སྤྱི་བའི་དོན་དུ་མདོ་སྨད་བློས་གཏོང་དགོས་ཀྱང་གཏོང་ཐུབ་པ་དགོས།

གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་དྷ་ས་ཀིརྟི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་ལྗོངས་མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁའི་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་སྟེ། མདོ་སྨད་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པའི་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ཐོག་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པའི་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་།

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་དྷ་ས་ཀིརྟི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་དུ། མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁའི་དབུས་རྒྱུན་ ༡༤ པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༢ པ་དེ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་ཅིང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་བཀའ་ཟུར་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག བཀའ་ཟུར་དང་སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་ཐུབ་བསྟན་ལུང་རིག་མཆོག་གིས་གཙོས། མདོ་སྨད་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་དང་མདོ་སྨད་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། དེ་བཞིན། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་མི་གྲངས་ ༦༠ ཡས་མས་མཉམ་ཞུགས་གནང་སོང་།

མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དང་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན། མདོ་སྨད་ཚོགས་གཙོ་བཅས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཐོང་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེར་མཇལ་དར་སྒྲོན་འབུལ་དང་སྣང་གསལ་མར་མེ་ཞལ་འབྱེད།  ཚོགས་བཅར་བ་ཡོངས་སྐུ་བཞེངས་ཐོག་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་དང་། བོད་ནང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དག་ལ་མྱ་ངན་བཅས་གནང་རྗེས། མདོ་སྨད་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་ཚོགས་གཙོ་ཡེ་ཤེས་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་།  

མཛད་སྒོའི་གཏམ་བཤད་སྐབས་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་བཀའ་ཟུར་དང་སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་ཐུབ་བསྟན་ལུང་རིག་མཆོག་གིས། “གནའ་སྔ་མོ་བོད་མ་ཤོར་གོང་གི་ལུང་སྡེ་བྱེ་བྲག་པའི་འཁོན་འཛིན་དེ་འདྲ་མི་བྱེ་བྲག་པ་སོ་སོའི་བསམ་བློའི་ནང་ཁུར་ཏེ། བར་སྐབས་བཙན་བྱོལ་ནང་དུའང་ཕར་ཚུར་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མཐོང་ཚུལ་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར་ནས་ཐོས་སོང་། དེ་བདེན་པ་ཡིན་ཚེ་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་རེད། དེ་འདྲ་བྱས་པ་ཡིན་ན་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཞབས་འདྲེན་རེད། དེ་སྔོན་ངས་རྟག་པར་ནང་ཁུལ་འཆམ་མཐུན་ཐད་མདོ་སྨད་ཀྱིས་མིག་དཔེ་སྟོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་མྱོང་ཡོད། ད་ལྟ་སོ་སོའི་བཤད་པ་དེ་ནོར་བ་མིན་འགྲོ་བསམ་པ་དྲན་ཡོང་གི་འདུག  ངས་ནན་གྱིས་ཞུ་འདོད་ཅིག་ལ་ནང་ཁུལ་འཆམ་མཐུན་གནང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་མདོ་སྨད་ཁ་ལ་ཁྱེར་དེ་ཆོལ་ཁའི་དོན་གཅིག་པུ་བྱས་བསྡད་པ་ཡིན་ན། མདོ་སྨད་ལ་མིང་ཆད་འཕོག་རྒྱུ་ལས་ཕན་ཐོགས་གཞན་མེད་སྟབས། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་ཇི་བཞིན་སྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུར་རྒྱག་གཅིག་མཆོང་གཅིག་བྱས་ཏེ། བོད་ཆོལ་གསུམ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པའི་སྤྱི་བའི་དོན་ལ་མདོ་སྨད་བློས་གཏོང་དགོས་ཀྱང་གཏོང་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱས་ན། དངོས་གནས་དྲང་གནས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་མདོ་སྨད་པ་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་སྐོར་བཅས་བརྗོད་བྱུང་།   

