ཟླ་བ་ཚེ་རིང་།
སྐུ་མདུན་བགྲེས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་སྐབས་སམ། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བསྒྱུར་བར་སྟ་གོན་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་སྔ་གཞུག་དེར། བོད་ཀྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཚོས་གཟིམ་ཆུང་གི་ཡང་སྦུག་ནས་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལའང་འགྱུར་བ་བཏངས་ཚར་ཡོད། ཧ་ལམ་ལོ་གསུམ་འགོར་ཡོད་ནའང་། བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཚོ་ཕར་ཞོག རང་བཙན་དང་ལམ་དབུ་མའི་འཐབ་རྩོད་པ་ཚོའི་ཁྲོད་ནའང་འགྱུར་བ་འདི་ལ་ཤེས་རྟོག་དང་། དོ་སྣང་། ཤེས་ཐབས་གནང་གི་ཡོད་མཁན་ཧ་ཅང་གི་ཉུང་ཉུང་ཡིན། རྒྱ་དར་འཕྱར་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་དང་། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་འདིའི་ཐོག་བཏོན་པའི་༼ལམ་དབུ་མར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཕྱིར་འཐེན་༽དགོས་པའི་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་དེ། འགྱུར་བ་འདི་ལ་ངེས་ཤེས་དང་དོ་སྣང་ཞན་པའི་སྣང་ཚུལ་གྱི་དཔེ་མཚོན་ཡག་ཤོས་དང་། ཁོ་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་བོད་མི་ཚོའི་དཔེ་མཚོན་ཡག་ཤོས་སུ་བགྲང་ཆོག་པ་ཡིན།
བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་རྗེས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་གསུམ་བཏངས་ཡོད། རང་བཙན་གཙང་མ་ནས་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ། དེ་ནས་ད་ལྟའི་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྲིང་གི་སྲིད་བྱུས་བཅས་ཡིན། རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བརྩད་ཅིང་། ལམ་དབུ་མས་ད་ལྟའི་བོད་མིའི་དགོས་འདུན་མངོན་འདོད་ཁག་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་བརྩད་ཡོད། འདི་གཉིས་ཀས་ཁ་གཏད་རྒྱ་ནག་བཟུང་ནས་ཐོབ་ཐང་དང་དགོས་འདུན་མངོན་འདོད་ཁག་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་འབད་ཡོད། ད་ལྟའི་སྲིད་བྱུས་གསར་པའི་ཁ་གཏད་ནི་བོད་པ་རང་ཉིད་ཡིན། དེ་ཡང་། ད་ཡོད་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་རྣམས་མུ་མཐུད་འཚོ་གནས་དང་། རྒྱུན་སྲིང་། སྲ་བརྟན། གོང་འཕེལ་ཡོང་བར་འབད་ཀྱིན་ཡོད། མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་ན། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་གཏད་རང་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། ཛ་དྲག་པོས་བཤད་ན། སྐུ་མདུན་མེད་ཤུལ་ནས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ད་སྔ་བཞིན་མུ་མཐུད་གསོན་པོར་གནས་ཆེད་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེ་ལས་ཀྱང་གསལ་བོར་བཤད་ན། སྐུ་མདུན་ཞིང་ལ་ཕེབས་ནའང་རྒྱ་ནག་གི་ཚོད་རྩིས་ལྟར་ཁོ་ཚོའི་ཉི་མ་སེར་པོ་འཆར་མི་འཇུག་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
