སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ཡིག་གཟུཊ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་སྟངས་སྐོར་གྱི་བསམ་ཚུལ།

རྨ་ཆུའི་དོན་གོ

ངའི་མདུན་ཕྱོགས་ནས་ཁ་ཡར་འཁོར་ཏེ་ངའི་སྐད་ཆར་ཉན་མཁན་གྱི་སྙིང་ཉེ་བའི་སློབ་ཕྲུག་ཆུང་ཆུང་རྣམས་ལ་མཚོན་ན། ཁོང་ཚོ་ནི་ཕ་མ་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་གཞུང་ཞབས་ལས་བྱེད་པའི་ཕྲུ་གུ་མིན་ལ། ཨིན་སྐད་གཙོ་ཁྲིད་བྱེད་སའི་སྒེར་སློབ་ཁག་ཏུ་སློབ་ཡོན་མཐོ་བོ་སྤྲོད་ཐུབ་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་འབྱོར་ལྡན་ཚོའི་ཕྲུ་གུའང་མིན། ཁོང་ཚོ་ནི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་སྡོད་མཁན་བོད་པ་ཉམ་ཐག་རྣམས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་འགའ་ཤས་དང་། བོད་པ་དང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་ཕྲུ་གུ་ཡིན། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་ཁོང་ཚོ་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ངོ་མ་ཡིན་པ་དང་། ནང་མིའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་མཚོན་ན། དཔལ་འབྱོར་ཆ་རྐྱེན་ཞན་པོ་དང་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞི་རྩ་བ་ནས་མེད་མཁན་ཤ་སྟག་རེད། ཁོང་ཚོའི་ཕ་མེས་ཆོས་ལུགས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཏུ་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་དད་དམ་གཙང་མ་ཡོད་མཁན་ཤ་སྟག་རེད།

འདི་འདྲའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འབྲེལ་བ་དང་དད་པ་དམ་ཚིག་ཅིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཚོས་བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་སྤྱིའི་གྲངས་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆ་མཐོ་བོ་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གདན་ས་གསུམ་གྱིས་མཚོན་པའི་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ཆོས་རྒྱུད་རེས་མེད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་རྒྱུན་གསར་ཞུགས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆའང་མཐོ་བོ་ཟིན་ཡོད། གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་ཆགས་པ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་མང་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། བོད་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་མཁན་ཇེ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ང་རང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་དང་སྒེར་གྱི་མདུན་ལམ་ཆེད་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་ལ་སྣང་ཆུང་དང་བློས་གཏོང་བྱེད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཐུག་ཡོད་སྙམ། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན་འདི་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཆེས་རླབས་ཆེན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཀྱང་རེད།

ངེད་ཅག་གངས་ཅན་པ་རྣམས་འདི་ལྟར་ཡ་ང་ཞིང་ཡིད་མུག་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཏེ་ང་ཚོའི་ཆེས་བླ་ན་མེད་པའི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་དང་། ང་ཚོའི་བླ་སྲོག་དང་འབྲེལ་བའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་བཟང་པོ་རྣམས་ཉམས་རྒུད་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རིམ་བཞིན་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཆེ་བའི་སྐབས་འདིར། ང་ཚོ་དང་ཆོས་རིག་གི་འབྲེལ་བ་ཟབ་པའི་མི་རིགས་ཤིག་གིས་འདི་ལ་དོ་སྣང་སྤྲད་དེ་སྦྱང་བརྩོན་དང་དོན་གཉེར་བྱས་ཏེ་བདག་པོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་ཧ་ཅང་དགའ་འོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ། ཁོ་བོ་ལ་མཚོན་ན་ལོ་མང་པོའི་རིང་དགེ་རྒན་ལས་ཀ་བྱས་ཀྱང་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་གྲུབ་འབྲས་འདི་ཡིན་ཞེས་དམིགས་བསལ་སྟོན་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། ཡིན་ནའང་ངས་མཐའ་མཚམས་ཁུལ་གྱི་གཞིས་ཆགས་ཉམ་ཐག་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་དང་། བོད་སྐད་བོད་ཡིག་རྩ་བ་ནས་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཁུལ་གྱི་ཕྲུ་གུ་མང་པོ་ཞིག་ལ་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་བྱེད་སྟངས་བསླབས་ཡོད། ཁོང་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་བོད་སྐད་མི་ཤེས་མཁན་ནས་ཤེས་མཁན་དང་།  བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་མི་ཤེས་མཁན་ནས་ཤེས་མཁན་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་དེ་ནི། ཁོང་ཚོ་མ་འོངས་པར་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆེས་གཏིང་མཐའ་བྲལ་བའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གི་སྒོ་མོར་གཞུག་པའི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་རེ་བ་འཆིང་ཡོད།

