོས་དོན་གང་ཡང་མི་འདུག་མོད། སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་ངོས་ནས་ཀྱང་འདིའི་ཐད་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག ཁོང་ཚོའི་བསམ་ཕྱོགས་བཞིན་གཏམ་ངན་འདིའི་རིགས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་བར། མི་དང་མིའི་བར་དོགས་པ་རྣམ་རྟོགས་མང་བོ་ཞིག་སྐྱེལ་སྲིད་པས། འདི་ལ་ཡང་གསལ་བཤད་ཅིག་ཡོད་ན་ཤིན་ཏུ་ལེགས། རྩོམ་སྒྲིག་པས་བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན་སྐུ་སྒེར་དྲུང་ཡིག་རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ལ་བཅར་འདྲི་ཞིག་བྱས་ནའང་། ད་ལྟ་ཁོ་རང་ལྡི་ལི་ན་ཡོད་པ་དང་གང་མགྱོགས་ལ་དགས་སུ་བསྐྱོད་དགོས་སྟབས། དེར་སོང་ནས་ལན་ཕུལ་ཆོག་ཟེར་བ་ཞིག་བྲིས་འདུག་པས། འདིའི་རིགས་ལ་བརྒྱུད་ལམ་གང་སར་ལམ་སེང་གསར་འགོད་བསྒྲགས་དང་གསལ་བཤད་གནང་མ་ཐུབ་པར་ཅུང་འཕྱི་དྲགས་ན། རྗེས་སུ་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་ཡང་ཕན་མི་ཐོགས་པར་བསམ་སོང་།

འདི་ལྟར་རྩོམ་སྒྲིག་པས་སྤེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ཁ་བྱང་དང་ནང་དོན་གཉིས་ཀྱིས་དབང་དུ་བཀུག་པའི་དྲ་གྲོགས་ཚོས། དཔྱད་གླེང་སྣ་ཚོགས་གནང་སྟངས་ལ་བལྟས་ཚར་དུས། གནད་དོན་ཛ་དྲག་གམ་གསར་འགྱུར་སྤེལ་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་སྤེལ་ན ཀློག་པ་པོར་དོ་སྣང་དང་། དོགས་འདྲོགས། བགྲོ་གླེང་། ཞིབ་བསྡུར། དཔྱད་གླེང་། སེམས་འཚབ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་བ་དེ་ནི་ད་རེས་གསར་འགོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་གི་ཁ་བྱང་དང་། རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ནུས་པར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད་སྙམ།

འདི་ལས་བསླབ་བྱ་གཞན་ཞིག་ཐོབ་པ་ནི་བོད་དོན་གྱི་རྩ་དོན་ངོ་མར་ཐུག་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་གླེང་སྐབས། བོད་ཞེན་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བོ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་ཟུངས་ཁྲག་དྲོན་མོར་འགྱུར་གྱིན་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཞར་ལ་རྟོགས་ཐུབ་སྙམ།།

ཉེ་ལམ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བྷི་བྷི་སི་གསར་འགོད་པར་གསུང་པ་དེ་ཧང་སང་དགོས་པའི་བཀའ་མོལ་གསར་བ་ཞིག་མ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་ནང་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་གསུངས་མེད། ད་ལྟའི་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྲུང་ཧ་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་མཉམ་གནས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་སྟབས། མཉམ་གནས་བྱ་སྟངས་ཐད་ལ་ནང་མོལ་བྱ་རྒྱུ་ལས་ཕྱི་མོལ་གྱི་ལམ་ཁ་ཧ་ཅང་

ཁང་གསར་གཙོས་དྲ་གྲོགས་ཚོས་དོན་དངོས་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ནང་བོད་རང་བཙན་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་ཡོད་མེད་གསལ་བོ་ཤེས་འདོད་ན། ༼བོད་ཀྱི་གནས་བབ་༽ཤོག་གྲངས་ ༣༢༤ ནས་ ༣༤༧ བར་གསལ་བོ་ཞིག་གཟིགས་རོགས། དེ་ནས་དེབ་དེའི་ཟུར་མཆན་ནང་གི་ཤོག་གྲངས་ ༥༦༡ ནས་ ༥༧༣ བར་གཟིགས་རོགས། དེ་བཞིན་དེབ་འདི་དབྱིན་བོད་རྒྱ་ཡིག་གསུམ་པོའི་ནང་ཡོད་སྟབས། དེ་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཁྱེད་ཚོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཐོག་གི་བོད་ཀྱི་དེ་སྔའི་གོ་བབ་གསལ་བོ་ཞིག་ངོ་འཕྲོད་ངེས་ཡིན། ངས་ཡིག་ཆ་འདི་དག་དྲ་ལམ་ལ་འདོན་བསམ་མོད་དུས་ཚོད་ཀྱིས་ལྕོགས་མ་སོང་། རྗེས་ནས་ཐུག་ཡོང་།

༧ གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུངས་དུམ་དེ་བོད་རིགས་མཁས་པ་མང་པོས་བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་ལ་བསྒྱུར་ནས་འགྲེལ་བྱུང་ཚང་མས་ལྟོས་དང་སྐོར་ཅིག་གིས་མ་ཤེས་ཅལ་འདྲོག་བྱས་པར་གནོང་འགྱོད་བྱེད་བཞིན་འདུག དགའ་འོས་པ་གཅིག་ལ་བོད་རིགས་མཁས་པ་དག་གིས་དམིགས་བསལ་ཆེད་སྦྱོང་གཞན་སྐྱོན་འཚོལ་ཞིབ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་གོམ་པ་གང་གིས་རང་དབང་གསར་གཏོད་བྱུང་མ་མྱོང་།

རྡོ་དྲུག་དཀར་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ཀླུ་མཁར་དང་གནས་ཚང་གཉིས་ལ་ཁྱད་ཅི་ཡོད་མི་ཤེས་ཀྱང་། ཁོང་གཉི་གིས་བོད་ཀྱི་ལས་དབང་གླེང་ཚུལ་ལ་གནམ་ས་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་འདུག གནས་ཚང་གིས་ཉེས་འགེལ་གཙོ་བོ་དང་ཉེས་ཅན་པ་འཚོལ་ཞིབ་ལ་འབད་བཞིན་འདུག ཀླུ་མཁར་གྱིས་འཁང་ར་གཙོ་བོ་དང་ཐོབ་ཤོར་ཞོར་བཤད་རེད། དྲ་གྲོགས་ཚོས་དད་པ་ཡོད་མེད་དང་རྐུན་མ་ཡིན་མིན་ད་ལྟའི་འཚོ་གོས་སྐོར་མཚམས་འདི་ནས་འཇོག་རྒྱུ་དང་དམིགས་ཡུལ་རང་དབང་ཡིན་ན་བགྲོ་གླེང་ཡང་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཐོག་ལ་ཕྱོགས་ན་ཡག་པོ་འདུག

དགྲ་འདུལ་ལགས། ངས་གནས་ཚང་དང་ཀླུ་མཁར་བྱམས་གཉིས་ལ་གྲོས་ཆོད་ནང་རང་བཙན་སྐོར་ཡོད་མ་རེད། ཡོད་ན་བསྟན་ཤོག་ལབ་པ་ཡིན། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་རྙོག་གླེང་མང་པོ་བཤད་པ་རེད། མཇུག་ཏུ་གནས་ཚང་གིས་གྲོས་ཆོད་ནང་བཙན་འཛུལ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདུག བཙན་འཛུལ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཡོད་ན་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རང་བཙན་ཡིན་པ་མཚོན་ཞེས་རྒྱ་ཡིག་གི་ལུང་རིང་པོ་ཞིག་དྲངས་འདུག ངས་ལུང་དེའི་ནང་བཙན་འཛུལ་དང་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་གཉིས་གང་འཁོད་འདུག་ཅེས་ཚོད་མགམ་གྱི་དྲི་བ་དྲིས་པས། གནས་ཚང་ལ་ལན་མི་འདུག མཐའ་མ་ཁོས་གྲོས་ཆོད་ངོ་མ་མ་མཐོང་བར་མ་དཔེ་འཚོལ་བའི་འགན་ཚང་མར་ཡོད་ཅེས་ལབ་བྱུང་། དེར་བརྟེན་ངས་མ་དཔེ་ཆ་ཚང་འདིར་བཀོད་པ་ཡིན། གནས་ཚུལ་ཡོང་སྟངས་དེ་འདྲ་རེད།

མདོར་ན། གྲོས་ཆོད་ནང་རང་བཙན་སྐོར་བཀོད་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད།

འདི་ལྟར་ན། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་བཤད་འདུག་ལ། གྲོས་ཆོད་ཐེངས་གཉིས་པའི་ནང་དུ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་སྐོར་གླེང་འདུག ཡིན་ཡང་གྲོས་ཆོད་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་སྔོན་གླེང་གི་ནང་དུ་གྲོས་ཆོད་སྔོན་མ་གཉིས་ལ་མཇུག་སྣོན་རེ་བྱས་པ་མ་གཏོགས། གྲོས་ཆོད་ཀྱི་འབྲུ་དོན་ནང་དུ་རང་ཐག་རང་གཅོད་བཤད་མི་འདུག
གོང་དུ་གནས་ཚང་དང་ཁང་གསར་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་ཀྱིན་པའི་ Aggression དང་ Invade གཉིས་བཀོད་མི་འདུག་ག

གསུམ་པ་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོར་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་དེ་རེད། འདིའི་བོད་འགྱུར་མ་དཔེ་གཟིགས་འདོད་ཡོད་ན། བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ཅེས་པའི་དཔེ་དེབ་བོད་འགྱུར་མ་དེའི་ཤོག་ངོས་ ༦༣༦ ལ་གཟིགས།

གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་ཁག་བཞག་པའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་གཏམ་བཤད་ཁག་གཟིགས་འདོད་ཡོད་ཚེ་རྡོ་རྗེ་གླིང་ནས་བཏོན་པའི་རང་དབང་གསར་ཤོག་རྙིང་པ་ཁག་དང་སྲུང་སྐྱོབ་གསར་ཤོག་རྙིང་པ་དེ་ཚོའི་ནང་གང་ལ་གང་འཚམ་གསལ་པོ་བཀོད་ཡོད་དྲན་གྱི་འདུག
United Nations General Assembly – Resolution 2079 (XX)

New York, 1965

The General Assembly

Bearing in mind the principles relating to human rights and fundamental freedoms set forth in the Charter of the United Nations and proclaimed in the Universal Declaration of Human Rights,

Reaffirming its resolutions 1353 (XIV) of 21 October 1959 and 1723 (XVI) of 20 December 1961 on the question of Tibet,

Gravely concerned at the continued violation of the fundamental rights and freedoms of the people of Tibet and the continued suppression of their distinctive cultural and religious life, as evidenced by the exodus of refugees to the neighboring countries,

1) Deplores the continued violation of the fundamental rights and freedoms of the people of Tibet;

2) Reaffirms that respect for the principles of the Charter of the United Nations and of the Universal Declaration of Human Rights is essential for the evolution of a peaceful world order based on the rule of law;

3) Declares its conviction that the violation of human rights and fundamental freedoms in Tibet and the suppression of the distinctive cultural and religious life of its people increase international tension and embitter relations between peoples;

