བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༥༠ ལོར་བསྩལ་བའི་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་པེ་ཊར་པཱ་ཝེལ་ (Petr Pavel)ལགས་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བར་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཟླ་གསུམ་པའི་མགོ་སྟོད་ལ་༧ངོས་རང་སྲིད་འཛིན་ཝཱ་ཁི་ལེ་ཝ་མཆོག་གིས་དམར་ཤོག་རིང་ལུགས་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་སྐབས་སུ་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དུ་བསྐྱོད་རྒྱུ་བྱུང་བ་དྲན་གྱི་འདུག ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཉེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་ཝེལ་ཝེ་ཌི་གསར་བརྗེའི་སྐབས་སུ། ཅེག་མི་མང་གིས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་སུ་འཚེ་མེད་ཞི་བདེ་དང་། རང་དབང་། དམངས་གཙོ་བཅས་ཀྱི་རིན་ཐང་གི་མིག་དཔེ་བསྟན་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་༧ངོས་རང་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཐེངས་མང་བསྐྱོད་པའི་གཟི་བརྗིད་ཅིག་ཡིན། ངོས་ལ་ཅེག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒན་གཞོན་ཚང་མས་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཆོས་ལུགས་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་པའི་གལ་ཆེན་གྱི་རིན་ཐང་ལ་འབད་པ་བྱེད་དགོས་པའི་སེམས་ཚོར་གཏིང་ཟབ་བསྟན་བྱུང་། འཛམ་གླིང་ཡོངས་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་དང་འཕྲད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རེ་བ་དང་མངོན་འདོད་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོངས་གདོང་ལེན་གནང་ཐུབ་པའི་སྨོན་འདུན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༥ ཚེས ༦ ཉིན་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཌོན་དུ། རྒྱལ་པོ་ཆཱར་ལེ་སི་གསུམ་པའི་རྒྱལ་ཁྲི་མངའ་གསོལ་གྱི་མཛད་སྒོ་འཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོར་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་བའི་ནང་། ལོ་མང་རིང་སྐུ་ཉིད་དང་ལྷན་དུ་གྲོགས་པོའི་མཛའ་བརྩེར་རོལ་བའི་སྐལ་བ་ལྡན་བྱུང་བས། ཁྱེད་ཀྱིས་མུ་མཐུད་འོས་འགན་འདི་སེམས་བཟང་བརྩེ་སེམས་དང་བཅས་ཏེ་གཞན་ཕན་གྱི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་ངོས་ལ་གདེང་ཚོད་ཡོད། དེང་སྐབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ན་ཡོད། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཐུན་མོང་གི་འབད་བརྩོན་ལ་བརྟེན་ནས། བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་ཞི་བདེའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་དགོས། དེ་ཡང་དཔེར་ན་དབུལ་ཕྱུག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུ་དང་། འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་བསམ་བློའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་གཞིས་ཁྱིམ་ཁོ་ནར་གྱུར་བའི་སའི་གོ་ལ་འདི་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། ཞེས་སོགས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མངའ་སྡེ་ཀར་ན་ཊ་ཀའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གསར་པ་སྐུ་ཞབས་སི་དྷ་རཱ་མི་ཡ་ལགས་སུ་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་ཡོད་པའི་ནང་། ཀར་ན་ཊ་ཀ་མངའ་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ལྔ་གསར་སྐྲུན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ཐོག ང་ཚོའི་ནང་པའི་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གྲས་མང་པོ་ཞིག་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་དུ་བཅུག་པར་དགའ་སྤོབས་བྱུང་། དགོན་སྡེ་དེ་དག་ནང་དཔལ་ནཱ་ལནྡཱའི་རིག་གཞུང་གཞིར་བཞག་སྟེ་ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་ཐབས་སོགས་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་རིག་ད་ལྟའང་སློབ་གཉེར་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན། དེར་བརྟེན། ཀར་ན་ཊ་ཀའི་གཞུང་མང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་དཀའ་ཁག་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་རྒྱབ་སྐྱོར་ལྷད་མེད་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་སོགས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་རཱི་སཱིབ་ཊའེ་ཡིབ་ཨེར་ཌོ་གྷན་ (Recep Tayyip Erdogan) ལགས་ལ་ཏུར་ཀི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་བསྐྱར་དུ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲི་མཛད་པའི་ནང་། དེང་གི་གཉན་འཕྲང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཏུར་ཀིའི་རྒྱལ་ཁབ་མུ་མཐུད་དུ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། ང་ཚོ་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན་གྱི་འཛམ་གླིང་འདི་ཞི་བདེ་དང་སྲ་བརྟན་ཡོང་བར་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད། ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག ཏུར་ཀིའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད། སྲིད་འཛིན་ལས་ཐོག་སྐུ་ཞབས་རི་སིབ་ཊའེ་ཡིབ་ཨེར་ཌོ་གྷན་ (Recep Tayyip Erdogan) ལགས་ལ་འོས་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་ ༥༢།༡ ཐོབ་སྟེ་ཁོང་ཡང་བསྐྱར་སྲིད་འཛིན་དུ་བདམས་ཡོད་འདུག ད་ལན་ནི་སྐུ་ཞབས་ཨེར་ཌོ་གྷན་ལགས་སུ་ཡུལ་དེའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་ཡིན་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ལཱ་ཌི་ཝི་ཡའི(Latvia)སྲིད་འཛིན་གསར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨེ་གྷར་སི་རིན་ཁེ་ཝེ་སི་ (Edgars Rinkevics) ལགས་སུ་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ནས་བཟུང་ངོས་རང་ཁྱེད་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་དུ་ཐེངས་ཁ་ཤས་བསྐྱོད་རྒྱུའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེ་དུས་ངོས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་བཟང་སྤྱོད་དང་། ཆོས་ལུགས་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ། འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐོག་ལཱ་ཌི་ཝི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་མང་རྒན་གཞོན་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཚང་མས་དགའ་མོས་ཆེས་ཆེར་གནང་སྟབས་ངོས་རང་ཧ་ཅང་སེམས་འགུལ་ཐེབས་བྱུང་། ཞེས་དང་། ལཱ་ཌི་ཝི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་དུ་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཨེ་སི་ཌོ་ནི་ཡ་དང་། ལི་ཐུ་ཡ་ནི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་མང་ལ་འཛམ་གླིང་གི་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་། རང་དབང་། དམངས་གཙོ་བཅས་ཀྱི་རིན་ཐང་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་དང་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་གཞིགས་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ལས་འགན་གྱི་དུས་ཡུན་ནང་དུ་སྲི་ཞུ་ཡག་པོ་བསྒྲུབ་དགོས། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ལཱ་ཌི་ཝི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་མང་གི་རེ་བ་དང་མངོན་འདོད་རྣམས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ཤྲི་མ་ཏི་(Shrimati Droupadi Murmu) མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་ཡིན་པ་ལྟར། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ལྕམ་སྐུ་ཁོང་དགུང་ལོ་ ༦༥ ཕེབས་པའི་སྐྱེས་སྐར་ལ་འཚམས་འདྲི་མཛད་པ་དང་སྦྲགས། ཁོང་མོས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་པའི་ཕྱག་ལས་ཐམས་ཅད་ལམ་ལྷོངས་དང་སྐུ་གཟུགས་བདེ་ཐང་ཡོང་བའི་ཐུགས་སྨོན་མཛད་འདུག ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བསྩལ་བའི་འཚམས་འདྲིའི་ནང་།འདི་ལོ་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ངོ་ ༦༤ འཁོར་གྱི་ཡོད་པས། ད་བར་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་ང་ཚོ་བོད་མི་ཚོར་བྱམས་སྐྱོང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་མང་གིས་རྒྱ་གར་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མང་གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། མི་འབོར་མང་ཤོས་ཀྱང་ཡིན་པའི་གནས་བབ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱ་གར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་དང་འཛམ་གླིང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཁྲོད་འབུར་དུ་ཐོན་བཞིན་པར་དགའ་སྤོབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ནས་རྒྱ་གར་གྱིས་འཛམ་གླིང་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཞི་བདེ་དང་བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་བསྐྲུན་པར་ཞབས་འདེགས་རླབས་ཆེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད། ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་པི་ཌར་རི་ཨོར་པོ་(Petteri Orpo) ལགས་ཧྥིན་ལེན་ཌིའི་སྲིད་བློན་གསར་པར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བར་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་ཡོད་པའི་ནང་། འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་ངོས་རང་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཐེངས་འགར་བསྐྱོད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ལ། ཧྥིན་ལེན་ཌིའི་རྒན་གཞོན་གཙོས་མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་ངོས་རང་གིས་བྱམས་བརྩེ་གོང་མཐོར་དང་། འཛམ་གླིང་གཅིག་འགྱུར། ཆོས་ལུགས་མཐུན་འབྲེལ་གྱི་ཐད་ལ་འཆད་ཀྱིན་པར་དོ་དབྱིངས་བྱས་པར་ངོས་རང་ལའང་བློ་སྤོབས་བྱིན་སོང་། ཞེས་དང་། དེང་གི་འཛམ་གླིང་འདིར་དཀའ་ངལ་ཆེས་མང་བ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་དྲག་སྤྱོད་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་མང་དཀྱུས་མ་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་ཞིག་འབྱུང་མུས་ཡིན་པ་ནི་ཞེ་སྨྲེང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་ཞི་བདེའི་ཐོག་ནས་རྩོད་རྙོག་དེ་དག་ཞི་འགྲིག་བྱ་དགོས་ཤིང་། གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་ཞི་འགྲིག་བཟོ་དགོས་པ་ནི་གོ་མཚོན་གྱི་འཇིག་པ་ལས་བྲལ་ནས་རང་དབང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་ལམ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན། ཞེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་ ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་འཕུར་གྲུ་ཅན་དྷ་ར་ཡན་གསུམ་པ་(Chandrayaan-3) ཟླ་བའི་ལྷོ་སྣེ་རུ་བདེ་ལེགས་ངང་བབས་ཏེ་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་པར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མུ་དྷི་མཆོག་ལ་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་རྒྱུན་རིང་ཤོས་བྱེད་མཁན་གྱི་མགྲོན་པོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ངོས་ནས་རླབས་ཆེ་བའི་གྲུབ་འབྲས་འདི་ལ་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པས་མ་འོངས་པར་ཚན་རིག་གི་བྱ་བཞག་ཐོག་སྣེ་ཁྲིད་ཐུབ་པའི་སྟོབས་ཤུགས་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ལོའི་དངོས་ཁམས་རིག་པ་དང་སྨན་གྱི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མཁན་ཧང་གྷ་རིའི་ཚན་རིག་པ་ཀཱ་ཊ་ལིན་ཀཱ་རི་ཀོ་ལགས་དང་། ཨ་རིའི་ཌི་རེའོ་ཝི་སི་མན་ལགས་གཉིས་ལ་འཚམས་འདྲི་མཛད་པའི་ནང་།ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་འཕྲུལ་རིག་གི་ཡར་རྒྱས་ལས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་འགོག་ཁབ་གསར་གཏོད་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཕྱག་ལས་དེ་ནི་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་གིས་དོན་དངོས་ཐོག་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཆེད་དུ་བྱས་རྗེས་འཇོག་པའི་དཔེ་མཚོན་བསྟན་ཡོད། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་མ་ཁྱབ་པའི་སྔོན་ནས་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཡོད་ལ། འཛམ་གླིང་དུ་ཚེ་སྲོག་འབོར་ཆེན་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་དང་། གཞན་ཕན་གྱི་མི་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པ་བྱུང་ཡོད་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེང་སྐབས་ང་ཚོར་ཉིན་ལྟར་འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། ཚན་རིག་ལས་རིགས་ཀྱི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་གྱིས་ང་ཚོ་ཚང་མ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཞི་འཇགས་ཀྱི་གནས་ཤིག་བསྐྲུན་ཐུབ་པའི་དྲན་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༦ ཉིན་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཚོགས་ཆུང་གིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ལོའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་དེ། ད་ལྟ་བཙོན་ཁང་དུ་ཡོད་པའི་ཨི་རན་གྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་དང་བུད་མེད་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ལྕམ་ནཱར་གྷེ་སི་མོ་ཧན་མཱ་དཱི་( Narges Mohammadi) ལགས་སུ་དབུལ་གཏན་འཁེལ་བ་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་པ་ལྟར། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ཁོང་མོའི་མཚན་ཐོག་ཏུ་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་བའི་ནང་། དེང་གི་ཆར་འཛམ་གླིང་འདིའི་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་གྲོས་མོལ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་སེལ་ཏེ། འཛམ་གླིང་ལ་འགྱུར་བ་གཏང་རྒྱུར་འདོད་མོས་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་མུས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་གཞན་ཕན་དང་། བྱམས་བརྩེ། འགྲོ་བ་མིའི་འགན་ཁུར་གྱི་འདུ་ཤེས་བཅས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་བྱས་ཡོད། ངོས་རང་གིས་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལམ་ནས་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་འགྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་བཏང་ནས་དམིགས་ཡུལ་དེ་འགྲུབ་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོ་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན་བྱས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་འཚོ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཡོད། ཅེས་སོགས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་ཁི་རི་སི་ལུ་ཞོན་(Chris Luxon) ལགས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ། ཁོང་ཉིད་ནེའུ་ཛི་ལེན་ཌིའི་སྲིད་བློན་གསར་པར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བར་ཁོང་དང་ཁོང་གི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པར་འཚམས་འདྲི་མཛད་པ་དང་སྦྲགས། འཛམ་གླིང་འདི་རང་དབང་ལྡན་པ་དང་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་གཏང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་སྐོར་བཀའ་སློབ་བསྩལ་འདུག གསུང་འཕྲིན་ནང་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས། དེང་གི་ཆར་འཛམ་གླིང་འདིར་རང་དབང་ལྡན་པ་དང་འགྲོ་བ་མི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་འགྲོ་མུས་ཡིན་པ་རེད། ངོས་རང་གིས་མི་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ནུས་པ་དེས་འཛམ་གླིང་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་འཆང་གི་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང་ཞི་བདེ་གོང་མཐོར་གཏོང་བར་ལས་དོན་རྒྱ་ཆེན་གཉེར་མུས་ཡིན་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཁྱེད་རང་གིས་ནེའུ་ཛི་ལེན་ཌིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་རྡུལ་ཕྲན་བེད་སྤྱོད་མི་གཏང་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱས་པ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་ཉན་དང་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། གོ་མཚོན་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་ཆེད་དུ་འཛམ་གླིང་སྔར་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་བསྐྲུན་པའི་ལམ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་༢༦ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྐུ་ཞབས་མེག་ཇོན་སོན་(Mike Johnson) མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ཏུ། ཨ་རི་ནི་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་འཁྲིད་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་ལ། ངོས་རང་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཚུད་པའི་དམངས་གཙོ་དང་། རང་དབང་། དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ཆེ་མཐོང་གནང་བར་ཡིད་སྨོན་སྐྱེ་ཡི་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ཙམ་ནས་ངོས་རང་ཨ་རིར་ལན་མང་བསྐྱོད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ལ། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་རྣམས་ཚུད་པའི་མི་མང་ལ་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་སྐྱེད་སྲིང་གི་ཐད་ནས་གོ་བསྡུར་ཡང་བྱས་མྱོང་། ལྷག་པར་དུ་ངོས་རང་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་། སྐད་ཡིག གོམས་གཤིས་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་རོགས་འདེགས་གནང་བར་བསྔགས་བརྗོད་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་། ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ངོས་དང་བོད་མིར་ཞི་བདེ་དང་། འཚེ་མེད་ཞི་བ། བྱམས་བརྩེ་སོགས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་བྱས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཚུད་པའི་བོད་མིའི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་ནས་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། ངོས་རང་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་འཆང་གི་ཡོད། ཅེས་དང་། དེང་གི་འཛམ་གླིང་དེ་ཧ་ཅང་གཉན་ཕྲང་ཆེ་བའི་ལམ་བུ་རུ་སྐྱོད་མུས་ཡིན་ཡང་། འཛམ་གླིང་འདིར་རང་དབང་དང་། གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པས། ངོས་རང་གིས་མ་འོངས་པར་འགྱུར་བ་བཟང་ཕྱོགས་ནས་ཐེབས་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༦ ཉིན་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སོག་པོའི་དགའ་ལྡན་ཐེག་ཆེན་གླིང་དགོན་པའི་གསར་བསྐོས་མཁན་པོ་བླ་མ་དགེ་བཤེས་རྗེ་བཙུན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ལ་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། ནང་ཆོས་ནི་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ཡིན་པར་བརྟེན། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་དོན་ལ་ཕན་ཐོགས་པའི་ནུས་པ་ལྡན་གྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ང་ཚོ་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ལ་སློབ་གཉེར་དང་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་མཁན་ཁོ་ནར་དེ་ལྟར་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། ནང་ཆོས་འཆད་འཁྲིད་གནང་སྐབས། ཆོས་ཞུ་ཡུལ་གྱི་རྒྱུད་ཚོད་དང་མོས་པ་སེམས་སུ་ངེས་པར་བྱ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཅེས་གསུངས་འདུག