(དེ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་རང་ལའང་ཐོབ་ཐུབ།)
གལ་སྲིད། ཁྱོད་ནི་མི་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་དར་མའི་མི་ཚེ་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བྱོལ་དུ་བསྐྱལ་བ། ཁྱོད་ཀྱི་མཛད་རིམ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་སྐུ་སྲུང་བ་ཚོས་དོ་ནན་ཆེན་པོས་ལྟ་བཞིན་ཡོད་པ། དེ་བཞིན། ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་ལའང་འཛམ་གླིང་སྤྱིར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་སོགས་ཡོད་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་དུས་རྟག་ཏུ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུར་འཚེར་སྣང་དང་འཇིགས་སྣང་བྱེད་དགོས་སྟབས། ཁྱོད་ཀྱི་གདོང་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ལྗིད་ཁོག་ཡོད་ཚད་ཤར་ཡོད་ངེས།
འོན་ཀྱང་། ཁྱོད་རང་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཡིན་ན། རང་ལོ་ ༨༡ ཟིན་སྐབས་ཁྱོད་ཀྱི་གདོང་གི་སྙེར་རིས་གཏིང་ཟབ་ཤོས་དེ་དག་འཛུམ་རིས་ཡིན་ངེས།
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་གད་མོ་སློང་བའི་ཚོར་འདུ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་སྟབས། ཁོང་གིས་མི་ཚང་མ་དང་བྱ་དངོས་ཡོད་ཚད་ལས་བདེ་བ་ཞིག་ཚོར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན། ཁོང་གིས་རྟག་པར་མི་མང་གི་ཡིད་སེམས་འགུག་ཐབས་སུ་རྩེད་མོའི་ལམ་ནས་དགོད་ཁ་སློང་བའི་ཐབས་རྩལ་བེད་སྤྱོད་གནང་གི་ཡོད། ང་རང་ཡིན་ནའང་མི་ཚེ་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་ཆེད་དུ། མི་ཚང་མས་ཁོང་ཉིད་ལྟར་དུ་རྩེད་མོའི་ལམ་ནས་དགོད་བྲོ་བོ་བྱས་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་གྱི་ཡོད།
ལོ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མོན་གྷོ་ཊའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་གྱི་ཉེ་སར་ཡོད་པའི་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པར། བོད་དང་ཨི་མོ་རཱི་གྲོས་བསྡུར་(Emory-Tibet Symposium)ཞེས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེའི་སྟེང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་གིས་རྩེད་མོའི་ལམ་ནས་དགོད་བྲོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་རྣམས་ལེགས་པར་བསྟན་སོང་།
འདུ་ཚོགས་དེར་ངུར་སྨྲིག་འཆང་བའི་ཨ་ནེ་དང་གྲྭ་བ་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་དང་། འཛམ་གླིང་གི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་ཚན་རིག་པ། དེ་བཞིན། བོད་མི་དང་། ཁོང་གི་རྗེས་འཇུག་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཚན་རིག་དང་ནང་ཆོས་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་རང་རང་གི་ཤེས་བྱ་གོང་མཐོར་ཇི་ལྟར་གཏོང་བའི་ཐབས་ལམ་ཤེས་འདོད་སྐྱེས་ཏེ་ཕེབས་འདུག
