རྡོ་
ཁ། རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ཚོགས་ཆུང་འཛུགས་དུ་འཇུག་པ།
རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་ཡིན་ན། བཙན་བྱོལ་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་གོམ་གང་མདུན་དུ་སྤོས་ནས། ཨ་རི་དང་ཡུརོབ་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་གཙོ་བཅས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འགས་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ནས་བོད་དོན་ཐད་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་པ་ཡིན་ན་བོད་དོན་དེ་རྒྱལ་སྤྱི་ཐོག་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་པ་མ་ཟད། ཚོགས་ཆུང་དེ་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་རེ་འདུན་རྒྱས་བྱེད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཞིག་ཆགས་མཉམ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་གྲུབ་ཡོད།
ག ཕྱི་རྒྱལ་དོན་གཅོད་ཁང་ཁག་གི་ལས་དོན།
གལ་སྲིད་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་ནས་རྒྱ ལ་ཁབ་སོ་སོའི་གནས་སྟངས་ལ་བསྟུན་ཏེ། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ཁག་ལ་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པའི་ལས་འགན་བསྐོ་བཞག་གིས། ལས་འགན་དེ་དག་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་མེད་ཐད་བརྩད་ཞིབ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབས་བཀོད་འཐེན་ཏེ། ལོ་ལྟར་རེ་བཞིན་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ཁག་གི་ལས་འགན་ཐད་བརྩད་ཞིབ་བྱས་པ་ཡིན་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་གིས་བོད་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཐད། གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་རྨད་དུ་བྱུང་པའི་གྲུབ་འབྲས་བསྐྲུན་སྲིད། དེའི་ཐད།
༡ བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་དང་བོད་གཞུང་བར་འབྲེལ་ལམ་འཛུགས་པ་དང་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ།ལས་འགན་དེ་འགྲུབ་ཡོད་མེད་ཐད་བརྩད་ཞིབ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ནི། ལོ་དེའི་ནང་རྒྱལ་ཁབ་དེ་གའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཚོས་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་པའི་ས་ཡིག་གི་གྲངས་འབོར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡི་གེ རྒྱལ་ཁབ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་ཐད་ཉན་ཞིབ་བྱས་པའི་གྲངས་ཀ་བཅས་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ། འདིར་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་ནི། མིག་སྔར་བོད་དོན་ལ་མཚོན་ན་ཨུ་རུ་སུ་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ནི་གསེར་ལས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་དང་། ཁོ་ཚོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཕྱིར། རྒྱལ་ཁབ་དེ་ན་ཡོད་པའི་སོག་པོ་མི་དམངས་དང་བོད་མི་དམངས་བར་གྱི་མཛའ་བརྩེ་གཏིང་ཟབ་པོ་དང་སྙིང་ཉེ་བར་གཏོང་དགོས་པ་ནི། ཨུ་རུ་སུ་བོད་གཞུང་དོན་གཅོད་ཁང་གི་ལས་དོན་གཙོ་ཆེ་ཤོས་སུ་འཛིན་དགོས་སྙིམ།
༢ སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག་གིས་ཧུར་བརྩོན་ཆེན་པོས་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་དཔལ་འབྱོར་སྐོར་གྱི་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་གནང་དུ་འཇུག་པ། གཏན་འབེབས་གནང་དགོས་པའི་སྲིད་ཇུས་ཁག་ནི་ཚོང་ལས་དང་ཚོང་ཟོག་མངགས་ཉོ། སྦྱོང་བརྡར་སོགས་དཔལ་འབྱོར་ཐད་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ཕན་པའི་མཉམ་ལས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཁག་ཡིན།
༣ བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚོང་པ་དང་བཟོ་གྲྭ་ཁག་གིས་ཚོང་ཟོག་བཟོ་སྐྲུན་དང་མངགས་ཉོ་སྐོར་གྱི་གན་རྒྱ་འཇོག་ཐུབ་པར་བྱེད་པ།
༤ བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བོད་མིའི་ཕ་སྐད་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་སློབ་གཉེར་བསྟི་གནས་ཁང་འཛུགས་པ་དང་། ལས་འགན་དེ་འགྲུབ་ཡོད་མེད་ཐད་བརྩད་ཞིབ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ནི། བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭའི་གྲངས་ཀ་དང་སློབ་མའི་གྲངས་ཀ བོད་ཀྱི་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་དང་གཏམ་ཚོགས་སོགས་རིག་གཞུང་བྱེད་ལས་ཀྱི་གྲངས་ཀ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ།
༥ རོགས་དངུལ་སློང་པ། བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་ནས་བོད་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་ལོ་རེ་བཞིན་རོགས་དངུལ་གྲངས་ཀ་ངེས་ཅན་ཅིག་སློང་དགོས་པ། དཔེར་ན་ལོ་རེར་ཨ་སྒོར་ཁྲི་ ༢༠ སློང་བ་ལྟ་བུ།
༦ བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐོ་འབྲིང་དམའ་གསུམ་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ལོ་ལྟར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་། བོད་ཀྱི་འཁོར་ཡུག་དང་ཆབ་སྲིད་སྐོར་གྱི་གཏམ་བཤད་ཐེངས་བཅུ་ལ་གནང་རྒྱུ།
༧ བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཉིད་དུ་ལོ་ལྟར་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་རྩིས་ཀྱི་ལས་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་གནང་རྒྱུ།
༨ བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་གིས་གོ་སྒྲིག་འོག་བོད་གཞུང་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ཁག་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ལོ་རེར་རེས་མོས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་བོད་ཀྱི་ལོ་སྲུང་བརྩི་གནང་སྟེ། བོད་དོན་སྐོར་གྱི་འགྲེམས་སྟོན་དང་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་རིག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བའི་གཞས་སྣ་ཞབས་བྲོ། གློག་བརྙན་སོགས་འཁྲབ་སྟོན། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་གནས་སྟངས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གཏམ་བཤད་དང་བགྲོ་གླེང་བཀོད་སྒྲིག་གནང་སྟེ། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་ཡུལ་མི་ཚོར་བོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་དང་བོད་དོན་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ།
ང་། བོད་དང་སོག་པོ། ཡུ་གུར་བཅས་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ།
བོད་མི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་སྐྱབས་བཅོལ་ལ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ནང་སོག་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཚོ་ཡང་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཕེབས་ཏེ། བོད་མི་ལ་འཕྲད་པའི་དཀའ་ངལ་ནང་བཞིན་དང་ནང་སྒོས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སོ་སོའི་རིག་གཞུང་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་ཐད་ཡང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དཀའ་ངལ་དེ་དག་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་བོད་དང་སོག་པོ། ཡུ་གུར་གསུམ་འཛོམས་གྱིས་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ། ལོ་ལྟར་རེ་བཞིན་ཉམས་མྱོང་བརྗེ་རེས་དང་ཕན་ཚུན་རོགས་རམ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ། རབ་ལ་བྱུང་ན་ཚོགས་པའི་མིང་ཐོག་ནས་དབྱིན་ཡིག་དང་བོད་ཡིག སོག་ཡིག ཡུ་གུར་ཡི་གེ་བཅས་ཀྱི་སྟེང་དྲ་རྒྱའི་ཟིན་བྲིས་ཞིག་བཙུགས་ཏེ། གནས་ཚུལ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ་བྱུང་ན་ཕན་ནུས་དང་དགེ་མཚན་ཧ་ཅང་ཆེ།
ཆོས་ལུགས། རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཁྱེར་པར་དུ་ལོ་རྒྱས་ཐོག་གི་གནས་བབ་དང་ད་ལྟའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་མཐོང་སྣང་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་དང་ཡུ་གུར། སོག་པོ་མི་དམངས་བར་གྱི་མཉམ་འབྲེལ་དང་རྩ་འཛུགས་ཞིག་མིག་སྔར་བྱུང་མེད་ན་ཡང་། བོད་དང་ཡུ་གུར། སོག་པོ་མི་དམངས་གཙོ་བྱས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་བསྐྱར་གསོ་དང་རྒྱལ་ཁབ་སྒྲེར་ལངས་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་ལོག་དང་མི་རིགས་བཅིངས་འགྲོལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནི་ལྡོག་ཐུབ་མེད་པའི་རླབས་ཕྲེང་གསར་བ་ཞིག་ཡིན། གཉའ་གནོན་འོག་གི་མི་རིགས་དེ་ཚོའི་རང་དབང་དང་ཐོབ་ཐང་བརྩོན་ལེན་བྱ་ཆེད་མི་རིགས་འདི་དག་བར་གྱི་མཐུན་སྒྲིལ་དང་མཉམ་འབྲེལ་ནི་གཡོལ་ཐབས་མེད་པ་དང་། སུས་ཀྱང་བཀག་འགོག་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་རེད། འབྱུང་འགྱུར་དེ་འོངས་པ་ལ་གྲ་སྒྲིག་དང་སྔོན་བསུ་བྱ་ཆེད་བོད་དང་སོག་པོ། ཡུ་གུར་གསུམ་འཛོམས་གྱི་རིག་གཞུང་ཚོགས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་རང་དབང་ལས་འགུལ་གྱི་དགོས་མཁོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་མིའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། འཛམ་གླིང་མི་རིགས་བཅིངས་འགྲོལ་ལས་འགུལ་གསར་བའི་དགོས་མཁོ་ཡང་རེད།