སྤྱི་ ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༡ པའི་ཐོག་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་སྩལ་བའི་གསུང་འཕྲིན།
དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་ཕྱི་ ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་ལ་བོད་མིས་ཞི་རྒོལ་བྱས་ནས་ མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་འཁོར་བ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༣ པ་ནས་བཟུང་ཆོལ་གསུམ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་སུ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་གྱེན་ལངས་བྱུང་ནས་ལོ་གཉིས་འཁོར་བ་བཅས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་ལ་བོད་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་བསྟན་ཆབ་སྲིད་ ཀྱི་དོན་དུ་ལུས་སྲོག་དོར་བའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་དང༌། སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་བཅས་ཚང་མར་རྗེས་དྲན་དང༌། མཆོག་གསུམ་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་དཀའ་ངལ་འགལ་རྐྱེན་ཇི་ཙམ་ཞིག་བྱུང་ཡང་བོད་མི་ རིགས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང༌། ཆོད་སེམས། ཡ་རབས་བཟང་པོའི་གཤིས་ལུགས་སོགས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་ངོ་བོ་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་པ་མ་ཟད། གཞོན་སྐྱེས་མི་རབས་གསར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་མིའི་བདེན་དོན་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ནི་ཆེས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཡིན། བཙན་གནོན་འཇིགས་སྣང་འོག་གནས་པའི་གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་ ལྷག་བསམ་ལ་དམིགས་བསལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར་གནས་སྟངས་ལེགས་ཉེས་གང་ཞིག་གི་འོག་ཏུའང་མི་རིགས་འདྲ་ མཉམ་དང༌། མི་རིགས་མཐུན་བསྒྲིལ། མི་རིགས་སོ་སོའི་ཐུན་མིན་གྱི་ངོ་བོ་དང་རིག་གཞུང་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་སྒོ་གང་ས་ ནས་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ལས་འགན་ཡིན། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་གི་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་རྒན་གཞོན་མང་པོས་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་ གྱི་ལས་གནས་འདྲ་མིན་ནང་ལས་ཁུར་བླངས་ཏེ་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་དངོས་ཤུགས་ བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཕན་གྲོགས་གང་ཡོང་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཁོང་ཚོའི་ལྷག་བསམ་ དང་བྱས་རྗེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད། འབྱུང་འགྱུར་བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཞིག་བྱུང་མཚམས་བོད་ཀྱི་འཛིན་ སྐྱོང་དང་འགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་ད་ལྟ་བོད་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁུར་ འགན་རྐང་ལེན་བྱེད་དགོས། དེ་མཚམས་ངོས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་གང་ཡང་བླང་རྒྱུ་མིན་པ་དང༌། བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་བ་རྣམས་ནས་ཀྱང་བོད་ནང་ཐོབ་ཐང་ལེན་རྒྱུ་མིན་པ་དེ་སྔོན་ནས་ཡང་ཡང་གསལ་བསྒྲགས་ཟིན་པ་ལྟར། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་ཟློས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཏུ་མཐོ་རིམ་ལས་གནས་སུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་སྒེར་ཇི་ འོས་ཀྱི་ལམ་ནས་བཙན་བྱོལ་རང་དབང་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལྟ་སྐོར་དང་རྟོག་ཞིབ་ སླད་ཡོང་ཐུབ་ན་བྱེས་འབྱོར་མང་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་མངོན་འདོད་ཤེས་རྟོགས་ ཀྱི་དགེ་ཕན་ཡོང་རྒྱུར་བརྟེན་ངོས་ནས་འབོད་བསྐུལ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་དབང་ཡུལ་ལུང་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་ དང་རིག་གཞུང་གིས་མཚོན་པའི་རང་གི་ཐུན་མིན་ངོ་བོ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་དང༌། བོད་དོན་བདེན་པའི་གནས་ཚུལ་དྲིལ་བསྒྲགས། ལྷག་པར་གཞོན་སྐྱེས་ཡོངས་ལ་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་གཉིས་ཀའི་ཤེས་ཡོན་སློབ་ སྦྱོང་སྤྲད་དེ་སྲིད་དོན་གྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་ཆོས་སྲིད་གང་ཐད་ ནས་གྲུབ་འབྲས་ལེགས་ཐོན་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་བཅས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ བླ་ཆེན་ཕལ་མོ་ཆེ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། རྒྱ་བལ་སོགས་སུ་བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་གནས་གཞི་ཆོས་སྡེ་ཁག་གསར་བསྐྲུན་གནང་བའི་ ནང་རབ་བྱུང་ཕོ་མོ་ཁྲི་ཚོ་བརྒལ་བ་རང་དབང་ངང་བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བར་ གཞོལ་བཞིན་ཡོད་ཅིང༌། བོད་ནས་གྲྭ་རྒྱུན་དང༌། སློབ་ཕྲུག་གསར་དུ་འབྱོར་རིགས་རྣམས་ལའང་སློབ་གཉེར་གྱི་གོ་སྐབས་བདེ་བླག་ཏུ་ ཐོབ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གང་སར་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་དར་ཁྱབ་སྔར་ན་མ་གྲགས་པ་ཞིག་བྱུང་ སྟེ། བོད་དུ་ཉམས་ཆག་སོང་བའི་རྒྱལ་བསྟན་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་པའི་རེ་བ་གསར་པ་ཞིག་སླེབས་ཡོད་པ་དེ་ནི། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྡུག་ཤོས་དང་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིའི་ བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་པས་དགའ་སྤོབས་བྱེད་འོས་པ་ཡིན།
བོད་ནང་དེང་སྐབས་དམར་པོའི་དབང་འཛིན་པས་ཆོས་སྡེ་ཁག་ལ་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ སོགས་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་དམ་དྲག་གནོན་བཙིར་གྱིས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ བཙོན་པ་ལྟ་བུའི་དོ་དམ་འོག་བཤད་སྒྲུབ་འཆད་ཉན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་པར་འགྲེམས་ སྟོན་ཁང་བཞིན་འཇོག་པ་ནི་བསྟན་པ་བསྣུབ་པའི་བྱ་ཐབས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་སྣང༌།
ནང་ཆོས་གཞི་རྩར་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ནི་བོད་མི་ཙམ་དུ་མ་ཟད་རྒྱ་ནག་གིས་ མཚོན་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་སྤྱི་ལའང་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ལྡན་པ་ ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ནས་དངོས་པོ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཕྱིའི་ཡར་ རྒྱས་ཁོ་ནར་མགོ་བོ་མི་འཁོར་བར་ནང་རང་རེའི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ ཡོན་གཉིས་ལྡན་ཞིག་ཡོང་བར་བོད་མི་སྤྱི་དང༌། ལྷག་པར་ན་གཞོན་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་སྦྱོང་ལ་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་ཀྱིས་ཁྱད་ལས་པ་ དང༌། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་གང་མང་ཐོན་ཐབས་བྱེད་གལ། མི་རིགས་སྤྱི་དང༌། ལྷག་པར་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་དམ་གཙང་ཆིག་བསྒྲིལ་དགོས་པ་གནད་ཀྱི་དོན་པོར་སོང་བས་ དོན་ཆུང་རིགས་ལ་རྩོད་འཁྲུག་མི་བྱེད་པར་ཕན་ཚུན་བཟོད་བསྲན་བསམ་ཤེས་ཀྱིས་མཛའ་ མཐུན་ལ་རྒྱ་དམ་ཟབ་ཏུ་གནས་གལ་ཆེ་བའི་སྐུལ་མ་ནན་ཏན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཚབ་ཆེ་ཞིག་ ཡོད་པ་ནི། བོད་ས་ཡོངས་སུ་དྲག་དཔུང་ཕོན་ཆེ་འགྲེམས་འཇོག་དང༌། འགྲིམ་འགྲུལ་ཚད་འཛིན་བྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཚོན་པ་འཛམ་གླིང་ཀུན་གསལ་ལྟར། དེ་ནི་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀར་མི་དགོས་པས་སྒོ་གང་ས་ནས་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ ཡིན་སྟབས། འདས་པའི་ལོ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་རིང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ ཁྲིད་རྣམས་དང་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ལན་དགུ་ཆད་ མཐུད་ཀྱིས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ཇི་ཡིན་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང༌། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་སྙིང་དོན་གཞིར་བཟུང་གསལ་བཏོན་བྱས་པར་ དོན་འབྲས་གང་ཡང་མ་བྱུང༌། ད་ལྟའི་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་བབ་ལ་གཞིགས་ན་མགྱོགས་མྱུར་ དོན་འབྲས་སོན་རེ་དཀའ་ཡང༌། རང་ཕྱོགས་ནས་འབྲེལ་མོལ་མུ་མཐུད་བྱ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་མེད།
དགའ་སྤོབས་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ལ་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་བོད་ མིའི་དྲང་བདེན་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་མཚོན་པའི་འཛམ་གླིང་ རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང༌། སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ་ཁག མང་ཚོགས། ལྷག་པར་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་ཁྲོད་ནས་མོས་མཐུན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ བྱེད་མཁན་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེའི་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་འཁོན་རྩོད་ཅིག་ མིན་པར། རྒྱའི་དམར་པོའི་དབང་འཛིན་པའི་གཡོན་ཐལ་ལམ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལས་བྱུང་བ་ ཞིག་ཡིན་པའི་བདེན་དོན་ར་འཕྲོད་ཡོང་བཞིན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ནང་ཞི་རྒོལ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ནང་དུ་གནས་པའི་ཤེས་ཡོན་ ཅན་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་དོན་སྐོར་དྲང་བདེན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་བརྒྱད་བརྒྱ་བརྒལ་བ་ ཞིག་བྲིས་ཡོད། ངོས་རང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་སྐྱོད་སྐབས་རྒྱ་རིགས་སྤྱི་དང༌། ལྷག་པར་སློབ་ཕྲུག་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་པོ་ངོ་ཐུག་སྐབས་ཤ་ཚའི་གདུང་སེམས་དང་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཡོང་གི་འདུག བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་འདི་མཐར་ཐུག་མང་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སེལ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ སྟབས་ངོས་ནས་རྒྱུན་པར་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་འབྲེལ་ལམ་གྱིས་ཕན་ཚུན་གོ་རྟོགས་ སྤེལ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་ལུགས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་མཛའ་བརྩེའི་ འབྲེལ་ལམ་དང༌། བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་བདེན་དོན་དང་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་འབད་ བརྩོན་མུ་མཐུད་བྱེད་གལ། བར་ལམ་ནས་བཟུང་ཤིན་ཅང་མི་མང་ལ་དྲག་གནོན་གྱིས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་རང་དབང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་དོ་དམ་ཁྲིམས་ ཆད་བཅད་པ་བཅས་ལའང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཡོད། རྒྱ་ནག་མི་མང་དུང་ཕྱུར་བཅུ་གསུམ་ལའང་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་ཡོད་བདེན་དོན་གནས་ཚུལ་ ཤེས་རྟོགས་དང་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རང་དབང་ཤིན་ཏུ་དགོས་གལ་ཆེ་བས་རྒྱ་ནག་ནང་ཁྲིམས་ ཀྱི་དབང་བསྒྱུར་དང༌། གནས་ཚུལ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་བྱུང་ན་མི་རྣམས་ཡིད་ཆེས་ཡོང་རྒྱུ། དེ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་དང༌། བརྟན་ལྷིང༌། ཡར་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཡིན་པས་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་འབད་རྩོལ་མུ་མཐུད་གནང་དགོས།
ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་རང་དབང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་བྱས་ཏེ་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ ཐང་རྣམས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་གསལ་ བཏོན་བྱས་ཀྱང་ཚུལ་མཐུན་གྱི་ཡ་ལན་ཞིག་མ་བྱུང་བ་ནི་བློ་ཕམ་སྐྱེ་གཞི་ཞིག་ཡིན་ ཡང༌། འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་
དང༌། ལྷག་པར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་མི་མང་གི་བསམ་བློར་འགྱུར་བ་ ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ལ་གཞིགས་ན། ད་ལྟའི་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཁྲེགས་བཟུང་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་བདེན་མཐའ་ གསལ་བའི་དུས་ཤིག་ཡོང་ངེས་ལ་བརྟེན་ཚང་མས་བཟོད་བསྲན་དང་བརྩོན་ཤུགས་རྒྱུན་ བསྲིང་བྱེད་གལ་ཆེ།
བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་གཅིག་གྱུར་དགོས་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ཡང་ཡང་གསལ་ བཏོན་བྱས་པ་ལྟར། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་སྔར་དང་མི་འདྲ་བར་འབྱུང་འགྱུར་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་འཆར་བོད་ རིགས་ས་ཁུལ་ཁག་གཅིག་མཚུངས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་དགོས་གསལ་བ་བཞིན། ཉིན་ཤས་གོང་སྲིད་བློན་ཝུན་ཅཱ་པའོ་ཡིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ ཚོགས་ཆེན་དུ་གསལ་སྟོན་གནང་བ་དེ་ནི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གོམ་སྟབས་ཤིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་དང༌། ལྷག་པར་ཞིང་འབྲོག་ས་ཁུལ་རྣམས་སུ་ཡར་རྒྱས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལེགས་པའི་རང་བཞིན་ཡང༌། ཕྱི་དངོས་ཡར་རྒྱས་ལ་བསྙད་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་བཅས་པ་ཉམས་རྒུད་རྩ་བརླག་དང༌། འཛམ་གླིང་ཡང་སྟེང་དུ་གྲགས་པའི་མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཤར་གླིང་ཡོངས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་གཏོར་བཤིག་བཅས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དུ་མི་འགྲོ་བ་བྱ་རྒྱུར་ཚང་ མས་ཡིད་གཟབ་བྱེད་གལ།
དྲང་བདེན་ལ་དགའ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་དང༌། ཤེས་ཡོན་ཅན། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སོགས་མང་པོས་རྒྱ་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་བསུན་གཙེར་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་དང་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་དེ་རིང་གི་གོ་ སྐབས་འདི་བརྒྱུད་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། ལྷག་པར་ང་ཚོར་ཤ་ཚའི་རྒྱབ་སྐྱོར་རྒྱུན་མཐུད་གནང་མཁན་རྒྱ་གར་དབུས་སའི་གཞུང་ དང༌། དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པ། མི་མང་བཅས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
མཐའ་དོན་སྐྱེ་འགྲོ་སེམས་ཅན་ཡོངས་ ལ་འཕྲལ་ཡུན་དགེ་བའི་སྨོན་ལམ་བཅས། ཤཱཀྱའི་དགེ་སྦྱོང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལ།། །།
ཁུངས། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བོོད་ཡིག་དྲ་ཚིགས་ཡིན།
དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོས་མཁོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་སོང་། བོད་མི་རྣམས་ད་གདམ་མ་ནོར་རོགས་གནང་།