ང་དང་ང་འདྲ་བའི་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞི་རིམ་བོད་དགེ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་འདི་ནི་ང་ཚོའི་གཡོལ་ཐབས་མེད་པའི་ལས་འགན་རེད་ལ་ང་ཚོའི་མི་ཚེའི་ནང་གི་མཇུག་འབྲས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ལས་ཀ་ཡང་འདི་ཁོ་ན་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་སྙམ། རིགས་རུས་བོད་པ་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་མཁན་ཕྲུ་གུ་ཆུང་ཆུང་འདི་ཚོའི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་དང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསམ་གཞིགས་ནན་མོ་རེ་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་རིང་གི་ཤེས་ཡོན་མཇུག་འབྲས་ལ་ཕྱི་མིག་ཅིག་བལྟས་ན། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞོན་སྐྱེས་མང་ཆེ་བ་ཡིག་རྨོངས་ལས་ཐར་ཡོད་པ་སོགས་ལེགས་ཕྱོགས་ནས་བལྟས་ན་གྲུབ་འབྲས་ཀྱང་མི་དམན་ཙམ་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་། སྡུག་ཕྱོགས་ནས་བལྟས་ན་བཙན་བྱོལ་ཁྲོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་མང་ཆེ་བའི་བོད་ཡིག་གི་གནས་ཚད་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བོ་ཡིན་པ་དང་། གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཕྱིའི་སྤྱོད་ལམ་དང་ནང་གི་ཀུན་སློང་། ཤེས་ཡོན་གྱི་གནས་ཚད་དང་བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོ་སོགས་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐད་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གཙོས་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིགས་གཞུང་གསོན་གནས་ཆེད་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་ཐུགས་ཁུར་དང་སྐུ་ངལ་ཚད་མེད་སྐྱོན་མཁན་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོའི་ཐུགས་འདོད་ཁེངས་ཀྱི་མེད་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཆགས་ཡོད། 

བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ངོས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གསར་བཟོ་གནང་བ་དང་། ཨང་རྩིས་དང་ཚན་རིག་སོགས་སློབ་ཚན་མང་པོ་ཞིག་བོད་བསྒྱུར་བྱས་པ་སོགས་རླབས་ཆེན་གྱི་ལས་གཞི་ཁ་ཤས་ཤིག་གི་མགོ་འཛུགས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ལག་ལེན་དང་གྲུབ་འབྲས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་ད་བར་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དང་གདེང་ཚོད་རྙེད་པ་ཞིག་བྱུང་ཐུབ་མེད། གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་བོད་ཡིག་གི་གནས་ཚད་ཞན་པོ་ཡིན་པ་འདིས་རྐྱེན་གྱིས་ཁོང་ཚོའི་མི་རིགས་རང་གི་རིག་གཞུང་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་ནུས་པའང་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་ཙམ་མིན་པར་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཤད་ན་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་སྙིང་རུས་དང་། སློབ་ཕྲུག་རང་ངོས་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལ་སྤྲོ་སྣང་དང་འབད་བརྩོན་བྱེད་པའི་སེམས་ཤུགས་དང་གོམས་གཤིས་སོགས་ཞན་པོ་ཡིན་པ་དེ། ཕྱིའི་ཁོར་ཡུག་དང་ཆ་རྐྱེན་སོགས་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པའི་ང་ཚོའི་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་དང་བསྡུར་གསལ་བོ་ཤེས་ཐུབ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་གཞི་རིམ་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་དང་། མཐོ་སློབ་མཐར་ཕྱིན་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་ཡང་ཁོང་ཚོ་མང་ཆེ་བར་མཚོན་ན། སློབ་གྲྭ་ནས་ཐོན་པ་དང་སྦྱང་བྱའི་སློབ་དེབ་དང་མཉམ་དུ་སློབ་གཉེར་གྱི་མདུན་པ་ཡང་བོར་བརླག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། ཁོང་ཚོའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་དཔེ་དེབ་ཀློག་པ་དང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བ་སོགས་ཀྱི་གོམས་གཤིས་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་དང་སེམས་ཁྲལ་བྱ་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད་སྙམ། 

འདི་འདྲའི་ཉམས་ཆག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་འཚོལ་ཆེད་གཞུང་ངོས་ནས་ཚོགས་འདུ་བསྐོངས་སྟེ་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་དང་། མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་བྱས་པ་སོགས་ལས་རིམ་མང་པོ་ཞིག་སྤེལ་པ་དང་། གང་ཟག་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་མཚོན་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་ཁ་ཤས་ཤིག་ཐོན་ཡོད། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོངས་གྲགས་སུ་གླེང་བཞིན་པའི་ཤེས་ཡོན་ཉམས་ཆག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི། ༡༽སྔར་ཨིན་ཇི་བས་བཟོས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དེ་མ་འཚམས་པ།  ༢༽འབྲེལ་ཡོད་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ཚད་དང་ལྷག་བསམ་གྱིས་མ་འདང་པ། ༣༽ཕ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྲུ་གུ་བདག་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་དང་བསླབ་བྱ་རྒྱག་སྟངས་མ་འགྲིགས་པ། ༤༽བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སའི་ཁོར་ཡུག་མེད་པ། ༥༽སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭ་ཁག་གིས་གཞུང་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་ལེན་ཚུལ་བཞིན་མ་བསྟར་པ། ༦༽ཕ་མ་རྣམས་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་ཀྱི་གཞན་དབང་དུ་ཤོར་ནས་ཕྲུ་གུའི་ཤེས་ཡོན་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཐད་ལྷོད་ཡང་བཏང་པ། ༧༽གཞུང་ངོས་ནས་ལམ་སྟོན་དང་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས་མ་འདང་བ། ༧༽ཕ་མ་རྣམས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་གོ་རྟོགས་མེད་པའམ་ཡང་ན་འདོད་མོས་མེད་པ། ༨༽སློབ་གྲྭ་སོ་སོའི་ཁོར་ཡུག་མ་འགྲིག་པའི་དཀའ་ངལ་སོགས་རེད་ལ་བོད་མི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཚང་མས་དཀའ་ངལ་འདི་དག་གི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་བཏང་། གླེང་མོལ་བྱས་ཏེ་ཡོ་བསྲང་དང་བཅོས་སྒྱུར་ལ་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ་སྙམ།

ད་ལྟ་ངས་གླེང་འདོད་པ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་དང་དེ་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྐོར་ཡིན། ང་ཚོས་ཕྲུ་གུ་རང་ལོ་བཞི་ལྔ་སོན་པ་རྣམས་ཐོག་མར་སྔོན་འགྲོ་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་ནང་བཅུག་སྟེ་དབྱངས་གསལ་རྣམས་ངོས་འཛིན་དང་འབྲི་ཀློག་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་མགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད། སྐབས་འདི་ལ་མཚོན་ན་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཚོའི་ལག་རྩལ་ལ་འཚམ་པོ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་དབུ་མེད་ཀྱི་ཚུགས་རིང་འབྲི་ཀློག་བྱེད་སྟངས་སླབ་ཀྱི་ཡོད། ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གིས་གཏན་འབེབ་དང་ལམ་སྟོན་གནང་བ་བཞིན་བོད་དགེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་དེབ་དང་། སྦྱང་ཤིང་སོགས་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཏེ་སྔོན་འགྲོའི་འཛིན་གྲྭ་ནས་བཟུང་གཞི་རིམ་འོག་མའི་འཛིན་གྲྭ་གསུམ་པའི་བར་དབུ་མེད་ཚུགས་རིང་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནས་གཞི་རིམ་འོག་མའི་འཛིན་གྲྭ་བཞི་པ་ནས་དབུ་ཅན་ཀློག་སྟངས་མགོ་འཛུགས་དགོས་པ་དང་། ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཚུགས་རིང་ནས་རིམ་བཞིན་ཚུགས་ཐུང་དང་ཡིག་ཆུང་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། སྐབས་འདི་ལ་མཚོན་ན་སྔར་དབུ་མེད་སྦྱོར་ཀློག་ཡག་པོ་ཤེས་མཁན་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་ཙམ་མེད་པར་ཕྲུ་གུ་མང་ཆེ་བས་ཟླ་བ་གཉིས་གསུམ་རིང་དབུ་ཅན་ཀློག་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཚུགས་རིང་ནས་ཚུགས་ཐུང་ལ་བསྒྱུར་བར་དཀའ་ངལ་དེ་ཙམ་མེད་པའི་མྱོང་ཚོར་བྱུང་། ཡིན་ན་ཡང་ཕྲུ་གུ་རིག་པ་སྐྱོ་བོ་ཅན་རེ་ཟུང་ལ་མཚོན་ན་སྐབས་འདི་ཙམ་ནས་ཡི་གེའི་གཟུགས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཡིག་འབྲི་བ་ལ་སུན་སྣང་བསྐྱེ་མགོ་ཚུགས་ཀྱི་ཡོད་སྙམ། དེ་ལྟར་མུ་མཐུད་དུ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་དེ་གཞི་རིམ་འོག་མའི་འཛིན་གྲྭ་ལྔ་པའི་སྐབས་སུ་ཕྲུ་གུ་མང་ཆེ་བས་དབུ་ཅན་དང་དབུ་མེད་གཉིས་ཀ་ཀློག་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཚུགས་ཐུང་དང་ཡིག་ཆུང་གི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱང་ཡག་པོ་འབྲི་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་ཁོང་ཚོ་ད་དུང་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལས་ཐར་མེད་པ་དེ་ཡིན། ཁོང་ཚོས་ད་དུང་གཞི་རིམ་བར་མའི་འཛིན་གྲྭ་དྲུག་པ་ནས་བཟུང་རིམ་བཞིན་ཚུགས་མ་འཁྱུག་དང་འཁྱུག་ཡིག་སྦྱང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སློབ་ཕྲུག་རེ་ཟུང་ལ་མཚོན་ན་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་ཐོན་སྐབས་ད་དུང་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལས་ཐར་མེད།

