དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༣༠ སྟེང་གངས་སྐྱིད་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ཐུན་མོང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག ༼ནང་ཆོས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ༽ཞེས་པ་ཞིག་བསྐོངས་སོང་ལ། གཏམ་བཤད་པར་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྩོམ་པ་པོ་ཝུ་ཇེ་ཁཱན་ཌི་ (Vijay Kranti) ལགས་དང་། ཐའེ་ཝེན་གྱི་རྒྱ་རིགས་མཁས་དབང་ཚིན་ཁྲིན་ཡཱན་ལགས་ (Dr.Tseng,Chien Yaun) སོགས་གདན་འདྲེན་ཞུས་འདུག
སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་དམངས་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་མཚོ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ནང་ཆོས་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་དམ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་དོན། ང་ཚོས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ནང་བལྟས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ནང་ དོན་ཚན་ ༣༠ ཡོད་པ་རེད། ནང་ཆོས་ཁས་ལེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ཚོའི་ནང་གི་དོན་ཚན་གཅིག་ལའང་འགག་པ་རྒྱག་དགོས་དོན་གང་ཡང་མེད། དོན་ཚན་དེ་ཚོའི་ནང་ཐོབ་ཐང་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ཡོད་ཀྱང་། ནང་ཆོས་ནང་ལས་འགན་སྐོར་ལ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། ལས་འགན་ཡོད་ན་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པས་ཁྱབ་སྟབས། འདི་གཉིས་ཤོད་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཞིག་རེད་འདུག ང་ཚོ་ནང་ཆོས་ནང་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་འདི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་རྒྱུ་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་བཤད་རྒྱུ་དེ་ཁྲིམས་ལུགས་ཐོག་ནས་བཤད་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། གང་ལྟར་མི་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ལ་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་དགོས་པ་རེད། ནང་ཆོས་ནང་མི་ཚང་མར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འཐོབ་རྒྱུའི་སོན་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་ལྟར། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྟ་གྲུབ་ནང་ལའང་མི་རིགས་དང་ཕོ་མོ། ཆོས་ལུགས་དབྱེ་འབྱེད་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ནང་ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་སྟབས། རང་སངས་རྒྱས་རྒྱུ་དང་རང་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུ་ཁོ་ན་མིན་པ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་འདི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་རེད་ཟེར་བ་དེ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད། རྒྱ་ནག་ནང་ནང་ཆོས་ཤུགས་ཆེན་པོ་དར་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབངས་གཉིས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཁས་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་གོམས་གཤིས་དང་བག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་འགན་འཁྲི་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་དོན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་ན་རེད། རང་གི་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་སྐྱིད་ཡིན་ནའང་རེད། དེ་ལ་ཕྱིའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ནང་གི་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱིའི་མཐུན་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་རང་གི་ལག་པར་མེད་དུས་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཡིན་ན་ཕྱི་རྒྱ་མིར་བསྟུན་དགོས་པར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མཁྲེགས་འཛིན་བྱས་ནས་ད་དུང་ཡིན་ཡང་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་མེད་སྟབས། ནང་ངོས་ནས་སོ་སོས་འཐུས་ཤོར་ཁྱོན་ནས་མ་ཤོར་བ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོང་སྐབས། ཁྱེད་རང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁ་ལ་འཁྱེར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་དེ་ཆབ་སྲིད་རེད་ཟེར་བ་དང་། ཁྱེད་རང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་དེ་རིག་གཞུང་ཁ་ཁའི་ནང་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་ནང་འདི་འགྲོ་ཡི་མ་རེད་ཟེར་བ་སོགས། རྒྱ་ནག་གཙོས་པའི་ཚང་མས་ལབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེ་ལ་མཁས་པ་མང་པོས་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་དཔྱད་རྩོམ་མང་པོ་བྲིས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོས་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན། རྩ་ཁྲིམས་དང་གཞུང་གིས་བཟོས་པ་ཁོ་ན་མིན་པར་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱིས་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། སོ་སོས་བྱེད་ཆོག་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་ནང་ (What Touches all must be affected by all ) ཁྱེད་རང་ལ་ཐུག་རེག་གཏོང་མཁན་གཞུང་སྒེར་སུ་ཡིན་ཡང་། ཁྱེད་རང་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་དགོས་པ་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད་སྟབས། གཞུང་གིས་ང་ཚོར་ཐེ་ཇུས་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ང་ཚོར་ཐེ་ཇུས་བྱེད་སྐབས་ཐེ་ཇུས་བྱེད་མཁན་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་མི་མང་ལ་དགོས་པ་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་དེ་ཚོ་ཤེས་ན་སོ་སོའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྩོམ་པ་པོ་ཝུ་ཇེ་ཁཱན་ཌི་ (Vijay Kranti) ལགས་ཀྱིས་ “བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ནང་ཆོས།”ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་དོན། ངས་བོད་ནང་གི་བྱུང་རབས་གནས་ཚུལ་དག་དུས་མཚམས་གསུམ་ལ་དབྱེ་ནས་འཆད་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དབང་སྒྱུར་བྱས་རྗེས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་དང་རིག་གཞུང་གི་རང་དབང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འཕྲོག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡང་སྒོས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་ཞེ་འཁོན་བཅངས་ནས་རྡོག་རོལ་གཏོང་ཡུལ་གཙོ་བོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ད་དུང་ཡིན་ཡང་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རིག་གཞུང་དག་རྩ་མེད་བཟོ་དང་བཟོ་མུས་ཡིན། ༡༩༤༩ ནས་ ༡༩༥༩ ལོའི་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་དྲག་གནོན་བྱས་ནས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། ༡༩༥༩ ནས་ ༡༩༩༠ ལོའི་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གཏོར་བཤིག་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་བཙན་ འཕྲོག་བྱས་ཏེ། མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་བྱ་ངན་བརྩམས་ཡོད་པ་རེད། ༡༩༩༡ ནས་ད་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག ཁོར་ཡུག་སོགས་རྩ་མེད་བཏང་སྟེ། བོད་རྒྱ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་སྟབས། ད་ལྟ་བོད་ཆག་འཇིག་གི་གནས་ལ་གྱར་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ཐའེ་ཝན་གྱི་རྒྱ་རིགས་མཁས་དབང་ཚིན་ཁྲིན་ཡཱན་ལགས་ཀྱིས་ “ རྒྱ་ནག་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་རིན་ཐང་”ཞེས་པའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་དོན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་འདི་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཀྱི་ཡོད་རེད་ཟེར་བ་འདི། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་འདི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་བརྩིས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་དང་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ལོག་འགྲེལ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གི་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་དེ་དྲང་མོ་མ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྩ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་བྱེད་སྐབས། རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐུས་མི་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནང་ཁྱབ་ཡོད་པ་ཁས་ལེན་བྱས་ནས་རྩ་ཁྲིམས་བཟོས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་འདི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་ནག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་དང་མཐུན་གྱི་མ་རེད་ཟེར་བ་དེ་སྐྱག་རྫུན་རེད། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱི་དོན་ཚན་དང་པོའི་ནང་། འགྲོ་བ་མི་རིགས་སེམས་ཅན་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་སོ་སོས་བསམ་བློ་གཏོང་ཤེས་མཁན་དང་ཕན་ཚུན་བརྩི་བཀུར་ཞུ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་འཁོད་ཡོད་པ་དེ། འཛམ་གླིང་གིས་དེ་རྒྱ་ནག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་རེད་མ་གཏོགས། ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་གཉིས་འགལ་ཟླ་རེད་ཟེར་བ་དེ་དོན་དངོས་མ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།