4) Solemnly renews its call for the cessation of all practices which deprive the Tibetan people of the human rights and fundamental freedoms which they have always enjoyed;

5) Appeals to all States to use their best endeavors to achieve the purposes of the present resolution.
གྲོས་ཆོད་དེ་དག་ཚང་མ་བོད་ཡིག་ནང་འདིར་འགོད་འདོད་ཡོད་ཀྱང་རྒས་པོ་མིག་མི་གསལ་བ་དང་དུས་ཚོད་དཀོན་པས་ཁོམ་མ་སོང་། དགོངས་འགལ་མེད་པར་ཞུ།

གནས་ཚང་ལགས། ཁྱེད་རང་གིས་དེ་ཚོ་ད་དུང་གསལ་པོ་མཁྱེན་མེད་པ་འདྲ།

མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཐོག་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་སྔ་རྗེས་ཐེངས་གསུམ་ཀའི་མ་ཕྱི་གཤམ་དུ་བཀོད་ཡོད། དང་པོ་དེ་ ༡༩༥༩ ལོར་བཞག་པ་དེ་ཡིན།

འདིའི་བོད་འགྱུར་མ་དཔེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རྣམ་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་མང་ཞེས་པའི་ཤོག་ངོས་ ༣༥༨ ལ་གསལ་འདུག ༼ལག་བྲིས་པར་མ་དེ་ཡིན་༽

United Nations General Assembly – Resolution 1353 (XIV)

New York, 1959

The General Assembly,

Recalling the principles regarding fundamental human rights and freedoms set out in the Charter of the United Nations and in the Universal Declaration of Human Rights adopted by the General Assembly on 10 December 1948,

Considering that the fundamental human rights and freedoms to which the Tibetan people, like all others, are entitled include the right to civil and religious liberty for all without distinction,

Mindful also of the distinctive cultural and religious heritage of the people fo Tibet and of the autonomy which they have traditionally enjoyed,

Gravely concerned at reports, including the official statements of His Holiness the Dalai Lama, to the effect that the fundamental human rights and freedoms of the people of Tibet have been forcibly denied them,

Deploring the effect of these events in increasing international tension and embittering the relations between peoples at a time when earnest and positive efforts are being made by responsible leaders to reduce tension and improve international relations,

1) Affirms its belief that respect for the principles of the Charter of the United Nations and of the Universal Declaration of Human Rights is essential for the evolution of a peaceful world order based on the rule of law;

2) Calls for respect for the fundamental human rights of the Tibetan people and for their distinctive cultural and religious life.

ཨོ་ལེ་་ཨོ་ལེ།
ངས་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་མི་ཤེས། ཤེས་ཀྱང་མི་འདྲི།
ཨ་ལ་ཀུ་རེ་ཡིན། དེ་ལས་དྲ་གྲོགས་རྣམས་བརྗོད་གཞི་ཨ་མའི་སྟེང་ཕྱིན་ནས་དྷ་ས་འདི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་དྷ་ས་ཆགས་ཡོད་མེད་གླེང་ན་འོས་པར་མཐོང་། གོང་དུ་ར་ལོས་སྤེལ་བའི་བསམ་འཆར་དེ་དྷ་སར་རྒྱུས་ཡོད་ཅིག་གི་སྐད་ཆ་རེད་ཅེས་ངས་སླར་ཡང་གསལ་འདེབས་བྱས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཁང་གསར་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་སྣ་རྩོད་རྒྱུའི་ཞབས་འདེྲན་འདི་རྦད་དེ་མཚམས་འཇོག་གི་ཡིན།

གསལ་བོ་ཞིག་ཆགས་མ་སོང་། ཁྱེད་རང་བཙོན་ཁང་ལ་ཅི་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་སོང་བ་ཡིན། རྐུན་མ་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ནམ། གལ་སྲིད་དེའི་གྲས་ཀྱིས་བོད་གཞུང་ལ་འཚོ་གཟིགས་ཞུས་ཀྱང་རེག་ནི་མ་རེད། ད་དུང་ཁྱོད་བོད་ཀྱི་བཙོན་ཁང་ནང་བསྡད་འདུག་སྐད། ཅེས་ན་ཁྱོད་མི་རྙིང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་འདྲ། རྒྱུ་མཚན་སྔོན་ལྷ་སའི་བོད་སྡེ་བ་གཞུང་ལ་བོད་ཀྱི་བཙོན་ཁང་ཡོད་པ་ལས། དེང་སྐབས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་རྒྱ་གར་ནག་གི་བཙོན་ཁང་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་བོད་ཀྱི་བཙོན་ཁང་ཞིག་མེད་པ་གནམ་འོག་འདིར་གསལ་ནི་རེད། རྗེས་མ་སྐད་ཆ་བཤད་དུས་ཉམས་ཞོག

ཨ་རོགས་ཁང་གསར།
ཁྱོས (རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་སྐོར་དེ་ཚོར་ངས་ཀྱང་དོ་སྣང་བྱས་མྱོང་། དེའི་སྐོར་བཤད་ནས་ཡོས་ལ་བབས་པའི་རྩམ་པ་ཞིག་ཡོང་དཀའ་བ་རེད། )ཟེར། རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཐོག་མར་ཁ་མཆུ་ཞུ་སྦྱོར་བྱེད་མཁན་ངོས་ནས་ཡོས་ལ་བབས་པའི་རྩམ་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་སེམས་ཐག་བཅད་བཞག་དུས་ཚར་ཚར་བ་རེད། ངོས་ནི་དེ་ལྟར་བསམ་གི་མེད་ལ། སྐལ་བ་ཡག་པོ་ཞིག་ལ་གོ་སྐབས་ཤར་གི་རེད་བསམ་ཡོད། ད་་་་་་ཁྱོས་འཚོལ་གཟིགས་བླངས་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་ངས་གཏན་ནས་ཇུས་གཏོགས་མི་བྱེད།
མ་གཞི་ནས་ང་ཁྱེད་ཚོས་བསྡད་མ་བཅུག་པ་རེད་མ་གཏོགས། སྐོར་ལམ་ནང་གི་སྐད་ཆ་དེའི་གྲས་ལ་མགོ་སྐོར་ནས་འདུག་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཀྱང་མེད། ད་དུང་ཁྱེད་རང་མི་དངོས་མ་ཞིག་དང་མིང་དངོས་མ་ཞིག་ཡིན་ན་བཟང་གི། རྗེས་ནས་ཐུག་ཡོང་།