མཁན་པོ་གསར་པ་དགེ་བཤེས་རྗེ་བཙུན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོར་སོག་པོའི་མངའ་སྡེ་སུག་པ་ཐར་ (Sükhbaatar) ནང་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་།ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ལོར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཞུགས་ཏེ། ༢༠༡༧ ལོར་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་ཨང་དང་པོ་ཐོབ་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ལོའི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡ ཉིན་སོག་པོ་དགའ་ལྡན་ཐེག་ཆེན་གླིང་དགོན་པའི་མཁན་པོ་བླ་མར་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༧༥ འཁོར་ལ་ཉེ་བ་དང་བསྟུན་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་སྩལ་བའི་ནང་། ཉིན་མོ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་གི་དྲན་སྐུལ་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་དེ་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་བ་མི་ཡོངས་ལ་འཇིགས་སྣང་དང་འདོད་རྔམ་ལས་གྲོལ་བའི་རང་དབང་བསྒྲུབས་ཡོད། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་འདི་དག་ཡོངས་འདུས་དང་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན། དེ་བཞིན་ཡོངས་ཁྱབ་ཡིན་ཞེས་བཀའ་བསྩལ་ནས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཡོད་པའི་མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོང་ཐང་གི་གཞི་རྩའི་རིན་ཐང་རྣམས་ཤེས་རྟོགས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཐུགས་རེ་གནང་གི་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་པོ་ལན་ཌིའི་སྲིད་བློན་གསར་པ་ཌོ་ནཱལ་ཌི་ཊུ་སི་ཁི་ (Donald Tusk) ལགས་སུ་འཚམས་འདྲི་མཛད་དེ། པོ་ལན་ཌི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ལས་དོན་གོང་སྤེལ་གཏོང་བའི་ནུས་པ་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་ཅིང་།སྐུ་ཉིད་པོ་ལན་ཌིའི་སྲིད་བློན་དང་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་བའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པས། ངོས་རང་ཁྱེད་ཀྱིས་མ་འོངས་པར་འཛམ་གླིང་དུ་དམག་འཁྲུག་དང་གོ་མཚོན་མེད་པའི་ཞི་བདེའི་གནས་མཆོག་ཅིག་བསྐྲུན་ཐུབ་པའི་བློ་སྤོབས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༠༡ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་འབྲུག་ཡུལ་གྱི་བདམས་ཐོན་སྲིད་བློན་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱས་ལགས་ལ་འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། ངོས་རང་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ང་ཚོ་དང་འབྲུག་པའི་མི་མང་དབར་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད། དམངས་གཙོའི་རིན་ཐང་ལ་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། འདས་པའི་ལོ་འགའི་རིང་ལ་འབྲུག་རྒྱལ་པོའི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དབུ་ཁྲིད་འོག་ནས་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་དམངས་གཙོའི་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བཞིན་པར་ངོས་ཀྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་འབྲུག་ཡུལ་དེང་རབས་ཀྱི་ལམ་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྣམས་ད་དུང་ཡང་རྒྱུན་འཛིན་བྱས་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་དུས་སུ་འབྲུག་ཡུལ་མུ་མཐུད་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་ངེས་པའི་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཐུན་མོང་དུ་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་དང་། བཀའ་བསྟན་རྣམས་ནི་ཞི་བདེ་ལྡན་པའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་བསྐྲུན་པར་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༡ ཚེས་༡༤ ཉིན་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ཐའེ་ཝན་གྱི་སྲིད་འཛིན་གསར་པ་སྐུ་ཞབས་ལེ་ཆིན་ཏི་ལགས་ལ་འཚམས་འཕྲིན་བསྩལ་བའི་ནང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཐའེ་ཝན་ནང་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཉམས་ལེན་བྱེད་བཞིན་པ་མཐོང་དུས། རང་དབང་དང་ཆེ་མཐོང་གི་རྗེས་སུ་སྙེག་བཞིན་པ་རྣམས་ལ་བློ་སྤོབས་སྐྱེད་པའི་འབྱུང་ཁུངས་དོན་དམ་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་དང་། ཐའེ་ཝན་དང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལེགས་པོ་བསྐྲུན་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། ས་གནས་དང་རྒྱལ་ཁབ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་རྩོད་རྙོག་ཞི་འགྲིག་ཡོང་རྒྱུར་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་གི་གསར་འགོད་པ་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་གིས་ཕྱོགས་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་སྤེལ།