དེང་སང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ན་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ཕ་མ་མང་པོས་སོ་སོའི་བུ་ཕྲུག་ལ་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞི་འཇོག་པ་དང་། བོད་རང་གི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་ལ་མྱོང་གོམས་གང་ལེགས་ཡོང་ཆེད། བུ་ཕྲུག་རྣམས་དྷ་རམ་ས་ལར་འཁྲིད་ཡོང་ནས་ཟླ་ཤས་རིང་དང་ཡང་ན་ལོ་གཅིག་གཉིས་རིང་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁང་ནང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུ་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཉེ་སྔོན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་གནས་སྡོད་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལགས་དང་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་(Helen)ལགས་གཉིས་ཀྱིས། ལོ་ ༡༠ ལ་སོན་པའི་བུ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱངས་དང་། ལོ་ ༩ ཡིན་པའི་བུ་མོ་བསྟན་འཛིན་ཚེ་དཔལ་གཉིས་དྷ་རམ་སར་འཁྲིད་ཡོང་སྟེ། མེས་དབོན་གཙུག་ལག་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭ་རུ་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་སྦྱོང་དུ་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་ཧི་ལིན་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ཞེས་པའི་ཡིག་སྒྱུར་གྱི་འཛིན་གྲྭའི་ནང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་འདུག
དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོར་རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་བསླེབས་པ་དང་། དགོན་པར་ཕྱིན་ནས་ལོ་ཤས་སོང་རྗེས་གྲྭ་བ་ལོག་སྟེ་ཝར་ཎ་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་ཟུར་ཞུགས་བྱས། དེ་ནས་ཡང་ཕྱིར་དྷ་རམ་ས་ལར་ཡོང་སྟེ་ཟ་ཁང་ཇ་ཁང་དེ་འདྲའི་ནང་ལས་ཀ་གང་འཚམ་བྱས་རྗེས་སྒེར་གྱི་ཇ་ཁང་ཞིག་ཕྱེས་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་བུད་མེད་ཅིག་དང་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་ཡུལ་དེའི་ནང་གནས་སྤོར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དང་ཐོག་ཁོང་གིས་རྫས་འགྱུར་བཟོ་ལས་ཁང་ཞིག་ཏུ་ལས་ཀ་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་བྲེལ་བ་ཆེ་ཞིང་མི་རྒྱུས་མེད་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་མངག་ཉོ་ལྟར་སྐྱེ་ལྡན་ཟས་རིགས་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་ཀ་ཡུན་རིང་ཙམ་བྱས་རྗེས། ལས་མི་མཁོ་གཏོང་ཁང་ (Edmen)ཟེར་བ་ཞིག་ཏུ་སེམས་ཁམས་མི་བདེ་བ་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་སྐྱོང་གསོ་བཅོས་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱས་ཏེ་ལོ་མང་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་འདུག
འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་དཀོན་མཆོག་ལགས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོར་དྷ་རམ་ས་ལར་ཐོག་མར་འབྱོར་དུས་དང་བསྡུར་ན་ད་ལྟ་དྷ་སར་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་ཤོས་ག་རེ་ཕྱིན་འདུག་དྲིས་པར་ཁོས། འགྱུར་ལྡོག་ཧ་ལས་པ་ཕྱིན་འདུག་སྟེ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བཤད་ན། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ དང་ ༡༩༩༤། ༡༩༩༥ བར་དུ་མེག་ལོར་ན་མི་ཉུང་ཉུང་རེད། མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཚོའི་ནང་ནས་ཕལ་ཆེར་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ དེ་བོད་ནང་ལོགས་ནས་ཡོང་མཁན་ཏག་ཏག་ཡིན་པ་རེད་ལ། དེང་སང་ལྟར་ཁ་པར་འདི་འདྲ་ཁྱོན་ནས་མེད་སྟབས། མི་དང་མི་ཐུག་དུས་ཕན་ཚུན་ལ་ཚོར་བ་སོགས་བཤད་དེ་སྐད་ཆ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། གྲོགས་པོ་གཉིས་མཉམ་དུ་ཟ་ཁང་ནང་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནའང་ཕ་ཡུལ་གྱི་བྱེད་སྟངས་ལས་སྟངས་སྐོར་དང་། ཡང་མིན་ན་ད་ལྟའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་སྐོར་ནས་ཁ་བརྡ་བྱེད་ངེས་རེད། དེ་བཞིན་སྐབས་དེར་ང་ཚོ་ཕོ་གསར་བཅུ་གྲངས་དེ་འདྲ་འཆམ་འདུག་མཁན་ཚོ་ཡིན་ནའང་། མཚན་མོ་ཆུ་ཚོད་ ༨ པ་ཡས་མས་ལ་སྒྲ་བརྙན་དང་རོལ་ཆས་རིགས་འབུད་རྡུང་དཀྲོལ་གསུམ་བྱས་ཏེ་ཟ་ཁང་ཇ་ཁང་དེ་ཚོའི་ནང་འཛོམས་ནས་འདུག་པ་དང་། མི་མང་པོས་མཐའ་ནས་བསྐོར་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷིང་འཇགས་དང་། མི་དང་མིའི་བར་དངོས་གནས་བརྩེ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་མཐོང་གི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ད་ལྟ་མེག་ལོར་བསླེབས་དུས་དེའི་རྣམ་པ་དེ་རྩ་བ་ནས་འགྱུར་ཚར་འདུག གྲོགས་པོ་ཞིག་ལ་ཐུག་ནས་མཉམ་དུ་ཇ་ཞིག་འཐུང་བ་ཡིན་ནའང་ཁ་པར་ནང་དུ་མགོ་འཁོར་ནས་འདུག་རྒྱུ་མ་གཏོགས་སྔོན་མ་ནང་བཞིན་ཕན་ཚུན་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་མི་འདུག་ལ། སྔོན་མ་ལྟར་སྒྲ་བརྙན་སོགས་རྡུང་དཀྲོལ་གྱིས་དགའ་འཛོམས་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག མི་ཚང་མ་བྲེལ་བ་འཚུབ་འཚུབ་འདྲ་ཞིག་ཆགས་འདུག
དེ་བཞིན། སྔོན་མ་དང་བསྡུར་ན་མེག་ལོའི་ཁོར་ཡུག་ཧ་ཅང་དོག་པོ་ཆགས་འདུག མི་མང་བ་དང་རླངས་འཁོར་མང་བ། ཚོང་ཁང་ཟ་ཁང་སོགས་མང་པོ་ཆགས་ཡོང་དུས་ས་རྒྱ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་པས་ཧ་ཅང་དོག་པོ་ཆགས་འདུག་ལ། མི་ཚོ་ཡང་སྦུགས་སུ་དོག་པོ་འདྲ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་སོང་། དྲང་མོ་བཤད་ན། སྔོན་མ་ཡི་ཚོར་བ་དེ་ཁྱོན་ནས་མི་འདུག ང་སྔོན་མ་འདིར་ཡོད་སྐབས་ཀྱི་ངོ་ཤེས་རེ་ཟུང་ཞིག་མ་གཏོགས་ཚང་མ་བོད་དུ་འགྲོ་མཁན་བོད་དུ་ཕྱིན། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཕྱིན་ནས་གང་སར་འཐོར་སོང་ནས་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག དེའི་ཁར་མི་ཐོགས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བརྗེ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་དུས། ང་ཚོ་འདིར་ཡོད་སྐབས་དང་ད་ལྟའི་མི་ཐོགས་གསར་པ་ཡི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དང་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་སོགས་ཞེ་དྲགས་མཐུན་གྱི་མི་འདུག
ཁྱེད་རང་སྔོན་མ་མེག་གྷན་གྱི་གསལ་ལེ་རྒྱལ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་གོ་སོང་། སྐབས་དེའི་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཚོས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་སྐོར་ནས་ཅིག་ཤོད་དང་། དང་པོ་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཟེར་བ་དེ་ག་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འདོགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དེར་ལྟ་དགོས་པ་རེད། ཁ་ཤས་ཀྱིས་བཤད་ན་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཟེར་ན་ཆང་ཨ་རག་འཐུང་བ་དང་ཐ་མག་ནག་པོ་འཐེན་ཏེ། ང་ཡིན་ཟེར་ནས་མི་གཞན་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་དང་བརྩི་མཐོང་གང་ཡང་མེད་པ་དང་། འཁྱམ་ཉུལ་བྱས་ནས་དམིགས་ཡུལ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ཚོར་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཟེར་གྱི་འདུག ཡང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཟེར་ན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུད་མེད་རྐྱང་རྐྱང་དང་མཉམ་དུ་འགྲོགས་ཏེ་སྐྱིད་པོ་བཏང་། འཁྱམ་ཉུལ་བྱས་ནས་འདུག་མཁན་ལ་གོ་བ་ལེན་པ་སོགས་ངོས་འཛིན་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ཕལ་ཆེར་ཡོད་ས་རེད། གང་ལྟར་ང་རང་ལ་མཚོན་ན། ཆང་ཨ་རག་དང་རྒྱན་ཟེར་བ་སོགས་ངའི་མི་ཚེའི་ནང་ལག་པ་འཆིང་མྱོང་མེད་ལ། དེ་ཚོར་ང་གཏན་ནས་དགའ་བོ་མེད། ཡིན་ནའང་། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བ་དང་མི་རིགས་མི་འདྲ་བའི་བུད་མེད་མང་པོའི་མཉམ་དུ་འགྲོགས་ཡོད་པ་དང་། ཉམས་མྱོང་ཡང་ཧ་ཅང་མང་པོ་བསགས་ཚར་རེད། ཡིན་ནའང་། ང་གསལ་ལེ་རྒྱལ་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་ཅི་ཨེ་ཡིན་མི་ཤེས། སྔོན་མ་ང་ཚོ་འདིར་ཡོད་སྐབས་རྒྱུ་འབྱོར་བ་ཅན་དང་བརྒྱུད་ལག་ཅན་གྱི་བུ་དང་བུ་མོ་ཕྱི་རྒྱལ་བ་མཉམ་དུ་འགྲོགས་པ་ཡིན་ན། དེ་འཇོན་པོ་དང་གྲུང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་མཁས་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་རེད། ང་ཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུད་མེད་མཉམ་དུ་འགྲོགས་པ་ཡིན་ན། ཁོ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུད་མེད་ཚོའི་རྐུབ་ལ་རྒྱུག་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས། ཕྱི་རྒྱལ་བར་འགྲོག་མཁན་ཡིན་པ་གཅིག་མཚུངས་རེད་དེ་མིང་འདོགས་སྟངས་འདྲ་ཡི་ཡོད་པ་མ་རེད། དྲང་མོ་བཤད་ན། མིའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་རྒྱུ་འབྱོར་ཡོད་མེད་སོགས་ལ་བལྟས་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་འདུག་པས་དེ་ཚོ་ངའི་སྣང་བར་ཁྱོན་ནས་འགྲོ་ཡི་མེད།
གང་ལྟར་སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་ང་ཚོ་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཚོའི་འཚོ་བ་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བོ་རེད་དེ་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་གུ་ཡངས་པོ། གཏོང་ཕོད་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། སོ་སོར་སྒོར་ ༡༠ མ་གཏོགས་མེད་པ་ཡིན་ནའང་རོགས་པ་ཚོ་དང་མཉམ་ཟ་མཉམ་འཐུང་བྱེད་ངེས་རེད། སྐབས་དེར་ང་ཚོ་ཁང་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་ནང་དུ་མི་ ༥ དང་ ༦ དེ་འདྲ་མཉམ་དུ་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དཔེར་ན། ཟླ་བ་འདིར་ང་ལ་ཁང་གླ་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡོད་ན་སྤྲོད་འཇོག་སྟབས། གཞན་པ་ཁང་གླ་སྤྲོད་རྒྱུ་མེད་མཁན་ཚོ་ངའི་ནང་དུ་ཡོང་ནས་འདུག་གི་རེད། ཁང་གླ་སྤྲོད་རྒྱུ་མེད་ན་འདུག་ཏུ་མི་འཇུག་པས་ཁང་གླ་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡོད་མཁན་ཞིག་གི་ནང་འཚང་ཁ་བརྒྱབ་ནས་མི་འདུག་ཐབས་མེད་རེད། ང་ཚོ་མི་ལྔ་དྲུག་ཅིག་མཉམ་དུ་བསྡད་ཡོད་ཚེ། དེའི་ནང་གི་མི་གཅིག་ལ་ལྷམ་མགོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོད་ན། ཞོགས་པར་སུ་སྔ་བོ་ལངས་ན་དེས་གྱོན་ནས་བུད་འགྲོ་བ་དང་། རྗེས་ནས་ལངས་མཁན་ཚོས་ལག་ཏུ་གང་ཡོང་ན་དེ་གྱོན་ནས་འགྲོ་བ་རེད། དཔེར་ན། དེ་རིང་བུ་མོ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཏུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་ན་སྟོད་ཐུང་ཡག་ཤོས་དེ་གྱོན་ནས་འགྲོ་འདོད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དགོང་དག་ཕྱི་བོར་བསྡད་དེ་ཞོགས་པར་གཉིད་ཤོར་སོང་ན། སོ་སོའི་སྟོད་ཐུང་ཡག་པོ་དེ་རོགས་པ་ཞིག་གིས་གྱོན་ནས་འགྲོ་ཚར་བ་རེད། གང་ལྟར་སྐབས་དེའི་འཚོ་བ་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བོ་ཡིན་ནའང་གསལ་ལེ་རྒྱལ་ཚོ་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་སོ་སོར་ག་རེ་ཡོད་པ་དེ་ཐུན་མོང་གིས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བ་དེ་ཚོར་བསམ་བློ་བཏང་ན་སྤོབས་པ་སྐྱེ་ཡི་འདུག་ཟེར།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་བཟའ་མི་རྣམས་བོད་ལ་གཉེན་འཕྲད་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་དཔེ་མཛོད་ཚོགས་ཁང་དུ་༼གསེར་མདོག་གི་བཞུད་ལམ༽ཞེས་པའི་བོད་ནང་གི་པར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་ཞིག་བྱས་སོང་། ཁོང་གིས་གསར་འགོད་པར་བོད་ནང་གི་མཐོང་ཐོས་སྐོར་བརྗོད་སྐབས། ང་རང་སྐྱེས་ས་དང་འཚར་ལོངས་བྱུང་ས་མཛོད་དགེ་གླིང་དཀར་སྟོད་ཡིན་ལ། ས་ཆ་དེ་ཧ་ལས་པའི་འབྲོག་ས་ཞིག་ཡིན་པས་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྙོབ་རྒྱུ་ལས་སླ་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེང་སང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་སུ་ལམ་ཀ་མང་པོ་བཟོ་ཡོང་གི་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོར་ང་ཕ་ཡུལ་ནས་ཡོང་སྐབས་སྐྱེས་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཧ་ཅང་གཙང་མ་ཡོད་ཀྱང་། ལོ་ངོ་ ༢༡ གི་རྗེས་སུ་ང་ཕྱིར་ཕ་ཡུལ་དུ་བསླེབས་སྐབས་ཁོར་ཡུག་ཧ་ལས་པ་བཙོག་པ་ཆགས་འདུག ང་ཚོའི་ས་ཆ་ཧ་ཅང་སྐྱིད་པོ་ཡོད་དུས་གླིང་ག་གཏོང་མཁན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡོང་སྟེ་འབྱིག་ཤོག་དང་འབྱིག་དམ་ནང་ཡོད་པའི་བཟའ་བཏུང་རིགས་མང་པོ་འཁུར་ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོར་ཡུག་ལ་དོ་སྣང་གང་ཡང་མེད་པར་གད་སྙིགས་རྣམས་གཏོར་ནས་འགྲོ་ཡི་འདུག དཔེར་ན། མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ནས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་གསུམ་སྟེ་རྨ་ཆུ་རྨེ་ཆུ་འབྲི་ཆུ་གསུམ་ཟེར་གྱི་ཡོད་ལ། ང་ཚོ་རྨེ་ཆུའི་འགྲམ་བརྒྱུད་དུ་གནས་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་མ་ང་བོད་དུ་ཡོད་སྐབས་ང་ཚོས་རྨེ་ཆུ་འཐུང་གི་ཡོད་ལ། རྨེ་ཆུའི་ནང་ཆུ་སྐྱལ་རྒྱག་གི་རེད། གང་ལྟར་འགྲམ་བརྒྱུད་ཀྱི་མི་ཟོག་སེམས་ཅན་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་ཆུ་དེར་བརྟེན་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ང་བོད་དུ་འགྲོ་སྐབས་རྫས་སྦྱོར་གྱི་འབག་བཙོག་ཐེབས་ནས་རྨེ་ཆུ་འཐུང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་གོ་དུས་སྙིང་ལ་གྲི་བཙུགས་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཚོར་བྱུང་།