ད་དུང་ཁོང་གིས་དངོས་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནས་སྟངས་གསུངས་ཏེ། བོད་མི་ཚང་མས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་སྙིང་བཅངས་དགོས་པ་ནན་བརྗོད་དང་། དེང་སྐབས་༸གོང་ས་ཆོག་ལ་མཚན་སྨད་ཞུ་མཁན་མང་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་གྱིས་མཚན་སྨད་ཞུ་མཁན་དེ་དག་གིས་མཚན་སྨད་ཞུ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་དང་སྤོབས་པ་དེའང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་དང་། གལ་སྲིད། ༸གོང་ས་མཆོག་ལྟ་བུ་ཞིག་མེད་ཚེ་མཚན་སྨད་ཞུ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ཙམ་ཡང་ལྷག་མེད་པར།  ཧ་ལམ་ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་དང་ཁ་སྟབས་ནི་རང་མགོ་མ་ཐོན་པར་ལྷག་ཡོད་ངེས་པའི་གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་དང་སྦྲགས།  “ མི་དེ་ཚོར་རྒྱག་རེས་དང་ཉེས་པ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་གྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ཚོའི་སེམས་ནང་ལ་ར་ཞིག་མ་འཕྲོད་པ་དང་། གོ་བརྡ་ཞིག་མ་འཕྲོད་པ། བསམ་བློ་འཁྱེར་ཕྱོགས་ཤིག་གི་སྟེང་ནས་མ་འགྲིག་པ་ཞིག་ཆགས་ཏེ་བསྡད་ཡོད་རྒྱུ་རེད། དེ་ལ་ང་ཚོས་གོ་བསྐོན་སློབ་གསོ་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག  ལན་ག་འདྲ་རྒྱག་དགོས་མིན་བཅས་ཀྱི་ཐད་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་ཀྱི་འདུག” ཅེས་གསུངས་སོང་། 

དེ་རྗེས། བཀའ་ཟུར་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གསུངས་བཤད་གནང་དོན། “དང་ཐོག་རྒྱ་གར་དུ་མདོ་སྨད་ཚོགས་པ་བཙུགས་པའི་དུས་ནས་སོ་སོ་དེའི་ནང་དུ་ཡོད། སྐབས་དེར་མདོ་སྨད་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ཉུང་རེད།  ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡང་ཉུང་ཉུང་རེད། ཡིན་ནའང་བོད་གཞུང་དང་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་དོན་ཡིན་ཚེ། ཚང་མ་རྒྱག་གཅིག་མཆོངས་གཅིག་རེད། ཤེས་ཡོན་མེད་ཀྱང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ལས་ཀ་གནང་བསྡད་པ་རེད། ད་ལྟའང་མདོ་སྨད་པ་ཚོས་སེམས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྒང་ནས། བོད་སྤྱི་བའི་དོན་དག་ལ་སྐུ་སྲོག་བློས་བཏང་དེ། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་བོད་མི་མང་གི་ཆེད་དུ་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ཡོད་པ་དེ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། ཤེས་ཡོན་སྒང་ལའང་དཀའ་ལས་རྒྱག་མཁན་ག་ཚོད་ཅིག་འདུག  བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་རྩ་བ་དེ་མདོ་སྨད་ནང་འཇུས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད་མ་གཏོགས་མདོ་སྨད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བཤད་བསྡད་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། ས་རྩོད་ཆུ་རྩོད་སོགས་ཏོག་ཙམ་མ་མཐུན་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།  དེར་ཚང་མས་དགོངས་བཞེས་གནང་དེ་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་དགོས་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་རེད།” ཅེས་གསུངས་ཏེ།  མ་འོངས་པར་ཡང་མདོ་སྨད་མི་མང་ཡོངས་ཀྱིས་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་དང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ནས་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་ནན་སྐུལ་གནང་སོང་ལ། དེ་བཞིན། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་གི་རིང་སྐུ་ངལ་བསྐྱོན་དེ་ད་ཆ་ང་ཚོ་མི་མང་གི་ལག་ཏུ་རྩིས་སྤྲད་བྱས་ཡོད་ལ།  ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན་དེ་ང་ཚོས་མཇུག་སྐྱོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས།  ད་ལྟའི་གཞུང་གསར་བའི་ངོས་ནས་བོད་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ཡག་པོ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱིན་ཡོད་ན། དེར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ངེས་པར་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད། སང་ཉིན་ལས་དོན་སྤེལ་སྟངས་འགྲིག་གི་མེད་པ་ཡིན་ན།  ཁ་རོག་གེར་ཁ་བཙུམ་སྟེ་སྡོད་རྒྱུ་མེད་པར། དེའི་ཉིན་མོ་དེར་མར་འཐེན་ཐུབ་པ་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོ་མི་མང་གི་ལས་འགན་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟ་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་དང་མི་སྒེར་ཚང་མའི་ངོས་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་པའི་དུས་ལ་སླེབས་ཡོད་པས། ཚང་མས་མཉམ་རུབ་ཐོག་འབད་བརྩོན་གནང་སྟེ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་འགྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་གསུངས་སོང་།