ངས་བོད་མི་རིགས་ལ་ངོ་གནོང་དགོས་པ་ཏོག་ཙམ་ཆགས་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ངའི་བསྡད་ས་གྲོང་ཁྱེར་འདི་ནང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པས་བོད་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ལས་སྲོག་བཏང་མཁན་སྐུ་གཤེགས་དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་བཀོད་བསྒྲིགས་བྱ་རུ་ཡོད་པ་ངའི་གྲོགས་པོ་ཚོས་ལེབ་གྱི་འདུག ཡིན་ཡང་ང་འགྲོ་ཐུབ་མ་སོང་། ད་ལོ་དབྱར་ཁ་ལ་བོད་དུ་ལོ་ངོ་བཅུ་བདུན་ལ་ངོ་མ་ཐིག་པའི་ནང་མི་རྣམས་ཐུག་ཅིག་ཐུབ་ན་བསམས་ ཁོ་ཚོར་་ཐིག་ཞོར་དུ་ཤ་ཉེ་སྤུན་ཟླ་ཡོད་པ་རྣམས་ལའང་ཐིག་ནས་སྙིང་གཏམ་དྲོད་མོ་ཞིག་གླེང་ན་འདོད་ དེ་ནས་དུས་ཚོད་འགྱུར་དང་བྱ་བ་གང་འགྲུབ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུམ་ཅུ་དུས་དྲན་ལ་ངོ་རྒོལ་དུ་འགྲོ་མ་ཐུབ་པ་ལ་ངོ་གནོང་མི་དགོས་པ་ཞིག་བྱ་རྩུས་ཡོད་
་་་་་་་་ད་ལྟའི་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཁྲེགས་བཟུང་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་བདེན་མཐའ་གསལ་བའི་དུས་ཤིག་ཡོང་ངེས་ལ་བརྟེན་ཚང་མས་བཟོད་བསྲན་དང་བརྩོན་ཤུགས་རྒྱུན་བསྲིང་བྱེད་གལ་ཆེ།་་་ གསུངས་པ་འདིའི་རིགས་ང་ཚོའི་བློ་ལ་ཡང་ཡང་ཆར་དགོས་འདུག
མགོན་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན།བོད་ས་ཡོང་གི་རེ་བ་འགྲུབ་གྱུར་ཅིག
༄༅།། ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་སུ“འཛམ་གླིང་ཁྱོན་དུ་རྒོལ་བའི”རེ་ངན་བཅངས་ཡོད་པ། ཟླ་༣ཚེས་༩ཉིན་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཀུན་གསལ་ཚགས་པར་སྟེང་བཀོད་པའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱིས་ཟླ་༣ཚེས་༡༠ཉིན་ཀུན་གྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་ཆེད་དོན་རྐྱེན་སློང་རྩིས་ཡོད་པའི་ཇུས་ངན་ལ། ནེེ་པཱ་ལའི་སྲིད་གཞུང་གིས་བཀག་འགོག་བྱས་ཤིང་། ནེེ་པཱ་ལའི་སྨྱན་སྦྱོར་ཁག་གིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ཏཱ་ལའི་ནེེ་པཱ་ལ་རུ་ཡོད་པའི་འཐུས་ཚབ་རྣམས་ནེེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། མཁས་པ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་ཁམས་ཀུན་གསལ་ཚགས་པར་ལ་འདི་ལྟར། གོ་ཐོས་ལྟར་ན་“བོད་རང་བཙན་པས”ད་ལོར་ཡང་“འཛམ་གླིང་ཁྱོན་དུ་རྒོལ་བ”བྱེད་རྩིས་ཡོད་མོད། ཡིན་ན་ཡང་“ངོ་རྒོལ་”འདི་ལྟ་བུས་ཀྲུང་དབྱང་སྲིད་གཞུང་ལ་དཀའ་རྙོག་དེ་འདྲ་བཟོ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
༡༩༥༩ལོའི་ཟླ་༣ཚེས་༡༠ཉིན་ནི་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ནས་ངོ་ལོག་ཟིང་འཁྲུག་བྱས་པའི་ཉིན་མོ་ཡིན་མོད། “ཡུལ་གྱར་བོད་པ”དང་ཁོ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ནུབ་གླིང་གི་སྨྱན་སྦྱོར་ཁག་གིས་ཉིན་དེར་“འོས་ལངས་ཉིན་མོ་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལོ་རེའི་ཉིན་འདིར། “ཡུལ་གྱར་བོད་པ”རྣམས་ཀྱིས་ཡོ་རོབ་དང་ཨ་རིར་སྡོད་པའི་ཀྲུང་གོའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་ཁག་གི་སྒོ་ཁར་འདུས་ནས་“ངོ་རྒོལ”བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
“བོད་རང་བཙན་རྩ་འཛུགས”ཀྱིས་ད་ལོའི་ཟླ་༣ཚེས་༡༠ཉིན་མ་བསླེབ་གོང་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་“ངོ་རྒོལ”བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྐོར་བསྒྲགས་མོད། ཡིན་ན་ཡང་རྒྱ་གར་དུས་བབ་ཚགས་པར་གྱིས་ཚེས་༧ཉིན་སྤེལ་བའི་གསར་འགྱུར་ལྟར་ན། ནེེ་པཱ་ལར་ཡོད་པའི་ཏཱ་ལའི་འཐུས་ཚབ་རྣམས་འཛིན་བཟུང་ཐེབས་ཤིང་ཀྲུང་གོར་“ངོ་རྒོལ”བྱེད་པར་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་ཅེས་བཀོད་ཡོད་པ་རེད།
ཚེས་༨ཉིན། “བོད་རང་བཙན”ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་འཇར་མན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་གིས་དྲ་བའི་སྟེང་བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན།འཇར་མན་གྱི་གྲོང་རྡལ་༡༠༥༠ཙམ་ཚེས་༡༠ཉིན་“བོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་དར་ཕྱར་བ”ཞེས་པའི་བྱ་འགུལ་དུ་ཞུགས་རྩིས་ཡོད་པ་རེད་ཟེར།
དེ་རིང་ ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་ཆ་འཕྲིན་དྲ་བ་ནས་།།
བཀླགས་ཟིན། མགོན་པོ་ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན།