ཉེ་ལམ་གསར་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་བའི་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱ་ལཊ་སུ་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཉིས་ལས་གཞན་རྒྱུ་ནོར་གང་ཡང་མེད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་བལ་ཡུལ་སྲིད་བློན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་བ་བྷ་སན་ཌ་གྷོ་དྷམ་ (Basanta Gautam ) ལགས་ཀྱིས་གཞུང་འབྲེལ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་གི་ཐོག བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱར་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཉིས་ལས་གཞན་རྒྱུ་ནོར་གང་ཡང་མེད་སྐོར་བསྒྲགས་འདུག
གནད་དོན་དེ་ནི་སྲིད་བློན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ཆེན་མོ་བ་བྷ་སན་ཌ་གྷོ་དྷམ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་སྒྲིག་གཞི་ལྟར་གང་ཟག་གང་ཞིག་འོས་འདེམས་བརྒྱུད་སྲིད་བློན་ལ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མི་དེའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱུ་ནོར་གང་ཞིག་ཡོད་མེད་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་བྱས་ཏེ་འགེང་ཤོག་ནང་ཞིབ་ཕྲ་འགོད་དགོས་སྟབས། བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་མཆོག་ལ་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཉིས་ལས་གཞན་རྒྱུ་ནོར་གང་ཡང་མེད་པ་ར་སྤྲོད་བྱུང་ཡོད་འདུག
བྷ་སན་ཌ་གྷོ་དྷམ་ལགས་ཀྱིས། “ སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱ་ལགས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ཏུ་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་གཉིས་མ་གཏོགས་རང་བདག་ཁང་པ་དང་ས་གཞིས་རྒྱུ་ནོར། ཁེ་ལས་ཁག་ཏུ་མ་འཛུགས་མ་འཇོག་བྱས་པའི་དངུལ་བུན། ཐ་ན་རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག དངུལ་ཁང་གི་ལག་དེབ་སོགས་གང་ཡང་མེད་སྟབས། ང་ཚོས་ཁོང་གི་ལག་འཁྱེར་ཁ་པར་དེ་གཉིས་རྒྱུ་ནོར་རྩིས་ཏེ་འགེང་ཤོག་ཐོག་འགོད་ཐབས་མི་འདུག ” ཅེས་བརྗོད་འདུག
གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༦༠༡ ལས་གྲུབ་པའི་བལ་ཡུལ་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་ ༢༠༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་མགོ་འཛུཊ་ཀྱིས་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་བལ་ཡུལ་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པར་འཐུས་མི་ ༡༩༦ དང་། བལ་ཡུལ་མར་ཁེ་སེ་ལེ་ཉཱིན་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་འཐུས་མི་ ༡༧༥ ། བལ་ཡུལ་མའོ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་འཐུས་མི་ ༨༠། དེ་མིན་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གཞན་ཁག་ཅིག་ལ་འཐུས་མི་ ༡༥༠ ཙམ་ཐོབ་ཏེ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གང་ལ་ཡང་མང་མོས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མེད་སྟབས། བལ་ཡུལ་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པ་དང་མཱ་ཁེ་སེ་ལེ་ཉིན་ཚོགས་པ་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་སྒྲིལ་སྲིད་གཞུང་ཞེས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱ་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་འོས་མིར་འདེམས་ཐོན་གནང་སྟེ་གྲོས་ཚོགས་ནང་འོས་ཤོག་འཕངས་པ་བརྒྱུད། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༦༠༡ ཡོད་པ་ལས་ངོ་ཡོད་འཐུས་མི་ ༥༥༣ ཙམ་གྱིས་འོས་བླུགས་ཡོད་པ་དང་། འཐུས་མི་ ༡༤༨ ཀྱིས་དགག་བྱ་དང་། འཐུས་མི་ ༤༠༥ ཡིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཏེ་ ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༢ པའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྲིད་བློན་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་འདུག
ཟླ་སྔོན་མའི་ནང་སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱ་ལགས་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་བཞུགས་ས་བྷ་ལུ་ཝོ་ཌར་ (Baluwatar ) གནས་སྤོར་མ་གནང་གོང་། བལ་ཡུལ་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པས་རྒྱལ་ས་ཀ་ཐ་མན་ཀྲུའི་གྲོང་ཁྱེར་ཉེ་འདབས་སུ་ཁང་གླར་གླས་ཡོད་པའི་ཁང་པ་ཞིག་ནང་བཞུགས་བཞིན་ཡོད་འདུག
འདིའི་ཐད་གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས། བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་སོ་ཤེལ་ཀེ་ར་ལཱ་མཆོག་གིས་རྒྱས་སྤྲོས་མེད་པའི་ཉམ་ཆུང་གི་འཚོ་བ་དེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཙམ་མ་ཟད། དྲག་ཤུགས་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱེད་མཁན་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་ཞུ་དགོས་པ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་དང་། དབང་ཆ་བེད་སྤྱད་དེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་ལྐོག་ཟ་ལྐོག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཚོར་རྡུང་རྡེག་བཏང་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག
སོ་ཤེལ་ཀོ་རེ་ལཱ་ ( Susshil Koirala) ལགས་ནི། ༡༩༣༥ ལོར་སྐྱེས་ཤིང་། ༡༩༥༤ ལོར་བལ་ཡུལ་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པའི་ནང་ཞུགས་ཏེ་ཕྱག་ལས་འདྲ་མིན་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༡༩༦༠ ལོར་བལ་ཡུལ་གྱི་དབང་ཆ་རྒྱལ་པོས་བཟུང་བར་བརྟེན། ལོ་ངོ་ ༡༦ རིང་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་བསྡད་ཡོད་འདུག རྗེས་སུ་ཕྱིར་བལ་ཡུལ་དུ་ལོག་སྟེ་ཀོང་རེ་སེ་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་དང་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁུར་ཡོད་འདུག ད་ལྟ་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་དང་འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་མྱོང་མེད་པའི་ལོ་ན་བགྲེས་ཤོས་ཀྱི་སྲིད་བློན་དེ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཀོ་རེ་ལཱ་ཁྱིམ་བརྒྱུད་ཀྱི་བལ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བློན་བཟུང་ཐེངས་བཞི་པ་དེ་ཡང་ཆགས་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།