མཇུག་མཐར། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས། “ད་རེས་མདོ་སྨད་ཀྱི་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་དེ། ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་ཚོགས་པ་དེའང་། དམིགས་བསལ་གྱི་མཚོན་དོན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། ༢༠༠༩ ལོར་གྲྭ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ཀྱིས་རང་ལུས་ཞུགས་འབུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། མགོ་འཛུགས་ས་ཆ་ཚང་ཞིག་ཀིརྟི་དགོན་པ་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་རང་ལུས་ཞུགས་འབུལ་དང་རྒྱ་མིས་མེ་མདའ་བརྒྱབ་སྟེ་དམར་གསོད་བཏང་པའི་ཁྲོད་ནས། མི་ ༢༠ ལྷག་མདོ་སྨད་དང་དེ་ལས་ཀྱང་ཀིརྟི་དགོན་པ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཚོགས་འདུའི་ནང་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚོར་ལ་སླེབས་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་གསུངས་ཏེ།  ད་ལྟ་བོད་ནང་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཡོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མཐུལ་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ། བོད་མིའི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་གསལ་བོ་ཞིག་མ་ཆགས་བར་དུ། བོད་ནང་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཏེ་མུ་མཐུད་ལྷག་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཤད་མི་དགོས་སྟབས། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་གསར་འགོད་ལས་རིགས་ནི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་དེ་ཆགས་ཡོད་པས། ཚང་མས་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་གནང་སྟེ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་སྐོར་བརྗོད་སོང་།

གཞན་ཡང་། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས།  དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀྲུགས་ཤིང་རྒྱག་ཐབས་སུ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་དངོས་སུ་ཐོན་ཏེ་དཀྲུགས་ཤིང་རྒྱག་མཁན་དང་། དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་དཀྲུགས་ཤིང་རྒྱག་མཁན། མི་གཞན་བརྒྱུད་ནས་དཀྲུགས་ཤིང་རྒྱག་མཁན་སྣ་ཚོགས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་དོལ་རྒྱལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་། སྤྱིར་བཏང་གི་སྔོན་མ་དང་བསྡུར་ན་ཞི་འཇམ་དུ་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་ཚོས་དྲ་ཐོག་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད་དེ་མ་ལེ་ཞི་ཡཱ་དང་། སིང་གྷ་པོ་སོགས་སུ་རྒྱ་མིའི་མིང་དེ་འདྲ་སྤྱད་དེ་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཐད་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་སྐབས་ལའང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དམིགས་སུ་བཀར་ཏེ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་སྐྱ་སེར་རྒན་གཞོན་ཚང་མར་བཀའ་སློབ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཕེབས་ཡོད་པ་ལྟར།  བར་ལམ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཀྱང་དེའི་མཇུག་གནོན་གྱི་གསུང་བཤད་ཁག་ས་གནས་ཚང་མར་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་།  སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཀྱང་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པས། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་དང་བརྟན་ལྷིང་མི་ཡོང་བའི་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་དེ་དག་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དང་།  སྤྱིར་བཏང་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་ལྷག་བསམ་དང་ཆོད་སེམས་ཡག་ཐག་ཆོད་ཡོད་ཀྱང་།  སྐབས་ལན་རེར་དངུལ་མཐོང་ཡོང་དུས་མགོ་འཁོར་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་སྟབས།  དེ་དག་གི་ཐད་གཟབ་གཟབ་བྱས་ཏེ་ཚང་མས་མགོ་སྐོར་མ་ཐེབས་པ་ཞིག་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།

ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་ནས་བཟུང་དབུས་ས་རྒྱུན་ལས་ཁག་གིས་ལས་སྡོམ་སྙན་འབུལ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ཕེབས་སྐབས་སྐུའི་གྱ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ཞུ་ཕྱོགས་དང་མདོ་སྨད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ནས་བརྟན་བཞུགས་འབུལ་རྒྱུའི་སྐོར་ལ་བཀོད་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས།  ལོ་རྗེས་མར་མདོ་སྨད་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་ཚུགས་ནས་བགྲང་བྱ་ ༥༠ འཁོར་བར་མཛད་སྒོ་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་མིན། མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁའི་དྲ་རྒྱ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་སོགས་ལས་རིམ་གྲོས་གཞི་ཁག་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཚོགས་འདུའི་ཉིན་མཐའ་མར་སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་དང་དབུས་རྒྱུན་གྱི་དུས་ཡུན། མདོ་སྨད་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁུངས་གསར་རྒྱག་ཐད་བགྲོ་གླེང་ཐག་གཅོད་བཅས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག   

གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།