གཞི་རིམ་བར་མའི་འཛིན་གྲྭ་དྲུག་པ་བདུན་པ་ལ་མཚོན་ན་སྔར་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སྐབས་བོད་ཡིག་ཐོག་བསླབས་པའི་སློབ་ཚན་ཨང་རྩིས་དང་ཚན་རིག་སོགས་ཨིན་སྐད་ཐོག་གསར་དུ་སྦྱང་དགོས་པར་བརྟེན། ཨིན་ཡིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་དོ་སྣང་སྤྲད་དེ་སྦྱང་མ་ཐུབ་ན་རྒྱུགས་འབྲས་བརྒྱ་ཆ་དམའ་བོ་ཆགས་ཏེ་འཛིན་རིམ་འཕར་མི་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཉེན་ཡོད་སྟབས། བོད་ཡིག་དང་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་བརྡར་ཆེད་ཆུ་ཚོད་ཉུང་ཉུང་ཞིག་མ་གཏོགས་རག་གི་མེད། ཆུ་ཚོད་ཀྱིས་མི་འདང་བའི་དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་སྔར་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སྐབས་ཟབ་ནན་གྱིས་སྦྱངས་ཤིང་། བྱིས་པའི་མཉེན་ཆ་ཅན་གྱི་ལག་པར་གོམས་འདྲེས་སོང་པའི་ཡིག་གཟུགས་དེས་ཕན་མ་ཐོག་པའམ་མགྱོགས་བྲིས་ཀྱི་དགོས་དབང་གིས་འཁྱུག་ཡིག་ལ་བསྒྱུར་དགོས་པ་དེ་ནི་སློབ་ཕྲུག་མང་ཆེ་བ་ལ་མཚོན་ན་ཧ་ཅང་གི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། གཞི་རིམ་འོག་མའི་སྐབས་སུ་ཚུགས་ཐུང་དང་ཡིག་ཆུང་གི་ཡིག་གཟུགས་ཡག་པོ་འབྲི་ཐུབ་མཁན་མང་པོ་ཞིག་སྐབས་འདི་ཙམ་ནས་ཀློག་དཀའ་བའི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱག་ཀྱོག་འབྲི་མཁན་དུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད།  སློབ་ཚན་མང་པོ་སྦྱང་དགོས་པའི་ཁར་སྦྱངས་འབྲས་ལ་འགྲན་རྩོད་བྱེད་དགོས་པའི་དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་ཁོང་ཚོའི་བྱིས་དུས་ཀྱི་ལག་པར་གོམས་པའི་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་དེ་བེད་སྤྱོད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ཁོང་ཚོའི་ལག་པར་བྱང་ཆ་དང་གོམས་འདྲེས་མེད་པའི་ཡིག་གཟུགས་གསར་བ་ཞིག་སྦྱང་དགོས་པ་འདི་ནི་དཀའ་ངལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་དང་གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གཏན་ནས་མིན།  ང་ཚོས་འདིའི་སྐོར་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་ཞིབ་འཇུག་ནན་པོ་ཞིག་བྱས་པ་ཡིན་ན་འདི་ནི་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་དང་། ནང་སྒོས་སུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྦྱང་བརྩོན་ལ་སྤྲོ་སྣང་དང་དགའ་ཞེན་ཡོད་མེད་ཀྱི་གནད་དོན། དེ་བཞིན་ཁོ་བོས་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་བོད་ཕྲུག་ཚོའི་མ་འོངས་པའི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཀློག་གི་གོམས་གཤིས་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་སྙམ།

ཐོག་མར་ཚུགས་རིང་དང།  དེ་ནས་ཚུགས་ཐུང་དང་ཡིག་ཆུང་། ཚུགས་མ་འཁྱུག་དང་འཁྱུག་ཡིག་སོགས་རིམ་བཞིན་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འདི་གནའ་སྔ་མོ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པོ་ལ་ཆེད་སྦྱོང་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་ཕྱག་སྲོལ་ཞིག་རེད་ལ། བོད་ཡིག་གི་གཟུགས་རིས་སྦྱོང་སྟངས་ཀྱི་རྒྱུད་རིམ་ངེས་ཅན་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཡིན་ནའང་དེང་སང་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་སྐབས་འདིར་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ནས་སྐད་ཡིག་མང་པོ་དང་སློབ་ཚན་མང་པོ་ངེས་པར་དུ་སྦྱང་དགོས་པ་སོགས་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་འགྲན་རྩོད་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་ང་ཚོས་ཕྲུ་གུ་ཚོའི་སེམས་ཁམས་དང་། དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་སོགས་དང་འཚམ་པོ་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར་ཡི་གེའི་གཟུགས་རིས་མང་པོ་སྦྱང་དགོས་པའི་སྔ་མོའི་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ཞིག་ལ་དུང་ཞེན་དང་དམ་འཛིན་གྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་འདིའི་དགེ་སྐྱོན་གཉིས་ལས་སྐྱོན་དང་ཕན་གནོད་གཉིས་ལས་གནོད་མི་ཆེ་བའི་ངེས་པ་མེད་སྙམ།

སྤྱིར་བཏང་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འདི་ནི་བོད་ཡིག་གཅིག་པོའི་ཐོག་འཕྲད་བཞིན་པའི་བོད་རིགས་ཚོའི་དཀའ་ངལ་འཕར་མ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་ཨིན་ཡིག་སོགས་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྐད་ཡིག་མང་ཆེ་བར་མཚོན་ན་འདི་ནི་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སྐབས་ནས་སེལ་འགྲོ་བའི་དཀལ་ངལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རེད། ཡང་གཅིག་བཤད་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དམིགས་ཚད་དང་། འཛིན་སྐྱོང་དང་ཕ་མ་དགེ་རྒན་སོགས་སྤྱི་སྒེར་གང་ཡིན་ཡང་དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་ནི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཡིག་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྦྱང་བཅུག་སྟེ་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་ཆེད་མཁས་པ་ཤ་སྟག་སྐྱེད་སྲིང་བྱ་རྒྱུ་དེ་མིན་པར། ཁོང་ཚོའི་བོད་ཡིག་གི་ཀློག་རྩལ་དང་འབྲི་རྩལ་གོ་རྟོགས་སོགས་ཡར་རྒྱས་བཏང་སྟེ་མ་འོངས་པར་ཁོང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་བྲོ་བ་མྱང་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དང་། ཚན་རིག་དང་རྩིས་རིག་གིས་མཚོན་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་རིག་གསར་ཡོད་ཚད་བོད་པ་རང་གི་སྐད་ཡིག་རྒྱུད་ལམ་ཐོག་ནས་སྦྱང་བརྩོན་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དང་གོ་བ་ལེན་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ཏུ་སྐྱེད་སྲིང་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།

དེ་ལྟར་བྱུང་ན་ད་གཟོད་ང་ཚོའི་མི་རབས་ཕྱི་མ་རྣམས་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གིས་གཙོས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྣམས་ལ་བདག་པོ་བརྒྱག་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་བཞིན་པའི་འདབ་ཤོག་གཉིས་ལྡན་གྱི་མི་རབས་ཤིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་སྙམ། དེ་མིན་ང་ཚོས་གནའ་སྔ་མོའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཅིག་པོ་ལ་སྦྱང་བརྩོན་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ཞིག་མཁྲེགས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ཤེས་རིག་ལྷན་ཁང་གིས་གཙོས་སློབ་གྲྭ་སོ་སོའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་། འབྲེལ་ཡོད་དགེ་རྒན་དང་ཕ་མ་སོགས་ཚང་མས་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ཏེ་ཆེས་རྩ་ཆེ་བའི་གཞི་རིམ་འོག་མ་དང་བར་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་མང་པོ་ཞིག་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་བརྡར་ཐོག་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ནི་ང་ཚོའི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་ཡིན་སྙམ། སྤྱིར་བཏང་སྐད་ཡིག་གང་ཡིན་ཡང་དེ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེའི་གཟུགས་རིས་གཅིག་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཤེས་དགོས་ངེས་རེད་མ་གཏོགས་སྐད་ཡིག་གཅིག་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེའི་གཟུགས་རིས་མང་པོ་སྦྱང་ནས་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་སྙམ། ཀུན་ཀྱིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་སྐད་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ནི་ཡིག་གཟུགས་མང་ཉུང་དང་ཡག་སྡུག་གི་ཐོག་ནས་འཇལ་རྒྱུ་མིན་པར་བརྡ་སྤྲོད་པའི་རྣམ་བཞག་དང་ཚིག་གི་ཕྱུག་ཚད་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འཇལ་དགོས་པ་དེ་ཚང་མའི་སེམས་ལ་ངེས་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད།

ཁོ་བོའི་བསམ་ཚུལ་ལ་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འདི་སེལ་བའི་ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོས་སམ་འཚམ་ཤོས་གཅིག་རང་ཡོད་པ་དེ་ནི། སྔོན་འགྲོ་དང་པོ་ནས་བཟུང་ཕྲུ་གུ་ཆུང་ཆུང་རྣམས་ལ་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་གི་མགོ་རྩོམ་སྐབས་ནས་དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་འབྲི་སྟངས་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་རེད་སྙམ། སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་ནས་དབུ་ཅན་འབྲི་སྟངས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་ཡག་པོ་ཞིག་མུ་མཐུད་དུ་སྤྲོད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོས་ད་ལྟའི་ལམ་ལུགས་བཞིན་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་བརྡར་ཐོག་ཆུ་ཚོད་མང་པོ་གཏོང་མི་དགོས་པར་གཞི་རིམ་འོག་མའི་འཛིན་གྲྭ་ལྔ་པ་ཡས་མས་ཙམ་ནས་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འདི་ལས་ཐར་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད།  རྒྱུ་མཚན་ཁ་ཤས་ཤིག་དྲངས་པ་ཡིན་ན།  ༡༽དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་འདི་དབུ་མེད་ལྟར་འཛིན་གྲྭ་འཕར་རིམ་བཞིན་འགྱུར་བ་གཏོང་མི་དགོས་པར་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཚོའི་ལག་པར་གོམས་འདྲེས་དང་བྱང་ཆ་ཡག་པོ་ཞིག་ཐེབས་པ་ཡིན་ན་མི་ཚེ་ཧྲིལ་པོའི་རིང་ཡིག་གཟུགས་འདི་ཁོ་ན་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཆོག ༢༽ དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་མགོ་དང་རྐང་པ་ཚེག་ཤད་སོགས་ཡིག་འབྲུ་རེ་རེའི་གྲུབ་ཆའི་ཐིག་དུམ་མང་ཆེ་བ་དྲང་ཐིག་ཡིན་པ་དང་དབྱངས་བཞི་དང་འདོགས་བཞི་དབུ་མེད་ལྟར་རིང་པོ་མིན་པར་ཐུང་ཐུང་ཡིན་པས་དབུ་མེད་ལས་ཕྲུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཚོའི་ལག་པར་གོམས་བདེ་བ་དང་འབྲི་བདེ་བ་ཡོད། ༣༽དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་འདི་བོད་རང་ལ་ཆེས་སྔ་མོའི་དུས་ནས་དར་ཁབ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། དུས་དེང་སང་ཡང་བོད་ནང་གི་ས་ཁུལ་མང་པོ་ཞིག་དང་འབྲུག་ཡུལ་སོགས་ན་མཁས་པའི་ཕྱག་རྒྱུན་མ་ཉམས་པར་བེད་སྤྱོད་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ༤༽ ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང་སོགས་གནའ་རབས་ཀྱི་མཁས་པ་ཚད་ལྡན་ཚོས་མཛད་པའི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་མང་ཆེ་བས་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་གསུམ་གྱི་གང་ཡིན་ཡང་ཚེག་དང་ཤད་བཞག་སྟེ་ཚིག་མཚམས་གཅོད་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་རང་ལ་གཞི་བཞག་སྟེ་མཛད་ཡོད། ༥༽བཀའ་བསྟན་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་གསུང་རབས་དཔེ་ཆ་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་ཡོད་ཚད་དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་ཐོག་ཡོད་པས་དབུ་ཅན་འདི་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གི་རང་གཟུགས་ངོ་མ་དེ་ཡིན། ༧༽དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་འདི་ལ་ཁྱད་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ལག་པ་བདེ་བོ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྦྱོང་བརྡར་ཅུང་ཙམ་བྱས་པ་ཡིན་ན་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་ཚང་མས་ཀློག་ཐུབ་པའི་ཡིག་གཟུགས་ཤིག་ལས་སླ་བོའི་ཐོག་ནས་འབྲི་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། ༨༽འཁྱུག་ཡིག་ལྟར་དབུ་ཅན་མགྱོགས་པོར་འབྲི་མི་ཐུབ་པ་བདེན་ན་ཡང་ཚུགས་རིང་དང་ཚུགས་ཐུང་ལས་དབུ་ཅན་མགྱོགས་བྲིས་བྱེད་བདེ་བ་ཡོད་པ་ང་ཚོས་འདས་པའི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ངེས་ཡིན། དེར་བརྟེན་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་འོག་གི་སློབ་གྲྭ་རྣམས་ཀྱི་ད་ལྟའི་ཡིག་གཟུགས་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཅུང་ཙམ་བཏང་སྟེ། སྔོན་འགྲོའི་འཛིན་གྲྭ་ནས་བཟུང་མུ་མཐུད་དུ་དབུ་ཅན་འབྲི་སྟངས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་ཡག་པོ་ཞིག་སྤྲོད་ཐུབ་ན་དགེ་མཚན་ཧ་ཅང་ཆེ་སྙམ།།