ད་དུང་ཁང་གསར་ཅན་སོགས་གཙོས་ངའི་སྒེར་གྱི་ལྟོ་གོས་སྐོར་ལ་ལབ་ཉོག་ལུང་པ་གང་བསླེབས་འདུག
གཙོ་བོ་ཁང་གསར་པས་བཤད་ན། ཁྱོས་བལ་ཡུལ་སྣེ་ལེན་ཁང་ལ་འབྱོར་བ་ནས་བཟུང་བོད་ཟས་པ་རེད་ཟེར། དེ་བདེན་ཡང་། དེ་ནི་ང་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་ལག་ལ་ཕོར་པ་ཙམ་འཁྱེར་རྒྱུ་མེད་པའི་གསར་འབྱོར་ཚང་མར་གཅིག་མཚུངས་རེད།
ཡང་། ང་བདེ་སྲུང་ཉམས་ཞིབ་ལས་བྱེད་པར་བསྐོས་རབས་སྐོར་ལ་ཅིག་བཤད་འདུག རེད། ང་རྒྱ་གར་ལ་འབྱོར་ནས་ལོ་གཅིག་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་བོད་གཞུང་གིས་ང་ཚོ་མི་སྐོར་ཞིག་ཆེད་ཞུས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་ལས་ཀར་བླངས་པ་དང་། དེ་དུས་གཞུང་གི་ཡིག་ཆའི་ནང་བོད་གཞུང་ལ་ལས་བྱེད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་བྱུང་བ་ལྟར་ཁྱེད་ཆེད་བསྐོ་བྱས་པ་ཡིན་ཅེས་གསལ་ཡོད་ལ། སྐབས་དེར་ང་དང་མཉམ་དུ་༼གདུགས་དཀར་འབུམ། གནམ་ལོ་ཡག སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན།༽ སོགས་ཡོད། དེ་ཡང་ང་གཅིག་པུར་གཟིགས་གསོལ་གནང་བ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ད་དུང་སྐབས་དེར་བོད་གཞུང་གི་ལྷན་ཁང་ཁག་ཏུ་ང་ཚོ་ནང་བཞིན་རྒྱ་སྐད་ཤེས་མཁན་གྱི་རང་ཁོངས་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་བསྡུས་ཡོད།
ཡང་། ཁང་གསར་གྱི་མིག་ལ་གཏན་ནས་འགྲོ་གིན་མེད་པ་ནི། བོད་གཞུང་གིས་ངེད་ཅག་འཚོ་བའི་གཟིགས་གསོལ་གྱི་དོད་དུ་སྒོར་མོ་འགའ་སྤྲོད་ཀྱིན་པ་དང་། ༼ད་དུང་སྨན་རིན་ཡང་ཡོད།༽ དེ་ནི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་འོག་ཏུ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ན་ཐེབས་རྩ་ཁང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཚོར་དམིགས་བཀར་རོགས་སྐྱོར་ཞིག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ལ། ༼དེང་སྐབས་ང་ལ་ཧིན་སྒོར་ ༤༠༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་འདུག༽ རོགས་དངུལ་སྤྲོད་སྟངས་ནི་དགུ་བཅུ་གསུམ་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཚོར་དེ་ག་བརྒྱུད་ནས་སྤྲོད་ཀྱིན་པ་དང་། སྒྲིག་འཛུགས་ཁོངས་མེད་པའི་ཁ་འཐོར་གྱི་བཙོན་ཟུར་ཚོར་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བརྩད་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་སྤྲོད་ཀྱིན་འདུག མདོར་ན། རོགས་དངུལ་འདི་ང་ཚོ་བཙོན་ཟུར་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་སྟབས། ང་ལ་རོགས་དངུལ་འདི་ལེན་རྒྱུར་འོས་བབ་མཐོང་ཞིང་། ཀུ་རེ་བཤད་ན། ངས་མི་དགོས་ལབ་ཀྱང་ཚུར་སྤྲོད་ཀྱིན་འདུག འདི་རང་བཙན་རྩོད་མཁན་ཞིག་གི་གཤིས་ཀར་འཚམ་མིན་ཁང་གསར་གྱིས་ལྟ་ཡ་རེད།
ཡང་གཅིག་བཤད་ན། ང་བོད་གཞུང་གི་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པ་ནས་བཟུང། ངས་མགོ་བསྡུ་བརྒྱབས་ཏེ་དེང་སྐབས་མི་གཉིས་གསུམ་རེར་རྟག་པར་ལས་ཀ་སྤྲོད་ཐུན་གིན་ཡོད་ལ། ཉུང་མཐར་ཡང་ཁོ་ཚོར་གླ་ཆ་སྒོར་མོ་ ༥༠༠༠ ལྷག་རེ་ཆད་འཇུག་གི་མེད། བཤད་ན། ཁྱོད་ཁང་གསར་འཇོན་པོ་དང་ཕྱུག་པོ་ཡོད་རབས་ཟེར། ཁྱོའི་ཁ་ནས་སྐྱབས་སུ་མཆི་མི་འདོར་བ་དང་། ཐ་ན་མིང་རྫུན་ཞིག་གི་འོག་ལ་བཀབས་འདུག་སྟངས་ལ་བལྟས་ན། སྐྱབས་འོག་གི་མགོ་བདེ་དྲན་འཕྲུལ་ཚོ་མིན་འགྲོ་བསམ་གི། ཨ་རོགས། ངས་ཁྱོད་ལ་སྤོར་ཤོད་ཅིག་བཤད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ངར། ཁྱོད་ལ་མུན་ནག་དགོས་སམ་འཇིག་རྟེན་དཀར་ངོགས་དགོས་ཞེས་ལབ་དུས། ངས་མུན་ནག་བདམས་པ་ཡིན། བོད་གཞུང་གིས། ཁྱོད་ལ་ལས་གནས་དགོས་སམ་སྤོར་ཤོད་དགོས་ཞེས་ལབ་དུས། ངས་སྤོར་ཤོད་བདམས་པ་ཡིན། དེ་རིང་ཅིག་གིས་ང་ལ་ཁྱོད་བོད་གཞུང་གི་འཚོ་གཟིགས་ཀྱི་སྒོར་མོ་དེ་ཚོ་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན། མུ་མཐུད་ནས་སྤོར་ཤོད་བཤད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ན། ངས་ཕྱི་མ་འདི་བདམས་རྒྱུ་ཡིན་པ་མནའ་བསྐྱལ་ཆོག ཡིན་ཡང་། སྟབས་ཡག་ནས་འདི་ལྟར་འདྲི་མཁན་ད་བར་བྱུང་མ་སོང་ལ། གསལ་བཤད་འདི་ངས་ཁང་གསར་གཅིག་པུའི་ཆེད་དུ་མིན་ལ། དེང་སྐབས་ངའི་འཚོ་བར་ཇུས་གཏོགས་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ཡིན་སྟབས། ཚང་མར་གོ་རུ་བཅུག་པའི་གསལ་བཤད་མཐའ་མ་ཡིན།

ཡང་ཁ་སང་གི་འཕྲོར་མཐུད་ན། ཁང་གསར་གྱིས་བོད་དོན་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་གླེང་སྐབས་རང་བཙན་སྐོར་བྲིས་མི་འདུག་འདྲ་བོ་ལབ་སོང་། རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཐེངས་ཁ་ཤས་ལ་བོད་དོན་བསླེབས་ཤིང་། དེ་ཡང་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་ནས་བསླེབས་ཡོད། བོད་མིར་རང་ཐག་རང་གཅོད་དགོས་མིན། བོད་མིར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དགོས་མིན་བཅས་གླེང་བ་རེད། ངས་བཤད་པའི་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་གི་བོད་དོན་གླེང་སློང་བྱས་སོང་ཟེར་བ་འདི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་སྐོར་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ནང་མི་རིགས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་གྱོད་གཞི་ཞུ་གཏུགས་བྱེད་པ་ལ་ཆ་རྐྱེན་ཁ་ཤས་ཚང་དགོས་ཤིང་། དང་པོ། མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གྱི་འོག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་མི་རིགས་གང་དེ་མི་རིགས་ཆེན་པོའམ། དབང་བསྒྱུར་བྱེད་མཁན་དང་མཉམ་དུ་འདུག་འདོད་མེད་པ་མངོན་གསལ་ཡིན་དགོས་པ། གཉིས་པ། རང་ཐག་རང་གཅོད་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རིགས་གང་དེས་མང་མོས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་མཚོན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་སམ་མི་སྣ་ཞིག་གི་མཚན་ཐོག་ནས་མི་རིགས་གང་དེ་མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གྱི་འོག་ནས་འདུག་འདོད་མེད་པར་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལོགས་སུ་འཛུགས་འཆར་གྱི་གྱོད་གཏུགས་ཁ་གསལ་ཐོག་བྱེད་དགོས་པ། གསུམ་པ། གལ་སྲིད་རང་ཐག་རང་གཅོད་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རིགས་དེར་རང་བཙན་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། ཡུལ་ལུང་དེའི་ནང་གི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་དང་འཚོ་གནས་ལ་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་འགན་ལེན་ཐུབ་དགོས་པ། བཞི་པ། མི་རིགས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ནི། མི་རིགས་ཆེན་པོའམ་མི་རིགས་ཆེན་པོའི་གཙོ་ཤུགས་སུ་གྱུར་བའི་གཞུང་དེས་ཁྲིམས་ཐོག་ན་མངའ་འོག་གི་ཡུལ་ལུང་གང་ཞིག་རང་ཐག་རང་གཅོད་བརྒྱུད་ཟུར་དུ་ཐོན་པ་ཡིན་ན་དྲགས་ཤུགས་ཀྱིས་ཁ་བྲལ་འགྲོ་མཁན་གྱི་མི་རིགས་དེར་འགོག་རྐྱེན་མི་བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
སོང་ཙང་སྐབས་དེར་བོད་མི་རིགས་ལ་གོང་གི་ཆ་རྐྱེན་གསུམ་ཚང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་གྱོད་གཞི་འདི་བླངས་ནས་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བ་རེད་ལ། མཐའ་མར་ལག་བསྟར་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་ནི་ཆ་རྐྱེན་བཞི་པ་འདི་མ་བྱུང་བས་རེད། ཡིན་ཡང་། གོ་རིམ་ལྟར་ན་ཐོག་མར་རང་ཐག་རང་གཅོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རིགས་དེར་གོང་གི་ཆ་རྐྱེན་གསུམ་ཆ་ཚང་བའི་ཐོག་ནས་ཞུ་གཏུགས་དང་། མི་སེར་སྤེལ་མཀན་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པ་བརྒྱུད་ཐ་མར་མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གཞུང་ལ་ཁས་ལེན་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས་པ་རེད། ཁ་གསལ་དུ་བཏང་ན། སྐབས་དེར་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྒྱ་འོག་ནས་འདུག་འདོད་མེད་པ་དང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མང་མོས་མགྲིན་ཚབ་པ་མཚོན་པའི་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིར་རང་བཙན་རྩོད་ལེན་བྱེད་རྒྱུའི་དམིགས་འདུན་གསལ་བོ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གྱོད་གཞི་འདི་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཞུ་གཏུགས་བྱས་པ་ཡིན་ཙང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོས་ལེན་བྱས་པ་རེད། ད་ཁང་གསར་སོགས་ཀྱིས་སྐབས་དེའི་ཡིག་ཆའི་ནང་རང་བཙན་བཀོད་མི་འདུག་ལབ་ནས་ཅ་ཅོ་སྒྲོག་བཞིན་པ་འདི་མ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་གསལ་བཤད་ཙམ་ཡིན་ལ། མ་གཞི་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་རྒྱུན་ཤེས་ཙམ་ཡང་མེད་ན་དོན་ཆེན་གླེང་སར་མ་འཚང་ན་ཡག་གི།

