བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་ཐེངས་ང་དྲུག་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཡུ་རོབ་ཁག་གི་བོད་རིགས་ཚོ་མཉམ་བསྒྲིལ་ཐོག་ཧྥ་རན་སིའི་རྒྱལ་སར་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་ཕྱི་རྒྱལ་སྐུ་མགྲོན་ཚོས་མིམང་ལ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད།
ཧྥ་རན་སིའི་རྒྱལ་ས་ཕ་རི་སི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་དང་ཡུ་རོབ་ཁུལ་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ སྟེང་། རྒྱལ་ས་ཕ་རི་སིར་༼ ཡུ་རོབ་བོད་དང་མཉམ་དུ་ཡོད།༽ ཅེས་པའི་མིང་འབོད་ཚིག་འོག བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༦ པ་དེ་སྲུང་གཙི་ཞུས་ཡོད་ཅིང་། ཐེངས་འདིའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོའི་སྟེང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་མཆོག་གིས་གཙོས། ཧྤ་རན་སིའི་ཁྲིམས་དོན་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་(Robert Badinter) ཝོབ་བྷིག བྷ་ཏིན་དེག་ལགས། དེ་བཞིན། ཡུ་རོབ་སྤྱི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་དང་བཀྲས་མཐོང་དབང་པོ། སྦར་ཛིལ་དོན་གཅོད་ཚེ་བརྟན་བསམ་གྲུབ། བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ། གཞན། གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་། ཧྤ་རན་སི་དང་སྦེལ་ཇམ། སུད་སི་སོགས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༥ ཙམ་ནས་བོད་པ་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཆིག་ཁྲི་ ༡༠༠༠༠ ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱུང་སོང་།
ལས་འགུལ་གྱི་ཐོག་མར་འགྲོ་བ་མིའི་རང་དབང་ཐང་ཆེན་ཐོ་ཀཱ་ཌེ་ཝོབ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་བར། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྐུ་ཚབ་རུ་ཁག་རྣམས་བང་བསྒྲིགས་ཏེ། ལག་ཏུ་འཕྲད་དར་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ཏེ་གོམ་བགྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཏེ། ཡུ་རོབ་བོད་མིའི་འདུ་འཛོམས་ལས་འགུལ་འདི་ནི། ད་བར་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༣༦ གིས་རང་བསྲེགས་བྱས་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིར་དྲག་གནོན་མཚམས་འཇོག་གིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གང་མགྱོགས་བསྐྱར་གསོ། དེ་བཞིན། ད་ལོ་༧གོང་ས་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་ལ་སྐུ་ལས་ཚད་མེད་བསྐྱངས་ཏེ། བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དམངས་གཙོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ། བོད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཙམ་མིན་པར་འཛམ་གླིང་ཆོས་ལུགས་ཁག་བར་འཆམ་མཐུན། ཚན་རིག་པར་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་བོད་པའི་ནང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མཐོང་ཇེ་མཐོ། ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བཞིན་པར་ངོས་འཛིན་ཐོག ཁོང་གི་ལམ་སྟོན་འོག་ཤར་སྐྱོད་ཆེད་གོམ་བགྲོད་འདུ་འཛོམས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
དེའི་རྗེས་ཧྥ་རན་སིའི་ཁྲིམས་དོན་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་ཝོབ་བྷི་བྷ་ཏིན་དེག་ལགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་སྟེ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དབུ་འཁྲིད་པའི་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་དེ་བདེན་པར་གཞི་བཅོལ་བའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ལ་བསྟུད་མར་བཙན་གནོན་དབང་སྒྱུར་བྱས་པའི་ཉེར་ལེན་གྱིས། བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནས་སྟངས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་རུང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ནང་པའི་བསམ་བློ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས། མི་འགྱངས་བའི་ཉིན་ཞིག་བོད་དོན་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ངེས་ཡིན་ཚུལ་སོགས་བརྗོད་སོང་།
མཇུག་ཏུ་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་སེང་གེ་མཆོག་གིས། ཐོག་མར་ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་ནང་ཡུ་རོབ་ལུང་པ་འདྲ་མིན་ནས་བོད་པ་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བ་དེ། བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཉམས་མི་སྲིད་པའི་རྣམ་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་པ་དང་། ཧྥ་རན་སི་ནི་འཛམ་གླིང་གི་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཕ་ས་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་དུས། དེ་རིང་འདི་ལྟ་བུའི་འདུ་འཛོམས་བྱུང་བ་འདི་བོད་ལ་རང་དབང་གི་ཉི་མ་འཆར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ། ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་བའི་ནང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་རྒྱ་གཞུང་རང་ངོས་ནས་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བཤད་འདུག་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་ནི་ཆོས་དུག་ཏུ་བལྟ་བ་དག་༧གོང་ས་མཆོག་བདུད་དུ་བལྟ་བའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་འཚོལ་རྒྱུར་ཐེ་བྱུས་བྱེད་དབང་མེད་ཅིང་། གལ་སྲིད་ཡང་སྲིད་བཙལ་རུང་སྔོན་ལ་མའོ་ཙེ་ཏུང་དང་ཏུན་ཞོ་ཕིན། ཀྲུའུ་ཨིན་ལེ་བཅས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་བཙལ་དགོས་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གིས། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་དེ་བོད་ལ་རང་དབང་མ་འཐོབ་པར་རྒྱའི་བཙན་དབང་འོག་ནམ་ཡང་འཁྲུངས་མི་སྲིད་པར། ཁོང་གི་ཡང་སྲིད་དེ་རང་དབང་མང་གཙོའི་ལུང་པ་ཞིག་ཏུ་ཕེབས་ཏེ། བོད་པའི་བདེ་སྡུག་ཆེད་མཛད་འཕྲིན་མུ་མཐུད་བསྐྱང་ངེས་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་མུ་མཐུད་དུ། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཧ་ཅང་གལ་གནད་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེང་སང་ས་གཤིས་རིག་པ་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཐུན་མོང་ཐོག་བོད་འཛམ་གླིང་སྣེ་གསུམ་པར་ངོས་འཛིན་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནས་བཞུར་གྱིན་རྒྱུགས་ཆུའམ་གཙང་མ་བཅུ་གྲངས་ཤིག བོད་དང་ས་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་པཱ་ཀི་སི་ཐན། བྷང་ལ་ཌེ་ཤི འབར་མ། ཀམ་པོ་ཌི་ཡ། རྒྱ་གར་གཙོས་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་བཅུ་གྲངས་ལྷག་གི་འཚོ་བར་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་དུས། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་ནི། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར། དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།
![The Dalai Lama offers blessings to his followers at his Himalayan residence in the northern hill town of Dharamshala, India, on December 20, 2024 [Priyanshu Singh/Reuters]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/05/Screen-Shot-2025-05-09-at-3.37.35-PM-360x180.png)
་་་་་་་་་་ བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཧ་ཅང་གལ་གནད་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེང་སང་ས་གཤིས་རིག་པ་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཐུན་མོང་ཐོག་བོད་འཛམ་གླིང་སྣེ་གསུམ་པར་ངོས་འཛིན་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནས་བཞུར་གྱིན་རྒྱུགས་ཆུའམ་གཙང་མ་བཅུ་གྲངས་ཤིག བོད་དང་ས་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་པཱ་ཀི་སི་ཐན། བྷང་ལ་ཌེ་ཤི འབར་མ། ཀམ་པོ་ཌི་ཡ། རྒྱ་གར་གཙོས་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་བཅུ་གྲངས་ལྷག་གི་འཚོ་བར་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་དུས།
བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་ནི། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར། དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་་་་་་་་་་་་