མང་པོ་ཞིག་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་ཞིག་བཏངས་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་མེད། དེར་ཁག་ཅི་ཡོད། ད་བར་གཞུང་ངོས་ནས་དེ་སྐོར་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གང་ཡང་བྱས་མེད་ལ། ཕྱི་ཚུལ་ནས་ད་དུང་ལམ་དབུ་མར་འགྱུར་བ་བཏང་མེད་པར་རང་སོར་གནས་ཡོད་ཚུལ་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་སྒྲོག་གིན་ཡོད། ལྷག་པར་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་འདིར་ངེས་གཏན་འཁེལ་ཞིང་ཞིབ་ཚགས་པའི་རྩ་འཛིན་དང་། ཐབས་བྱུས། ལས་རིམ་རྣམ་བཞག་སོགས་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་མི་རྣམས་མགོ་འཐོམ་ས་དེ་ཆགས་ཡོད། ཞིབ་ཏུ་བལྟས་ན། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཁག་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་སྐབས། ང་ཚོས་སྐྱ་ཐིག་ཙམ་བཏངས་རྗེས། སྐབས་ཐོག་སོ་སོའི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ལས། དང་པོ་ནས་ཞིབ་ཚགས་པོའི་རྩ་འཛིན་དང་། ཐབས་བྱུས། ལས་རིམ་བསྒྲིགས་ནས་བསྐྱོད་མྱོང་མེད་པ་བྱུང་རབས་ནང་ཧ་ཅང་གིས་གསལ་བསྡད་ཡོད། གོམ་པ་རྒྱག་གིན་རྒྱག་གིན་ལས་ཀ་བྱེད་པ་དེ་ང་ཚོའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་ནང་རྒྱུན་སྲོལ་ནང་བཞིན་ཆགས་ཡོད། གང་ལྟར། འདི་དག་གིས་རྩ་དོན་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་མེད་པ་མཚོན་མི་ཐུབ།
རྒྱུས་ལོན་བྱས་པ་ལྟར་ན། སྲིད་བྱུས་འདིའི་གོམ་པ་དང་པོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་མུ་མཐུད་སྲ་བརྟན་ངང་གནས་ཐབས་ཐོག་སྤོས་ཡོད། རྒྱ་གར་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཐོག་གམ་ཁྲིམས་ཐོག་གི་གནས་སྟངས་ཚང་མ་ད་ལྟ་གཙང་བཟོ་བྱས་ཟིན་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་ཚར་ཡོད། མི་གཅིག་ཡོད་མེད་ལ་བལྟ་མི་དགོས་པར། འབྱུང་འགྱུར་ཇི་སྲིད་བོད་མི་ཚོས་རང་གི་ནུས་སྟོབས་འདོན་ཐུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ། བོད་མི་དང་ཁོ་ཚོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱ་གར་ནང་གི་ཁྲིམས་ཐོག་གནས་བབ་དེ་ཧ་ཅང་གི་བརྟན་པོ་ཆགས་ཚར་ཡོད། རྒྱ་གར་ནང་གི་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྲིང་གི་ལས་དོན་དེ་ཕྱོགས་ངོས་གཞན་ཞིག་ནས་མགོ་བཙུགས་ནས་འགྲོ་གིན་ཡོད། སྲིད་བྱུས་རྙིང་བས་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་། གྲོས་ཚོགས། སྲིད་དོན་ཚོགས་པ། ས་གནས་གཞུང་དང་ཡུལ་མི་སྒེར་བའི་ཐད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བཙལ་ཡོད་ནའང་། དུས་ཚོད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་སྲིད་བྱུས་འདིས་ཕུགས་རྒྱང་བའི་གནས་བབ་ལ་བསམ་ནས། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་ས་དེ་མི་རིགས་དང་། རིག་གཞུང་། ཡུལ་སྲོལ། གོམས་གཤིས། སྐད་ཡིག་སྟེ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁྲག་རྒྱུན་ཉེ་ས་ཞིག་ནས་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་ལ། ལ་དགས་ནི་ཉེ་བའི་ལོ་གཉིས་རིང་བོད་མིའི་མཛད་གཙོ་རྣམས་ཡང་ཡང་གཟིགས་སྐོར་གྱི་ངོ་བོའི་ཐོག་ཕེབས་ས་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
བཀའ་ཤག་གསར་རྙིང་གཉིས་ལ་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ནང་བཞིན། ཁོ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་ཀྱི་འཁོར་ཕྱོགས་ལའང་མངོན་གསལ་དོད་པོའི་ཁྱད་པར་ཐོན་ཡོད། རྒྱ་ནག་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་པའམ། ཡང་ན། ངྷ་སར་བཞུགས་ནས་འཆར་ཅན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུ་ལས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆར་ཞུགས་ནས་ལས་དོན་སྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་བཀའ་ཤག་གསར་པས་འགན་གཙོ་བོར་འཛིན་བཞིན་ཡོད། བཀའ་ཤག་རྙིང་བ་དང་བསྡུར་ན། བཀའ་བློན་གསར་པ་ཚོའི་དུས་ཚོད་མང་ཤོས་འགྲིམ་འགྲུལ་ཐོག་བཏང་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཆོག འདིའི་ཤུགས་བསྟན་ནི། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནང་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱི་གཉིས་ལས་གང་གལ་འགངས་ཆེ་མིན་དེ་ཡིན། ད་དུང་། བཀའ་བློན་ཕྱོགས་ཕེབས་སྐབས། ཁོ་ཚོ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་སྤེལ་བའི་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁག་ལའང་སྣེ་ཁྲིད་དང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ད་ལོའི་གསུམ་ཅུ་དུས་དྲན་གཅིག་བུར་མཚོན་ནའང་། བཀའ་བློན་བཞིས་ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་འགའ་ཤས་ནང་གཞི་རིམ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་སྣེ་ཁྲིད་དང་ཉམས་ཞུགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་བླངས་ཡོད། སྣང་ཚུལ་འདི་རིགས་ཟམ་གདོང་རིན་པོའི་ཆེའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་དུས་སུ་བྱུང་མྱོང་མེད། སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་མེད་ཚེ་སྣང་ཚུལ་འདི་རིགས་འབྱུང་སླ་བོ་མིན།
འདི་ལྟར་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགྱུར་རིམ་ལ་རེག་བལྟས་དང་། བཀའ་ཤག་གསར་རྙིང་བར་ཞིབ་བསྡུར་བྱས་ཚེ། སྲིད་བྱུས་གསར་པའི་རྩ་འཛིན་དང་ཐབས་བྱུས་དང་། ལས་རིམ་སོགས་མཐོང་མི་ཐུབ་ནའང་སྐྱ་ཐིག་ཙམ་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ། གནས་སྟངས་ལ་དང་ལེན་ཐུབ་ཀྱང་རུང་མ་ཐུབ་ཀྱང་རུང་། ལམ་དབུ་མར་ཕམ་ཉེས་བྱུང་ཟིན་པ་དངོས་ཡོད་ཡིན། ཕམ་ཉེས་དེས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱང་ཆེས་ཉེན་འཕྲང་གི་གནས་བབ་ནང་བརྫངས་ཚར་ཡོད། གལ་སྲིད་ཁྱོད་རང་དངོས་ཡོད་ལ་གུས་བཀུར་དང་འབྱུང་འགྱུར་ལ་རེ་བ་བཅོལ་མཁན། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འབྲས་བརྩི་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ། སྐབས་ཐོག་གི་ལྷག་བསམ་དང་། སེམས་ཤུགས། ཚོར་བ། ན་ཟུག སྡང་སེམས་སོགས་ཟུར་དུ་བཞག་ནས། ཕུགས་རྒྱང་རིང་བའི་སྒམ་ཆུང་ནང་གི་འཚོ་གནས་དང་། རྒྱུན་སྲིང་། སྲ་བརྟན། གོང་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་གྱི་ལམ་བུ་འདི་རང་གི་རྡོག་སྣེར་འདྲེན་རྒྱུ་ལས་གང་ཡང་ལྷག་མེད།
གྲོགས་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ག་རང་ལས་ཐེ་བ་གཞན་ཞུ་ཡ་མི་འདུག འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྲིང་བྱེད་པ་ནི་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་དབུ་འཁྲིད་ལམ་སྟོན་ནས་བཤད་ན་”རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་”ཞེས་དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནས་མགོ་བཙུགས་ཡོད། གཉིས་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་རྒྱུན་གནས་དང་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྲིང་འདི་སྒྲུབ་བྱ་གཙོ་བོར་ཡར་སླེབས་ཡོད་པ་འདྲ་བའི་སྣང་ཚུལ་སུ་ལའང་བྱུང་ཆོག་གི་རེད་འདོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲལ་དང་ཕུགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་བོད་ལ་རང་སྐྱོང་ཐོབ་རྒྱུ་དང་གཞིས་དགོན་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་རྒྱུ་དེ་རེད། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་སྔོན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱི་ལ་ལྟོས་པའི་ལས་