ཚོགས་འདུ་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཧ་ཅང་གཏིང་ཟབ་མོ་ཡིན་པ་ལྟར། མི་མང་ཚོས་ཀྱང་གཟབ་ནན་དང་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཁོང་ཚོས་དགོན་པའི་འདུ་ཁང་ནང་ཚོགས་འདུར་སྒུག་སྡོད་པའི་སྐབས་སུ་སྐད་ཆ་ཤབ་ཤོབ་ཏུ་བཤད་ཅིང་། མཚམས་ཤིག་ལ་ཚང་མའི་སྐད་གདངས་དམའ་བོ་བྱས་ཏེ། ཁུ་སིམ་པོའི་ངང་ལུས་པོ་ཀྲོང་ངེར་བསྡད་སོང་།
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཟུར་སྒོ་ཞིག་ནས་ཡར་ནང་དུ་ཕེབས་སྐབས། མི་ཚང་མ་ཡར་ལངས་ཏེ་འགྱིག་གི་རྐུབ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱི་སྒྲས་ཚོགས་ཁང་ནང་བྲག་ཆ་འཁོར་བྱུང་། དེར་མ་ཟད་དགའ་བསུའི་ཐལ་སྒྲས་འདུ་ཁང་གི་ལྷིང་འཇགས་ཡོངས་སུ་དཀྲོགས་ཤིང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཞ་ལའི་སྟེང་དུ་ཕྱག་ཀྱང་འཚལ་གྱིན་འདུག
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་སྲོལ་རྒྱུན་གྱོན་ཆས་སྤྲས་པའི་གྲྭ་པ་འགའ་དང་། དེང་རབས་ནུབ་ཕྱོགས་གྱི་ལྭ་བ་གྱོན་པའི་སྐུ་སྲུང་བ་འགས་སྐོར་ནས་ཕེབས་བྱུང་། ཁོང་གི་གོམ་པའི་འདེགས་འཇོག་ཧ་ཅང་ལྷོད་ལྷོད་ཀྱིས་ཆིབས་ཕེབས་གནང་གི་འདུག་ལ། སྐབས་དེར་ཁོང་གི་ཞབས་ཞུ་བ་གྲྭ་བ་གཉིས་ཀྱིས་མདུན་ནས་གུས་ཞབས་ཆེན་པོས་ཐེམ་པ་ཆུང་ངུ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་དེ་ཁོང་ལ་བསྟན་གནང་སོང་།
ཚོགས་འདུའི་མཐའ་མར་༸ཁོང་གི་ཞལ་མཇལ་བར་འདུ་འཛོམས་བྱས་པའི་མི་མང་རྣམས་ལ་ཕྱག་གཡུག་གཡུག་གནང་པ་དང་། ཧ་ཅང་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་བཞིན་འཛུམ་བཞིན་བཞད་མོ་གནང་གི་འདུག
“ཁྱེད་ཀྱི་ཞལ་ནས་འཛུམ་མདངས་སྟོན་སྐབས། ངས་ཁྱེད་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་དུ་ཡོད་པའི་མི་ཚང་མས་ཀྱང་མིག་གིས་ཁྱེད་ལ་ཅེར་ཏེ་གད་མོ་དགོད་བཞིན་པ་མཐོང་བྱུང་། དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་རེད།” ཅེས་སི་ཨེན་ཨེན་གསར་ཁང་གི་གསོ་རིག་རྩོམ་སྒྲིག་པ་སཱན་ཇྷེ་གུཔྟ་(Dr Sanjay Gupta)ལགས་ཀྱིས། བགྲོ་གླེང་དེ་གྲུབ་སྟེ་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲིའི་སྐབས་བརྗོད་བྱུང་།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འཇགས་ལན་དུ། “ང་ཚོ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་གི་སྤྱིར་བཏང་གི་སེམས་ཅན་ཞིག་རེད།” “ང་ཚོར་གྲོགས་པོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གྲོགས་པོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་ལ་ཕན་ཚུན་ཡིད་ཆེས་དགོས་པ་རེད། དེ་ལ་ང་ཚོས་ཕར་གུས་བརྩི་དང་བརྩེ་བ་ལྷད་མེད་ཅིག་སྤྲད་ན། ཁྱོད་ལ་ཚུར་ཡིད་ཆེས་ཡོང་གི་རེད། དེར་བརྟེན། ལྷད་མེད་པ་དང་སྙིང་ཉེ་བའི་འཛུམ་མདངས་དེ་ཆ་ཤས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། འཛུམ་མདངས་དེ་ནི་ངོ་མ་ཞིག་རེད།”ཅེས་བཀའ་གནང་ཡོད།
འོན་ཀྱང་། མཚམས་རེར་ཆོབ་སློང་བ་ནི་མི་ཚོགས་འགུག་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་བསྙོན་མེད་རེད། བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་དེའི་མཇུག་ཏུ་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཤིང་གི་རྐུབ་སྟེགས་ཤིག་ཏུ་བཞུགས་སོང་། རྐུབ་སྟེགས་དེའི་སྟེང་ཁོང་ལ་རྒྱབ་སྙེ་སའི་སྔས་མགོ་ཞིག་བཞག་འདུག སྔས་མགོ་དེ་ཕལ་ཆེར་གྲྭ་པ་ཞིག་གིས་༸རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་སྐུ་ཐང་མི་ཆད་པའི་ཕྱིར་དུ་རང་གི་ཉལ་སའི་ནང་ནས་འཁྱེར་ཡོང་བ་ཞིག་ལ་འདྲ་བོ་འདུག
མི་ཚོགས་རྣམས་ཁུ་སིམ་མེར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་ན་བསམ་ནས་སྒུག་འདུག ཁོང་གིས་ཞལ་འདོན་སྨོན་ལམ་མ་གསུངས་སྔོན་ལ་སྤྱན་ཕྱི་བའི་དུས་ཚོད་ཏག་ཏག་ཟིན་པ་འདྲ། ཕྱི་རས་དཀར་པོ་ཞིག་གིས་ཧ་ཅང་ལྷོད་ལྷོད་ངང་སྤྱན་ཕྱིས་རྗེས། ཕྱི་རས་དཀར་པོ་དེ་གམ་གྱི་མདུན་ཅོག་སྟེང་མ་བཞག་པར་རང་གི་དབུ་ཐོག་ཏུ་བཀབ་སོང་། དེ་ནི་དབུ་ཞྭ་ཁྱད་མཚར་ཞིག་དང་འདྲ་བར་ཡུན་རིང་པོར་བསྡད་སོང་། དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཁོང་གིས་ཕྱི་རས་དཀར་པོ་དེ་དབུ་ཐོག་ཏུ་གྱོན་ནས་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ལྷག་ཕྱིན་རྗེས་ཚོགས་འདུའི་ཚོགས་ཐུན་དང་པོ་གྲོལ་སོང་།
ཁོང་གི་མདུན་ཅོག་དམའ་བོ་དེའི་སྟེང་རྒྱུན་ལྡན་ལྟར་ཤེལ་སྡེར་ཞིག་གི་ནང་དུ་བྱི་རིལ་གང་བཞག་འདུག ཁོང་གིས་དེ་ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ། “འདི་ནི་མཛེས་བཀོད་བྱེད་ཆེད་མ་རེད།” ཅེས་གད་མོ་སློང་ཞོར་དུ། ཁོང་གིས་ཁོང་ལ་ “བཟའ་” ཞེས་གསུངས་རྗེས། དེ་མ་ཐག་སེར་མདོག་གི་ཤོག་བུས་བསྒྲིལ་བའི་བྱི་རིལ་གཅིག་ཁ་ཕྱེས་ཏེ་བཞེས་གནང་སོང་།
ཁོང་གི་དགོད་བྲོའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་། གད་མོ་དགོད་སྟངས། ཆོབ་སློང་སྟངས་དེ་དག་ནི་ཐབས་བྱུས་ཤིག་རེད། སྐབས་དེའི་ཚོགས་འདུར་བཅར་བའི་མི་རྣམས་གད་མོ་བགད་དེ་ཚང་མ་གྲུང་རིལ་རིལ་ཆགས་སོང་། ད་ནི་ཚང་མ་བརྗོད་གཞི་གཏིང་ཟབ་མོའི་བགྲོ་གླེང་དེར་ཉན་རྒྱུར་སྟ་གོན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག བགྲོ་གླེང་གི་བརྗོད་གཞི་ནི། “འཇིག་རྟེན་གྲུབ་པའི་གཞི་རྩའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ཇི་ལྟར་འཕེལ་འགྱུར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ།” དེ་བཞིན། “ཤེས་བྱ་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་ངོས་འཛིན་ཚུལ་དང་། ཤེས་བྱ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པར་རིག་པ་ཡང་དག་གང་ཡོད་དམ།”ཞེས་པ་སོགས་རེད།
རྗེས་སུ་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་སྐུ་ཞབས་གུཔྟ་ལགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་དགོད་བྲོ་བོ་ཅན་གྱི་ཕྱི་རས་དཀར་པོ་དབུ་ཐོག་ཏུ་བཞེས་དོན་གང་ཡིན་དྲིས་པར། ཁོང་གིས། ཁོང་ཚ་བས་འཚིག་སོང་། ཁོང་ནི་འཛེམ་དོགས་བྱེད་དགོས་མཁན་ཞིག་མིན་ཞེས་གསུངས། འོན་ཀྱང་། ཁོང་གི་ཚིག་དེས་གཏིང་ཟབ་པའི་བརྡ་ཞིག་སྟོན་གྱི་ཡོད། དེ་ནི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ “མི་ནང་བཞིན་བྱེད་དགོས་” ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྣང་བ་སྐྱིད་པོའི་ཐོག་ནས་དགོད་བྲོ་བོ་བྱེད་དགོས་པ་བསྟན་ཡོད། ད་དུང་ཁོང་གིས་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་ “ཚང་མས་ཧ་ཅང་འདྲ་ཆགས་པོ་”བྱེད་ཀྱིན་འདུག “དེ་ནི་རང་གིས་རང་ལ་མནར་གཅོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་” ཅེས་གསུངས་ཡོད།
ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་གཞན་དག་ཚོས་ “སྔར་ཁ་ནས་མ་བཤད་པ་དང་དམིགས་བསལ་བ་” གང་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད་སྟབས། མཚམས་རེར་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་དེ་ཚོར་ “མཐོང་སྣང་ཁྱད་མཚར་” དེ་འདྲ་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། དབུ་ཁྲིད་དེ་ཚོར་ཡང་གུས་ཞབས་བྱེད་དགོས་པར་ཁོང་གིས་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་གིས། མཚམས་རེར་ཡིད་ལ་དྲན་མ་མྱོང་བའི་གནད་དོན་དེ་འདྲ་བྱུང་སྐབས། དབུ་ཁྲིད་དེ་ཚོས་ཀྱང་ “མི་ནང་བཞིན་” བྱ་རྒྱུར་རེ་བ་གནང་གི་ཡོད། ཅེས་གསུངས།
ཁོང་གིས་ “༡༩༥༤ ལོར་ང་པེ་ཅིན་དུ་ཡོད་སྐབས་ང་ལ་ཉམས་མྱོང་འདི་བྱུང་མྱོང་།” “རྒྱ་གར་གྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་ང་ཁོང་ཚོའི་སྡོད་ཤག་ཏུ་སྐད་བཏང་སོང་། སྐབས་དེར་རྒྱུན་ལྡན་ལྟར་རྒྱ་མིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱང་ཡོད། ང་ཚོ་ཚང་མས་ཧ་ཅང་འདྲ་ཆགས་པོ་བྱས་པ་རེད།” ཅེས་གསུང་བཞིན་སྐབས་དེའི་གནང་སྟངས་ལད་མོ་གནང་སོང་།
ད་དུང་ཁོང་གིས། “སྐབས་དེར་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཅིག་ཡིན་དོག་དོག་བྱས་སྟབས། གནད་དོན་ཁ་ཤས་ཐོག་གྲུབ་འབྲས་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ཁ་ཤས་དོན་མེད་ཆགས་པ་རེད།” ཅེས་གསུངས། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྐབས་དེའི་བྱེད་སྟངས་ལ་བཞད་གད་གནང་ཞོར་དུ་ལད་མོ་གནང་བས་མི་ཚང་མ་གད་མོ་བགད་བྱུང་།
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་ཚང་མར་དགོད་བྲོ་བོ་ཅན་དང་བདེ་སྣང་འཚོལ་དགོས་པའི་དགོངས་ཚུལ་བསྟན་ཡོད། ཁོང་གི་ཕྱག་དཔེ་ ༼ངའི་ཆོས་ཀྱི་འགྲུལ་བཞུད།༽ (My Spiritual Journey)ཞེས་པའི་ནང་། ཁོང་གིས་ཁོང་ནི་ “བཞད་མོའི་ཆེད་སྦྱོང་བ་” ཡིན་ཤིང་། ཁོང་ནི་སྤྲོ་ཉམས་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནས་ཡོང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད། ཁྱིམ་ཚང་དེར་ “ང་ཚོས་སྐྱིད་སྣང་བྱས་པ་དང་། ཕན་ཚུན་སྙད་བརྐོ་རེས་བྱས་པ། དགོད་བྲོ་བོ་བྱས་པ། དེ་ཚོ་ནི་ང་ཚོའི་གོམས་གཤིས་རེད།” ཅེས་གསུངས་ཡོད།
ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་བརྒྱུད་དེ། དུས་རྒྱུན་དགོད་བྲོ་བོ་བྱེད་མཁན་དང་། ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་ངང་སྐྱེལ་མཁན་ཚོར་སེམས་ཚེགས་ཀྱི་ཚད་གཞི་དམའ་བ་མ་ཟད། མི་དེ་དག་གི་འཁོར་ཡུག་གི་མི་རྣམས་ལའང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད།
