ངྷ་སའི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཡུན་རིང་ལས་མེད་འཁྱམ་ཉུལ་བྱས་མྱོང་མཁན་ཕ་ཡུལ་མཚོ་སྔོན་མདའ་བཞི་རྫོང་ནས་ཡིན་པའི་སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་ལཊ་ཀྱིས་རང་ཉིད་སྒེར་གྱི་རྩོལ་བར་བརྟེན་ཏེ། ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་མགོར་ངྷ་ས་ཨ་མདོའི་གྲོབ་གསེབ་ཏུ་༼སྲན་ཞོ་བཟོ་གྲྭ་(Tufu) ༽བཟོ་ས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གཉེར་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ཅིང་། དེང་སྐབས་ངྷ་ས་ཁུལ་དུ་བློ་བཟང་ལཊ་ཀྱི་སྲན་ཞོ་ལ་བསྟོད་བསྔགས་ཐོབ་ཡོད། ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་གསར་འགོད་པ་སྲན་ཞོ་བཟོ་ཡུལ་དུ་བཅར་ཏེ་ལག་རྩལ་པ་བློ་བཟང་ལགས་དང་ཁོང་གི་སྲན་ཞོའི་ཚོང་ལས་འཕེལ་རིམ་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱས།
བློ་བཟང་གིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་པ་ལྟར་ན། ཁོང་གི་སྲན་ཞོ་བཟོ་ས་དེ་ཐོག་མར་ནོར་གླིང་དུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སྤུན་མཆེད་ཀྱི་སྲན་ཞོ་བཟོ་གྲྭར་དཔེ་བལྟས་ཏེ། ༢༠༡༡ ལོར་ཁོ་རང་གིས་དངུལ་ཏོག་ཙམ་གྲ་སྒྲིག་གིས་ལས་གཞི་ཆུང་ངུ་ཞིག་ནས་མགོ་འཛུགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་རང་ཉིད་ལ་སློབ་སྦྱོང་མེད་སྟབས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་ཀ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་པ་ཕར་ཞོག ཐ་ན་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སོ་སོའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་དུའང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད་པ་དང་། ངྷ་རམ་ས་ལར་ལས་མེད་དུ་བསྡད་ཚེ་ཆང་རག་འཐུང་བ་དང་ཐ་མ་ནག་པོ་འཐེན་པ་སོགས་ལོག་ལམ་དུ་ཞུགས་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། རང་ཉིད་ལ་སྐུལ་ལྕག་གིས་སོ་སོའི་རྐང་པའི་སྒང་ལ་ལངས་ཐུབ་ཐབས་སུ་ལས་ཀ་དེ་མགོ་འཛུགས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཟེར།
སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་ལགས་ཀྱི་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་ན། ཁོང་གིས་སྲན་ཞོ་ཐོག་མར་བཟོ་སྐབས་སྲན་ཞོའི་འཕྲུལ་ཆས་ཉོ་མ་ཐུབ་པར། ལོ་ཕྱེད་ཙམ་རིང་ངྷ་སའི་དགའ་ལྡན་ཆོས་གླིང་བཙུན་དགོན་གྱི་རྩམ་པ་འཐག་བྱེད་འཕྲུལ་ཆས་ལ་ཟླ་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༡༠༠༠ རེ་སྤྲད་དེ་སྲན་ཞོ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་འཕྲུལ་ཆས་རྩམ་པ་འཐག་བྱེད་ཅིག་ཡིན་སྟབས། ཁོང་གི་སྲན་ཞོའི་སྤུས་ཀ་དང་བྲོ་བ་དེ་ཙམ་ཡག་པོ་མེད་པའི་ཁར། ཉིན་མཚན་གཉིས་ལ་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ཀྱང་ཁེ་ཕན་ཡང་ཉུང་ངུ་རེ་ལས་མེད་ཀྱང་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ། རྗེས་སུ་སྲན་ཞོའི་འཕྲུལ་ཆས་ཤིག་ཉོ་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་བཟུང་སྲན་ཞོའི་བྲོ་བ་དང་ཁ་དོག་སོཊ་སྔོན་མ་ལས་ཇེ་བཟང་དུ་སོང་སྟེ། རིམ་གྱིས་ཁོང་གི་སྲན་ཞོ་ལ་མང་ཚོགས་ནང་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པས་སྲན་ཞོའི་ཚོང་ལས་ཡོང་འབབ་སྐོར་དྲིས་པར། “སྔོན་མ་ཡིན་ན་སོ་སོའི་སྡོད་ཤག་དང་སྲན་ཞོ་བཟོ་གྲྭའི་ཁང་གླ། སྲན་སེར་དང་ཟས་སོང་ཐད་རིན་གོང་ཆུང་ཆུང་ཡིན་སྟབས། མི་གཅིག་གི་གནས་བབ་ལ་དཔཊ་པའི་ཁེ་བཟང་གང་འཚམ་རག་གི་འདུག སྐབས་དེར་སྲན་སེར་སྤྱི་རྒྱ་གཅིག་ལ་ཧིན་སྒོར་ ༢༩ དང་སྲན་ཞོ་སྤྱི་རྒྱ་རེར་སྒོར་ ༩༠ རེད། ཡིན་ནའང་། ན་ནིང་ཨ་རིར་ལོ་ཏོག་ཡག་པོ་མ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་གར་དང་པ་ཀི་སི་ཐན་སྲན་སེར་གསུམ་ཆའི་གཅིག་ཨ་རིས་གན་རྒྱ་བཞག་སྟེ་ཉོས་ཡོད་སྟབས། གློ་བུར་དུ་སྲན་སེར་རིན་གོང་སྤྱི་རྒྱ་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༣༥ ནས་ ༨༥ བར་འཕར་བ་དང་། སྲན་ཞོའི་རིན་གོང་ཡང་སྤྱི་རྒྱ་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༡༢༠ ལ་འཕར་བ་རེད། སྔོན་མ་ཉིན་རེར་སྲན་ཞོ་སྤྱི་རྒྱ་ ༢༠ རེ་བཟོ་བཞིན་ཡོད། རྗེས་སུ་ཉོ་མཁན་ཇེ་མང་དུ་སོང་སྟེ་སྤྱི་རྒྱ་ ༣༥ རེ་བཟོས་པ་ཡིན། ག་ཚོད་བཟོ་ཐུབ་ན་ཉོ་མཁན་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་མི་འདུག དེང་སྐབས་ངའི་སྲན་ཞོ་མངཊ་ཉོ་བྱེད་མཁན་ངྷ་ས་ཙམ་མ་ཟད། ནོར་གླིང་དང་བོད་ཁྱིམ། གསོག་སྒར། སྦིར་ཅོང་ཏ་ར། མཚམས་རེར་ལྡི་ལིར་ནས་ཀྱང་མགས་མཁན་འདུག ”ཟེར།
ཡང་ཁོང་ལ་སྲན་ཞོ་བཟོ་སྟངས་དང་སྤུས་ཀའི་སྐོར་དྲིས་སྐབས། “སྲན་ཞོའི་བྲོ་བ་ཞིམ་པོ་ཡོད་མེད་དེ་གཙོ་བོ་བཟོ་སྟངས་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། ངས་སྲན་ཞོ་བཟོ་སྐབས་སོལ་རླངས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད། སྲན་ཞོ་བཟོ་ཐེངས་གཅིག་ལ་སྲན་སེར་སྤྱི་རྒྱ་ ༡༢ ཡས་མས་རེ་བཙོས་ཏེ་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ ༡༠ ངེས་བར་འཇོག་གི་ཡོད། ཆུ་ཚོད་ཉུང་དྲཊ་ན་སྲན་མའི་འོ་མ་མང་པོ་ཡོང་གི་མ་རེད། ཡང་དུས་ཚོད་མང་དྲཊ་ན་སྲན་ཞོ་ལ་སྐྱུར་དྲི་ཁ་གི་རེད། རྒྱ་གར་བ་ཚོས་སྲན་ཚོ་འབུད་ཤིང་གིས་བཙོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་སྲན་ཞོ་ལ་ཤིང་གི་དྲི་མ་ཁ་སྟབས་ཉོ་མཁན་རག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད།