དོན་རིགས་དང། སུ་གང་ལའང་ལྟོས་མི་དགོས་པར་བོད་མི་རང་ངོས་ནས་སྒྲུབ་ན་འགྲུབ་པའི་ལས་དོན་རིགས་བཅས་གཉིས་སུ་བགར་ནས་བཀའ་ནན་ཕེབས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཐུས་ངེས་ལ་སོང། མདོ་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ནི་ཕུགས་ནས་བོད་ལ་ལོག་འདོད་ཡོད་མེད་དང་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུར་རྣམ་དཔྱོད་དང་ནུས་པ་གཉིས་ཀའི་མ་འདང་བར་དོགས་གཞི་བསྐྲུན་ན། དེ་ནི་བཤད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ལོས་ཆེའང་དངོས་དོན་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད།
དེ་དང་འབྲེལ་ནས་གཟིམ་ཆུང་སྦུག་ནས་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་བཏང་བ་ནི། ༧གོང་ས་མཆོག་ཐེ་བའི་གྲོས་རྭ་ཞིག་ནས་འདི་ལྟར་ཡོང་གཞིའི་གནས་བབ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོ་ཡིན་པ་དང། སྲིད་སྐྱོང་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་ལས་དོན་གནང་ཕྱོགས་ཁག་ཅིག་བསྡུར་ཏེ་བལྟས་བས་ཀྱང་དེ་ཙམ་ཁ་ཚོན་གཅོད་རྒྱུ་དཀའ་ཙམ་གདའ་ན། སྤྱིར་ཞིབ་ཚགས་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་རྣམས་ལ་འདི་རིགས་ཀྱི་ལོག་རྟོགས་འབྱུང་གཞི་མེད་ཀྱང། དཔྱད་གཏམ་གྱི་ཚུལ་དུ་དོགས་སློང་བྱས་མ་ཆོག་པ་ཅི་ཡོད་བསམས་ན། བསམ་ཚུལ་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་བཏང་སྙོམས་འཇོག་རྒྱུ་ལས་དངོས་དོན་ནང་ཚུར་བླངས་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱ་རྒྱུའི་ངལ་བ་བསྟེན་འདོད་མ་བྱུང།
བཀླགས་ཟིན།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ། འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་གསུམ་བྱུང་ཟེར་བ་འདིའི་ཐད་ང་ལ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་ཡོད། དེ་སྔ་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ནས་གཉིས་ཕན་ལམ་དབུ་མར་བབ་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་དེང་སང་སླར་ཡང་ལམ་དབུ་མ་ནས། འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་བསྲིང་གི་གནས་བབ་ཞིག་ལ་བབ་ནས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཚུལ་བཤད་པ་འདི་ནི། གནས་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་བཟུང་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགོ་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། དུས་དེ་ནས་རྒྱུན་བསྲིངས་པའང་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་ཆ་དམིགས་བསལ་གནས་ཚུལ་གཅིག་ཡོད་པ་ནི། ༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མ་བཞུགས་པའི་ཉིན་མོ་དེར་ཡང་། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་གནས་དགོས་ངེས་ལ་སོང་། དེ་མཐུན་གྱི་དགོས་ངེས་གྲྭ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ཤོད་མ་དགོས་མོད། འོན་ཀྱང་དེས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ། འགྱུར་ལྡོག་བཏང་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་བཞག་ནས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་རང་ཉིད་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་སུ་འཐབ་རྩོད་བྱས་ཏེ། རྩ་བ་བོར་ནས་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གླེང་བརྗོད་སྤེལ་བ་འདི་ཁོ་བོར་མཚོན་ན། ཁས་ལེན་ཐུབ་པའི་དོན་གནད་ཅིག་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ལ་གུས་ཞབས་ཡོད།
