རྒྱ་གར་དང་ཉི་ཧོང་གཉིས་ཀྱིས་ དམག་དོན་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ གིས་རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་ དུ་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་པར་འགོག་རྒོ ལ་ནན་མོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
Defence Minister Rajnath Singh and External Affairs Minister S. Jaishankar with Japanese Defence Minister Minoru Kihara and Foreign Minister Yoko Kamikawa . photo :ARGUS
ཁ་སང་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་རྒྱ་ གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ ཇའེ་ཤང་ཁར (Subrahmanyam Jaishankar) ལགས་དང་བདེ་སྲུང་ བློན་ཆེན་ར་ཇི་ན་ཐི་ (Rajnath Singh) གཉིས་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་གི་ཕྱི་སྲི ད་བློན་ཆེན་ཡོ་གོ (Kamikawa Yoko)དང་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེན་ཀི་ཧ་རཱ་ (kihara minoru)གཉིས་ དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས་རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་དུ ་དཔལ་འབྱོར་དང་དམག་དོན་གྱི་ནུས་ པ་རྒྱ་སྐྱེད་བྱེད་བཞིན་པ་འགོག་རྒོལ་ སླད། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་ཐབས་ཇུས་ལྡན་པའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ནུ ས་པ་སྔར་ལས་གོང་མཐོར་གཏོང་དགོས་ པའི་ཐད་ལ་གྲོས་མཐུན་བྱུང་འདུག་ ལ། ཉི་ཧོང་གི་བློན་ཆེན་གཉིས་ཀྱི ས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མུ་དྷི་ མཆོག་ལའང་མཇལ་འཕྲད་བྱས་ཡོད་པའི་ གནས་ཚུལ་འཐོན་མུས་ཡིན་འདུག
གནད་དོན་དེའི་ཐད་རྒྱ་གར་དང་ཉི་ ཧོང་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་བསྒྲགས་ གཏམ་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། ཉི་ཧོང་གི་མཐའ་སྲུང་དམག་མི་དང་ རྒྱ་གར་གྱི་མཚོ་དམག་གཉིས་མཉམ་ འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས། མ་འོངས་པར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ས་ཁུ ལ་དུ་དམག་དོན་མཚོ་གྲུ་ཞིག་གསོ་ བྱེད་རེས་དང་། དམག་འབྲེལ་དམག་དོན་སྤེལ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་ ལས་དང་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ ་ནག་གི་སུན་གཙེར་ལ་འགོག་རྒོལ་ དང་ས་མཐའ་བརྟན་སྲུང་། ལྷག་པར་རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ ཁུལ་དུ་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བར་མཉམ་ ལས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་། རྒྱ་གར་དང་ཉི་ཧོང་གཉིས་ཀྱིས་ཐབས་ ཇུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ཐོ ག་ནས་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་གུ་ ཡངས་དང་ཞི་བདེ། བདེ་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་ པའི་མཉམ་ལས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་གྲོ ས་མཐུན་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ། རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ ཇའེ་ཤང་ཀར་ལགས་ཀྱིས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་ངེས་གཏན་དང་ཚོ ད་དཔག་དཀའ་བའི་དེང་གི་འཇིག་རྟེ ན་དུ་མདུན་སྐྱོད་བྱས་ཡོད་སྟབས། བློ་བཀལ་ཆོག་པའི་འཐབ་གྲོགས་སྟེ་ གཅིག་མཐུན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ དགོས་པ་ནི་ཆེས་གནད་འགག་ཅིག་རེད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ནང་ཉི་ཧོང་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཀྱིས་ རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་སླད། ཟླ་དེའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༢༦ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུ་གཅིག་རིང་ཉི་ཧོ ང་གི་རྒྱལ་ས་ཊོག་ཡོའི་བྱང་ཤར་ཁུ ལ་དུ་ཡོད་པའི་ (Ibaraki) ས་ཁུལ་གྱི་མཁའ་དམག་ལྟེ་གནས་སུ་ (Hyakuri Air Base) མཁའ་ལམ་དམག་སྦྱོང་ཐེངས་ དང་པོ་དེ་སྤེལ་ཡོད་ཅིང་། སྤྱིར་བཏང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ནང་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ དང་ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེ ན་གཉིས་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲུ ང་སྐོར་ལ་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཏེ། ཉི་ཧོང་དང་རྒྱ་གར་གཉིས་ཟུང་འབྲེ ལ་གྱིས་དམག་སྦྱོང་བྱ་འཆར་ཡོད་ཀྱ ང་། ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་རྐྱེན་གྱི ས་འགྲོ་འོང་བཀག་སྡོམ་དང་ཁྱིམ་སྡོ ད་སྒོ་རྒྱ་བསྡམས་པར་བརྟེན། དམག་སྦྱོང་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་ཕྱིར་ འགྱངས་བཏང་ཡོད་འདུག