ང་ཚོ་མཛད་དགེ་གླིང་བ་ཧུ་ར་བསྟོད་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ས་གནས་སུ་སློབ་གྲྭ་མི་འདུག བྱིས་པ་སློབ་གྲྭར་གཏོང་དགོས་ན་གླིང་ར་བོང་དགོན་པར་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཡང་མིན་ན་རླངས་འཁོར་བཏང་ནས་ཆུ་ཚོད་ ༢།༣༠ ཙམ་གྱི་སར་ཡོད་པའི་མཛོད་དགེ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཁྱིམ་ཚང་གི་མཐུན་རྐྱེན་ཡག་པོ་ཡོད་མཁན་ཚོས་བྱིས་པ་རྣམས་གླིང་ར་བོང་དགོན་དང་རྫོང་ཐོག་ཏུ་སྐྱེལ་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། བྱིས་པ་བཞི་ལྔ་ཡོད་པའི་ཨ་མ་ཁེར་རྐྱང་དང་ཕ་མ་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཀྱང་ཁྱིམ་ཚང་གི་མཐུན་རྐྱེན་སྐྱོ་བོ་ཡིན་པའི་བྱིས་པ་མང་པོ་ཞིག་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་ཡི་འདུག དེར་བརྟེན་དང་ཐོག་ངས་ཧུ་ར་བསྟོད་མ་ནས་སློབ་གྲྭ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་པའི་འཆར་གཞི་གཏིང་སྟེ་རྨི་ལམ་དེ་འདྲ་ཞིག་རྨིས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ཕྱིས་སུ་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་སྒེར་གྱི་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་ཆོག་གི་མ་རེད། གལ་སྲིད་བཙུགས་པ་ཡིན་ནའང་ཁང་པ་སྟོང་པར་ལུས་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ལབ་སོང་། མཐའ་མ་དེར་ཐབས་ཤེས་གང་ཡང་མ་རྙེད་པར་ཁྱིམ་ཚང་སྐྱོ་པོ་ཡིན་ལ། སློབ་གྲྭར་བཏང་ན་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་གྱི་བྱིས་པ་རེ་ཟུང་ཞིག་སློབ་གྲྭར་གཏོང་བར་རོགས་རམ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ན་བསམ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནས་ངས་པར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པ་དང་པར་བཙོང་ནས་བྱུང་བའི་སྒོར་མོ་ཚང་མ་བོད་ནང་དུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ལ། སྒོར་མོའི་ཕྱེད་ཀ་ཡིས་སློབ་མ་ཉམ་ཐག་ ༥ ལ་སློབ་རིན་དང་ཉིན་རེའི་ཟས་གོས་གནས་མལ་ཐད་རོགས་རམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་ནས་ཁོར་ཡུག་གཙང་བཟོ་བྱེད་མཁན་གྱི་དང་བླངས་ཚོགས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཚོས་ཟླ་གཅིག་རེའི་ནང་ཁོར་ཡུག་གཙང་སྦྲ་ཐེངས་རེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། སྒོར་མོ་ཕྱེད་ཀ་ཞིག་གིས་ཁོང་ཚོར་ཉི་མ་ཚ་བའི་སྐབས་ལ་འཐུང་ཆུ་དང་ཞ་མོ། དེ་བཞིན་གཙང་སྦྲ་བཟོ་བར་ལག་ཤུབས་དང་ཁ་རས། དགུན་དུས་སུ་གྱོན་པ་མཐུག་པོ་དང་ཟ་མ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་རོགས་པ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། བྱ་འགུལ་དེ་སྤེལ་ནས་ལོ་ ༡ དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་འགྲོ་སོང་། མ་འོངས་པར་ཡག་པོ་ཆགས་ན། གད་སྙིགས་དྲུད་བྱེད་ཀྱི་རླངས་འཁོར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཉོས་ནས་མི་གཉིས་གསུམ་ཞིག་ལ་ཟླ་ཕོགས་སྤྲད་དེ། ཟླ་གཅིག་ནང་ཐེངས་གཉིས་དང་གསུམ་དེ་འདྲར་གད་སྙིགས་བསྡུ་སྒྲུག་བྱ་རྒྱུ་དང་། འབྲོག་ཁུལ་དུ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་ཟབ་སྦྱོང་དེ་འདྲ་སྤྲོད་ཐུབ་པར་བསམ་བློ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཟབ་སྦྱོང་དེ་འདྲ་མ་སྤྲད་ན་གཅིག་གིས་གད་སྙིགས་གཡུག་རྐྱང་དང་གཅིག་གིས་སྒྲུག་འདུག་དགོས་ན་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གད་སྙིགས་གཡུག་ན་གནོད་པ་ག་རེ་ཡོད་པ་དང་མ་གཡུག་ན་ཕན་ཐོགས་ག་རེ་ཡོད་མེད་ཁོ་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཧ་གོ་དགོས་པ་རེད། དེ་ཚོ་ཧ་གོ་སོང་ན་སོ་སོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་བར་དུས་ཚོད་ཅུང་ཙམ་འགོར་བ་མ་གཏོགས་མ་འོངས་པར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཟེར།
བོད་ནང་གི་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་ཁྱིམ་མི་གཉེན་འབྲེལ་ཚོ་དང་ཡུལ་སྡེས་ཁོའི་བཟའ་ཟླ་བོད་མི་མིན་པ་དེར་མཐོང་སྣང་མ་ལེགས་པ་དེ་འདྲ་འདུག་མིན་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ངའི་ནང་མི་དང་ཡུལ་སྡེའི་ངོས་ནས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ང་ཚོར་སྣེ་ལེན་ཧ་ལས་པ་ཡག་པོ་བྱས་སོང་། མི་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཞིག་དང་གཉེན་སྒྲིག་པ་དེ་ཡག་པོ་མ་རེད། སོ་སོའི་མི་རིགས་མཉམ་དུ་གཉེན་སྒྲིག་དགོས་པ་རེད་ཟེར་བ་འདྲ་པོ་མི་འདོད་པའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་གཏན་ནས་བྱུང་མ་སོང་། ཁོང་ཚོས་ང་ལས་ཀྱང་ངའི་བཟའ་ཟླ་དང་བྱིས་པ་གཉིས་ལ་བརྩེ་བ་ཆེ་བ་གནང་གི་འདུག་ལ། ལྷག་པར་དུ་ངའི་ཕ་མ་གཉིས་ནས་རྟག་པར་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་རེད་གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ལྷད་མེད་སྤྲོད་མཁན་ཞིག་དང་། སྐྱིད་ན་སྐྱིད་མཉམ་དུ་རྒྱག་རོགས་དང་། སྡུག་ན་སྡུག་མཉམ་དུ་འཁུར་རོགས་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་འགྲིག་པ་རེད། ཕྱི་ལྤགས་དཀར་པོ་ཡིན་ན་འདྲ། ནག་པོ་ཡིན་ན་འདྲ། སེར་པོ་ཡིན་ནའང་འདྲ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་གསུང་གི་འདུག་ལ། ཕ་མ་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་ནང་མི་དང་ཡུལ་སྡེའི་མི་ཚོས་ཧ་ལས་པ་ཡག་པོ་བྱས་སོང་། ང་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་ནས་ཡོང་བ་ཡིན་དུས་བོད་ནང་ལོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་འགྲོ་ཐུབ་ན་བསམ་སྟེ་ཁོ་རང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་སོགས་མང་པོ་བཤད་ཀྱི་འདུག ཕྱི་རྒྱལ་ནས་ཡོང་བ་རེད་ཅེས་མཐོང་ཆུང་བྱ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་མཐོང་ཆེན་པོ་འདྲ་བྱེད་ཀྱི་འདུག ང་རང་ཡིན་ནའང་དང་པོ་དེའི་ཐད་ཅུང་དངངས་སྐྲག་འདྲ་པོ་ཡོད་ལ། ངའི་བཟའ་ཟླ་ཡིན་ནའང་དེའི་ཐད་དངངས་སྐྲག་འདྲ་པོ་འདུག ཡིན་ནའང་། ཕ་ཡུལ་དུ་བསླེབས་དུས་ངས་དྲན་པ་དང་རྦད་དེ་ལོག་ག་རེད་འདུག དྲང་མོ་བཤད་ན། དྷ་རམ་ས་ལ་དང་བསྡུར་ན་གནམ་སའི་ཁྱད་པར་འདུག ང་ཚོ་དྷ་རམ་ས་ལར་བསླེབས་དུས་ངའི་བཟའ་ཟླ་ལ་དབྱིན་ཇི་རེད་ཟེར་བ་འདྲ་པོ་དང་། ངའི་བྱིས་པ་གཉིས་ལ་དབྱིན་ཇིའི་ཕྲུ་གུ། ང་ལའང་དབྱིན་ཇིའི་ཕྲུ་གུའི་པ་ལགས་ཟེར་བ་འདྲ་པོ་ལབ་ཀྱི་འདུག དེ་འདྲ་ལབ་ན་ཡག་པོ་མི་འདུག
ཉེ་སྔོན་བོད་པའི་བུ་མོ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ང་ལ་ཁྱེད་རང་བོད་པའི་བུ་མོ་མཉམ་དུ་ཆང་ས་མ་བརྒྱབ་པར་ག་རེ་བྱས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་མཉམ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་བྱུང་། ངས་ང་སྔོན་མ་བོད་པའི་བུ་མོ་ཞིག་ལ་དཔེ་དགའ་མྱོང་བ་མ་ཟད། ངས་མོ་རང་ལ་སྣང་བར་འགྲོ་ཡི་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། དྲང་མོ་བཤད་ན། མོ་རང་གི་སྣང་བར་ཅུང་ཙམ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་བྱས་སོང་། ཡིན་ནའང་། མོའི་གྲོགས་མོ་ཚོས་ཁོ་གསལ་ལེ་རྒྱལ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུ་མོ་ཚོ་མ་གཏོགས་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་ངན་སྐུལ་བྱས་ཏེ། ཕྱིས་སུ་ངེད་གཉིས་བར་ལ་རྦད་དེ་ཁ་གྲགས་རྒྱུ་མེད་པ་འདྲ་པོ་ཆགས་སོང་། དེ་འདྲ་བྱས་ན་མཚམས་རེར་བློ་ཕམ་ཡོང་གི་འདུག་གཱ། དཔེར་ན། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུ་མོ་ཚོ་ཡིན་ན། གྲོགས་མོ་ཚོས་ག་རེ་ལབ་པ་ཡིན་ནའང་ཉན་གྱི་མ་རེད། ངའི་མི་ཚེ་འདི་ང་རང་གི་ཡིན་པས་ང་རང་གིས་རང་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་སོ་སོས་ཐག་གཅོད་ངེས་རེད། དེ་ངས་ཡག་པོ་འདྲ་མཐོང་གི་འདུག
གང་ལྟར་དེ་ནས་བཟུང་ངས་བོད་པའི་བུ་མོ་ཚོར་རེ་བ་བརྒྱབ་མེད། ང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བུ་མོ་མང་པོར་འགྲོགས་རྗེས་ངའི་བཟའ་ཟླ་དང་ཐུག་པ་རེད། དང་ཐོག་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཙམ་མེད་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བརྩེ་བ་ལྷད་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་སོང་། ང་རང་གི་མིག་ལམ་དུ་མོ་ལ་རྣམ་པ་ཡག་པོ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དཔེ་ཡག་པོ་ཡོད། མོ་རང་གི་ཕ་མེས་ཚོ་ཡེ་ཤུ་ཡིན་ཡང་ནང་ཆོས་ལ་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་དད་པ་ཡོད་པ་རེད། མོས་མོ་རང་ནང་པར་བསྒྱུར་ཏེ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་ཆོས་དེ་ཚོར་དོན་གཉེར་དང་། བོད་ལའང་འགྲོ་མྱོང་ཡོད་པ་རེད། མོ་ལ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་ཧ་ལས་པ་ཡོད་པ་རེད། ངས་ནམ་རྒྱུན་མོས་བོད་ལ་འཆང་བའི་ཞེན་ཁོག་དེ་དེང་སང་བོད་པ་རང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཞིག་དང་བསྡུར་བ་ཡིན་ན། ཁ་ཤས་ལ་ངོ་ཚ་བཟོ་ཡི་རེད་དཱ་ཟེར་གྱི་ཡོད། ང་རང་ཡིན་ནའང་ངའི་བཟའ་ཟླ་ལ་ཐུག་མེད་པ་ཡིན་ན། གཅིག་བྱས་ན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སོང་ནས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ལ་རྡོ་གཡུགས་པ་ལྟར་ཕལ་ཆེར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ངས་སོ་སོའི་གང་ལ་གང་འཇོན་གྱིས་རང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ཀ་བྱས་མྱོང་ལ། ད་ལྟའང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། མ་འོངས་པར་ཡང་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་ཡོད། དེ་འདྲ་བྱེད་ཐུབ་པ་དེ་གཅིག་ནས་ང་རང་མཉམ་དུ་མི་ཚེ་སྐྱེལ་རོགས་བཟའ་ཟླ་འདིའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་བསམ་གྱི་ཡོད།
དེང་སང་བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་མཉམ་དུ་ཆང་ས་བརྒྱབ་སྟེ་ཕར་ལ་བསླེབས་རྗེས་ཁ་ཁ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་པའི་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་སོ་སོའི་གྲོགས་པོ་དེ་ཚོར་ངའི་བཟའ་ཟླས་ཅིག་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཉིག་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ཟེར་ནས་ཁོ་རང་གི་སྐོར་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་པར་ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་རྐྱང་རྐྱང་བཤད་ཀྱི་འདུག དེ་ངའི་སྣང་བར་འགྲོ་ཡི་མི་འདུག་ལ། ཕྱི་རྒྱལ་བུ་མོ་དེས་སོ་སོའི་གྲོགས་མོ་ཚོར་ཁོ་སྡུག་ཅག་རེད་ཅེས་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་པར་བོད་པའི་ཕོ་གསར་དེས་མང་པོ་བཤད་བསྡད་ན་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་འདུག ངས་དཔེར་ན་བཟློག་པ་ཞིག་རྒྱག་པར་ལག་པ་གཉིས་ཀ་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ལག་པ་གཅིག་གིས་རྒྱག་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད་ལབ་ཀྱི་ཡོད། ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་བྱུང་ན་གཅིག་དཀར་པོ་དང་གཅིག་ནག་པོ་རེད་ཟེར་ན་ང་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་མེད། ང་རང་གི་བཟའ་ཟླ་ངེད་གཉིས་ཡིན་ནའང་མཚམས་རེར་བཟའ་འཛིང་ཡོང་གི་རེད་ལ། མཚམས་རེར་ལྟ་བ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཏོག་ཙམ་མ་འགྲིག་པ་ཡོང་གི་རེད། ཡིན་ནའང་། མི་ཚེ་མཉམ་དུ་སྐྱེལ་བསམ་དུས་གནད་དོན་ག་རེའི་སྒང་ལ་འགྲིག་གི་མེད་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་ཐོག་ལ་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་དགོས་པ་རེད། གལ་སྲིད་མཉམ་དུ་འདུག་འདོད་མེད་པ་ཡིན་ན་གནས་ཚུལ་ཁ་ཁ་རེད་མ་གཏོགས་དེའི་ཐོག་ལ་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་སྟེ། བསམ་ཚུལ་དང་ལྟ་བ་མི་མཐུན་པ་རྣམས་མཐུན་ཐབས་བྱེད་གོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ངའི་བསམ་ཚུལ་འདི་ཡིན། ཁྱེད་རང་གི་བསམ་ཚུལ་དེ་རེད། ངེད་གཉིས་མཐུན་གྱི་མི་འདུག་ཡོང་ས་མ་རེད་ཅེས་ལབ་ན་ནམ་ཡང་འགྲིག་མཐུན་ཡོང་གི་མ་རེད་ཟེར།
དྷ་རམ་ས་ལར་ཡོང་ནས་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་སྦྱོང་བར་བཟའ་ཟླ་དང་བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དགའ་མོས་བྱེད་ཀྱི་འདུག་མིན་དྲིས་པར་ཁོས། བརྒྱུད་རིམ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བཤད་ན། དང་ཐོག་ངའི་བཟའ་ཟླ་ངེད་གཉིས་ཐུག་སྐབས་རྗེས་མ་ཕྲུ་གུ་ཞིག་ཡོད་ན། ཕྱིར་དྷ་རམ་ས་ལར་འཁྲིད་ཡོང་ནས་བོད་གཞུང་སློབ་གྲྭར་གཏོང་གི་ཡིན་ཞེས་ངས་བཤད་མྱོང་ལ། མོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱེད་པར་མོས་མཐུན་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་སྐབས་ཞེ་དྲགས་རག་མྱོང་མེད་ལ། ད་ལྟ་སོ་སོའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་སྐབས་སློབ་སྦྱོང་གིས་མ་འདང་བར་ག་དུས་ཡིན་ནའང་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན་ང་རང་གི་ཕྲུ་གུ་གཉིས་དེ་འདྲ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཕྱིའི་ཤེས་ཡོན་ཡོད་པའི་ཐོག་ལ་སོ་སོའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ལྟ་བ། མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་གི་གོ་རྟོགས་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ང་ཚོ་འདིར་ཡོང་གྲབས་ཤིག་བྱས་པ་རེད་དེ་བཟའ་ཟླ་ངེད་གཉིས་ཀྱི་ལས་ཀའི་དབང་གིས་ཡོང་མ་ཐུབ་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོར་ཡོང་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་ཏེ་ངའི་བཟའ་ཟླས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ཞེས་པའི་སྐད་སྒྱུར་གྱི་འཛིན་གྲྭའི་ནང་ལོ་གཉིས་ཀྱི་འཛིན་གྲྭ་བླངས་ཡོད་པ་དང་། འདི་ནས་མཐར་ཕྱིན་རྗེས་མོས་ཕར་ཕྱོགས་ནས་སྐད་སྒྱུར་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་གཏིང་ནས་ཡོང་བ་རེད། ངས་ཕྲུ་གུ་གཉིས་འདིར་འཁྲིད་ཡོང་སྟེ་བོད་སྐད་བཤད་ཐུབ་པ་དང་བོད་ཡིག་འབྲི་སྟངས་ཀློག་སྟངས་ཡག་པོ་ཞིག་ཤེས་ན་བསམ་པ་ཡིན། ཞེས་ཟེར།
བཟའ་ཟླ་དང་བྱིས་པ་གཉིས་དྷ་རམ་ས་ལ་ལས་བོད་ནང་གི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་དགའ་ཆེ་བ་ཡོད་པའི་སྐོར་ནས་ཁོང་གིས། ང་ཚོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་བོད་ནང་དུ་འགྲོ་དུས་ངའི་བཟའ་ཟླ་དང་བྱིས་པ་གཉིས་བོད་ནང་ལ་ཧ་ལས་པ་དགའ་སོང་། ལྷག་པར་དུ་ངའི་བུ་ཆུང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཅིག་བྱས་ན་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡིན་སྲིད་པ་རེད། དཔེར་ན་ང་ཚོ་ཁྲིན་ཏུའུ་ནས་མཛོ་དགེའི་ཕྱོགས་སུ་བསླེབས་སྐབས། བུ་ཆུང་གིས་པ་ལགས། སྔོན་མ་ང་ཚོས་ལྷ་ཡུལ་ཟེར་ནས་ལབ་བསྡད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་བསླེབས་མྱོང་མེད་ཀྱང་། ས་ཆ་འདི་ཕལ་ཆེར་ལྷ་ཡུལ་ལབ་པ་དེ་ཡིན་ས་རེད། ང་མི་ཚེ་གང་བོར་འདི་ནས་བསྡད་པ་ཡིན་ནའང་འདུག་ཐུབ་ས་རེད་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་ལ། དངོས་གནས་ཚོར་བ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་དང་ཧ་ལས་པ་དགའ་འདུག ང་ཚོ་བོད་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྐབས་ཀྱང་ཁོང་ཚོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་འགྲོ་འདོད་མི་འདུག་ཟེར་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། ང་ཚོ་དྷ་རམ་ས་ལར་བསླེབས་དུས་ཁོང་ཚོས་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དྲན་གི་ཟེར་གྱི་འདུག ཁག་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། ང་ཚོ་འདིར་ཡོང་ནས་བྱིས་པ་གཉིས་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཟ་མ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་དཀའ་ངལ་ཅུང་ཙམ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་བོད་དུ་འགྲོ་སྐབས་རྐང་བཙུགས་ཏེ་སྐྱིད་པོ་གཏོང་བར་ཕྱིན་པ་དང་། གཉེན་འབྲེལ་མང་པོར་ཐུག་སྟེ་བཟའ་བཏུང་རིགས་མང་པོ་ཡོད་དུས་དཔེ་སྐྱིད་པོ་བྱུང་བ་རེད། འདི་ནས་བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཚམས་རེར་ཕྱིར་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་འགྲོ་ཡི་ཡིན་དེ་འདྲ་ལབ་ཀྱི་འདུག གཙོ་བོ་ཟ་མ་དང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་ཡོད་པའི་ཁོ་རང་གཉིས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་གཅིག་པའི་གྲོགས་པོ་དེ་ཚོ་དྲན་གྱི་ཡོད་ས་རེད། ཅེས་ཟེར།
མཇུག་ཏུ་གསར་འགོད་པས་ཁྱེད་ཀྱིས་བུ་ཆུང་གི་ལྟེ་ཐག་གཅོད་སྐབས་མ་འོངས་པར་ཁོ་བོད་མི་རིགས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་པའི་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་འདུག་ལ། འགྲོ་སོང་ལ་མ་འཛེམས་པར་བྱིས་པ་གཉིས་བོད་ལ་དགའ་ཞེན་ཡོད་པ་དང་བོད་སྐད་ཡིག་ཤེས་མཁན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་འདུག ཡིན་ནའང་། བྱིས་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་ན་ཕ་མར་དབང་གི་མ་རེད་ལ། ཕ་མའི་ཨུ་ཚུགས་དེ་བས་ཀྱང་འགྲོ་ས་མེད་པར་སོ་སོའི་རེ་འདོད་ཅིག་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་ངེས་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་རང་གི་བྱིས་པ་གཉིས་ལ་བཞག་པའི་རེ་བ་དེ་མ་འོངས་པར་འབྲས་མེད་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ན་ག་འདྲ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པར་ཁོས། དེ་ལ་བྱ་རྒྱུ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕར་ཕྱོགས་ན་ང་ལ་འཚོ་བ་དང་ལས་ཀ་དངོས་གནས་ཡག་པོ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ཆེད་དུ་ལས་ཀ་བློས་བཏང་སྟེ་འདིར་ཡོང་བ་ཡིན། ངས་བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱི་མ་འོངས་པ་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་ལ། དེ་ང་རང་ཨ་ཕའི་བསམ་ཚུལ་དང་སྨོན་ལམ་རེད། དེ་འགྲུབ་དང་མི་འགྲུབ་བཤད་ཁག་པོ་རེད། གལ་སྲིད་མ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནའང་ང་ལ་འགྱོད་པ་མེད། ང་ཨ་ཕ་ཞིག་གིས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ནའང་། མ་འོངས་པར་བྱིས་པས་ཅིག་བྱས་མ་སོང་། ཉིག་འགྲིག་མ་སོང་ཟེར་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ན་བྱིས་པ་གཉིས་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་ལ། ང་རང་ལའང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་། ད་ལྟ་སོ་སོས་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་དང་བྱེད་ཐུབ་པ་དེ་ངས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དཔེར་ན། ང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནས་འདིར་ཡོང་སྐབས། ང་རང་གི་ངོ་ཤེས་པའི་བོད་པ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཁྱེད་རང་ལ་ལས་ཀ་དེ་འདྲ་ཡག་པོ་དང་ཡོང་འབབ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད། བྱིས་པ་གཉིས་ལའང་སློབ་སྦྱོང་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་ཁོར་ཡུག་འདི་འདྲ་གཡུགས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་སོང་ནས་ཁྱེད་རང་སྨྱོས་མ་རེད་བཱ་ཟེར་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། མི་རེ་རེར་བསམ་བློ་རེ་རེ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་གཏམ་དཔེར་མཛོ་སུམ་ཅུར་རྭ་ཅོ་ ༦༠ དང་། མི་སུམ་ཅུར་བསམ་པ་སུམ་ཅུ་ཟེར་བ་འདྲ་པོ་རེད། ངས་ཁོང་ཚོའི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དེ་ནོར་བ་རེད་ཟེར་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཀྱང་། ངའི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དེ་ང་རང་གི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་རེད། ང་ཚོ་བོད་ལ་མགོ་མ་ཆད་ན་སྐྲ་སྐྱེས་ཡོང་གི་རེད་ཟེར་བའི་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་གིས་ཅིག་འགྲིག་བསྡད་ན་སྒོར་མོ་ཡིས་ག་ལེར་བྱས་ནས་འགྲིག་འགྲོ་ངེས་རེད། བྱིས་པའི་མདུན་ལམ་ཡག་པོ་ཆགས་ཏེ་མ་འོངས་པར་བོད་མི་རིགས་ལ་ཕན་ཐོགས་མཁན་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན། ངའི་འདོད་པ་འགྲུབ་སོང་བ་ཡིན། གལ་སྲིད་མ་ཆགས་པ་ཡིན་ནའང་ང་རང་གིས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངས་ད་ལྟ་བྱིས་པ་གཉིས་འདིར་འཁྲིད་ཡོང་དགོས་དོན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཁོ་གཉིས་ད་ལྟ་ལོ་བཅུ་ཟིན་ཡོད་པ་མ་རེད། ལོ་བཅུ་གྲངས་ཟིན་སོང་ན་ཕ་མས་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབ་སྟེ་འདིར་འགྲོ། འདི་སྦྱོང་ཟེར་ནས་དབང་ཡོད་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་ས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ཁོ་གཉིས་ལོ་བཅུ་མ་ལོན་པའི་གོང་ནས་འདིར་འཁྲིད་ཡོང་སྟེ་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གོམས་འདྲིས་ཐུབ་པ་དང་། བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཞིག་འཇོག་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
༅༅། ཁྱེད་ལ་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།
རྒྱལ་ཞེན་ཡོད་མཁན་བཙན་པོའི་གདུང་རྒྱུད་པ་ཞིག་རེད་འདུག་
ངོ་མ་ངས་ཁྱོད་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།