༄༅༎བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ནང་གི་དཀའ་རྙོག་ཡིན་ལུགས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་བོད་མིའི་ངོས་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་དང་ནང་མོལ་གནང་སྟེ་སེལ་ཐབས་གནང་བཞིན་སྐོར་བཀའ་གནང་འདུག

གོང་གི་ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར་ནང་བཀོད་པའི་དོན་ཚན་པར་བཤུས་བྱས་པ་རེད། དེ་དང། དེ་མིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་པར་གྲག་པའི། བོད་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཡིན་ཞེས་པ་གཉིས་ལ་གནམ་སའི་བར་ཁྱད་ཡོད་ན། ང་ཚོས་ཅི་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་སམ། གཅིག་ནི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་རེད་ཅེས་ཐག་བཅད་པ་དང། གཅིག་ཤོས་ནང། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྒྱ་ནག་དང་ནང་མོལ་གནང་ནས་སེལ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་རེད། ང་ཚོས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཧོལ་རྒྱུགས་བྱེད་མི་ཉན། ཉེ་ཆར་གྱི་བཅར་འདྲི་དེའི་ཐོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་དགག་པ་ཡང་བརྒྱབ་འདུག

སྐུ་ངོ་ཁང་གསར་ལགས།

བཙན་འཛུལ་ཞེས་པའི་རྒྱ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཀྱི་གོ་དོན་གཤམ་གསལ།

侵略　　qīn lüè ()
　　动词
　　广义指对别国主权、领土等方面的侵犯。
　　《国际联盟盟约》，特别是1928年巴黎《废弃战争作为国家政策工具的一般条约》（《非战公约》）缔结后，国际上普遍承认侵略是非法的。但是什么是“侵略”，各国间没有公认的明确概念。1933年2月6日苏联代表团曾向日内瓦裁军会议总务委员会提出“侵略定义”草案，该定义在1933年 5月24日国联裁军会议安全问题委员会的报告中得到了反映。但由于英国等国反对,定义未获通过。1933年 7月苏联又在伦敦国际经济会议上提出缔结侵略定义公约的建议，并于7月3日与阿富污、爱沙尼亚、拉脱维亚、波斯、 波兰、罗马尼亚和土耳其；4日与罗马尼亚、捷克斯洛伐克、土耳其和南斯拉夫；5日与立陶宛,分别签订了 3个《侵略定义公约》。公约接受了以苏联提案为基础的、在裁军会议安全问题委员会报告中所说明的侵略定义。按照这一定义，“除应遵照争端当事国间有效的协定外，在国际冲突中，首先采取下列任何行为之一者，将被视为侵略国：①向他国宣战；②不论是否宣战，以武装部队侵入他国领土；③不论是否宣战，以陆、海、空军进攻他国领土、船舶或航空器；④对他国的海岸或港口进行海军封锁；⑤对在其本国领土内组成而侵入他国领土的武装匪徒给予支持，或不顾被侵犯国家的要求,拒不在其本国领土内采取一切力所能及的步骤,以对这些武装匪徒剥夺一切援助和保护”。公约还规定：不论政治上、军事上、经济上或任何其他考虑，均不得作为侵略行为的借口。在公约的附件中并列举了不得作为借口的各种情况。苏联所提的侵略定义是针对帝国主义当时经常采取的侵略形式和借口的，对于禁止侵略战争的国际法原则的发展，是有积极意义的，但苏联的主张未能得到各国的普遍支持。
　　第二次世界大战后，1950年11月苏联在联合国大会第5届会议上,又提出对侵略一词作出定义的建议。苏联所提的定义是以1933年的定义为基础的,除重申前述5项内容外,增加了：“未得他国政府的许可,把陆、海、空军开进或侵入该国领土，或是事先虽然获得许可，但是违反商定的条件，特别是关于部队留驻的期限或驻军地区范围的条件。”1953年苏联又补充提出间接侵略、经济侵略和思想侵略的概念。
　　侵略定义问题在联合国进行了长时期的讨论。1953年和1956年联合国大会曾两次设立侵略定义问题特别委员会研究侵略定义问题，1957年特别委员会工作中断。1967年联大第三次设立侵略定义问题特别委员会，经过7 届会议的审议，到1974年12月14日，联大才通过了特别委员会提出的《侵略定义》草案。这个定义首先指出“侵略是指一个国家使用武力侵犯另一个国家的主权、领土完整或政治独立，或以本定义所宣示的与联合国宪章不符的任何其他方式使用武力”;”一个国家违反宪章的规定而首先使用武力,就构成侵略行为的显见证据”。定义规定：“任何下列行为，不论是否经过宣战都构成侵略行为：①一个国家的武装部队侵入或攻击另一国家的领土;或因此种侵入或攻击而造成的任何军事占领,不论时间如何短暂，或使用武力吞并另一国家的领土或其一部分;②一个国家的武装部队轰炸另一国家的领土,或一国家对另一国家的领土使用任何武器；③一个国家的武装部队封锁另一国家的港口或海岸；④一个国家的武装部队攻击另一国家的陆、海、空军，或商船和民航机；⑤一个国家违反其与另一国家订立的协定所规定的条件，使用其根据协定在接受国领土内驻扎的武装部队，或在协定终止后，延长该项武装部队在该国领土内的驻扎期间；⑥一个国家以其领土供另一国家使用让该国用来对第三国进行侵略行为；⑦一个国家或以其名义派遣武装小队、武装团体、非正规军或雇佣兵对另一国家进行武力行为,其严重性相当于上述所列各项行为,或该国实际卷入了这些行为。”定义指出，以上列举的行为并非详尽无遗,安理会可以断定其他行为也构成侵略,而且定义绝对不得解释为扩大或缩小《联合国宪章》的适用范围，包括宪章中关于合法使用武力的各种情况的规定在内；也绝不妨碍在殖民政权、种族主义政权或其他形式外国统治下的人民为自决、自由和独立而斗争的权利。定义还指出：“不得以任何性质的理由，不论是政治性、经济性、军事性或其他性质的理由，为侵略行为作辩护”；“侵略战争是破坏国际和平的罪行”；“因侵略行为而取得的任何领土或特殊利益均不得亦不应承认为合法”。
　　这个定义，在一些方面反映了世界各国维护和平、反对帝国主义、霸权主义和殖民主义的要求，为判断侵略提供了一些标准，但也存在着问题和缺陷。中国代表在讨论定义草案时曾指出：①定义把侵略局限于武装侵略行为，没有涉及其他形式的侵略，如领土兼并和扩张，政治干涉和颠覆,以及经济控制和掠夺,而这些都是现代生活中超级大国推行侵略扩张政策的主要表现形式；②草案中有些条文含义模糊，容易为侵略者所利用，为其侵略行为开脱罪责，甚至颠倒黑白，把反对侵略的正义斗争诬指为“侵略”；③定义使超级大国有可能滥用否决权，阻止安理会作出谴责侵略者的决议。许多亚非拉国家的代表也提出了类似的批评。由于这些原因，中国代表在表决这一定义时，未参加投票。

ངས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་༼བསམས་ཤེས་ན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཟེར་ན་འདི་འདྲ་རེད་སྙམ་པའི་དད་པ་སྐྱེས་འོང་། བསམ་མ་ཤེས་པ་ཚོས་ནི་ད་དུང་ལོག་མཐོང་བྱེད་པ་འདི་རེད། ༽ཅེས་བཤད་ཡོད་མ་གཏོགས་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ལ་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་བཤད་མེད། སྐད་ཆའི་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ཆ་ནས་བཤད་ན། ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལས་གནས་ཚང་གིས་བཤད་པ་དེ་ཚོ་ཚབས་ཆེ་ཆེ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོང་གཉིས་ཀས་གནོངས་མ་བླངས་པ་ལ་མགྲིན་པ་ཟབ་མོ་ཟེར་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟུར་ནས་གཅིག་བཤད་ཡོང་དུས། མེ་སྤར་ཡོང་བ་མིན་ན་ག་རེ་རེད།
ཕྱོགས་གཞན་ནས་བཤད་ན། ངས་བཤད་པའི་ཆ་ཚང་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་འཚོ་གཟིགས་ཀྱི་སྐོར་དེ་བཤད་པ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ངའི་སྐད་ཆའི་ཁ་ཕྱོགས་སྒྱུར་ཐབས་བྱེད་ཀི་འདུག དེ་ཚོ་ཡག་པོ་མ་རེད། འཚོ་གཟིགས་ཀྱི་སྐོར་འདི་བོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་པའི་དཔེ་ཙམ་དུ་ངས་ཐོག་མར་བཤད་པ་ཡིན། བཤད་ཀིན་བཤད་ཀིན་ལ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད། དེ་ངས་ཆེད་དུ་བྱས་པ་མིན། ཞོར་སྐྱོན་འདྲ་བོ་རེད།

མགྲིན་པ་ཟབ་མོ། མེ་སྤར་མ་ཡོང་། ངས་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཀྱིས་དད་ལོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་མེད་གང་ཡང་བཤད་མེད། ཡག་པོ་བྱས་ནས་ཀློགས། འོན་ཀྱང་ང་རང་ཀླད་པ་མཁྲེགས་པས་མིན་ནམ། བོད་མིའི་ཁོག་པའི་སྙིང་དང་དཔྲལ་བའི་མིག་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་གཅིག་འགྲིགས་མ་སོང་མདོག་མདོག་བཤད་ཡོང་དུས། སུ་ཡིན་ནའང་སྣང་བར་འགྲོ་གི་མི་འདུག འདི་ཚོ་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་དེ་ངའི་མི་ཚེའི་རྩ་དོན་ཡིན།

ཀླུ་མཁར་བྱམས། ཁྱོད་ཀྱིས་༼ང་ནང་བཞིན་གྱི་བཙོན་ཟུར་ཚོར་བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་ནས་འཚོ་སྣོན་ཞིག་རག་གིན་ཡོད་པ་བདེན། ངས་ད་དུང་མུ་མཐུད་ལེན་གི་ཡོད་ལ། དེས་ང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་མ་ཐོགས་ཀྱང་དེ་ནི་ངས་ཐོབ་ཐང་རང་ལ་ངོས་འཛིན་ལེན་གི་ཡོད། ༽ཅེས་བཤད་དེ། དགོས་མཁོ་མེད་བཞིན་དུ་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩིས་ནས་བླངས་པར་བཤད་འདུག ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཞེན་འདི་རེད་པས། རང་བཙན་འདི་འདྲ་བྱས་ནས་ལེན་གྱི་ཡིན་པས། བཙོན་ཟུར་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དང་འཇམ་སྨོན། སྟག་སྣ་འཇིགས་མེད་བཟང་པོ་སོགས་ལ་ལྟོས་དང། རང་གིས་ཐུབ་ཚོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོད་གཞུང་དང་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ག་ཚོད་འབུལ་གྱི་འདུག ཁྱོད་འདྲ་ཡིན་ན། དགོས་མཁོ་མེད་བཞིན་དུ་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩིས་ནས་ལེན་པ་འདི་ངོ་མ་རང་བཙན་ལེན་མཁན་ཡིན་པའི་དཔའ་རྟགས་རེད། འཇོན་ཤག་ཁོ་རེ། ད་དུང་མུ་མཐུད་ཡིན་ཏ།

སྐབས་འདིའི་དབྱིན་ཡིག་གི་
The Chinese government considers our problem a domestic one. And we also ༼རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་དཀའ་རྙོག་དེ་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་གཅིག་ལ་བརྩི་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོས་ཀྱང་ ༦༥ བར་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་གཏུགས་པ་རེད། ༽ཞེས་པ་དེ། གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་དཀའ་རྙོག་དེ་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་གཅིག་ལ་བརྩི་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ང་ཚོས་ཀྱང་བརྩི་བཞིན་ཡོད་ཅེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།

དབྱིན་ཡིག་གི་འགྲོ་སྟངས་ལྟར་ན། The Chinese government considers our problem a domestic one, and we also ཞེས་གཅོད་མཚམས་དང་ཚེག་དགོད་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ནང་དོན་རྦད་དེ་ལོགས་ཀར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། གསར་འགྱུར་ཁག་ཏུ་ཚིག་ཕྲེང་འདིའི་གོ་བ་ནི་གཅོད་མཚམས་དང་ཚེག་དགོད་སྟངས་ཕྱི་མ་ལྟར་བྱས་ཏེ་བྱུང་བར་མངོན།

གོང་དུ་གཅིག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བྷི་བྷི་སི་ལ་གང་གསུངས་པའི་དུམ་བུ་དེ་ཆ་ཚང་བོད་སྐད་དུ་ཕབ་སྒྱུར་བྱེད་རོགས་ཞེས་རེ་སྐུལ་གནང་འདུག །ང་ཚོས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་སྐབས་གནས་ཚུལ་གསལ་པོ་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་སྦྱང་བཤད་བྱས་ན་ལེགས་པར་བརྟེན་ངས་འདིར་རགས་བསྒྱུར་ཞིག་བྱས་ཡོད། དབྱིན་ཡིག་གི་ཁུངས་དེ་དབྱིན་ཡུལ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་པ་ཐུབ་བསྟན་བསམ་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཕབ་བཤུ་བྱས་པ་དེ་འདྲེན་བཀོད་བྱས་པ་ཡིན།

The Chinese government considers our problem a domestic one. And we also till 65 we approached UN. Last sort of resolution regarding Tibet passed 65, since then we prefer, in China still Cultural Revolution there, still we felt approaching UN may not be realistic way. So better to communicate directly. So then we already made up in our mind that the Middle Way Approach finalise 74. Then till 79 or end of 78, we never received some signal, then some verbal message from Central Government or from mainly Deng Xiaoping through some official in Hong Kong to my elder brother, then we immediately responded
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་དཀའ་རྙོག་དེ་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་གཅིག་ལ་བརྩི་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོས་ཀྱང་ ༦༥ བར་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་གཏུགས་པ་རེད། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་མཐའ་མའི་གྲོས་ཆོད་འདྲ་བོ་དེ་ ༦༥ ལོར་བཞག་པ་རེད། སྐབས་དེ་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ལངས་བཞིན་པ་རེད་དེ་ང་ཚོས་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་གཏུགས་བྱ་རྒྱུ་དེ་དངོས་ཡོད་དང་འཚམས་པ་ཞིག་ཏུ་ཚོར་མ་བྱུང་། དེར་བརྟེན་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་བྱས་ན་ཡག་པ་ཡོད་པར་བརྟེན། བསམ་བློའི་ནང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་གུང་བསྒྲིགས་ཏེ་མཐའ་མ་ ༧༤ ལོར་མཐའ་བསྡོམས་བྱས་པ་ཡིན། ༧༩ ལོའམ་ ༧༨ ལོའི་ལོ་མཇུག་བར་ང་ཚོར་བརྡ་འཕྲིན་གང་ཡང་འབྱོར་མ་བྱུང་། དེ་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ནས་ངག་འཕྲིན་ཁ་ཤས་འབྱོར་བ་རེད། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་ཏེང་ཞའོ་ཕིང་གིས་ཧོང་ཀོང་གི་ལས་བྱེད་པ་ཁ་ཤས་བརྒྱུད་དེ་ངའི་གཅེན་པོ་ལ་འབྱོར་བ་ཞིག་རེད། དེ་ནས་ང་ཚོས་ལམ་སེང་བརྡ་ལན་བྱས་པ་ཡིན།