འདས་པའི་ལོ་ཤས་གོང་ཉི་ཧོང་དུ་ཨ་ རི་དང་ཨོ་གླིང་། ཉི་ཧོང་། རྒྱ་གར་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ ཁབ་བཞིའི་ལྷན་ཚོགས་ (Quad Summit) དེ་བསྡུས་ཡོད་ཅིང་། ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཨ་རིས་ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི ་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་ཆེད། རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་གྱི་ ཚོང་འབྲེལ་ལས་འཆར་ (Indo-Pacific Economic Framework for Prosperity) ཟེར་བ་ཞིག་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ད་ལྟའི་ཆར་ཚོང་དོན་མཉམ་ལས་དེའི་ ནང་རྒྱ་གར་དང་། ཉི་ཧོང་། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ། ཨོ་གླིང་། ཝི་ཐི་ནམ། ཐའེ་ལེན་ཌི། སིང་གྷ་པུར་ཚུད་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱ ལ་ཁབ་ ༡༣ མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་དོན་དང་ དམག་དོན་གྱི་ནུས་པ་སྐྱེད་པར་འགོ ག་རྒོལ་བྱེད་མུས་ཡིན་ཡང་། འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ གིས་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་ཆགས་ པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་མཚོ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ མང་དག་ཅིག་ཏུ་ཚོང་དོན་འབྲེལ་ལམ་ དང་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་མང་པོ་མ་འཇོ ག་བྱས་ཏེ། ཨེ་ཤ་ཡའི་མཚོ་འགག་ཁུལ་དུ་དམག་དོ ན་དང་ཚོང་གི་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་ ཐབས་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་རེད།
འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་ཡི་ གོང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གིས་ རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་བདག་ བཟུང་ཆེད་རྣོ་ངར་རང་བཞིན་གྱི་ འཐབ་འཛིང་དང་ཁུལ་དེར་སྲིད་འབྱོ ར་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དབང་ཤུགས་སྐྱེ ད་ཐབས་ལ་འབད་འབུངས་བྱས་ཡོད་དེ། རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་( Indo-Pacific region) ནི་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་མང་ཤོས་ དང་ཨེ་ཤ་ཡ། ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ། ཨོ་གླིང་། ཨ་རི་བཅས་ཀྱི་ཚོང་དོན་གྱི་ལྟེ་ གནས་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། དེས་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་གྱི་ བརྒྱ་ཆ་ ༦༠ དང་འཛམ་གླིང་གི་ཐོན་ཁུངས་བརྒྱ་ ཆ་གསུམ་ནས་གཉིས་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁུལ་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་ དང་ཚོང་གི་འདུ་འཛི་རྒོད་པའི་རྒྱ ་གར་དང་། རྒྱ་ནག ཉི་ཧོང་། ཨོ་གླིང་། ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡ་བཅས་ཀྱི་གཞིས་ཁྱི མ་དུ་གྱུར་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་ རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་དམག་དོན་དང་ཚོང་ གི་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་ཐུབ་ཚེ། དེས་འཛམ་གླིང་གི་ཚོང་གི་རྒྱལ་ ཁབ་ཆེ་ཤོས་ཁག་དང་། ལྷག་པར་ཨ་རི་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླི ང་ཕྲན་བཅས་སུ་སྲིད་འབྱོར་གཉིས་ ཀྱི་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་ཧ་ཅང་སླ་བས། ད་བར་རྒྱ་གར་དང་། ཉི་ཧོང་གཙོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྒྱ ་གར་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ ནག་གི་དབང་ཤུགས་སྐྱེད་པར་འགོག་ རྒོལ་ནན་མོ་བྱེད་མུས་ཡིན།
རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་ནི་ དབྱིན་ཇི་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱི ས་རྒྱ་གར་བདག་བཟུང་བྱེད་སྐབས། ལོ་རྒྱུས་དང་དམག་དོན་གཉིས་ཀྱི་ ཐོག་ནས་རྩོད་གཞི་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་ས་ ཚིགས་ཤིག་ཡིན་འདུག་ལ། དུས་དེར་དབྱིན་ཇི་བཙན་རྒྱལ་རིང་ ལུགས་དང་ཌ་ཆི་(Dutch) ཕྱོགས་ཁག་གཉིས་ཀྱིས་བདག་བཟུང་བྱ ས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཙམ་ནས་ཁུལ་དེར་རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ ་མཚོ་བཏགས་ཏེ་བརྟན་བརླིང་དང་བདེ ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་མགོ་བཙུ གས། ཉེ་ལམ་ཁུལ་དེར་རྒྱ་གར་དང་། ཨ་རི། ཉི་ཧོང་། ཨོ་གླིང་། དེ་བཞིན་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷོ་ཤར་རྒྱལ་ ཁབ་ཁག་གི་མཐུན་ཚོགས་(ASEAN) སོགས་ཀྱིས་འགེབ་སྲུང་བྱེད་མུས་ ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན། རྩོམ་སྒྲིག་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།