དགོད་བྲོ་བོ་དང་སྤྲོ་སྣང་ལྡན་པའི་ངང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་མཁན་ཚོར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དོ་སྣང་དང་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་མང་བ་ཡོད་ལ། མི་དེ་ཚོས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་ཤེས་བྱེད་པའི་ཚད་གཞི་ཡང་མི་དཀྱུས་མ་ཚོ་ལས་ཤུགས་ཆེ་བ་ཡོད། མི་དེ་རིགས་ལ་དུས་རྒྱུན་ཉོབ་སྣང་མེད་པར་གྲུང་ཤ་དོད་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཤེས་བྱ་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེ་སྦྱོང་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད། ད་དུང་མི་དེ་དག་ལ་གྲོགས་པོ་དང་རོགས་པའང་མི་གཞན་ལས་མང་བ་རེག་གི་རེད། ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། མི་ཚང་མས་སོ་སོའི་མི་ཚེ་ནང་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་ན་འདོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། དགོད་བྲོ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་ཚོའི་མི་ཚེའི་ནང་བདེ་སྐྱིད་མང་བ་ཐོབ་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད།
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས། མི་ཞིག་གི་མི་ཚེ་ཐབས་སྡུག་གི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་ལྷུང་ཡོད་ཀྱང་། དགོད་བྲོ་བོ་དང་རྩེད་མོའི་ལམ་ནས་སྣང་བ་སྐྱིད་པོ་བྱས་ན། སྡུག་བསྔལ་དེ་འཁུར་ཐུབ་པ་དང་བཟོད་བསྲན་གྱི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས། མི་དེའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་སེལ་ཐུབ་པར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ཡིད་ཆེས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།
༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་ “བསམ་བློ་སྡུག་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ནས་བཏང་ན། བསམ་བློ་དེའི་ཁྱོད་ལ་རོགས་པ་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་རེད་ལ། གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་ཞིག་འཐོན་རྒྱུར་ཡང་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད། ད་དུང་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ཡོངས་རྫོགས་འཁྲུག་ཏུ་བཅུག་འགྲོ་བ་རེད།” “ང་འཛུམ་མདངས་སྟོན་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཡོད། ངས་མཐོང་འདོད་པ་དེ་ཡང་འཛུམ་མདངས་ཡིན། འཛུམ་མདངས་ངོ་མ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་འཛུམ་མདངས་ངོ་མ་དེ་འདོད་ན། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་འཛུམ་མདངས་འབྱུང་སའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་བསྐྲུན་དགོས་ཀྱི་ཡོད།” ཅེས་གསུངས་ཡོད།
སྒྱུར་མཆན། གོང་གི་རྩོམ་ཡིག་དེ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༧ ཉིན་སི་ཨིན་ཨིན་གསར་ཁང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྐོར་གྱི་དཔྱད་བརྗོད་པ་(Jen Christensen)ལགས་ཀྱིས་སྤེལ་ཡོད་པ་འདི་གསར་ཁང་གིས་དོན་སྒྱུར་གཙོ་བོ་བཟུང་སྡེ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས།
མ་ཡིག་འབྲེལ་ཐག http://edition.cnn.com/2017/02/07/health/dalai-lama-humor-how-you-can-have-it-too/index.html