སེར་ཤུལ་རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ། (ལྷོ་ཕྱོགས)
ཤེས་ཡོན་ཅན་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་མི་རབས་གསར་བ་ཚོ་ནི་མ་འོངས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱུད་འཛིན་པ་ཡིན། བརྒྱ་ཁ་གཅིག་གྲག་དང་སྟོང་ཁ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་འདི་ལྟར་གླེང་། མཐོ་བཀའ་ཤག་གིས་འདི་ལྟར་གླེང་། བར་སྤྱི་མཐུས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གླེང་། དམའ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གླེང་། མང་པོ་གླེང་། ཧ་ཅང་མང་པོ་གླེང་།
ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཤེས་ཡོན་ཅན་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་སྐོར་ལ་གླེང་སྐབས། ཤེས་ཡོན་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན། ཤེས་ཡོན་མེད་ན་མི་གྲལ་དུ་མི་ཚུད། ཤེས་ཡོན་གྱིས་གཞན་ཕན་དང་རང་དབང་སླར་གསོའི་ལས་དོན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཐུབ། ཚིག་འདི་བསྐྱར་སྐོར་ཡང་སྐོར་གྱིས་བཤད། དེ་ནི་བཤད་པ་ཙམ་རེད། དོན་དངོས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ཤེས་ཡོན་ལ་ཕན་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཁ་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ལག་བསྟར་བྱས་བ་ཉུང་ཉུང་ཡིན།
༼དོན་གྱི་བདག་པོ་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་༽”ཚིག་འདི་གོང་འོག་བར་གསུམ་གྱི་ཁ་ན་འཇགས་ཡོད། ཚིག་འདི་ཡོད་ཚད་ཀྱིས་རིན་ཐང་ཅན་དུ་བརྩི། འོན་ཀྱང་མེ་མདའི་ཁ་འོག་ནས་ཚེ་སྲོག་ཉེན་མཆོང་གིས་མདུན་ལམ་འཚོལ་དུ་འོང་བའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཏེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་དང་རྡུང་རྡེག་འོག་བྲོས་བྱོལ་དུ་མ་འོང་ཐབས་མེད་ཆགས་པའི་ཆབ་སྲིད་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཤེས་ཡོན་ཚོ། སློབ་གྲྭ་ཆུང་འབྲིང་ཁག་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སློབ་མ་ཤེས་ཡོན་ཚོ། དོན་དམ་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་གྲྭ་སའི་རབས་འབྱམས་པ་ཚོ། ཁ་ཟས་བཙལ་ཕྱིར་ཟ་ཁང་གི་ལག་གཡོག་ཏུ་འདུལ། དབྱིན་ཇི་ཚོར་སྤྲེལ་ལད་འཁྲབ་སྟངས་སྦྱངས། ལས་ཀ་བཙལ་ཞིང་ལས་ཀ་མ་རེག་པའི་ངལ་དུབ་ཀྱིས་ཨ་རག་དང་ཐ་མ་ནག་པོའི་བཟི་ཁ་ན་འཁྱོམ། སྡོམ་ཁྲིམས་བློས་བཏང་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ལག་གཡོག་བཞུགས་གྲལ་ལ་རུ་བསྟར་བསྒྲིགས། འོན་ཀྱང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་ཚོས་ལག་ཁྱེར་མེད་པས་ཐབས་ཤེས་མི་འདུག་ཟེར། ཐབས་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཐབས་ཤེས་མ་བཏང་བ་ཡིན། སྣང་མེད་བཏང་བ་ཡིན་ནམ་དོ་སྣང་མ་བྱས་པ་ཡིན། དོགས་པ་འདི་ཕངས་སེམས་དང་ལྷན་དུ་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་འཁོར་འོང་། ངེས་དོན་གྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་བཙན་བྱོལ་ནས་ལས་ཀ་མ་རག་པར་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་སྙེགས་དགོས་ཐུག་སོང་། འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའི་དཔེ་མཚོན་ཧ་ཅང་མང་། སྤྱིར་འཛམ་གླིང་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ལག་ཁྱེར་གྱི་ཐོག་ནས་ལས་རིགས་བཙལ་དགོས་པའི་སྤྱི་སྲོལ་དར་རྒྱས་ཆེ་མོད། བཙན་བྱོལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་འདིར་གཞིས་བྱེས་ཁ་བྲལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་རྩ་བརླག་གི་འཇིགས་ཉེན་ཆེ་བའི་སྐབས་འདིར་ལག་ཁྱེར་ཡོད་མིན་ལ་བལྟས་ནས་སྡོད་དུས་ཤིག་གཏན་ནས་མིན་པར་སུས་ཤེས་དང་སུས་འཇོན་ལ་ལས་གནས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་ལུགས་ནི་ཆེས་གལ་འགེངས་ཆེ་བ་མ་ཟད་མི་སྒེར་གྱི་འཚོ་ཐབས་དང་དཔལ་འབྱོར་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་ལའང་ཕན་ཐོག་ཤིན་ཏུ་ཆེ། གལ་སྲིད་འདས་ཟིན་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུར་ང་ཚོས་ལག་ཁྱེར་རྐྱང་རྐྱང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མི་བྱེད་པར་དོན་དངོས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལ་བལྟས་ནས་འདེམས་སྒྲུག་དང་ལས་བགོས་བྱས་ཡོད་ཚེ་མ་མཐའ་ཡང་ད་ལྟའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཚགས་ཤོག་དང་ཡིག་ཆ་དག་གི་ཡིག་ནོར་དག་བཅོས་ཐུབ་ཡོད་ངེས་ཡིན། དེས་ན་དེང་རབས་ཀྱི་སྤྱི་སྲོལ་ལྟར་རྒྱུགས་སྤྲོད་གྱི་ལམ་ནས་འདེམས་སྒྲུག་བྱེད་པའི་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་བཙུགས་ཀྱིས་གང་ཞིག་ལ་ཁུངས་ཐུབ་ཚད་ལྡན་གྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་འདེམས་བསྒྲུགས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ཤེས་ཡོན་དང་འཚམ་པའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་གོ་སྐབས་སྤྲད་རྒྱུ་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་ཞིང་ཉག་ཕྲ་བའི་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ངེས་པར་དུ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་གྲས་ཤིག་རེད།
༢༠༡༠ ལོའི་ཤེས་རབ་དགའ་ཚལ་སློབ་གླིང་གི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱ་མཚོས་སློབ་གྲྭ་འདིར་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མ་དྲུག་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པ་ལས་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཀ་རེག་ཡོད་མཁན་དྲུག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་བོད་ནང་ནས་ཐོས་ན་གང་འདྲ་དྲན་གྱི་རེད། སློབ་མ་འདི་དག་ལ་ཤེས་ཚད་མེད་པས་རེད་དམ། འདིའི་ཕྱོགས་ལ་མ་འོངས་པར་ཐུགས་བསམ་བཞེས་རོགས་ཞེས་ཡིད་སྐྱོ་བའི་སྨྲེ་ངག་གི་མགུར་དབྱངས་ལག་འཁྱེར་མེད་པའི་བོད་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་བྱས་ནས་བསྒྲགས་པ་འདི་སྲིད་ཀྱི་སྟེགས་བུ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་གསན་དགོས་ལ། ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་རྩ་ཆེན་དུ་མཐོང་ཞིང་སྨྲ་མཁན་གྱི་དཔོན་པོ་དང་ཆེན་པོ་དག་གིས་ཅི་ནས་ཀྱང་གསན་དགོས། གསན་པ་མ་ཟད་ཤེས་ཡོན་ཅན་འདི་དག་ངེས་པར་དུ་གསོ་སྐྱོང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་བེད་སྦྱོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། འདི་དག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཚོར་སྣང་གང་ཡང་མེད་པའི་བསམ་སྤྱོད་དག་ནི་མི་ལོ་སུམ་ཅུའི་ཤེས་ཡོན་འཐུས་ཤོར་ལའང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་གནས་ལུགས་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་།།
སྟག་སྨྱོན་ལགས། དངོས་གནས་ཁྱད་མཚར་རེད་རྩོམ་ཡིག་མ་ཀླགས་པར་དགག་པ་རྒྱག་གི་འདུག གནས་ལུགས་ལ་མི་ལྟ་བའི་སྟག་སྨྱོན་རང་ཡིན།
དགེ་འདུན་རབ་གསལ་ལགས། ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་གོ་དོན་སྒྲ་ཡངས་འཇུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་མི་དང་སྒྲ་དོག་འཇུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་དེའི་ཁར་བསམ་པའི་ངལ་རྩོལ་བྱེད་པའི་མི་རྣམས་ལ་ཟེར་བས་གོ་ལོག་གང་ཡང་ཐེབ་མེད། བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོར་འདི་ལྟར་བྲིས་འདུག ༼ཤེས་ཡོན་ཅན། རིག་གནས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་ཙམ་དང་བསམ་པའི་ངལ་རྩོལ་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རྣམས། ༽རེ་བ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀླགས་པའི་ཚིག་མཛོད་དེའི་མིང་གསུང་རོགས། བསམ་ཚུལ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
བསམ་གླེང་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས་བསམ་ཚུལ་གནང་བར་ཡི་རང་ཞུ། བོད་རིགས་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་སྤོབས་པ་དང་རང་རྟོན་དགོས་ཀྱི་འདུག
མགར་རྟོགས་སད་ལགས་དངོས་ནས་རྟོགས་སད་ཤིག་མིན་པ་འདྲ། ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱང་བ་མཐོ་ཙམ་ཡོད་ཅིང་ལུས་སེམས་གཉིས་ལས་བསམ་པའི་ངལ་རྩོལགཙོ་བོར་བྱེད་མཁན་ལ་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར། རྟོགས་པ་གཅིག་སད་ཡོད་པའི་རེ་ཡོད། བསམ་ཚུལ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
སྡེ་དགེ་བས་བསྟོད་པ་བྱས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། འདིའི་ཕྱོགས་ལ་ཐུགས་སྣང་བྱེད་པའི་གཞུང་ཞབས་ཤིག་ཡོད་པ་འདི་དགའ་འོས་པ་ཞིག་རེད།
བརྩེ་བའི་དྲ་གྲོགས་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་དགོངས་ཚུལ་གནང་བར་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ། རྒྱུ་མཚན་ནི་ང་ཚོ་ཚང་མ་མི་རིགས་དང་བདེན་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་རང་ནུས་ཀྱི་འགུལ་སྐྱོད་བྱེད་མཁན་ཤ་སྟག་རེད། དམའ་འབེབས་དང་མཐོང་ཆུང་སོགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོར་དེང་སྐབས་ཧ་ཅང་མཁོ། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ལྟ་གྲུབ་འདིའི་ཐོག་ནས་མུ་མཐུད་དེ་ཕེབས་རོགས།
བསྟན་རབ་ལགས། བསྔགས་བརྗོད་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། མི་མཐུད་བྲི་ངེས་ཡིན།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལགས། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ན་རང་ལ་འཇོན་ཐང་ཡོད་ལོས་དགོས། འོན་ཀྱང་འཇོན་ཐང་ངོམ་སའི་སྡིང་ཆ་ཞིག་ཀྱང་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས། བོད་གཞུང་ལ་སྐད་བརྒྱགས་པ་འདི་མཐར་གཏུགས་ན་བོད་གཞུང་གི་ཆེད་དུ་ཡིན་པས་ཉེ་དགའ་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་སྐད་ཅོར་དག་དང་གཏན་ནས་མི་འདྲ། བསམ་ཚུལ་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལགས། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ན་རང་ལ་འཇོན་ཐང་ཡོད་ལོས་དགོས། འོན་ཀྱང་འཇོན་ཐང་ངོམ་སའི་སྡིང་ཆ་ཞིག་ཀྱང་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས། བོད་གཞུང་ལ་སྐད་བརྒྱགས་པ་འདི་མཐར་གཏུགས་ན་བོད་གཞུང་གི་ཆེད་དུ་ཡིན་པས་ཉེ་དགའ་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་སྐད་ཅོར་དག་དང་གཏན་ནས་མི་འདྲ། བསམ་ཚུལ་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ།
བོད་ཀྱི་མཛེས་མ་ལགས་སུ། ཁ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་སློབ་སྦྱོང་དང་འཚམས་པའི་དཔལ་འབྱོར་འཚོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལམ་ཁ་ཡག་པོ་ཞིག་མི་རྙེད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་ཟེར་གྱི་ལྟོགས་ཤི་ཐེབ་བཞིན་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཕར་བཞོག་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཀྱང་དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་རྙེད་དཀའ་བ་སུས་མི་ཤེས། སེམས་ཁྲེལ་མེད་པའི་སེམས་ཁྲེལ་རང་རེད། ཧ ཧ ཧ
སྟག་སྨོན་པ་ལགས། ཕྱི་རྒྱལ་ནས་ལག་ཁྱེར་ཡོད་ན་ལས་ཀ་རེག་པའི་ཁྱབ་མཐའ་བཅད་མེད། བསམ་ཚུལ་སྟོན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
བརྗོད་གཞི་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་དགོངས་ཚུལ་གསུང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། འབྲེལ་མེད་ཀྱི་རིགས་ཀློག་པ་ལ་དུས་ཚོད་ཀྱིས་མི་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་འདུག
ཨ་སྒོར་ལ་དམིགས་ཨ་སྒོར་གྱི་བཟི་བས་ཅོ་རི་ཉི་མ། བོད་དོན་བསྒྲུབ་འདོད་ཡོད་
རྡ་ས་ནས་བོད་གཞུང་ལ་ཞབས་ཞུ་རེ་སྒྲུབ་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་རེད། དེ་མིན་ཆུང་མ་བུ་ཕྲུག་གི་ཆེད་དུ། ཁོམ་མེད་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱི་རྒྱ་མའི་བྲན་གཡོ་འདུར་རྒྱུགས་བྱེད་མཁན་ཞིག་གི ཁ་ཁྲམ་པ་མགོ་བདེ་མོ་ཡི་སྐད་ཆ་སྐམ་པོ་འདི་ཚོ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་ཁག་པོ་རེད། གནའ་མི་གཏམ་དཔེ་ལ། ངུ་ལུགས་མཁས་པ་བརྒྱ་བྱེད་རུང་། དགོད་ནི་ལྟ་བུ་ཐོན་པ་དཀའ།
ཐབས་ཇུས་ལ་མཁས་པའི་སེར་ཤུལ་རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་གྱིས་སྤེལ་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ལ་བལྟས་པས། སྲིད་དོན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སློབ་གསོའི་རིན་ཐང་ཡོད་པར་མཐོང་བས། རང་སེམས་ཧ་ཅང་དགའ་མོས་བྱུང་།
བོད་གངས་ཅན་པའི་རྒྱལ་དམངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བའི་དུས་རབས་འདིར། མཁས་མཛངས་ལྡན་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་སྒེར་གྱིས་མགྲོན་འབོད་བྱེད་པ་ལ་ནམ་ཡང་མི་སྒུག་པར། མ་བསྐུལ་དང་ལེན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལས་རིགས་ཁག་གི་ནང་དུ་གང་འགྱོགས་ཨུ་ཚུགས་སྒོས་ཞུགས་ཐུབ་པ་བྱས་ནས། རང་གི་ཤེས་འཇོན་ལྟར་བོད་དོན་རླབས་ཆེན་སྒྲུབ་དགོས་པ་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་དུས་བབ་ཀྱིས་སྤྲད་པའི་སོ་སོ་མི་ཚེའི་ལས་འགན་རེད་ལ་ཤི་གསོན་བོད་འབངས་ཡོངས་ཀྱི་རེ་བ་ངོ་མ་ཡང་འདི་རེད།
ང་ཚོའི་བོད་གཞུང་འདི་ང་ཚོས་བདག་པོ་བྱེད་དགོས་པ་ལས། བོད་གཞུང་གི་མགྲོན་འབོད་དང་རོགས་སྐྱོར་ཁོ་ན་ལ་སྒུག་ནས་བསྡད་པས་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད
དེར་བརྟེན་བདག་གིས་ཀྱང་མ་བསྐུལ་དང་བླང་གིས་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོས་བོད་གཞུང་གི་ལས་རིགས་སུ་ཞུགས་ཏེ། དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཞབས་འདེགས་གང་ནུས་ཉིན་ལྟར་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
བདག་གི་ཤེས་རྟོགས་ལྟར་ན་ད་དུང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཁང་ཁག་ལ་ངེས་པར་དུ་ཐབས་ཇུས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་འཇོན་ཅན་གྱི་བོད་མི་མང་པོ་ཡོད་དགོས་པ་འདི་གལ་གནད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཛ་དྲག་གི་འོས་འགན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་།
གལ་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཚོས་རྙིང་ཞེན་ཕྱོགས་རིས་ཀྱིས། ཐབས་ཇུས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་འཇོན་ཅན་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ། མཐོང་ཆུང་གིས་མཐོ་གནོན་དང་འབུར་འཇོམས་བྱས་ནས། ལས་གནས་མི་སྤྲད་པ་དང་། ཐབས་ཇུས་གོང་འཕེལ་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་སྤེལ་མ་བཅུག་ན། ང་ཚོའི་བོད་གཞུང་འདི་སྔར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྙིང་པ་བཞིན་འཕེལ་མེད་སོར་གནས་དང་། ནུས་མེད་ཉམས་རྒུད་ནས་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་ངེས་ཡིན་པ་ཀུན་གྱི་ཤེས་གསལ་རེད།
ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ཛ་དྲག་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་བྱ་བ་གལ་ཆེན་ཞིག་ནི། ༼བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཐབས་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས༽ ཚད་ལྡན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མྱུར་དུ་གསར་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་འདི་རེད།
ཤེས་རབ་གསལ་ཞིང་ཉམས་མྱོང་ཆེ་བའི་བོད་རིགས་ལྷག་བསམ་ཅན་རྣམས། བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཐབས་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་འདིར་གང་འགྱོགས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས། འཆར་གཞི་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་དུ་མ་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉིན་ལྟར་ཆུ་ཚོད་བརྒྱད་རེ། བློ་དང་རིག་པ་སྣ་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་རྒྱ་ཆེའི་ལས་དོན་སྤྱི་ལ་ཞིབ་དཔྱོད་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཡང་སྐབས་རེ་བློ་སེམས་རྩེ་གཅིག་གིས་ཟབ་མོའི་ལས་དོན་དམིགས་བསལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་མཐར་ཕྱིན་པ་བྱས་ནས་ཐབས་ཇུས་ཀྱི་བསྡོམས་རྩིས་ཐོབ་པར་བྱེད་བཅུག་དགོས།
བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཐབས་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་འདིའི་ལས་འགན་ནི། བོད་དོན་ལེགས་འགྲུབ་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་ལ་གནའ་དེང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་ལེགས་པར་བྱས་ནས། བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་འདིའི། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་ཡུལ་རྣམས་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ། གོ་རིམ་ཡོད་པའི་འཆར་གཞི་དང་། ཕན་ནུས་ཆེ་བའི་ཐབས་ཇུས། སྣ་ཚོགས་མཉམ་འབྲེལ་ཀྱི་ལས་འགུལ་སོགས་དུས་ཐོག་ཏུ་བོད་གཞུང་གི་ལས་རིགས་སོ་སོའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཐབས་ཇུས་བསླབ་སྟོན་དང་གནས་ཚུལ་མཁོ་འདོན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་ཐབས་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་འདིའི་མེད་ན་མི་རུང་བའི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁང་གལ་ཆེན་ཞིག་ནི། ཕྱི་ནང་གི་དགོས་ངེས་གནས་ཚུལ་རྣམས་འཚོལ་སྡུད་ཐུབ་པའི་༼བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གསང་བའི་ལས་ཁང༽ ཞིག་ཡོད་དགོས་ལ། བོད་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་གསང་བའི་ལས་ཁང་འདིས་ངེས་པར་དུ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ཐུབ་པའི་མི་སྣ་སྤྱང་གྲུང་འཛོམས་པ་མང་པོ་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ནས། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པའམ་སྒེར་བ་རྣམས་དང་། འབྲེལ་བ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་ནས་བྱས་ཏེ་འབྲེལ་ཡོད་དགོས་ངེས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་དུས་ཐོག་ཏུ་རག་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
ཁྱད་པར་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་བྱེད་རྒྱུ་ནི། གཙོ་བོ་གཞུང་འཛིན་བཀའ་ཤག་གི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན། གཞུང་འཛིན་བཀའ་ཤག་གི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་དུ་“མཉམ་འབྲེལ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ལས་ཁང་” མ་ལག་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་གང་མྱུར་གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མཉམ་འབྲེལ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་དགོས། མཉམ་འབྲེལ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ལས་ཁང་འདིས་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱིས་གཙོས་པའི་བོད་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་བདག་སྐྱོང་དང་། རྒྱུན་དུ་འབྲེལ་བ་ཟབ་མོ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་གསར་བ་ཞིག་གང་འགྱོགས་ཅི་འགྱོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གསལ་པོར་བྱེད་དགོས་པ་དེ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཁོ་བའི་འགན་འཁྲི་གལ་ཆེན་ཞིག་མ་རེད་དམ ?
ཀྱེ་མ་ད་ལྟ་བོད་གཞུང་ལ་༼ཐབས་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལས་ཁང་༽ ཞིག་མི་འདུག་ལ་༼མཉམ་འབྲེལ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ལས་ཁང་༽ ཡང་མི་འདུག་པས་བོད་དོན་གྱི་་བྱ་བ་ཕན་ནུས་ལྡན་པ་ཞིག་སྒྲུབ་དཀའ།
དེས་ན་ང་ཚོས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བོད་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཞིབ་འཇུག་དང་། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་འཆར་གཞི་དང་། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཐབས་ཇུས་དང་། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་ཞིག་བོད་འབངས་ཡོངས་ཀྱི་མངོན་འདོད་མ་འགྲུ་བར་དུ་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་དགོས་སོ།
ཤེས་ཡོན་པ་ནི་རྗེས་ལུས་ཀྱི་ལྕག་སྒྲོག་གཏོར་ནས་མདུན་བསྐྱོད་ཀྱི་ལམ་སྣེ་ཟིན་མཁན་ལ་ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར། རྨོངས་དད་ཀྱི་མུན་པའི་ཀླུང་ན་གསར་གཏོད་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་སྦར་མཁན་ལ་ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར། དེ་མིན་ལྟ་གྲུབ་གཞན་ལ་ངའི་ནམ་ཡང་དོན་སྣང་མི་བྱེད།སྐབས་བབ་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་ཁེ་ཕན། མི་རིགས་ཤིག་གི་འབྱུང་འགྱུར་ལ་ང་དང་ང་འདྲ་བ་མང་པོ་ཞིག་གི ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཁུར་བྱེས་ཀྱིན་ཡོད། ཅོ་རི་ལགས།
མ་བྱན་ཞིག་དང་དགེ་བཤེས་ལྷ་རབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནང་ནས་སུ་ཤེས་ཡོན་པ་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡིན་ནམ། མ་བྱན་ལག་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེང་སང་གི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཏུ་ལས་ཀ་མི་རག་པའི་སེམས་འཁྲུལ་མི་དགོས། དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་ལྟོ་མི་རག་པའི་སེམས་འཁྲུལ་དེ་ལས་ཀྱང་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ།
འོག་ཏུ་སྟག་སྨྱོ་པ་ཞིག་གིས་མིའི་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་འདུག་གོ
མགར་རྟོགས་སད་ལགས།
དེ་འདྲ་མ་གསུངས་རོགས་་་་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་མཐོང་ཆུང་ཆགས་འགྲོ་གི་འདུག
དཔེར་ན་གྲྭ་ས་ཁག་གི་དགེ་བཤེས་ལྷ་རབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྟངས་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཏུ་དུས་ཡུན་རིང་པོ་དེ་འདྲ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་ཁག་པོ་རེད་སྙམ།
ཁོང་རྣམ་པ་ནི་ཤེས་ཡོན་པ་ཡིན་དང་ཡིན། དེ་མིན་ན་འཛམ་གླིང་འདིར་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར་བ་ཞིག་འཇོག་རྒྱུ་ཞིག་མེད་སྙམ། ཡིན་ནའང་ཁོང་རྣམ་པས་སྦྱངས་པའི་ཤེས་ཡོན་དེས་ལྟོ་གོས་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་མེད།
ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ལ་དཔྱད་པ་བྱས་སྟངས་ནི་དེང་སང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་ཚན་རིག་པའི་མཉམ་དུ་བསྡུར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས་རིག་གནས་དེ་འདྲ་ཤེས་པའི་མི་ལ་ཤེས་ཡོན་ཅན་མ་ལབ་ན་སུ་ལ་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལབ་དགོས་པ་རེད།
ལྟ་གོས་བཙའ་མི་ཐུབ་ན་ཤེས་ཡོན་པ་མ་རེད་གསུངས་རྒྱུ་མེད་སྙམ།
ཤེས་ཡོན་པ་དེ་ཚོའི་བོད་ཡིག་སྒང་ནས་ཚིག་ཉོག་ཀ་ཤས་འབྲི་ཤེས་ན་ པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་གཙོ་ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་ན་ ཁོང་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་གཏང་ནི་རེད་ད་
ཤེས་ཡོན་པ་ལ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ལྡན་དགོས།
རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་གཞིས་ལ་སེམས་ཁྲལ་མི་དགོས་པ་ནི་གཞི་བཞག་ཏེ།
སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་ལ་ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར།
དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་རང་སྒེར་གྱི་ཁ་ཟས་ཙམ་བཙལ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་ཤེས་ཡོན་་པའི་ཐ་སྙད་འདོག་དོན་མེད་སྙམ།
རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་ཚིག་པ་མ་ཟ་རོགས། ཁྱེད་རང་གིས་ཡར་རྒྱས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚོའི་ནང་ལས་ཀ་ཤེས་ཡོན་ལ་རྒྱུས་ལོན་གཏན་ནས་བྱས་མི་འདུག ཕྱི་རྒྱལ་ནས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་ལག་ཁྱེར་ཡོད་པ་ལ་གཏན་ནས་མཐོང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡི་གེ་རང་གི་ཐོག་ནས་ཁ་ཟས་རག་རྒྱུའི་ཡིད་ཆེས་དང་རེ་བ་བརྒྱབ་ནས་འབད་བརྩོན་བྱེད་མཁན་མང་ཤོས་ཆགས་ཡོད་མ་རེད། གཙོ་བོ་ལས་ཀ་ག་རེ་ཤེས་ཀྱི་འདུག་ལ་གལ་ཆེན་པོ་ལྟ་གི་རེད། ལག་ཁྱེར་མེད་མཁན་ཧ་ལམ་ཡོད་པ་མ་རེད
རེད་ལགས་། དཀའ་ངལ་ངོ་མ་དེ་ང་ཚོའི་སྐད་ཡིག་འདི་ཆེད་གཉེར་ལས་རིགས་སྦྱང་ཡ་ལ་ཕན་ཐོག་མེད་པ་འདི་རེད་། ང་ཚོའི་སྐད་ཡིག་འདིའི་ཐོག་ནས་ཆེད་གཉེར་ལས་རིགས་ཁག་སྦྱོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ད་གཟོད་དཀའ་ངལ་འདི་སེལ་ཐུབ་ ཆེད་གཉེར་ལས་རིགས་ཤེས་ན་ ས་ག་བ་སྡོད་ནའང་རེད་ག་པ་འགྲོ་ནའང་རེད་ ལས ཀ་རག་གི་རེད་ལ་ རང་ཉིད་གིས་ཀྱང་ལས་རིགས་གཙོ་གཉེར་བྱེད་ཆོག་
བོད་རིགས་ཚོ་ང་ཚོ་འདི་ལྟར་ཚིག་རྩུབ་ཤོར་ཆོག་ཆོག་དང་རླུང་ལངས་ཆོག་ཆོག་ཡོད་པར་ཁག་ཡོད་མ་རེད། སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིན་ཙང་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་ལུས་སེམས་ལ་བཙིར་གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་བཟོད་སྒོམ་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་རེད། གཞུང་ལའང་ཤ་ཚ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག བོད་གཞུང་ལ་གཞུང་ཞིག་གི་མཚན་ཆེན་པོ་དེ་ཡོད་ནའང་། ང་ཚོས་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཡོད་ལ་གཙོ་ལས་ཀ་དང་ལག་ཤེས་ག་རེ་སྦྱོང་ཐུབ་ཀི་འདུག་ཐབས་ཤེས་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ལག་ཤེས་ཤིག་ཤེས་པ་ཡིན་ནའང་ཁ་ཟས་ཙམ་ཡང་མི་རག་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་འགྲོ་གི་རེད། ང་ཚོ་ཞིང་ཁ་དང་འབྲོག་གི་རྩ་ཐང་དང་ཟོག་ལུག་དང་ས་ཆ་མེད། ལས་ཀ་བཙལ་སའི་གཞུང་རྒྱ་ཆེན་པོའང་མེད། ཚོང་བརྒྱག་སྤྱད་ཀྱི་མ་དངུལ་ཡང་ཆེན་པོ་ཡོད་མ་རེད། བྱས་ཙང་ངོ་ནས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་རེ་བ་བརྒྱག་ས་ཆེན་པོ་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་རེ་བ་བརྒྱབ་ནས་མི་འདུག ལས་ཀ་རེ་བསླབ་རོགས དེ་ནས་ཁ་ཟས་མ་རག་པ་ནམ་ཡང་ཡོང་གི་མ་རེད། གནས་སྟངས་ཀྱི་དབང་གིས་ལས་ཀ་ཡག་པོ་མེད་ནའང་དང་ལེན་བྱས་ཏེ་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས། ང་ཚོར་རེ་བ་བརྒྱག་ས་མ་རྩ་སྣ་གཅིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཁྲག་དང་ལུས་ཤུགས་གཉིས་རེད། འདི་གཉིས་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་གཏོང་སྟངས་ལ་བསམ་མ་ནོར་བ་གཏོང་རོགས
བཀུར་འོས་དྲ་གྲོགས་བསེ་རི་ལགས།
ཁྱེད་ཀྱི་གསུངས་པ་དེར་དངོས་གནས་བདེན་པ་རེད་སྙམ། ང་ཅོ་རི་ཡང་མི་ལོ་ཨང་ལོང་འདྲ་བ་གཅིག་གི་རིང་ཉིན་གཅིག་ཀྱང་ཆད་མྱོང་མེད་པར་དུས་བབ་དྲ་ཐོག་ནས་སྤྱི་དོན་གླེང་ཁུལ་བྱས་པ་ཡིན།
དུས་ཡུན་དེའི་ནང་དུ་ཉམས་མྱོང་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན་གོ་དགོས་མཁན་དང་ཉན་དགོས་མཁན་ཚོའི་གོ་གི་མེད་འདྲ་བསམ་གྱི་འདུག
ང་རང་ཚོའི་དྲ་གྲོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཕར་བཤད་ཚུར་བཤད་བརྩད་པ་རྒྱག་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ཚིག་ངན་སྨྲས་རེས་བྱས་ནས་ཅིག་བཤད་བསྡད་པ་འདིར་འབྲས་བུ་འདྲ་མེད་དུས་སེམས་ཕམ་རེ་རང་བཞིན་གྱི་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག
ད་མ་འོང་པ་ང་རང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་པ་ཅི་ཞིག་བྱ་ན་དགའ་ས་རེད་དམ།
ང་རང་ཚོ་ལ་འབྲས་བུ་འདྲ་གཅིག་ཁུ་རུ་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་སྐུ་སྒེར་གྱི་བོད་ཡིག་དྲ་རྒྱ་བཟོས་ཡོད་འདི་རེད།་་་་དེ་མ་གཏོགས་ཅིག་ཕན་སོང་བསམ་པ་དང་ཅིག་གོ་སོང་བསམ་པ་དེ་འདྲ་དྲ་གྲོགས་རྣམས་ལ་སྟོན་རྒྱུ་འདྲ་ཡོད་དམ་་་ལགས།
ང་ཚོས་དྲ་ཐོག་ནས་སྐད་བརྒྱབས་པ་འདི་ཚོ། ཐོས་དགོས་མཁན་གྱིས་ཇི་ཙམ་ཐོས་ཀྱི་ཡོད་དམ། ངས་བལྟས་ན་བཤད་མཁན་དང་ཉན་མཁན་གཉིས་ཀ་དྲ་ཐོག་གི་དྲ་གྲོགས་ཚོ་རེད་སྙམ་གྱི་འདུག
བཀུར་འོས་དྲ་གྲོགས་རྣམ་པར་འཚམ་འདྲི་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག གོང་གི་ཆེད་རྩོམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྲན་ལ་ཤེས་ཡོན་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་སྐོར་ལ་དྲི་བ་འགའ་ཤས་ཡོད་པས་ན། རིགས་མཐུན་དྲ་གྲོགས་རྣམ་པའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས། དཔྱད་བསྡུར་དང་ཐབས་བྱུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དྲིས་ལན་མདོར་བསྡུས་རེ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བར་ནན་གྱིས་ཞུ།
༡ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ག་རེ་ཡོད་པ་རེད།
༢ 》 ཤེས་ཡོན་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་གོ་དོན་གང་ཞིག་བཞག་ན་འགྲིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
༣ 》 ཤེས་ཡོན་གྱི་ཕན་ནུས་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་འཇོག་གི་ཡོད་པ་རེད།
༤ 》 མི་རིགས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཤིག་བོད་ལ་ཨེ་ཡོད།
༥ 》 ཤེས་ཡོན་དང་ལག་ལེན་བར་གྱི་འགལ་འདུ་སེལ་ཐབས་གང་ཡོད་དམ།
༦ 》 བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་ཐབས་སུ་རྩལ་ནུས་གང་ཞིག་འདོན་དགོས་པ་རེད།
༧ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་དང་མིན་ས་མཚམས་ཇི་ལྟར་འབྱེད་བྱེད་དགོས་པ་རེད།
༨ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་འགན་འཁུར་གཙོ་བོ་གང་ཞིག་གི་ཕྱོགས་སུ་འཁྱེར་དགོས་པ་རེད།
༩ 》 དེང་སང་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་པ་འགྲུབ་ཀྱི་ཨེ་ཡོད།
༡༠ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བརྩི་འཇོག་མ་བྱས་ན་མཇུག་འབྲས་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
༡༡ 》 ནུབ་ཕྱོགས་དང་ཤར་ཕྱོགས་ཨེ་ཤ་ཡ། དེ་ལས་ཀྱང་བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བར་ལ་མི་འདྲ་སའི་ཁྱད་པར་ག་རེ་ཡོད་པ་རེད།
༡༢ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ཕྱོགས་གང་ཞིག་ནས་གསལ་འདོན་བྱེད་དགོས།
༡༣ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་བསམ་བློ་དང་ལག་ལེན་གང་ཞིག་ང་ཚོས་གཙིགས་འཛིན་བྱེད་དགོས།
༡༤ 》 ཤེས་ཡོན་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་རིན་ཐང་དེ་ག་འདྲ་བྱས་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
༡༥ 》 ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་རང་རྟོན་དང་སྒལ་ཚིགས། ཐབས་ལམ་དང་ཕྱོགས་སྟོན་སོགས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ངོས་འཛིན་དང་གདེང་འཇོག་གང་འདྲ་བརྒྱུད་ནས་ཤེས་དགོས་པ་རེད།
བསམ་གླིང་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས།
ཁྱེད་ནི་དངོས་གནས་ང་རང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་བསམ་གཞི་ཡོད་མཁན་གྱི་དབུ་མེད་ཡག་པོ་ཞིག་རེད་འདུག་སྙམ།
དུས་བབ་དྲ་ཐོག་ཏུ་བུད་མེད་ཉུང་ཉུང་ཡིན་མ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་མཁན་དེ་ལས་ཉུང་བ་ཡོད། ཉིད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་མང་ཙམ་སྦེལ་རོགས་ཞེས་རེ་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ལགས།
གང་ཡིན་ཞེ་ན་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་བུད་མེད་རྣམས་ནི་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་གཙོ་འཛིན་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ང་རང་ཚོའི་འཚོ་གནས་སྐོར་རུ་སེམས་ཁུར་དང་རྒྱུས་མངའ་ཆེ་བ་ཡོད་སྙམ།
༄༅།།་ཁོང་གིས་གསུང་ཡ་གཅིག་བདེན་པ་རེད། སློབ་ཐོན་པ་དང་གྲྭ་སའི་རབས་འབྱམས་པ་སོགས་འགའ་ཞིག་གིས་ཟས་གོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕྱིར་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ལ་ཟ་ཁང་སོགས་ནས་ལས་དཀའ་བྱེད་བཞིན་པ་དངོས་ཡོད་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཤེས་ཡོན་པ་རེད་ཟེར་ནས་ཚིག་ཐག་གཅོད་དཀའ། རང་ཉིད་ཀྱི་གང་ལ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་དེ་ལག་ལེན་ལ་བཀལ་མི་ཐུབ་པའམ་ལྟོ་གོས་ཚོལ་བྱེད་ཅིག་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ་ན། དེ་ཤེས་ཡོན་པ་ཡིན་ནམ
གང་ལྟར་ང་ཚོའི་གཞུང་འདི་སྐྱབས་བཅོལ་གཞུང་ཡིན་པ་རེད།་གང་ལ་གང་འདོད་དེ་ལ་དེ་སྟོན་ཞེས་པ་དེ་ཡོང་དཀའ་པ་རེད
མདོར་ན་གསེར་ས་འོག་ལ་ཡོད་ན་འོད་གནམ་མཁའ་ལ་ཤར་ནི་རེད། ཤེས་ཡོན་པ་ཚོའི་ཡིད་མ་ཆད
ས་མཐའི་ཡུལ་ནས་ལོ་ངོ་དགུ་ལ་སྡུག་གི་ལག་མགོར་འཇུས་བ་དེ།།
རང་གིས་བདམས་པའི་ལམ་ཁ་ཡིན་གྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བས་བོས་བ་མིན།།
ཤ་མར་ཐུལ་ལ་བདེ་མོ་བཞག་ཏེ་འབྲས་དང་རྡ་ལེར་རོལ་བ་དེ།།
སྣུམ་པོའི་ཡི་ཀ་འགག་པ་མ་ཡིན་མི་རིགས་ཞིག་གི་དོན་དུ་ཡིན།།
རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་ལོ་ངོ་དགུ་ལ་རྩམ་སྐྱ་ཆུ་བརྫིས་ཟས་བ་དེ།།
རང་གི་ཤེས་འཇོན་ཞན་པས་ཡིན་གྱི་སུ་དང་གང་གིས་མནར་བ་མིན།།
ཁོང་གིས་གནད་ལ་འཁེལ་པོ་གསུངས་འདུག། གལ་སྲིད་གཞུང་ཞབས་པ་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སློབ་མ་བསྡུ་བཞེས། ས་རའི་སློབ་མ་བསྡུ་བཞེས་ལ་སོགས་པར་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་ཤེས་ཡོན་ཅན་སུ་ཡངོ་ལ་ཡིག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་རྐུབ་སྟེགས་སྤྲད་གནང་བ་ཡིན་ན་ དེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོར་རང་གཞུང་ནས་བདག་སྐྱོང་གནང་བ་མཚོན་ཐུབ་ཀྱི་རེད།
བོད་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ཇི་ཙམ་མཐོ་ཡང་དབྱིན་ཡིག་གི་གནས་ཚད་གང་འཚམས་ཤིག་མེད་ན་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཀ་འཐོབ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། འོན་ཀྱང་འཐོབ་དཀའ་བ་འདི་བོད་གཞུང་གིས་བཟོས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན་ཏེ་ང་ཚོའི་ཁོར་ཡུག་དང་གནས་བབས་ཀྱི་དབང་གིས་རེད། བོད་གཞུང་གིས་འབྲེལ་བ་བྱེད་ས་དང་མཉམ་ལས་བྱེད་ས་ཚང་མ་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཡིན་པས་བོད་ཡིག་གི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ས་མེད་པ་འདི་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཤེས་དགོས་པ་རེད། བོད་ཡིག་ལས་དབྱིན་ཡིག་མི་ཤེས་མཁན་ཚོར་བོད་གཞུང་གིས་ལས་ཀ་ཞིག་སྤྲོད་ཐུབ་ན་དེ་ནི་སློབ་དགེ་ཙམ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། དེ་ཡང་མང་པོ་ཞིག་མེད། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ན་འཇོན་ཐང་ཅན་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པ་མེད་ཅིང་། མ་ཁྱབ་པའི་དབང་གིས་ཤེས་ཡོན་ཡོད་ཀྱང་ཟ་རྒྱུ་མི་རྙེད་པའི་ཚད་དུ་ལྷུང་བ་མང་པོ་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་འདི་ཡུལ་གྱལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ཙམ་མ་ཟད་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུའང་ཤིན་ཏུ་མང་།
ང་ཚོ་ལ་ “ཤེས་ཡོན་ཅན་”ཞེས་པའི་ཐད་གོ་ལོག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པ་འདྲ། གཅིག་བྱས་ན། སྔ་མོ་བོད་ལ་ “ཡོན་ཏན་”ཡོད་ཟེར་བའི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་ཡོད་བཞིན་པ་དེའི་ཁར། གུང་ཁྲན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་གིས་སྣོན་པ་བརྒྱབ་སྟེ། “ཤེས་ཡོན་ཅན་”དང་ “ཤེས་ཡོན་” ཞེས་པ་འདི་ལ་གོ་ལོག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་ཡོད་པ་རེད་དྲན། ངས་ཚིག་མཛོད་ཁ་ཤས་བསྔོགས་ནས་བལྟས་སྐབས། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར་བ་འདི་ལ་ཤེས་ཡོན་ཡག་པོ་ཡོད་ཁར་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་མཁན་དང་། རང་གི་ཤེས་ཡོན་དེ་ཆེད་ལས་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་བསྒྱུར་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་པ་རེད་ཅེས་བྲིས་འདུག གང་ལྟར། སྐད་ཡིག་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་ཤེས་ཡོན་པར་འགྲུབ་མི་ཐུབ་པ་དང་། ལས་ཀ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་མིན་པར་སྣང་། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ན། གཞི་རྩའི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་ནི་ལས་ཀ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་འདྲ།
ཁ་ཟས་ཙམ་ཡང་བཙལ་མི་ཤེས་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་དེས་ག་རེ་ཤེས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད་དམ།
ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོས་ཤེས་ཡོན་ཡོད་པའི་སྒང་ལ་ད་དུང་གཞུང་གིས་ལྟ་གོས་སྤྲོད་དགོས་ཟེར་ནས་སྐད་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ནའང་། འོ་ན་གཞུང་གིས་ལྟོ་གོས་གནང་གི་མེད་ཐོག་ཤེས་ཡོན་ཡང་མེད་པའི་མི་དམངས་ཉམ་ཆུང་ཚོས་ཅི་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་རེད་དམ། ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ཤེས་ཡོན་མེད་མཁན་ཚང་མ་གཙོ་བོ་རང་གི་ནུས་པ་དང་ལག་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟོ་གོས་རག་དགོས་པ་ལས། ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་དམིགས་བསལ་ཉལ་ནས་ཟ་ཆོག་པའི་ཐོབ་ཐང་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྤྱིར་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཤེས་ཡོན་ཅན་དགོས་ནའང་གྲངས་ཚད་མཐོ་བོ་མི་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་སྲིད་མཛིན་མཁོ་ནའང་སྲིད་ཛིན་གཅིག་ལས་དགོས་མཁོ་མེད་པ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་རེད། དེ་ལས་ཤེས་ཡོན་འདང་ཙམ་ལས་མེད་ནའང་ལག་རྩལ་སྣ་གཅིག་ལ་མཁྲེགས་མཁྲེགས་ཡོད་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེ། ལག་ཤེས་རང་གི་ལྟོ་གོས་ཡང་ལས་སླ་བོ་རག་ཡོང་གི་རེད། ང་ཚོར་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ཁུལ་གྱི་མི་ལས་ཀ་མི་ལས་མཁན་མང་དྲགས་པའི་དཀའ་འདུག རྒུན་འབྲུམ་གྱི་སྡོང་པོ་ཧ་ཅང་མཐོ་བོ་མི་སྐྱེས་ནའང་འབྲས་བུ་སྨིན་ཡོང་གི་རེད། ལྕང་སྡང་མཐོ་བོ་སྐྱེས་ནའང་ཕན་ཐོག་ཡོད་པ་མ་རེད། འདིར་ལྕང་སྡོང་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོ་གཅིག་པ་རེད། རིང་བོ་སྐྱེས་དགོས་བསམ་པ་ལས་དམིགས་བསལ་འབྲས་ཅི་ཡང་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད། མཐོ་བ་ཙམ་ལས་བེད་སྤྱོད་མེད། རྒུན་འབྲུམ་གྱི་སྡོང་པོ་དང་ལག་ཤེས་ཅན་ཚོ་གཅིག་པ་རེད། རྒུན་འབྲུམ་གྱི་སྡོང་བོ་མཐོ་ཚད་འབྲིང་ཙམ་ལས་མི་སྐྱེས་ནའང་། འབྲས་ཐོགས་ཡོང་གི་རེད། མ་གཞི་ལྟོ་གོས་མི་རག་ནས་ཤེས་ཡོན་བསླབ་ནས་གང་བྱེད། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་ཡོན་ཇུས་སྲིད་ཀྱང་དཔེ་འདི་དང་འདྲ་བོ་འདུག ང་ཚོར་ལྟོ་གོས་མི་རག་པའི་ཤེས་ཡོན་མང་པོ་ཡོད་པ་འདི་དཀའ་ངལ་ཅིག་རེད།
གོང་གི་རྩོམ་ཡིག་ཀློག་མེད། མ་ཀློག་ནའང་དུས་རབས་འདིའི་ནང་གི་བོད་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ཟེར་མཁན་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྩོམ་པ་པོ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོས་སྤྱི་སྙོམས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཆུ་ཚད་དང་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས། ཚིག་རིས་འགོད་སྟངས་མིག་བཙུམ་ན་བློར་ཡོང་གི་འདུག དེའི་ཕྱིར་ཁ་བྱང་ཤར་ཀློག་ཙམ་ལས་བྱས་མེད།
ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོས་མཐར་ཐུག་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་པ་ལ། ཞི་འདུལ་བག་ཡོད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་རང་གིས་མི་འདོད་པའི་ལས་རིགས་ཐེངས་ཁ་ཤས་བདག་གཉེར་བྱེད་དགོས་རེད་སྙམ།
རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་བོད་མི་ཉམ་ཐག་ཚོའི་འཚོ་བའི་བདེ་སྡུག་ལ་བསམ་གཞི་བྱས་ཀྱི་རྩོམ་ཞིག་བྲིས་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཨ་མའི་བུ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་ན་དགེ་ལྡན་ཁྲི་ལ་བདག་པོ་མེད་ཟེར་བ་བདེན་ན་ཡང་་་དགེ་ལྡན་ཁྲི་གཅིག་མ་གཏོགས་མེད་པ་འདིར་ཤེས་དགོས་སྙམ།
ནུས་ཕྱོགས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རང་མི་ཡོད་ཚོད་ལ་ལས་ཀ་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་བདེན་ནའང་་་འཚོ་བའི་སྲུང་སྐྱོང་སྤྲོད་མི་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཡང་མེད་པ་དེར་ཤེས་དགོས་སྙམ།
ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར་བ་འདིར་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་རེད་དམ། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ནང་ནས་ཐོན་པའི་དགེ་བཤེས་ལྷ་རབ་་དང་སྔགས་རབ། ཝ་ར་དང་ས་རའི་མཐོ་སློབ་ནས་ཐོན་པའི་རབ་འབྱོར་རྣམས་ལ་ངོས་འཛིན་མ་བྱས་ན་སུ་ལ་ཡང་ཤེས་ཡོན་པ་རེད་ཟེར་བའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་མེད།
ཁོང་རྣམ་པ་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡིན་ནའང་ཚད་དང་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ལག་ཤེས་མེད་དུས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ནུས་པ་རེད། ཤེས་ཡོན་པ་ཡིན་ཚད་ཐམས་ཅད་ལ་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་རྐུབ་སྟེགས་རེ་སྤྲད་ཐུབ་པ་ཡོང་རྒྱུ་མེད།
ཁོང་རྣམ་པས་ལས་ཀ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་གམ། བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་དང་དག་ཆ་ཡག་བ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ནུས་སམ། བཙན་བྱོལ་གཞུང་ལ་བོད་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ལས་ཀ་ག་ཚོད་ཡོད་དམ། དེ་ཡང་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
དེང་རབ་སྔོན་མའི་སྐབས་སུ་སྐད་གཉིས་ཤེས་ན་ལོ་ཙ་བ་དང་སྨན་པ་ཤེས་ན་ལྷ་རྗེ་ཟེར་བ་སོགས་ཧ་ཅང་མཐོང་ཆེ་ཡིན་ཡང་དེང་སང་གི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཏུ་མི་མང་ཤོས་ཤེས་ཚད་ལྡན་པ་མང་བས་བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར་བ་ཚོ་ལ་མདུན་ལམ་ཡག་པོ་མེད།
ང་ཅོ་རིའི་མིག་གི་མདུན་དུ་ཝ་ར་དང་ས་རའི་མཐོ་སློབ་པ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོས་ཟ་ཁང་ལག་གཡོག་ཡག་པོ་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་བསྡད་ཡོད།
ང་ཅོ་རིས་ཀྱང་ང་རང་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པ་ཞིག་དང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རིག་གནས་ནང་ཆོས་ཚད་མ་རིག་པ་ལ་མཁས་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་བསམ་པའི་སྤོབས་པ་བྱས་མྱོང་ཡོད། ཡིན་ནའང་འདི་ནི་ལྟོ་གོས་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་རིག་གནས་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མིན།
ངས་ལྟས་ན་ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར་དུས་དེང་རབ་དང་མཐུན་པའི་རིག་གནས་དང་སྐད་ཡིག་ཤེས་དགོས་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་དེང་རབ་ཀྱི་ལས་དོན་རིག་གནས་མེད་པའི་བོད་ཡིག་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟོ་གོས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཁག་པོ་རེད་སྙམ།
གཉིས་ནས་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་རང་མི་བདག་པོ་རྒྱག་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་འདི་ཡང་དངོས་ཡོད་རེད། དཔེར་ན་སུད་སི་རྒྱལ་ཁབ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་ཆང་བཟི་ཡིན་བདག་པོ་རྒྱག་གི་རེད།
ཆང་བཟི་ཚོས་ཆང་འཐུང་མང་དྲག་ནས་རང་ཉིད་ཤི་དྲག་བྱེད་དུས་གཞུང་གིས་སྨན་ཁང་ནང་དུ་བསྐྱལ་ནས་སྨན་བཅོས་བྱས་མཐའ་ཆང་སྤང་སའི་སློབ་ཚོགས་ནང་དུ་གཏོང་གི་རེད།
གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་རང་མི་བདག་གཅེས་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་འདིར་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་མ་འཇོན་པ་རེད་འདོད། བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་དཔལ་འབྱོར་རྩ་བ་བརྟེས་ས་ཡག་པོ་ཞིག་མེད་དུས་མི་མང་སྐྱོང་མི་ཐུབ་འདི་རང་གྲུབ་རེད།
ང་རང་ཚོ་ལ་འཚོ་བ་ཡག་པོ་སྐྱེལ་ཐུབ་ས་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་དུ་ཡིན། ང་རང་ཚོའི་སྤུན་གྲོགས་ཚང་མས་ཤུགས་རྒྱབ་དགོས་ས་ནི་གཞུང་འབྲེལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་པ་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཟང་སྙམ།
དེ་མིན་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ལྟོ་སྟོང་སྡོད་པ་ལས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་དུ་ག་རེ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་དམ།
ཤེས་ཡོན་པར་བདག་སྤྲོད་གནང་གི་མི་འདུག་ཟེར་བ་མ་གཏོགས་དོན་ལ་རྩོམ་ཡིག་འདིའི་སྙིང་དོན་ནི་ལས་ཀ་རེག་གི་མི་འདུག་ཟེར་བ་དེ་རེད། དེ་འདྲའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་བོད་གཞུང་ནས་ལོ་རེ་དང་ཐ་ན་ཟླ་རེ་བཞིན་ཡིག་རྒྱུགས་ལམ་ནས་ལས་བྱེད་འདེམས་སྒྲུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར་བ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མ་ཚུད་པ་ཡིན་ནམ། ཨ་མའི་བུ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་ན་གཞུང་ཞབས་ཕར་ཞོག་སྲིད་བློན་ཁྲི་ལའང་བདག་པོ་མེད།
ཁ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དངོས་མིན།
མིག་ལོང་སྲོག་ཆག་གྲུན་འབུ་ཡིན་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་གྲོད་ཁོག་དང་མཐུན་པའི་ཟས་རྙེད་ནས་འཚོ་བཞིན་ཡོད་ན་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ཡོད་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡང་མེད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ད་བར་མུ་གེ་དང་ཐན་པ་གཏན་ནས་འབྱུང་མྱོང་མེད་ལ། ད་དུང་ཡང་ྋགོང་ས་མཆོག་དང་བོད་གཞུང་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་འོག་བོད་མི་སུ་ཡང་ཀྲེས་སྐུང་ནང་ལྷག་མི་སྲིད། ཁྱེད་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཁ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་བོད་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཁྱུ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་རབས་བཤད་པར་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་ཐེར་བཏོན་བྱེད་པའི་རེ་བ་ཡོད། བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་མུ་གེ་བྱུང་བཅུག་མེད་ཀྱང་བོད་མི་ཡོད་དོ་གཅོག་ལ་ལས་ཀ་འཚོལ་མི་ཐུབ་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། འཛམ་གླིང་འདིའི་ནང་རང་གི་མི་སེར་ཐམས་ཅད་ལ་ལས་ཀ་སྤྲོད་པ་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཡང་མེད་པ་ཤེས་དགོས། རང་གི་རྐང་པ་སྒང་རང་ཉིད་ལང་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མིར་སྐྱེས་པའི་གྲུབ་དོན་དང༌། བོད་གཞུང་གིས་ངོས་ནས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ལོག་འཚོ་མི་ཡོང་བ་དང༌། གཞན་རྟེན་གྱི་འདུ་ཤེས་དོར་དགོས་སྐོར་སློབ་གསོ་བཀྱོན་བཞིན་པ་ཚང་མས་ཤེས་གལ་ཆེ།
སེར་ཤུལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་གནད་ལ་ཐེབས་པ་ཞིག་བྲིས་འདུག སྙིང་ནས་དགའ་བསུ་ཡོད། ཤེས་ཡོན་པར་བདག་པོ་མི་བྱེད་པའི་གཞུང་དེ་ནི་ཆེས་བླུན་རྨོངས་ཀྱི་གཞུང་དེ་ཡིན། ཤེས་ཡོན་པར་མཐོང་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དེ་ནི་ཆེས་རྗེས་ལུས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དེ་ཡིན།
ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར་ཤེས་ཡོན་པ་རྐང་ཚུགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དང་། ཤེས་ཡོན་པའི་འཚཽ་གནས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལས་ཤེས་ཡོན་པའི་སྐྱོན་གཏན་ནས་མིན་ནོ།།
རེད། གྲོགས་པོ་ཚོ། སྤྱིར་ཤེས་ཡོན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟོ་རྒྱབ་ཐག་གཅོད་མི་ནུས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མི་མང་ལ་ཇི་ལྟར་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ནུས་ཟེར་བ་དེ་ནི་ཆེས་ཨུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད་ལ། བསམ་གཞིག་མ་བྱས་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་དེ་ལས་ཀྱང་རེད་འདོད། ཁ་མ་སོས་ནམ་མ་ལངས་པར་སྡུག་སྨྲེ་འདོན་གྱིན་ཡོད་པ་རེད་གཏན་ནས་མི་འདོད། ཡིན་ནའང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱིན་པའི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་དག་གི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཆུ་ཚད་དང་ལས་མེད་དུ་ལྷག་ཡོད་པའི་མི་བུ་དག་གི་ཆུ་ཚད་ལ་གཤིབ་བསྡུར་ཞིག་མི་རྒྱག་ཐུ་མེད་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་ཞིག་དང་བོད་པའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་བོད་ཡིག་གི་ཆུ་ཚད་གཙོར་བཟུང་བྱེད་དགོས་པ་འདྲ་ཞིག་དོན་དངོས་སུ་མཐོང་གིན་འདུག་ལ། དེ་ཉིད་གཙོ་བོར་བཟུང་འོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་འདོད་ཀྱིན་ཡོད། བོད་ནང་གི་མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་ལས་མི་བསྡུ་སྟངས་ཙམ་ལ་ལྟས་ནའང་ཅིས་ཀྱང་བོད་ཡིག་གཞིར་བཟུང་བྱེད་དགོས་པ་སྨོས་མེད་རེད། དེའི་ཕྱིར་ཅིས་ཀྱང་བོད་ཡིག་ཀློག་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་རྐུབ་སྟེགས་དག་བསྲུང་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་མེད་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་མིན་ནམ།
བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་ལས་སྣེ་ཚོས་ཤེས་ཡོན་པ་འཚོལ་སྟངས་ནི་དབྱིན་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ཅིག་ལས་བོད་ཡིག་ཤེས་མ་ཤེས་ལ་ཆེར་མི་བལྟ། མི་བདེན་ན་འགོ་བཀའ་ཤག་ནས་བཟུང་རིམ་པར་ཞིབ་བཤེར་ཞིག་ཐོངས་དང་བོད་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ཀྱིས་འདང་བའམ་རང་སྐྱ་འཕེར་བ་རེ་ཟུང་ཞིག་འདེབས་རྒྱུ་རེག་མིན་ཐེ་ཚོམ་རེད་་་་་་ཁོ་ཚོར་བོད་ཡིག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་སྐད་ཆ་དྲིས་ན་ཐྲག་ཐྲག་ཡིན་ཞེས་བཤད་རྒྱུ་ལས་མི་ཤེས་ཞེས་བཤད་མཁན་མེད་་་་ཁོ་ཚོས་ཤེས་ཟེར་དོན་ཐད་ཀར་ཤར་ཤར་ཀློག་ཐུབ་པ་ཞིག་ལས་ཅི་ཡང་མེད་་་་་་ལས་བྱེད་གསར་འདེབས་བྱེད་སྐབས་ཀྱང་བརྒྱུད་ལག་དང་ཕྱོགས་གཏོགས་ཀྱི་དབང་དུ་ཤོར་ནས་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་ལས་མེད་དུ་ལྷག་པ་རེད།་་འདིའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་རེ་བཏང་དུས་རང་ཉིད་མ་སྐྱིད་པ་ཞིག་ལས་མི་འདུག་ཡ
ཤེས་ཡོན་ཞེས་པ་དེ་ཆེ་ས་ནས་བཤད་ན་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེ་སྡུག་ལ་ཕུགས་བསམ་བཞེས་ནས་འཆར་བཀོད་དང་ནུས་པ་འདོན་ཐུབ་པའམ་རང་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ། རིག་གཞུང་བཅས་ལ་འཆར་བཀོད་དང་ལྡན་པའི་འགོ་ནས་བསྲུང་སྐྱོབས་དང་མི་མང་གི་སྣེ་འཁྲིད་བྱ་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ལ་ཟེར་བ་ལས་རང་ཉིད་ཁོ་ནའི་འཚོ་གོས་ཡང་རྩལ་མི་ཐུབ་མཁན་གྱི་ཤེས་ཡོན་པ་ཡོད་ཟེར་བ་ནི་འཚར་གཏམ་ཞིག་རང་རེད། སློབ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སློབ་སྦྱོང་དུས་རིམ་ནང་དཀའ་ངལ་འགའ་རེ་ཕྲད་སྲིད་པ་ནི་དངོས་བདེན་དང་། སློབ་གྲྭ་ཐོན་ནས་སོ་སོའི་སློབ་སྦྱོང་གི་སྦྱངས་འབྲས་དང་མཚུངས་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་མི་རག་པའི་སྐུ་ངལ་ཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་དངོས་བདེན་ཡིན་ཀྱང༌། ཁ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཟེར་བ་ནི་ཧ་སོང་གི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད། ཁྱི་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་བལྟོ་གྲོད་པ་གང་མི་རྙེད་པའི་དཀའ་ངལ་མེད་ན་མི་ལ་ཧ་ཅང་ཆེ། གལ་ཏེ་ཁ་ཟས་མི་རྙེད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ང་ཚོའི་གཞུང་ལ་སྙན་སེང་བཞུས་ན་གཞུང་ནས་བདག་པོ་མ་རྒྱབ་པ་བྱེད་མི་སྲིད་ལ་འདས་པའི་དུས་རིམ་ནང་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ནས་ཉམ་དག་ལ་རོགས་མགོན་གནང་དང་གནང་བཞིན་ཡིན་པ་མིག་ལྡན་ཀུན་གྱིས་མཐོང་མཐོང་པ་ལགས་ན། ཧང་སོང་གི་སྐད་ཆ་དེ་འདྲ་མ་བཤད་ན་ལེགས་མཉམ་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་པས་ཐུགས་ལ་མ་འབབ་ན་དགོངས་དག
ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ལ་རྒྱ་ཅན་ཡིན་ན་རང་རང་གིས་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ནས་ལས་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། བོད་གཞུང་ཟེར་ནས་ནམ་ཡིན་ན་ཡང་འགྲོ་འདོད་དུས་རྟ་ལ་བསྐྱོན་མཁན་དང་འདུག་འདོད་དུས་འབོལ་གདན་བཏིང་མཁན་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དོན་གྱི་བདག་པོ་གཞིས་ལུས་མི་མང་ཡིན་པ་བདེན་པ་རེད། གསར་འབྱོར་བའི་ནང་དུ་ལ་རྒྱ་ཅན་དེ་འདྲ་རེ་ཡོད་ན་དེ་ཚོ་བོད་དུ་ལོག་དགོས་པ་རེད། རང་རང་གིས་འཇོན་ན་ལས་དོན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་ག བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་ལ་ལྟོས་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་མ་བསྡད་པར་བོད་ནང་དུ་ལོག་ནས་ཤེས་ཡོན་དང་དཔལ་འབྱོར་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ནས་བྱས་རྗེས་བཞག་འདུག་ག
ང་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གླེང་བའི་སྤོབས་བ་དང་སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་དགོས། གང་ལྟར། ཁུ་སིམ་མར་གནས་པ་ལས་ངུ་བ་དེས་ཀྱང་མི་གཞན་ལ་བརྡ་ཞིག་སྤྲོད་ངེས་པར་བསམ། ཡིན་ཡང་། ང་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་ངུ་ཡང་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་བ་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱི་གནད་ལ་འཕིགས་པའི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་བ་ཡིན། དུས་རབས་ཇི་འདྲ་ཞིག་དང་སྤྱི་ཚོགས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཤེས་ཡོན་ཅན་ནི་ནམ་ཡང་གྲལ་མགོ་དང་མི་མང་གི་བཀུར་བརྩི་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་ཡང། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་ཅན་རིམ་གྱིས་གད་སྙིགས་སུ་ལུས་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ཐ་ན་རང་གི་འཚོ་གནས་ཀྱི་གནད་དོན་ཡང་ཐག་གཅོད་དཀའ་བའི་ཚོད་དུ་ལུས་ཡོད། འདི་ནི་འཇིགས་ཉེན་ཆེ་བའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོའི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་མིང་འཁུར་མཁན་དག་གིས་ངེས་པར་དུ་དཀའ་ངལ་འདི་ཐོག་མར་སེལ་དགོས་པར་འདོད། གལ་སྲིད། གནད་དོན་འདི་དོན་དངོས་མིན་པར་བསམ་ན། མེག་ལོར་སྲང་ལམ་ནས་ཞིབ་འཇུག་དང་བརྩད་ཞིབ་བྱས་དང་དེ་ལས་ཚབས་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་ཀྱང་གོ་འོང་།
ད་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་མ་གནང་། ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ལས་ཀ་འདི་འདྲ་ཞིག་ལས་ཀི་ཡིན་ཞེས་པའི་འཆར་གཞི་ཞིག་ཕྲིས།འཆར་གཞིའི་ནང་དུ་དམིགས་འབེན། དགོས་པ། ལས་འཆར། འགྲོ་གྲོན། མི་འགྲོ། མཇུག་འབྲས་འདི་འདྲ་ཞིག་བསྐྲུན་སྲིད་པའི་ཚོད་དཔག་བཅས་ཚང་འོས་ཤིང་། དེ་ནས་སྐུ་སྒེར་དང་བཀའ་ཤག ཚགས་ཤོག དྲ་ལམ་བཅས་ལ་གཏོང་རོགས། དེ་ནས་ཡ་བྱེད་མཁན་འདུག་གམ་མི་འདུག་ལྟོས། དེ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གདེངས་འཇོག་འོང་གི་རེད་ལ། དམིགས་འདུན་ཡང་འགྲུབ་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། དེ་ལྟར་མཇུག་འབྲས་མི་འབྱུང་ན། ང་རང་ལ་པཱ་ལེ་བསྲེག་རོགས་ཁ་ཤས་གནང་དོགས་མེད།
ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཟེར་དུས། ལག་འཁྱེར་མེད་པའི་གསར་འབྱོར་དེ་ཚོར་ཟེར་བ་འདྲ། ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་དོན་ནང་དུ་ཁོང་ཚོས་འགྲན་རྩོད་མ་ཐུབ་སྟབས། ཁོང་ཚོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་རེད། དེ་ག་རང་གིས་བོད་གཞུང་གིས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལ་མཐོང་གནང་གི་ཡོད་པ་མཚོན་པ་རེད།
དོན་གྱི་བདག་པོ་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཡིན་ན། གསར་འབྱོར་བ་ཚོར་ཆེ་མཐོང་ཞེའོ་སྤྲོད་དགོས་པ་འདྲ་ཞིག་ལབ་འདུག རྒྱ་གར་ལ་སླེབས་པ་ཚང་མ་བྱེས་འབྱོར་བོད་མི་རེད། གཞིས་ལུས་བོད་པ་མ་རེད། ད་ཕན་བོད་གཞུང་གིས་གསར་འབྱོར་བ་ཚོར་དམིགས་བསལ་གཟིགས་སྐྱོང་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་དེས་རྦད་དེ་འགྲིག་བཞག གསོག་སྒར་སློབ་གྲྭར་ལོ་ལྔའི་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་ཤེས་སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་སྤྲད་རྗེས། ད་དུང་གཞུང་གིས་བལྟ་དགོས་ན། ད་ག་ཚོད་བར་བལྟ་དགོས་རེད། ད་དུང་རང་མགོ་མ་ཐོན་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དེ་ཚོ། ག་དུས་རང་མགོ་ཐོན་གྱི་རེད།
ཤེས་ཡོན་པས་རང་གི་ཁ་ཟས་མི་རྙེད་ན་རྒྱལ་ཁབ་གང་འདྲ་བྱས་ནས་སྐྱོབས་དགོས་པ་རེད་དམ། ཤེས་ཡོན་མེད་པ་ཚོས་རང་གིས་ཁ་གསོ་ཐུབ་ཀིན་ཡོད་པས་ཤེས་ཡོན་པ་ཡོད་པ་ཚོས་རང་གིས་ཁ་གསོ་མི་ཐུབ་ན་ཤེས་ཡོན་པ་དགོས་མཁོ་མི་འདུག
གསོག་སྒར་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཟུར་རྣམས་ལ་ལས་ཀ་སྤྲོད་དགོས་ཟེར་ན་མི་ཤེས། འོན་ཀྱང་རང་རེའི་གཞུང་གིས་ཤེས་ཡོན་པར་བདག་པོ་རྒྱག་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག དེ་ནི་ཐན་ལྟས་ཤིག་ཡིན་པ་ཁ་མཚོན་གཅོད་ཐུབ།