མདོར་བསྡུས་བཤད་ན། སྐྱབས་བཅོལ་ནང་གི་ཚོང་དཔོན་ཚོའི་ལས་དབང་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གཞུང་ཞིག་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བསྒྱུར་བ་དང་། དེའང་བྲོས་བྱོལ་བ་ཚོའི་ངོ་བོའི་སྒང་ལོག་ཡོད་པས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་རྩོད་རོགས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས། ད་ལྟ་བོད་ནང་ནས་ཀྱང་དེ་ལུགས་ཧ་གོ་ནས་རང་ཉིད་སྐྱོབ་པར་རང་ཉིད་ལམ་ལ་ཆས་འགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་རེད།
བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བསྒྱུར་རྗེས། ཁ་གཅུས་སྣ་ཙེར་ནས་ར་མདའ་རྒྱུགས་མཁན་མང་ཙམ་བྱུང་མྱོང་ནའང་། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནི་བོད་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་ལ་དམིགས་པའི་འཐབ་རྩོད་སྲིད་ཇུས་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན། ད་བར་དུ་སུ་གང་ཡང་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ལྟར་གང་མང་མང་དེ་འཐོམ་སོང་བ་རེད་མ་གཏོགས། འུར་བརྒྱབ་ནས་དཀྲོགས་མི་ཐུབ་རུང་ཁ་ལག་པས་བཀབ་ནས་མགོ་ནང་བགུག་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་རུང་ཕྱི་ལ་ཐོན་ཡོད་སྲིད།
གང་ལྟར། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་མེད་ཚུལ་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་སྒྲོགས་བཞིན་པར་བརྟེན། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ལམ་དབུ་མ་ནས་༼འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་སྲིང་གི་སྲིད་བྱུས་༽ལ་ལྐོག་གྱུར་ངང་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་བའམ། དོན་དངོས་དེ་ལྟར་ཆགས་ཡོད་ཚུལ་༼བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་མུ་མཐུད་སྲ་བརྟན་ངང་གནས་ཐབས་ཐོག་སྤོས་ཡོད། རྒྱ་གར་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་ཐོག་གམ་ཁྲིམས་ཐོག་གི་གནས་སྟངས་ཚང་མ་ད་ལྟ་གཙང་བཟོ་བྱས་ཟིན་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་ཚར་ཡོད།༽འདི་ལྟར་ལུང་འདྲེན་ཅི་ལྟར་བྱས་རུང་། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཁ་ཕྱིར་ལོག་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་ལ་གདན་འདྲེན་བྱེད་རྒྱུ་གཙོ་དོན་ཡིན་ལུགས་སོགས། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེན་ཚབས་ཅན་གྱི་སྐབས་དོན་ཞིག་གླེང་བཞིན་༼བཀའ་བློན་གསར་པ་ཚོའི་དུས་ཚོད་མང་ཤོས་འགྲིམ་འགྲུལ་ཐོག་བཏང་༽བ་མ་རེད་དམ། གལ་སྲིད་༼འབྱུང་འགྱུར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནང་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱལ་སྤྱི་གཉིས་ལས་གང་གལ་འགངས་ཆེ་མིན་༽ལ་བལྟས་ནས་བྲེལ་ཟིང་འདི་འདྲ་ཞིག་བྱས་ཡོད་ཚེ། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་༼སྐབས་ཐོག་གི་ལྷག་བསམ་དང་། སེམས་ཤུགས། ཚོར་བ། ན་ཟུག སྡང་སེམས་སོགས་ཟུར་དུ་༽འཇོག་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ལམ་གསལ་བསྒྲགས་ཞིག་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ལ་བྱེད་དགོས་བ་རེད་སྙམ།དེ་མིན་༼ཕུགས་རྒྱང་རིང་བའི་སྒམ་ཆུང་ནང་གི་འཚོ་གནས་དང་། རྒྱུན་སྲིང་། སྲ་བརྟན༽ཆེད་དུ་ཡང་ཚེ་སྲོག་གི་མར་མེའི་འབར་རྒྱུན་ཆད་མི་སྲིད་སྟབས། སྐྱོ་ཡང་སྐྱོ་ལ། ཕམ་ཡང་སྲིད་པའི་བྱ་བ་དག སྔ་ས་ནས་མཇུག་སྒྲིལ་ན་ཡག་གི་མ་རེད་དམ།