ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་དང་འབྲེལ་ཏེ། མང་ཚོགས་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། རྙོག་དྲ་བྱུང་བའི་སྐབས་གཅིག་པུར་གྲོས་ཚོགས་ལ་དོ་སྣང་གནང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དུས་རྒྱུན་སོ་སོས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འཐུས་མི་ཚོས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆ་ཤས་གང་ལེན་གྱིན་ཡོད་པ་དང་། དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ དང་ཕྱེད་ཀའི་སྟེང་། སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་བ་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཁང་ནང་ཚོགས་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ལ། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་དེ་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ནས་ ༢༠ བར་ཉིན་གྲངས་ ༡༢ རིང་ཚོགས་འཆར་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་འདུའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ནས་ ༢༠༡༡ བར་གྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལྷན་ཁང་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་མ་དངུལ་གཏོང་ཡོང་གི་སྔོན་རྩིས་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་བཀའ་འཁྲོལ་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག སྐབས་དེར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་ནུབ་པ་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཐད་བསྐོས་སྤྱི་ཟུར་མཁས་བཙུན་བཟང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག དེ་བཞིན་འཇར་མན་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་ཟུར་སྐུ་ཞབས་ Count otto graf lamsdorff མཆོག་བཅས་སྐུ་ཚེ་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ལ་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུས་ཡོད།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ད་ལྟ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སླེབས་ན་ཉེ་སྟབས། བོད་ནང་ནམ་རྒྱུན་དང་མི་འདྲ་བར་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་འགའ་རེ་ནང་ཡང་བསྐྱར་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ངང་གནས་ཡོད་འདི་བློ་ཕམ་གྱི་རང་བཞིན་ཞིག་རེད། ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ། རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། ཁོར་ཡུག བདེ་འཇགས་སོགས་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་། རྒྱ་ནག་ལ་མི་བསྟུན་ཐབས་མེད་ཡིན་པའི་བསམ་བློའི་འོག་མཁྲེགས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ད་བར་ང་ཚོའི་སྐུ་ཚབ་ཐེངས་དགུ་ཕྱིན་ཡང་། དོན་འབྲས་གང་ཡང་མ་སོན་པ་དེ་གཙོ་བོ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འདུན་པ་མེད་པ་དང་། ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་འདི་ལ་ཡིད་ཚིམ་པའི་རྣམ་འགྱུར་བཟུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་། གཞིས་ལུས་མི་དམངས་ཚོས་དཔའ་མཛངས་སྙིང་སྟོབས་དང་རྣམ་དཔྱོད་རྩལ་དུ་བཏོན་ཏེ། བོད་ནང་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུར་འཐབ་རྩོད་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྣང་མེད་དུ་འཇོག་ཐབས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད། དེ་དག་གཙོ་བོ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་དང་གཞིས་ལུས་མི་དམངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས། བྱེས་བཞུགས་བོད་མིའི་སེམས་ཤུགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོའི་ནུས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། འདི་དག་ལ་ང་ཚོས་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་དགོས། ཞེས་དང་།
གྲོས་ཚོགས་ལ་མཚོན་ནའང་ལས་དོན་གང་ཞིག་གནང་ཡང་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ། འཆམ་མཐུན་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་འདོན་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། སྔར་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་ཟིན་པའི་ཚུན་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་གྲུབ་ཆའི་ཐད་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་མེད། ད་ལྟའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ། བྱང་ཨ་རི་ཁུལ་དུ་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་དང་། ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་སོགས་སུ་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་བཅས་སྤྱི་འཐུས་གཉིས་ཁ་སྣོན་དགོས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་བཏོན་ཡོད། དེ་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས། གཞན། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཆེད་འཛུགས་གནང་བའི་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གི་སྙན་ཐོ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཤེས་ཡོན་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོར་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་གནང་དགོས། ༢༠༠༨ ལོའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་སྒྲིལ་མ་ཐུབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གྲོས་འཆར་ཁག་ཅིག་དང་བཀའ་ཤག་གི་ལན་འདེབས་ཁག བོད་གཞུང་དམངས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་གཏན་འབེབས་སོགས་ལྷག་ཡོད་པ་ད་རེབ་འགྲོ་ཐུབ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་བྱུང་།
ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཐེངས་སྔོན་མའི་གྲོས་ཚོགས་མཇུག་སྐྱོང་མ་ཐུབ་པའི་སྐོར་ལ་གསུངས་དོན། སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་ཚུལ་ལྡན་ཐོག་མཇུག་སྐྱོང་གནང་མ་ཐུབ་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དེ་མ་འགྲིག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མར་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དགོངས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་ལ། བར་སྐབས་ཤིག་ལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དང་དྲ་རྒྱ་སོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནང་གླེང་སློང་བྱུང་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་ཡོད། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་ཕྱག་འཕྲིན་མང་པོ་འབྱོར་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་བེད་སྤྱོད་ལོག་པར་ག་ཚོད་བཏང་ཡོད་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། གནས་ཚུལ་གང་ཞིག་བྱུང་རུང་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་གིན་ཡོད་སྟབས། སུ་འགྲིག་དང་སུ་མ་འགྲིག་གི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་འདོད་མི་འདུག ༧གོང་ས་མཆོག་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་གནང་བ་རེད། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན་ང་ཚོའི་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གཟབ་རྒྱས་ཤིག་སྲུང་གཙི་ཞུ་འཆར་ཡོད། དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་གནད་དོན་འདི་བྱུང་བ་ནི། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུ་ངལ་སྐྱོན་པ་དེ་ལ་ང་ཚོའི་བྱ་སྟངས་སྤྱོད་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཕམ་ཉེས་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས། ཞེས་དང་།