ཁ་སང་ཐེ་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་འོས་ཤོག་བླུགས་ཏེ་ཐེ་ལན་ཌིའི་དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་བར་བརྒལ་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་བློན་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་དཔོན་ལས་གྲུབ་པའི་ཐེ་ལན་ཌིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་ཚོས་སྲིད་བློན་འོས་ཤོག་འཕངས་པ་བརྒྱུད། ཐེ་ལན་ཌིའི་དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ (Prayuth Chan-ocha) ལགས་སུ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༡༩༤ ཁྲོད་ནས་འཐུས་མི་ ༡༩༡ གི་འོས་ཤོག་ཐོབ་སྟེ་ཚད་མཐོ་བའི་མང་མོས་ཐོག ཐེ་ལན་ཌིའི་བར་བརྒལ་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་བློན་ལ་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད་འདུག
འདིའི་ཐད་དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ལགས་ཀྱིས། “ངས་ད་ལྟ་བར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོས་ང་བར་བརྒལ་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་བློན་ལ་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མེད་ཀྱང་། ངས་སྲིད་བློན་གྱི་འགན་འཁུར་བླངས་རྗེས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བརྟན་ལྷིང་དང་འཕེལ་རྒྱས་གལ་ཆེར་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། བདུན་ཕྲག་རྗེས་མའི་ནང་བློན་ཆེན་ཁག་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཏེ། ༢༠༡༥ ལོའི་ལོ་མཇུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་མགོ་འཛུགས་མ་བྱས་སྔོན་ལ། རྒྱལ་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་བརྗོད་འདུག
ད་ལྟ་དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ལགས་ཀྱིས། ཐེ་ལན་ཌི་གཞུང་གི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་བློན་ཆེན་ ༣༥ བསྐོ་བཞག་དང་། རྩ་ཁྲིམས་བསྒྱུར་བཅོས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ (member reform council) ༢༥༠ འོས་འདེམས་སོགས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
༢༠༠༡ ནས་ ༢༠༠༦ ལོ་བར་ལྕམ་ཡེན་ལག་ཤི་ནཱ་ཝ་ཌེ་ར་ལགས་ཀྱི་གཅེན་པོ་ཐག་སང་ (Thaksin Shinawatra) གིས་ཐེ་ལན་ཌིའི་སྲིད་བློན་གྱི་ལས་འགན་འཁུར་སྐབས་དབང་ཆ་ལོག་པར་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་དང་། གཞུང་རྒྱུ་ཧམ་ཟ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་བཙུགས་ཏེ། ཐེ་ལན་ཌིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ལོ་གཉིས་དུས་བཀག་བཙོན་བཅུག་བྱས་པར་བརྟེན། ཐག་སང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོས་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་རིམ་པ་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་དང་གཞུང་མང་བདེ་དོན་ཐོག་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྟབས། དམག་མིས་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ཏེ་གཞུང་བཙན་བཟུང་གིས་ལོ་ཤས་རིང་འཛིན་སྐྱོང་བྱས་ཡོད།
༢༠༡༡ ལོའི་ཐེ་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་ཡོངས་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་སྐབས་སྲིད་བློན་ཟུར་བ་ཐག་སང་གི་གཅུང་མོ་ཡེན་ལག་ཤི་ནཱ་ཝ་ཌེ་ར་ལགས་སུ་སྲིད་བློན་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཏེ། ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༥ ཉིན་ལས་དོན་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ༢༠༡༣ ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་ཐེ་ལེན་ཌིའི་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པའི་སྣེ་ཁྲིད་འོག་མི་མང་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གིས་གཞུང་ནང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་དང་། གཞུང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་སྲིད་བྱུས་སྤེལ་སྟངས་འགྲིག་གི་མེད་པའི་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་སྟབས། ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ ༥ ཚེས་ ༧ ཉིན་ཐེ་ལན་ཌིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁོ་མོས་དབང་ཆ་ལོག་པར་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ། ནང་མི་དང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཁེ་ཕན་ཆེད་གཉེན་ཉེ་ཐཱ་ཝེལ་ (Thawil Pliensri) རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གི་མགོ་གཙོར་བསྐོས་པ་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཆབ་སྲིད་དཀའ་རྙོག་ཆེན་པོ་བཟོས་པ་བཅས་ཀྱི་ནག་ཉེས་བཀལ་ཏེ་སྲིད་བློན་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་རུ་བཅུག་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཁོ་མོའི་ཕྱོགས་གཏོགས་དང་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པའི་བར་ཟིང་ཆ་ལངས་ཏེ་བར་བརྒལ་སྲིད་གཞུང་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པར་བརྟེན། འདི་ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ཡིས་མགོ་ཁྲིད་པའི་དམག་མིས་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ཏེ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་པོ་འཇུ་བཟུང་བྱས་ཏེ་གཞུང་གི་དབང་ཆ་བཙན་འཛུང་བྱས་ཡོད།
དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ཡིས་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་སྐབས། ཐེ་ལན་ཌིའི་ཆབ་སྲིད་པ་དང་ལས་འགུལ་བ་སྙན་གྲགས་ཅན་མི་ ༢༠༠ ལྷག་བཀག་བསྐྱིལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྲིད་བློན་ཟུར་པ་ལྕམ་ཡེན་ལག་ཤི་ནཱ་ཝ་ཌེ་ར་ལགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་གཞུང་ཞབས་པ་དང་ཉེན་རྟོག་པ་མང་པོ་ཞིག་གཙང་སེལ། ལྷག་པར་དུ་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་ནང་ ༢༠༡༥ ལོའི་སྔོན་རྩིས་འཆར་འགོད་ཀྱི་གྲོས་འཆར་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་སྟེ། མང་མོས་གྲོས་ཆོད་བཞག་པ་བཅས་མི་གཅིག་དབང་འཛིན་རིང་ལུགས་ཀྱི་དར་ཆ་འཕྱར་མགོ་བཙུགས་ཡོད་སྟབས། ཨོ་སི་ཌོ་ལི་ཡ་དང་ཨ་རི། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་ད་ལྟའི་ཐེ་ལན་ཌིའི་གཞུང་ལ་ལྟ་སྟངས་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཆབ་སྲིད་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས། ད་ལྟའི་ཐེ་ལན་ཌིའི་སྲིད་བློན་གྱིས་མང་ཚོགས་དང་གཞུང་ལ་བག་ཆགས་གང་འདྲ་འཇོག་ མིན་ནི་ཁོ་རང་གིས་རྣམ་དཔྱོད་དང་དབང་ཆ་བེད་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་གཏོང་མིན་ལ་རག་ལུས་ཡོད་སྐོར་དང་། ཡང་ཁག་ཅིག་གིས། ཁོའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་ལྕམ་ཡེན་ལག་ཤི་ནཱ་ཝ་ཌེ་ར་ལགས་ཀྱི་སྲིད་དབང་མགོ་རྟིང་སློག་སྟེ་རྒྱལ་པོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག
དམག་སྤྱི་ཆང་ཨོ་ཅཱ་ (Prayuth Chan-ocha) ནི་ ༡༩༥༤ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་སྐྱེས་ཤིང་། གཞི་རིམ་ནས་མཐོ་འབྲིང་བར་ཐེ་ལན་ཌིའི་དམག་སློབ་ (Armed Forces Academies Preparatory School) ཞེས་པར་སློབ་གཉེར་དང་། དེའི་རྗེས་རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་སྲུང་མཐོ་སློབ་ནས་སློབ་མཐར་ཕྱིན་རྗེས། ཐེ་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་པོའི་སྐོར་སྲུང་དམག་སྤྱི་དང་། ༢༠༡༠ ལོར་ཐེ་ལན་ཌིའི་སྤྱི་ཁྱབ་དམག་སྤྱིར་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ༢༠༡༣ ལོར་ལྕམ་ཡེན་ལག་ཤི་ནཱ་ཝ་ཌེ་ར་ (Yingluck Shinawatra) ལགས་སྲིད་བློན་གནང་སྐབས། ཁོ་མོར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ཚོར་དོ་དམ་བྱེད་མཁན་གྱི་ལས་འགན་འཁུར་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་ཁོས་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་དམག་མིས་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམས་ཏེ། ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་གཞུང་གི་དབང་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས།
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།