ཟླ་དྲུག་ལྷག་རིང་རྒྱ་ནག་བྱང་ཕྱོགས་ས་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ཆེན་ ༨ ལྷག་ནང་ཆར་ཆུ་མ་བབ་པ་དེ་ནི། འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༢༠༠ རིང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་ཐན་སྐྱོན་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད། ས་ཁུལ་དེ་དག་ནི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འབྲས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༨༠ ལྷག་གི་ཐོན་ཁུངས་ཡིན་ཞིང་། ད་ལྟ་ས་ཁུལ་དེ་དག་ནང་ས་ཞིང་མུའུ་ས་ཡ་ ༡༡༢ ལྷག་སྐ་ཐེར་དུ་གྱུར་ཞིང་། མི་ཁྲི་ ༢༧༢ དང་ཕྱུགས་ཟོག་ཁྲི་ ༢༨༤ ལྷག་ལ་འཐུང་ཆུ་ཆད་དེ། རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་སུམ་ཆ་གཉིས་ནང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མགོ་ཚུགས་ཡོད་འདུག
ལོ་སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་ནང་ཐན་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་བྱུང་སྟེ་བཟའ་འབྲུའི་ཐད་འཇིགས་སྣང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེའི་ཐད། ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ཛ་དྲག་གི་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་ཏེ། ཐན་འགོག་གེགས་སེལ་གྱི་ལས་གཞི་ ༡༠ ལག་བསྟར་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་ནག་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་མི་འབོར་མང་ཤོས་དང་། འབྲས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཞིང་ལས་སྡེ་ཚན་གྱིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་བསྐྱངས་ཏེ། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གིས་བཟའ་འབྲུ་ནང་འདྲེན་བྱ་དགོས་བྱུང་ཚེ། འཛམ་གླིང་གི་བཟའ་འབྲུའི་ཁྲོམ་རར་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་སྲིད་ལ། བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་མུ་མཐུད་ཡར་འཕར་ཏེ་མི་མང་དུར་ཕྱུར་མང་པོའི་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་འཛམ་གླིང་གི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གྱི་རྐྱེན་པས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་རང་བྱུང་གནོད་འཚེ་བསྟུད་མར་བྱུང་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་ཏུ་ལོ་སྔོན་མར་འཛམ་གླིང་གི་འབྲས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཨང་དང་པོ་ཨུ་རུ་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཐན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་འབྲས་ཐོན་ཚད་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ མར་ཆགས་པ་དང་། འབྲུ་རིགས་ཕྱིར་འཚོང་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་བོ་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་ཆུ་ལོག་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་འབྲུ་རིགས་ཐོན་སྐྱེད་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་པ། དེ་བཞིན་ཁ་ན་ཊའི་ནང་ཆུ་ལོག་གི་གནོད་འཚེ་དང་། ཁ་ཛག་སི་ཐན(Kazakhstan)དང་ཡུ་རོབ། ལྷོ་ཨ་མེ་རི་ཁ་བཅས་སུ་ཐན་པ་བྱུང་བ་བཅས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་འཕར་ཏེ། མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་མང་པོར་འབྲས་དང་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་སོགས་རྒྱུན་སྤྱོད་ཟས་རིགས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མགོ་ཚུགས་ཡོད།
མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བཟའ་འབྲུ་རྟོག་ཞིབ་ཚན་པས་ཉེ་སྔོན་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་བའི་ནང་། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ལྷག་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟའ་འབྲུའི་སྤྱི་སྙོམས་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༢༥ ཡར་འཕར་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་གི་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༥༢ དང་། འབྲས་ཀྱི་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༤༩ ། སྲན་མའི་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༢༨ ། བཟའ་འབྲུའི་རིགས་མ་ཡིན་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་འཚིག་ཇའི་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༥༣ དང་། སྲིང་བལ་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༡༩ བཅས་འཕར་ཡོད་ལ། འདས་པའི་ཟླ་བ་ ༡༨ ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟའ་འབྲུའི་ཆ་སྙོམས་རིན་གོང་འཕར་ཚད་ཧ་ལམ་ལྡབ་གཅིག་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་ད་དུང་མུ་མཐུད་འཕར་སྲིད་པའི་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆེན་མཁས་པ་དག་གིས། འབྲུ་རིགས་ཀྱི་རིན་གོང་འཕར་བཞིན་པ་དེ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་བརྟན་ལྷིང་ལ་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པས། དེ་ནི་དྲག་སྤྱོད་པའི་རྒོལ་གཏོར་ལས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་ཉེན་ཁ་ཆེ་སྐོར་བརྗོད་ཡོད།
ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་པོར་བཟའ་འབྲུའི་དཀའ་ངལ་འབྱུང་སྲིད་པའི་བློ་འཚབ་སྐྱེ་བཞིན་པར་བརྟེན། རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་བཟའ་འབྲི་ཉར་ཚགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་གར་གྱིས་ཟླ་འདིའི་ཚེས་མགོ་ནས་བཟུང་རྡ་ལི་དང་འབྲུ་སྣུམ་ཕྱིར་འཚོང་མཚམས་བཞག་ཡོད་ལ། སྔོ་ཚལ་ཙོང་རིལ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་བཟའ་ཆས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས། པ་ཀི་སི་ཐན་ནས་ཙོང་རིལ་ཏུན་སྟོང་ ༡ ནང་འདྲེན་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་གན་རྒྱ་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན། ཧིན་རྡི་ཉི་ཞི་ཡིས་ཀྱང་འབྲས་དང་སྲན་མ་གཙོས་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་རྫས་རིགས་ ༥༠ ནང་འདྲེན་དཔྱ་དངུལ་མེད་པ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། ཟླ་རྗེས་མ་ནས་བཟུང་འབྲུ་སྣུམ་ཕྱིར་འཚོང་གི་དཔྱ་དངུལ་བརྒྱ་ཆ་ ༢༠ ནས་ ༢༥ བར་སྤར་རྒྱུ་ཡིན་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་ལོ་སྔོན་མ་དང་བསྡུར་ན་འབྲས་ཀྱི་རིན་གོང་ལྡབ་ ༢ དང་། ཕག་ཤའི་རིན་གོང་བརྒྱ་ཆ་ ༢༥ འཕར་ཡོད། གཞན། སྔོ་ཚལ་དང་འོ་སྐམ། ཀ་ར་སོགས་ཀྱི་རིན་གོང་འཕར་ཚད་ཀྱང་མཐོན་པོར་སླེབས་ཡོད། ཨ་ཧྥུ་རི་ཁ་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་འབྲུ་རིགས་ཀྱི་རིན་གོང་འཕར་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཧྥ་རན་སིའི་ཞིང་ལས་སྡེ་ཁག་གི་མགོ་གཙོ་ལེ་མའེ་རཱེ་(Lemerre) ལགས་ཀྱིས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང་རང་བྱུང་གནོད་འཚེ་ཡིས་འབྲུ་རིགས་ཀྱི་ཐོན་ཚད་མར་ཆགས་ཡོད་ནའང་། འཛམ་གླིང་གི་བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་འཕར་བཞིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི། འཛམ་གླིང་གི་ཁྲོམ་རའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་འདུག ཁོང་གིས་བརྗོད་རྒྱུར། དེང་སྐབས་ཁྲོམ་རའི་འཁོར་རྒྱུགས་ཁྲོད་ལྷག་པའི་འབྲུ་རིགས་ཀྱི་འབོར་ཚད་ནི། རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟའ་འབྲུའི་འབོར་ཚད་ཀྱི་ལྡབ་ ༡༥ ཡིན་པས་འབྲུ་རིགས་ཆུད་ཟོས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་འདིས་འཛམ་གླིང་དཔལ་འབྱོར་ལ་མཇུག་འབྲས་ངན་པ་བསྐྱེད་སྲིད་པ་དང་། མ་འོང་པར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མའི་ནང་བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་འཕར་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཧྲིལ་པོར་བརྡབ་གསིག་ཆེན་པོ་འབྱུང་སྲིད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ནང་འཛམ་གླིང་གི་བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་འཕར་ཚད་འདས་པའི་ལོ་ ༢༠ ནང་ཆེས་མཐོ་བའི་ཚད་ཐིག་ལ་སླེབས་ཤིང་། འཛམ་གླིང་ནང་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་འཕྲལ་བཞིན་པའི་མང་ཚོགས་ཁྲི་ ༤༤༠༠ ལྷག་འཕར་སྣོན་བྱུང་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས། ཋི་ནི་ཤི་ཡ(Tunisian) དང་ཨི་ཇིབ(Egyptian)། ཨལ་ཇི་རི་ཡ་ (Algeria)། ཇོར་ཌན( Jordan) ། མོ་རོ་ཀོ(Morocco)། ཡེ་མཱན་(Yemen) སོགས་ཆབ་སྲིད་སྒེར་གཅོད་དང་དཔལ་འབྱོར་རུལ་སུངས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ནང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་བྱུང་སྟེ་ངོ་ལོག་ཟིང་ཆ་ལངས་མགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན། ལ་ཊེན་ཨ་མེ་རི་ཁ་(Latin America) དང་། བྷོ་ལི་ཝི་ཡ་(Bolivia) དང་། ཨ་ཧྥུ་རི་ཁ་གླིང་གི་(Africa) མོ་ཛམ་བྷིག་(Mozambique) ནང་འབྲུ་རིགས་བརྐུ་འཕྲོག་གི་ཟིང་འཁྲུག་འབྱུང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁར་ཐུག་ཡོད་འདུག
འཛམ་གླིང་དངུལ་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་ (Robert Zoellick) ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་བརྗོད་དོན། རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟའ་ཆས་ཀྱི་རིན་གོང་མགྱོགས་མྱུར་དུ་འཕར་བ་འདིས། འཛམ་གླིང་གི་གཞི་རིམ་དབུལ་ཕོངས་མང་ཚོགས་དུང་ཕྱུར་མང་པོའི་འཚོ་གནས་ལ་ཉེན་ཁ་འཕྲད་ཡོད། ད་ལྟ་བཟའ་འབྲུའི་བདེ་འཇགས་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་འབྲུ་རིགས་རིན་གོང་འཕར་བཞིན་པ་འདིས་དབུས་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་དག་གི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཟིང་ཆ་འབྱུང་སྲིད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
གནས་ཚུལ་འདི་དག་ཐོས་ཡོང་དུས་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་མ་སྐྱིད་པ་དང་ཞེ་སྣང་ཡོང་གི་འདུགདཀོན་ཅོག་མཁྱེན་འཛམ་གླིང་ལ་མུ་གེ་མི་འབྱུང་བ་ཤོག
འཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན་བཏང་ན་འཇུག་འབྲས་ངན་པ་མྱོང་མཁན་ནི་མི་གཙོས་པའི་སྲོག་ལྡན་འདི་དག་ལས་གཞན་སུ་ཞིག་ཡོད། དེས་ན་ཤེས་བཞིན་དུ་མིག་ལྡན་གཡང་ལ་མཆོང་བ་ནི་ཇི་འདྲའི་ཡ་ང་བ་ཞིག་རེད།