འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོའི་དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་གནང་། 

འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ལགས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ཁྲོད་བུད་མེད་ཀྱི་གྲངས་འབོར་མང་བ་ཡོད་པས། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་དལ་ལྷོད་ངང་མ་བསྡད་པར་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཤུགས་བརྒྱག་དགོས་སྐོར་སོགས་བརྗོད་བྱུང་།

དེ་རིང་བོད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག བོད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་སྒྲིག་གི་དཔེ་དེབ་ (Expression in Exile: The Lives of Tibetan Refugees and the Struggle for Cultural Continuity) ཞེས་པ་ཞིག་དབུ་འབྱེད་བྱས་སོང་ལ། སྐབས་དེར་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་མཁས་དབང་། ཉམས་ཞིབ་པ་སོགས་ཆེད་ཕེབས་གནང་འདུག

སྐབས་དེར་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས། ད་ལན་དཔེ་དེབ་དེ་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུར་ཕེབས་པའི་གོ་སྟོན་སྲུང་གཙི་དང་འབྲེལ་ནས། རྩོམ་པ་པོ་སོ་སོས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་དཔེ་དེབ་དེ་ཆེད་དུ་ཕུལ་བ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོ་འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ངས་ལོ་ཤས་གོང་ནས་དོ་སྣང་བྱ་སའི་གང་ཟག་ཅིག་ཆགས་ཡོད། ལྷག་པར་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྩོམ་པ་པོ་དང་འབུམ་རམས་པ་འཐོན་མཁན་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་ཁྲོད། རྩོམ་པ་པོ་ (ལྷ་མོ་འཚོ) ཁོང་སློབ་གཉེར་བྱ་ས་དེ་བྷ་ན་ར་སི་ཧིན་དྷུ་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ཡིན་པས། དེ་ནི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཁོར་ཡུག་མི་འདྲ་བ་ཞིག་དང་། ཁོང་མོས་རྒྱ་གར་གྱི་རིག་གནས་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་ས་དེ་རུ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བྱས་ནས། སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཡོད་དུས་ངས་ལོ་ཤས་གོང་ནས་དོ་སྣང་དམིགས་བསལ་བྱུང་། ཁོང་མོའི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་སྒྲིག་ཁྲོད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་ཙམ་ངས་དེ་སྔ་ནས་མཐོང་ཡོད་ས་རེད། དེ་རིང་འདིར་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་འདུག ང་རང་ཀློག་པ་པོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཡ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།

ཡང་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། དེང་གི་འཆར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཁྲོད། འབྲི་སྟངས་གསར་པ་ཞིག་ལས་ནང་དོན་མང་དག་ཅིག་རང་འཇགས་ཡིན་སྟབས། དེ་ནི་གཞན་རྗེས་སུ་འབྲངས་བའི་སྐྱོན་ཡིན་པ་ལས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་གི་དོན་དངོས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་པས། གནད་དོན་དེའི་རིགས་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱ་དགོས་ཏེ། ཀློག་པ་པོ་མང་དག་ཅིག་གིས་གནད་དོན་དེ་དག་གི་ཐད་ལ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་དང་། ད་ལན་འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་སྒྲིག་གི་དཔྱད་རྩོམ་རྣམས་ཉམས་ཞིབ་རང་བཞིན་གྱི་ཐོག་ནས་བྲིས་ཡོད་སྟབས། སྔར་མེད་ཀྱི་བློ་སྐྱེས་མང་དག་ཅིག་འབྱུང་གི་ཡོད་པའི་མུར། ད་ལན་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཀྱི་གནད་དོན་གསར་པ་མང་དག་ཅིག་གསལ་སྟོན་གནང་ཡོད་སྐོར་དང་། བོད་མི་ཚོས་ཡུལ་ལུང་རེ་རེའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་། ཆ་ལུགས། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་དག་ལ་བདག་གཅེས་དང་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།

འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་རྩོམ་པ་པོ་འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་རྣམས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་དང་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་ཁ་གཏད་ཡོད་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་སོགས་ཀྱི་ཐད་དྲིས་པར་ཁོང་མོས། ང་རང་བུད་མེད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐད་ལ་དོ་སྣང་སླེབས་བསྡད་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག སྤྱིར་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་དགོས་ན་སྤྱི་ཚོགས་དེའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་བལྟ་དགོས་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན། སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཡར་རྒྱས་ལ་འགྲོ་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་དེའི་བུད་མེད་རྣམས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་དགོས། དེ་བཞིན་མོའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་གནམ་གྱི་ཕྱེད་ཀ་བུད་མེད་རེད། སྐྱེས་པས་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་མང་དག་ཅིག་བུད་མེད་ཀྱིས་བྱ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་དང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་མཆོག་གིས་ཨ་མ་གཅིག་ལ་སློབ་གསོ་སྤྲད་ན། ཁྱིམ་ཚང་ཆ་ཚང་ལ་སློབ་གསོ་སྤྲད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ཅེས་གསུངས་པ་དག་དཔེ་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བུད་མེད་དམ་ཨ་མ་དག་ནི་ཕྲུ་གུ་དང་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་སྲོག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་ཡོད་པས། བུད་མེད་ལ་སློབ་སྦྱོང་སྤྲད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་སོང་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ཁྲོད་བུད་མེད་ཀྱི་གྲངས་འབོར་དེ་མང་བ་ཡོད་པས། བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་དལ་ལྷོད་ཀྱིས་མི་འདུག་པར་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཤུགས་བརྒྱག་དགོས། ཞེས་དང་། དཔྱད་རྩོམ་གྱི་ཁ་བྱང་དང་བརྗོད་བྱ་སོགས་ཀློག་པ་པོར་ཀློག་བདེ་བ་དང་། སྔར་གཞན་གྱིས་བྲིས་མེད་པ། དེ་བཞིན་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་ལྡན་པ་སོགས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དཔེ་དེབ་འདིའི་ཁྲོད་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་རྣམས་ཀློག་པ་པོ་དང་སེམས་ཐག་ཉེ་བོ་ཡོང་བར་ཆེད་དུ་དམིགས་ནས་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་སོགས་བརྗོད་བྱུང་།

དེ་རིང་བོད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་དཔར་འགྲེམས་བྱས་པའི་འབུམ་རམས་པ་ལྷ་མོ་འཚོ་ཡི་དཔེ་དེབ་ཁྲོད། བོད་མདོ་སྨད་ཙོང་ཁ་ཁུལ་གྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ཆས་གོས་ལས་འཕྲོས་ནས་༧རྒྱལ་ཡུམ་ཆེན་མོ་མཆོག་གི་ཆས་གོས་ཀྱི་སྐོར་དང་། དགེ་བཤེས་མའི་མཚན་གནས་དང་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གྲྭ་བཙུན་འདྲ་མཉམ་གྱི་དགོངས་བཞེད་སྐོར། ནང་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་མི་ཚོས་བཙན་བྱོལ་གྱི་འཚོ་བར་བལྟས་པའི་སྐོར། ཝ་ར་ན་སིའི་ལྷ་སའི་ཁྲོམ་རྭའི་ནང་གི་བོད་མིའི་འཚོ་ཐབས་ཀྱི་སྐོར། རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་མྱོང་བའི་སྐོར་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་བཅས་ཡོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།