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ་གསུངས་དོན། ཐེངས་སྔོན་མའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ཚོགས་ར་འདིར་བཞུགས་པའི་འཐུས་མི་རྣམ་པ་ཚང་མར་འགན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་གཡོལ་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། མ་འོངས་པར་དེ་འདྲ་མི་འབྱུང་རྒྱུར་ཚོགས་གཙོའི་ངོས་ནས་རེ་འདུན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཚོགས་གཙོའི་མིང་འཁྱེར་བ་ཙམ་ལས་འཇོན་ཐང་དང་ཤེས་ཡོན། ཆ་མཐོང་ཡོད་མཁན་ཞིག་མིན་སྟབས། གྲོས་ཚོགས་ལ་འབོད་སྐུལ་ཅི་ཙམ་ཞུས་ཀྱང་ནུས་པ་ག་ཚོད་ཐོན་མིན་ཐེ་ཚོམ་རེད། ༡༩༦༠ ལོར་གྲོས་ཚོགས་གསར་དུ་བཙུགས་པ་རེད། ༡༩༩༡ ལོ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ལྟར། དབང་ཚད་ལྡན་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། དུས་དེ་ནས་ད་ལྟའི་བར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་དེ་ཙམ་གནང་མཁན་བྱུང་མེད། སྔ་ལོར་གྲོས་ཚོགས་ནང་གནས་ཚུལ་དེ་བྱུང་རྗེས། ཐད་ཀར་གྲོས་ཚོགས་ལ་བཅར་མཁན་འདུག་ལ། བོད་ནས་ཀྱང་ཁ་པར་སླེབས་ཏེ་མ་འོངས་པར་དེ་འདྲ་མི་འབྱུང་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་གནང་རོགས་ཟེར་ནས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་འདུག གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ལས་ཀ་བྱས་ཟིན་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཡོད་པ་དག་ལ་གོ་བསྡུར་དང་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་དཀོན་པོ་རེད། གནད་དོན་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྔར་ངོ་མི་ཤེས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་ངོ་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོས་བདམས་པའི་འཐུས་མི་ཚོའི་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོར་རྟོགས་ཏེ་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཀྱང་རག་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
མཇུག་མཐར་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་གྲོས་ཚོགས་ལ་དོ་སྣང་དང་། སོ་སོས་བདམས་བཞག་པའི་འཐུས་མིའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་ལ་ཉམས་འཇོག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་ཀའི་གྲུབ་འབྲས་ཁག་ཅིག་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་དང་འབྲེལ་ཏེ། མང་ཚོགས་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། རྙོག་དྲ་བྱུང་བའི་སྐབས་གཅིག་པུར་གྲོས་ཚོགས་ལ་དོ་སྣང་གནང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དུས་རྒྱུན་སོ་སོས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འཐུས་མི་ཚོས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆ་ཤས་གང་ལེན་གྱིན་ཡོད་པ་དང་། དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
འདས་པའི་ཟླ་བ་དྲུག་གི་ནང་ལ་མ་འགྲིག་པའི་གནད་དོན་གཅིག་བྱུང་བ་རེད་དེ། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ལས་དོན་ཡང་གང་འཚམ་ཡོད། ༢༠༠༨ ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་བ་ཨི་ཊ་ལིའི་རྒྱལ་སར་ཚོགས་ཏེ། སྔར་དང་མི་འདྲ་བར་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འབོར་དང་། ཁོང་ཅག་གིས་བོད་དོན་ལ་དོན་སྣང་གནང་བའི་ཤུགས་ཚད་སོགས་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ཞིག་བྱུང་ཡོད། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཕྱོགས་སྐྱོད་བྱས་ཏེ། ས་གནས་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལེགས་ཉེས་བཀའ་ཤག་ལ་ར་འཕྲོད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ལ་ཕེབས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དཔོན་རིགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་རྒྱ་ཁྱབ་ཀྱི་ལས་དོན་གྲུབ་ཡོད། རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་གྲོས་ཚོགས་ཁག་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་འཛུགས་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་ཞུ་མུས་ཡིན། ཉིན་འགའི་སྔོན་ལ་ཧི་མ་ཅལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐོར་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཡོད་ལ། འབྱུང་འགྱུར་ཁ་ན་ཊ་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་འཛུགས་རྒྱུའི་ལས་དོན་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་འཐབ་འཚོལ་བྱས་ཏེ། ས་གནས་ ༢༡ ཙམ་ནང་ས་གནས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་རྒྱག་རྒྱུ་བྱས་ཡོད། འདི་དག་ངས་ངོམ་སོ་བྱས་པ་མ་རེད། གནད་དོན་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ལེགས་པའི་ཆ་དེ་ངོས་འཛིན་དང་། ཉེས་པའི་ཆ་དེ་ཐེར་འདོན་བྱ་དགོས། ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཆོལ་ཁ་དངཆོས་ལུགས་ཀྱི་མིང་ཆད་ཁུར་ཏེ་ཕྱོགས་ཞེན་གྱི་སྙོག་གླེང་མང་པོ་མ་བྱས་པར་ཉ་ཕྲ་བའི་བོད་པ་ཚང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་བསམ་ནས་ཚང་མས་མཐུན་བསྒྲེལ་གྱི་སྡོག་རྩ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིལ་ཏེ་མི་རིགས་འདི་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བཟང་རེ་བསྒྲུབ་་དང་རྐུབ་སྟེག་ལ་བསྡད་པའི་དོན་གོ་ཅུང་ཞིག་ཡོད་པ་སེམས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གནས་དོན་ཆུང་ཚག་ཞིག་ལམགོ་བོ་མ་འཁོར་་་་་་་་་་་སྤྱི་མཐུན་རྣམས་པ་ལགས་་་་་་་་་་་་་་་་་
རེད། བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་། བོད་མི་རིགས་ལ་སྨན་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དྲང་བདེན་ཤོད་མཁན་བྱུང་ན་རྒྱབ་སྐྱོར་ལོས་བྱེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་ཤ་ཁྲག་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ནང་ཁུལ་གྱི་མཐུན་བསྒྲིལ་ལ་གནོད་འགལ་འགྲོ་གཞིའི་དབྱེན་འབྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་གང་བྱུང་མང་བྱུང་ཤོད་མཁན་དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད་པས། གཅིག་བྱས་ན་བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་པའི་སྐད་ཆ་ངས་གོ་བ་ལེན་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་ཡིན་གྱི་རེད།
ད་རེས་ ལ་ ད་རེབ་ཅེས་བྲིས་དགོས་དོན་གང་ཡིན་ནམ། ཁུངས་དག་ཤོད་ཡ་མེད་ན་ཕྱིས་སུ་འབྲི་ཐལ་མེད་པ་ཞུ།
སྤྱིར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྤྱི་མཐུས་རྣམས་ལ་བཟང་ཕྱོགས་མང་ཡང་དེ་དགོས་པ་རེད་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཇི་འདྲ་ཡོད་ཀྱང་བོད་རང་ལ་ཕན་པ་ལས་གནོད་པ་མེད།སྐྱོན་གང་ཡོད་དང་བྱེད་ཕྱོགས་མ་འགྲིག་པ་དེ་དག་གིས་བོད་མི་རིགས་ནང་ཁུལ་ལ་གནོད་པ་ཡོང་གི་ཡོད་པས་དགག་ཕྱོགས་ནས་སྐྱོན་ཐེར་འདོན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོར་མཐུང་།སྤྱི་མཐུས་རྣམས་ནས་ཀྱང་སྤྱི་མཐུས་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་བོད་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ཐོག་མཐུས་ཤོར་འགྲོ་གི་ཡོད་མེད་ཞིབ་འཇུག་་ཡང་དག་ཞིག་བྱས་ནས་དོན་ངོ་བོ་གནས་ཚུལ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་ཚེ་སྐྱོན་དེ་སེལ་ཐུབ་བྱས་ཏེ་ཡར་ཐོན་སྤྱི་ཚོགས་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་རེ་བ་ལགས།
འཇིགས་བྲལ་བསྟན་འཛིན།
གྲོས་འདེབས་བྱེད་ལུགས་འདི་གླེན་རྟགས་རེད ། འདི་ཁྱེད་དང་མོས་པ་གཅིག་པའི་སྐད་ཆའི་ནང་སྙིང་དང་ཡོད་ཚུད་མདུང་ཁ་ནང་ལ་བསྐོར་བའི་སེམས་གཤིས་དྭངས་མ་རེད །
ཚོགས་འདུ་འདི་རྒྱལ་ཁའི་ངང་མཇུག་གྲོལ་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ཡོད།
དེ་རིང་ངས་གྲོས་འདེབས་ཤིག་བྱེད། ང་ཨ་མདོ་ཡིན། ང་ཁམས་པ་ཡིན། ང་དབུས་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ངའི་བླ་མ་དང་། དགེ་རྒན། གྲོགས་པོ་ཨ་མདོ་བ་ཡིན། ང་ཁམས་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ངའི་སྐྱེ་ཁུངས་མདོ་ཁམས་སྨད་ཀྱི་ས་ནས་ཡིན། ང་དབུས་པ་ཡིན་དོན་ནི་ངའི་དགའ་གྲོགས་དབུས་པ་ཡིན། ད་ང་མི་གཅིག་ལུས་སྟེང་ན་ཁྱད་ཆོས་འདི་ཚང་ཡོད་ཀི འདི་ནས་ང་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་ངོ་མ་ཞིག་རྙེད་ཀྱིན་ཡོད། བོད་མི་དེ་ཡང་ཆོལ་གསུམ་བདག་དབང་གི་གནད་དོན་གླེང་བའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་འདུག་སྙམ།
བོད་མི་རེ་རེ་ཡི་སྟེང་དུའང་འདི་ལྟར་བོད་མི་གཙང་མ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁྱད་ཆོས་ཚང་ཡོད་ངེས་ཡིན་པས་ང་ཚོས་རང་ཉིད་ངོ་མ་ངོས་འཛིན་བྱས་ན་འགྲིག་གི་སྙམ།
ང་ཚོ་སྐད་ཆ་བཤད་ན་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྟེང་ནས་བཤད་རེས་བྱེད། དེ་མིན་གྱི་བྱབ་མེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེ་ཚོ་འདི་ནས་ཞོག་ཡ།
ནག་ཉེས་ཡོངས་རྫོགས་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ལ་འགེལ་ན་ཐལ་ཆེ་མིན་འགྲོ།
ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་བཤད་རྒྱུ་ལ་ཞེད་སྣང་མི་འདུག་དེ་ཡག་པོ་མ་རེད་དམ།
རེད། དྲ་གྲོགས་ཚོ་ངས་ཀྱང་རེ་བ་དེ་དག་ཡོད། འོན་ཀྱང་། བོད་སྤྱིར་བསམ་བློ་བཏོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། དང་པོ། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་གང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཞིག་ཡིན་པ་ངོས་ཟེན་དགོས་པ་ཞིག་རེད་མ་ཏོག། ང་ཤི་ཁྱོད་གསོན་གྱི་ཁ་ཐད་གཅོག་ན། མི་མང་ནང་ཁུལ་བཀྲུག་ཤིང་བརྒྱག་པ་ལས་ཕན་ཐོག་གང་ཡང་མེད། བོད་གཞུང་གི་ལང་ཕྱོགས་སུ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་གྱི་གཞུང་ཡིན་ཟེར་བ་ལ་བསམ་ཞིབ་བྱེད་ཡོད་དམ།
ད་ལན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་རྣམས་པ་ཨ་བུ་མི་ནག་ལས་ལྷག་ཡིན་པ་ད་ལན་གསལ་པོ་ར་སྤྲོད་གནང་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
སྤྱི་ཡི་དབང་ཆས་སྒེར་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང༌༎
སྒེར་གྱི་ནད་རྙིང་སྤྱི་པའི་ལས་དང་སྲེས༎
སྤྱི་སྒེར་གཉིས་ཀ་འཕུང་ལ་སྦྱོར་བྱེད་པས༎
སྒེར་སྤྱི་སུ་ལའང་མི་ཕན་སྤྱི་འཐུས་མིན༎
སྤྱི་པའི་ལས་དོན་བསྒྲུབ་ཕྱིར་སྤྱི་ཚོགས་ནང༌༎
སྤྱི་སེམས་ཆེ་བར་མཐོང་རྣམས་སྤྱི་པས་བདམས༎
འཐུས་མིའི་མཚན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་འཐུས་པའི་ལས༎
འཐུས་སྒོ་ཚང་བར་བསྒྲུབ་ན་འཐུས་མི་དངོས༎
གལ་ཏེ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་པ་ཤེས་ན་སླད་ཕྱིན་སྤྱི་འཐུས་གསར་བསྐོ་སྐབས་གང་གཟབ་བྱ་རྒྱུ་ལས་ཁ་སང་འཁྲུག་པ་རེད་དེ་རིང་ཡང་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཟེར་བ་སོགས་ཕྱ་སྨོད་མ་བྱས་ན་བཟང་། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འདོད་ན་ནོར་འཀྲུལ་ཡོད་མཁན་དེར་ཐེར་འདོན་གནང་ཏེ་དགོངས་ཚུལ་འདྲ་བྲིས་ན།
བོད་མ་མང་སྤྱི་མཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་གྲོལ་ཐུབ་པའི་རེ་ཡིན་
སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ལ་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོད། བོད་པ ། འགྲོ་བ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་མཁྱེན །
གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་གྲོས་ཚོགས་འདི་བཞིན་རྒྱལ་ཁ་ངང་ལེགས་སྒྲུབས་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ་ཡོད།
མི་རྙིང་པ། ཀླད་པ་རྙིང་པ། རྙོག་འཛིང་དང་ཕྱོགས་ཞེན་གསར་པ། ཧཧཧ་་་་་་་་་་།
སང་ཉིན་ནས་བཟུང་རང་ཉིད་ཀྱང་ཟུར་ཉན་ལ་འགྲོ་གི་ཡིན་ལ། སྐབས་དེའི་གནས་ཚུལ་རེ་དྲ་གྲོགས་ཚོ་ལ་འབུལ་ཨེ་ཐུབ་བལྟ་ངེས་ཡིན། ལྷག་པར་གཟབ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་་ང་ཚོས་དྲ་ཐོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གནས་སྐབས་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་འདྲ། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་དྲ་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའི་མཆན་རྣམས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མི་ཟད་པ་མ་རེད། དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་ནས་དྲ་གྲོགས་ཚང་མས་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ཏེ་དོན་མེད་སྐྱོན་བརྗོད་མ་བྱས་ན་བཟང་སྙམ། ལྷག་པར་ལན་རེ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་དུས་བབ་དྲ་ཚིགས་ལ་གཟིགས་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་གོ་བྱུང་བས་དེ་དོན་དགོངས་འཇགས་འཚལ།
ད་ཐེངས་ཀི་འཚོགས་འདུ་ལ་མི་མང་གིས་སྐྲག་སྣང་དང་བཅས་ཉན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་ཀྱང་མི་མང་གི་རེ་བ་སྟོང་ཟད་དུ་མི་གཏོང་རྒྱུ་ཐུགས་ལ་འཛིན་རོགས། ལྷག་པར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཉོག་དྲ་དེ་ཉིན་མཐའ་མའི་ཉིན་གླེང་ན་དགེ་མཚན་ཆེ་བར་མཐོང་བྱུང་། ད་ཐེངས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གཏམ་བཤད་ཡག་པོ་གནང་འདུག དཔེར་ན། གོང་དུ་༼ རྙོག་དྲ་བྱུང་བའི་སྐབས་གཅིག་པུར་གྲོས་ཚོགས་ལ་དོ་སྣང་གནང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། དུས་རྒྱུན་སོ་སོས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འཐུས་མི་ཚོས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཆ་ཤས་གང་ལེན་གྱིན་ཡོད་པ་དང་། དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེདཅེས་གསུངས་འདུག་པ་དེ་རེད།
༡༩༩༡ ལོ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ལྟར། དབང་ཚད་ལྡན་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། དུས་དེ་ནས་ད་ལྟའི་བར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་དེ་ཙམ་གནང་མཁན་བྱུང་མེད། སྔ་ལོར་གྲོས་ཚོགས་ནང་གནས་ཚུལ་དེ་བྱུང་རྗེས། ཐད་ཀར་གྲོས་ཚོགས་ལ་བཅར་མཁན་འདུག་ལ། བོད་ནས་ཀྱང་ཁ་པར་སླེབས་ཏེ་མ་འོངས་པར་དེ་འདྲ་མི་འབྱུང་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་གནང་རོགས་ཟེར་ནས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་འདུག གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ལས་ཀ་བྱས་ཟིན་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཡོད་པ་དག་ལ་གོ་བསྡུར་དང་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་དཀོན་པོ་རེད། གནད་དོན་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྔར་ངོ་མི་ཤེས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་ངོ་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོས་བདམས་པའི་འཐུས་མི་ཚོའི་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོར་རྟོགས་ཏེ་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཀྱང་རག་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
འདིའི་དོན་ལ་དཔྱད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད་སྙམ།
སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་རྐུབ་སྟེག་སྔོན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་པའི་རྙོག་སློང་ཀི་སྐབས་ཀྱི་རྐུབ་སྟེག་རང་འཇག་རེད ། དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་སྔོན་གྱི་རྙོག་དྲ་ནང་བཞིན་མི་ཡོང་པར་གསོལ་འདེབས་ཞུ །
སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་སྤྱི་དོན་བཤད་སྐབས་སུ་རང་ཉིད་མི་སུ་དང་མཐུན་མིན་དང་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟས་པར་དངོས་སྟོབས་རིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དང་དངོས་ཡོད་ཚུལ་ལ་བསམ་གཞི་བྱས་ནས་སྐད་ཆ་རོགས་ཞུ།