བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་འོག ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་མཆོག་གི་མདུན་དུ་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བུད་མེད་བཀའ་བློན་གསུམ་ནས་ལས་འཁུར་དང་གསང་རྒྱའི་དམ་བཅའ་ཕུལ་གནང་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༡༥ ཙམ་གྱི་སྟེང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཚོགས་ཁང་དུ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པའི་དགོངས་དོན་འོག ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་མཆོག་གི་མདུན་དུ་འདེམས་ཐོན་བཀའ་བློན་རྣམ་པའི་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་དང་། གསང་རྒྱའི་དམ་འབུལ་གྱི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་སོང་བ་དང་། མཛད་སྒོའི་སྟེང་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པའི་གཙོས་དབུས་གཙང་དང་མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ཁག དེ་བཞིན་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་ས་གནས་མགོ་འཛིན་རྣམ་པ་དང་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་དང་གསར་འགོད་པ་བཅས་འཛོམས་འདུག
སྐབས་དེར་གསར་འགོད་པས་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བུད་མེད་བཀའ་བློན་གསུམ་གྱི་དམ་འབུལ་དང་འབྲེལ་མྱོང་ཚོར་ཅི་བྱུང་སྐོར་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས། ལྕང་ར་ཐར་ལམ་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས། ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་རྒྱུ་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་དགའ་པོ་ཞེ་དྲགས་བྱུང་། ང་རང་ལ་ཆ་མཚོན་ན་མི་ཚེའི་མཐའ་མཇུག་ཏུ། དྷ་རམ་ས་ལར་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་བཞིན་རང་ནུས་གང་ཐུབ་ཀྱིས་ཞབས་ཞུ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་བྱུང་།
ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉག་འཕྲེང་བའི་དུས་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ། དེ་རིང་ང་རང་བཀའ་བློན་དུ་བདམས་པར་ཡི་རངས་དང་འགན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་མྱོང་ཚོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ལ། གལ་ཆེ་བ་དེ་ང་ཚོས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་གནས་སྟངས་ཐད་ཤུགས་རྒྱག་རྒྱུ་དང་དོ་སྣང་མང་ཙམ་སྤྲད་དེ། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་གྱར་དགོས་པའི་དགོས་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་བརྗེད་རྒྱུ་མི་འདུག་བསམ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱིས། གཙོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ལས་དབང་ཡིན་པས། ད་རེས་སླར་ཡང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་ཤག་ནང་ཞབས་ཕྱི་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤིག་རག་པ་རེད། ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་ནང་ལས་ཀ་ག་འདྲ་ཞིག་བྱས་པ་ཡིན་ན། འགྲིག་པ་དང་མ་འགྲིག་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བསྡད་པ་རེད། སྔར་བྱུང་བ་དང་ད་ལྟ་ཡོད་པ། མ་འོངས་པར་འབྱུང་སྲིད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་ནའང་། དང་པོ་རང་ཉིད་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱལ་ཞེན་གཙོ་བོར་བཟུང་བའི་ཐོག་ནས་ལས་དོན་བྱ་དགོས་པ་དང་། ང་རང་ཚོ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མགོ་སྐོར་དང་འཁྲབ་བསྡད་ན་ཆོ་ཡོད་པ་མ་རེད། དྲང་བདེན་གྱི་ཐོག་ནས་འགྲོ་ཐུབ་པ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་རེད་འདུག དེ་ནས་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བོད་ཆོལ་གསུམ་དགའ་ན་དགའ་གཅིག་དང་སྡུག་ན་སྡུག་གཅིག་ཅེས་བཀའ་གནང་བ་རེད། ངས་དུས་རྒྱུན་དུ་བོད་ཆོལ་གསུམ་དགའ་གཅིག་སྡུག་གཅིག་ཡིན་བསམ་པ་དེའི་ཐོག་ནས། དགྲ་དང་གཉེན་མ་ནོར་བར་ང་ཚོ་བོད་ཆོལ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་གནས་བབ་དང་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་བྱེད་དེ་ཡིན་བསམ་ཡོད། ང་རང་ཚོ་ནང་ཁུལ་གྱི་གནད་དོན་དེ་ཚོ་ཆུང་ས་ལ་བརྩི་ཐུབ་ན་ཡག་པ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
གསར་འགོད་པས་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་ཡིན་པ་དང་། ལྕང་ར་ཐར་ལམ་སྒྲོལ་མ་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་ཡིན་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པའི་ནང་། འདེམས་ཐོན་སྲིང་སྐྱོང་དང་། བཀའ་བློན་རྣམ་པ་བཅས་ལས་འཁུར་དུ་མ་ཞུགས་གོང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའི་མདུན་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཚིག་གཞི་ལྟར་ལས་འཁུར་དང་གསང་རྒྱའི་དམ་བཅའམ། ཁས་ལེན་ཞུ་དགོས། ཅེས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད།
བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༤ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༥ ཉིན་རྡོ་རྗེ་གླིང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་ཆུང་འབྲིང་སློབ་གྲྭ་ཐོན་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོར་ལྡི་ལི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་ནས་ཉེ་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་རབ་འབྱམས་པ་མཐར་སོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ནས་ ༡༩༩༡ བར་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་རྒྱུན་ལས་དང་། ལྡི་ལི་ས་གནས་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་དང་དབུས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པ་གནང་མྱོང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ནས་བཟུང་སྐབས་ ༡༡ དང་། ༡༢། ༡༣། ༡༤ བཅས་སོ་སོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སུ་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བ་མ་ཟད། སྐབས་གཉིས་བསྟུད་མར་ཚོགས་གཞོན་གྱི་འགན་འཁུར་བླངས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་ ༢༠༡༦ བར་བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ པའི་ནང་སྲིད་བཀའ་བློན་གྱི་འགན་འཁུར་བླངས་བ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ དང་ ༢༠༡༡ ལོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མིའི་ཁོངས་སུ་བཞེངས་ཡོད་པ་རེད།
བཀའ་བློན་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༧༥ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ཀོ་ལི་གྷལ་དུ་སྐྱེས་པ་དང་། ༡༩༩༣ ལོར་གཞི་རིམ་གྱི་སློབ་གྭ་ཁག་ལས་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་དབྱིན་ཡིག་དང་། རྩོམ་རིག ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་ལག་ཁྱེར་བླངས། ༡༩༩༨ ལོར་དབྱིན་ཡིག་རྩོམ་རིག་གི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པའི་ལག་ཁྱེར་བླངས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ནས་ ༢༠༠༨ བར་ཨ་རིའི་བོད་མིའི་སློབ་ཡོན་ལས་འཆར་འོག་སྦོ་སི་ཊོན་ཊ་ཕི་སི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དང་། ཧར་ཝཌ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་མཉམ་འགྲིམས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་མོལ་དང་འདུམ་འགྲིག་ཐོག་ཆེད་ལས་ཁྲིམས་དང་རྒྱལ་འབྲེལ་རིག་པའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་ (MALD) ཐོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་ ༢༠༠༦ བར་དྷ་ས་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་། ལས་འཆར་འགན་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ལས་འཁུར་བླངས་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་ ༢༠༡༡ བར་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་ལས་བྱེད་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་ ༢༠༢༠ བར་ཨ་རི་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩར་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་དང་རོགས་སྐྱོར་ལས་འཆར་གྱི་འགན་འཛིན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་།
བཀའ་བློན་ལྕང་ར་ཐར་ལམ་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ཟླ་༩ ཚེས་ ༡ ལོར་བཀྲིས་རབ་བརྟན་དུ་སྐྱེས་ཤིང་སློབ་གྲྭ་ཆུང་འབྲིང་ཐོན་རྗེས། མའེ་སོར་གྱི་ (Teresian College) ཞེས་པའི་བུ་མོའི་མཐོ་སློབ་ནས་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་དང་། མའེ་སོར་གཙུག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ནས་དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་དང་། མའེ་སོར་སེན་ཊི་ཇོ་སེབ་མཐོ་སློབ་གནས་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་ཐོན། དེའི་རྗེས་ལོ་ངོ་ ༣༧ རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་དགེ་རྒན་དང་སློབ་སྤྱིའི་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབས། ཁོང་གིས་སྦེལ་ཀོབ་བུད་མེད་ཚོགས་པའི་རྒྱན་ལས་དང་། ༢༠༠༣ ལོར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་དགེ་རྒན་གྱི་གཟེངས་བསྟོད་གྲངས་ཅན་ ( National Award for teachers ) ཞེས་པ་ཞིག་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་མཁས་དབང་ཀཱ་ལམ་གྱི་ཕྱག་ནས་ཐོབ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་བཟུང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་དང་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྟོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་གནང་མུས་ཡིན།
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།