སྔོན་མ་སྲན་སེར་སྤྱི་རྒྱ་ ༡ གིས་སྲན་ཞོ་སྤྱི་རྒྱ་ ༡།༣༠ ཙམ་ལས་ཡོང་གི་མེད་ཀྱང་། ངས་འཕྲུལ་ཆས་གསར་པ་ཉོས་རྗེས་སྲན་སེར་སྤྱི་རྒྱ་ ༡ གིས་སྲན་ཞོ་སྤྱི་རྒྱ་ ༢ ལྷག་རེ་ཡོང་གི་འདུག ངའི་སྲན་ཞོ་ཡག་པོ་བཙོས་ཡོད་སྟབས་བསྐྱར་དུ་བརྔོ་བ་སོགས་བྱ་མི་དགོས་པར་ཁ་ཐུག་གིས་ཟ་ཆོག་གི་རེད། དེང་སྐབས་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་མེད་ཀྱང་། ངྷ་རམ་ས་ལར་གློག་གི་དཀའ་ངལ་ཡོད་དུས་དུས་ཚོད་ཏག་ཏག་ཐོག་བཟོ་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་འདུག ངའི་སྲན་ཞོ་ཉོ་མཁན་མང་དུ་སོང་བ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཉེ་ལམ་ཞིག་ནས་རོགས་པ་གཅིག་ལ་ཉིན་ཕྱེད་རིང་ལས་རོགས་བྱེད་རྒྱུ་དང་ཟླ་གཅིག་ལ་ཧིན་སྒོར་ ༤༠༠༠ རེ་སྤྲོད་རྒྱུ་བྱས་ཏེ་སྲན་ཞོ་ཡར་མར་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
མཇུག་ཏུ་ཁོང་གིས་ངྷ་རམ་ས་ལར་མཚོན་ན་སྲན་ཞོ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་མང་ཆེ་བ་བོད་ནས་ཕེབས་པའི་གསར་འབྱོར་བ་ཚོ་ཡིན་པ་དང་། མཚམས་རེར་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གསུང་ཆོས་ཡོད་དུས་ཐའེ་ཝན་དང་སང་གྷ་ཕོར་སོགས་ནས་ཕེབས་པའི་རྒྱ་རིགས་དང་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་དེ་ཚོས་སྲན་ཞོ་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་དང་། དེང་སྐབས་བོད་དུ་ལོག་མཁན་ཇེ་མང་དུ་སོང་སྟེ་ངྷ་རམ་ས་ལར་མི་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། མ་འོངས་པར་ཁོ་རང་གིས་སྲན་ཞོའི་ཚོང་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་ཀྱི་འཆར་གཞི་མེད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་ལཊ་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། སྲན་ཞོ་བཟོ་བྱེད་ཀྱི་སྲན་སེར་ (Soyabean) གྱིས་མིའི་ལུས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་སྲན་ཞོ་མང་པོ་ཟོས་ལུས་པོའི་ནང་གི་སྤྲི་དཀར་རྒྱུ་ཆ་ཉུང་དྲཊ་པའི་པའི་རིགས་དང་། ཀླད་རྩ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ། ཁྲག་རྩ་འགག་པ། ལུས་སྟོབས་ཞན་པ། ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བ། གདོང་གི་པཊ་ནད། ཐང་ཆད་སླ་བ། རྣ་ཅོག་གི་སྒྲ་འཛིན་ནུས་པ་ཉམས་པ། སྐྲན་ནད་སྔོན་འགོག་གི་རིཊ་ལ་ཕན་ཐོཊ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག