སྐྲན་འབིགས།
འབྱུང་ཁམས་ཆུ། ལོ་རྟགས་སྦྲུལ། ཟླ་བ་འབྲུག ཞག་པོ་སྤྲེལ་གྱིས་ཚེས་ལ་ཉེ་བའི་སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཅུ་གསུམ་གྱི་གནམ་ལོ་འདི་ནི་རང་མི་རིགས་འདིའི་ཆབ་སྲིད་དར་རྒུད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ནས་ལྟོས་ན་ཆེས་གནད་འགག་རང་བཞིན་ཅན་གྱིི་ལོ་ཟླ་ཞིག་ལ་ཁེལ་ཡོད་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དམིགས་འདུན་རྒོད་པོ་རྒྱང་ལ་བསྲིངས་ཏེ་བློ་རིག་སྒྲེན་པོ་ནང་ལ་སྐོར་བཞིན་བསམ་གཞིགས་རྣལ་བའི་དོ་སྣང་རེ་བྱས་ཨེ་མྱོང་ཞེས་དྲི་གཞི་ཞིག་གིས་མགོ་བསླངས་ཏེ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་བརྗོད་འདོད་པ་འཆད་པར་བྱའོ།།
འདི་ནས་རྩིས་པའི་མི་ལོ་ ༣༦༠ ཡར་སྔོན་སྟེ་ཆུ་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༥༣ ལོར་ ༧ གོང་ས་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་མཆོག་གི་ཞབས་ཀྱི་པདྨོའི་སེན་རྡུལ་སྨད་ཕྱོགས་རྒྱ་ཡི་ཡུལ་ཁམས་ཆེན་པོར་བཀོད་ནས་རྒྱ་སོག་མན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྨིན་གྲོལ་ལ་བཀོད་ཅིང་ཕན་ཚུན་འཁྲུག་རྩོད་དང་སྙོག་འཛིང་མེད་པར་ཞི་བདེའི་ལམ་ལ་དྲངས་ནས་རྒྱལ་ཁ་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ངང་ནས་ཕྱིར་རང་ཡུལ་ལ ཕེབས་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་ཡིན་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གོང་མ་ཧྲུན་ཀྲི་ཡིས་ ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཛྲ་ངྷ་ར་ཞེས་པའི་གསེར་ཡིག་གི་མཚན་བསྟོད་ཕུལ་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་བར་ལ་གསེར་ཟམ་ལྟ་བུའི་མཆོད་ཡོན་གྱི་འབྲེལ་བ་བཙུགས་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་ཡང་རེད།
དེའི་བཞིན་དུ་འདི་ནས་རྩིས་པའི་ལོ་ངོ་ ༢༤༧ གྱི་ཡར་སྔོན་སྟེ་ཆུ་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༧༦༦ ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གིས་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་སྲིད་མཐར་བསྐྱངས་ཏེ། རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱི་མི་མང་ཡོད་དོ་ཆོས་ཀྱི་མངའ་འོག་ཏུ་བཅུག་ཅིང་འཐབ་རྩོད་དང་མུ་གེ་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཏེ་མེས་པོ་དཔོན་ཞིང་གི་མཛའ་འབྲེལ་སླར་གསོ་མཛད་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་ཡིན་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གོང་མ་ཁང་ཤི་ཡིས་པཎ་ཆེན་ཨར་ཏི་ནི་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་སྲུབ་མི་ཐུབ་པའི་མཚན་འཕར་དང་གསེར་ཐམ་གྱི་འཇའ་ས་བཅས་གནང་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་ཡང་རེད།
དེ་དང་དེའི་ཕྱིར་དུ། འཆར་ལ་ཉེ་བའི་ཆུ་སྦྲུལ་གྱི་གནམ་ལོ་འདི་ནི། གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་རེ་སྙེགས་དང་འདས་སོང་དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེར་ཡོང་བའི་གཞི་མ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་ནི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཡིན་པའི་བདེན་དོན་ལ་གཞུང་སྒེར་དང་ཚོགས་སྡེ་ཡོད་དོ་ཅོག་གིས་ལག་རྡང་གཅིག་སྦྲེལ་དང་ནུས་ཤུགས་གཅིག་འདོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཁ་གདང་མཆེ་བ་གཙིགས་པའི་དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་མགོ་ལྔ་ལྟ་བུ་མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་ལ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ཁྲག་ཟུངས་འཇིབ་པའི་དམར་བོའི་སྲིད་ཇུས་ངན་པའི་སྐེ་རྩ་རེ་རེ་ནས་བཅད་དེ། མགོ་ནག་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དཔའ་ངར་དང་གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་བདེན་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་༧གོང་ས་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོའི་ཞབས་ཀྱི་པདྨོ་རང་ཡུལ་ལ་དགའ་བ་འབུམ་ལྡན་དང་བཅས་གདན་འདྲེན་ཞུས་སྟེ། རྒྱ་ནག་པོའི་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་དམ་ཆོས་བདུད་རྩི་བསིལ་མའི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་གནང་བ་སྩོལ་བཞིན་མུན་ནག་གི་ཞིང་ཁམས་ན་འཚོ་བའི་དམངས་སེམས་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་ཞི་བདེའི་ལམ་ལ་བཀོད་ཏེ། པཎ་ཆེན་ཆུང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་བོའི་རིགས་ཞེན་གྱི་དཔའ་པོ་དཔའ་མོ་ཡོད་ཚད་གདུག་རྩུབ་དང་མནར་གཅོད་ཀྱི་བཙོན་འོག་ལས་གྲོལ་ཏེ། དགུང་གི་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུ་རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་རྣམ་གཉིས་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་གསེར་ཁྲི་མཐོ་པོར་མངའ་གསོལ་ཞིང་། ས་སྟེང་གི་དམྱལ་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མུན་པ་སྟུག་སའི་བོད་ཡུལ་དུ་རང་དབང་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་འཕེལ་འགྱུར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་ཇུས། བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་མཚན་སོགས་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཆུ་མོ་སྦྲུལ་གྱི་གནམ་ལོ་འདི་ནི་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་ཡན་གར་དུ་གཏོང་མི་རུང་བའི་གོ་སྐབས་ཐེངས་གཅིག་ཡིན་པའོ།།
རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན། རང་རེའི་སྲིད་སྐྱོང་བ་གཙོ་བའི་ཞི་བདེ་དང་དྲང་བདེན་གྱི་རྒྱབ་དཔུང་འཚོ་བའི་འཛམ་གླིང་ཡུལ་ཕྱོགས་ཁག་གི་སྲིད་དོན་པ་དང་ཤེས་ཡོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དོན་གྱི་ཕུགས་དང་གྲོས་ཀྱི་སྙིང་ནས་བཟུང་སྟེ་བླ་ན་མེད་པའི་ཕུགས་འདུན་གྱི་ལྗང་སྨྱུག་གསར་བ་ཞིག་འབུ་དགོས་ན། འཇིགས་ཞུམ་བྲལ་བའི་བློ་སྤོབས་དང་དཔའ་ངར་གྱེན་དུ་འབར་བའི་མེ་ལྕེ་བཞིན་དགུང་དུ་འཕྱོ་དགོས་བ་ནང་བཞིན་ལྕགས་ནག་གི་གོང་བུ་བཞིན་དུ་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་རྒོད་པའི དམར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་གཡོ་འཁྱོམ་དང་སྒུལ་ཤུགས་གཏོང་ནུས་པའི་ལས་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པར་བང་བསྒྲིགས་ནས་བཞག་ཡོད་པ་འདི་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནད་འགག་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཁེལ་ཡོད་པ་ང་ཚོ་ཡུལ་གྱར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ཤེས་དགོས་པའི་གནད་འགག་ཅིག་རེད།
ལྷག་པར་དུ། ལ་རྒྱ་དང་སྙིོང་སྟོབས་ཀྱིས་བརྟས་ཤིང་སྤོབས་པ་དང་ཁོག་དཔུང་གིས་གཟེར་བའི་གཞིས་ལུས་ཀྱི་སྤུན་ཟླ་ཚོ། ཇི་ལྟར་ཐབས་རྡུགས་ཤིང་ངན་སྐྱུག་གི་ལྟོ་ཟས་ཟ་བར་མི་བྱེད་པའི་གངས་སེང་དཀར་མོའི་རང་གཤིས་ལ་ནམ་ཡང་བཙན་འཛུལ་དང་བཤུ་གཞོག་གི་མདུན་ནས་གཉའ་མི་སྒུར་བའི་གཡུ་རལ་སྔོན་པོའི་དཔའ་སྙིང་འབར་ཏེ། མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་ལ་བྱམས་བརྩེ་དང་བཟོད་སྲན་གྱིས་གབ་པའི་སྙིང་སྟོབས་གསོན་པོ། མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་ལ་གཞིས་བྱེས་ཡ་བྲལ་དུ་གྱུར་བའི་དྲན་གདུང་གིས་སྤར་བའི་མེ་ལྕེ་དམར་པོ། གློ་བུར་གློ་བུར་དུ་ཆེས་རླབས་ཆེ་བའི་མི་རིགས་འདིའི་འབྱུང་བའི་ཟུངས་ཁྲག་གི་གཏིང་རུམ་ན་འཕྱོ་ཞིང་། གློ་བུར་གློ་བུར་དུ་དཔའ་མཛངས་རྟུལ་ཕོད་པའི་མི་རིགས་འདིའི་རུས་པའི་རྐང་མར་གྱི་ཕུགས་གསེང་ནས་རྡོལ་ཏེ། དགྲ་ནག་དུང་ཕྱུར་བཅུ་གསུམ་གྱི་སེམས་ཁོངས་ན་འཕྱོ་བའི་ཞེ་སྡང་གི་རྦ་རླབས་བསྲེགས་ཤིང་སྐམ་པར་བྱས་ཏེ། གདོད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་དུ་བྱུང་མ་མྱོང་པའི་མེ་ཕུང་གི་རྡོ་རིང་གསོན་པོ་ཞིག་བཞེངས་པ་མ་ཟད། གོ་ལ་ཟླུམ་པོའི་གཞི་ཁྱིམ་དྲོན་མོ་འདིའི་ནང་དུ་ཞི་བདེ་དང་རང་དབང་བསུ་བའི་སྐྱ་རངས་མཁའ་མཐའ་ནས་གསལ་བར་བྱས་པའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ལ་སླེབ་ཙ་ན། ང་ཚོ་བློ་ཕམ་དང་བག་འཁུམས་མེད་པར་རང་དབང་དང་བདེན་དོན་གྱི་འབོད་སྒྲ་དབྱངས་སུ་གྱེར་ནས། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེར་སྐྱེད་དང་སྤྱི་མཐུན་གྱི་བསོད་ནམས་ཆེར་བསགས་བྱ་དགོས་པ་མ་གཏོགས། སྐད་ཆ་སྡུག་ས་ཞིག་ནས་བཤད་ན། འདས་ཟིན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཀྱི་ཆུ་མོ་སྦྲུལ་གྱི་གནམ་ལོ་དག་ནི་བོད་ཁམས་འདིར་ཆེས་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་རང་བྱུང་གི་ས་ཡོམ་དང་མི་སྡུག་པའི་ནད་ཡམས་སོགས་ཀྱིས་གནོད་འཚེ་དང་གོད་ཆག་རབ་དང་རིམ་པར་བྱུང་མྱོང་བ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ། འདི་ནས་ཡར་ལ་རྩིས་པའི་ཆུ་མོ་སྦྲུལ་གྱི་གནམ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༣ ལོ་ནི། བོད་ཡུལ་གྱི་རང་དབང་ཡོངས་སུ་བཅོམ་ཞིང་རིགས་མཐུན་གྱི་སྤུན་ཟླ་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་དམར་གསོད་བཏང་བའི་གཤེད་མིའི་གཏེ་བོ་སྟེ་དུག་ཅན་སྦྲུལ་མགོ་ལྔའི་ཐོག་མ་མོའོ་ཙེ་ཏུང་སྐྱེས་པའི་ལོ་ཟླ་དེ་ཡིན་པའང་ང་ཚོས་ཞོར་ལ་ཤེས་དགོས་པ་གལ་ཆེའོ།།
གང་ལྟར་ཀྱང་། མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་རིང་ལ་འཇིགས་ཞུམ་བྲལ་བའི་ཡབ་མེས་ཚོའི་དཔའ་ངར་དང་ཚེ་སྲོག་གིས་འཐབ་རྩོད་བྱས་པའི་བདེན་དོན་གྱི་འབོད་སྒྲ་རེ་རེ། ཕྱི་ལུས་ཀྱི་སྲོག་དབུགས་ཆད་ཀྱང་རྣམ་ནང་གཤིས་ཀྱི་མིག་ཟུང་བཙུམ་མ་ཐུབ་པའི་གཤེགས་ཟིན་པའི་དཔའ་བོ་ཚོའི་ཁ་ཆེམས་རེ་རེ། ཡ་མ་བརླ་ཡི་མྱ་ངན་གྱི་གཡོ་གར་རེ་རེ་སྟེ་ངྷ་སའི་སྲིང་བར་ནས་ཁྲོམ་སྐོར་རེ་དང་། རང་མི་རང་སྟེང་ལ་བསྒྲགས་གཏམ་རེ་སྤེལ་བའི་དུས་ཐུང་གི་ཚོར་བ་ཙམ་གྱིས་ནམ་ཡང་ཚབ་མཚོན་བྱེད་མི་ཐུབ་པར་རང་དབང་གི་འཐབ་རྩོལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་དོན། མི་རིགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་སོགས་ནི་ཇི་འདྲའི་རླབས་ཆེ་བའི་ལས་འགན་ལྕི་མོ་ཞིག་ཡིན་པ་ནང་བཞིན། ཆུ་མོ་སྦྲུལ་གྱི་གནམ་ལོ་འདི་ལ། ང་ཚོ་ཚང་མས་ལ་རྒྱའི་སྙིང་སྟོབས་སྤོབས་པས་བཏེགས་ཤིང་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་དཔུང་བ་དམ་དུ་སྦྲེལ་བཞིན། རང་ས་རང་ལ་དབང་ཞིང་། རང་དཔོན་རང་གིས་བྱེད་པའི་ཞི་བདེའི་རང་ཁྱིམ་ཞིག་མ་བསྐྲུན་པའི་བར་དུ་གཞོམ་ཞིག་བྲལ་བའི་མི་རིགས་འདིའི་སྙིང་ཁུང་གི་དམ་བཅའ་ནི་ནམ་ཡང་འཇིགས་མི་སྲིད་པའི་རྡོ་རྗེ་བྲག་རི་བཞིན་དུ་བརྟན་དགོས་པ་མ་ཟད། དགྲ་ནག་ཚང་གི་བཙན་འཛུལ་དང་དམར་གསོད་དྲག་པོའི་གདུག་རྩུབ་འོག་ནས་མི་རིགས་འདི་གསད་ཅིང་གཏུབ་སྟེ་བཙན་པོའི་རིགས་རྒྱུད་རྩ་ནས་གཅོད་པ་བསླ་སྟེ། ང་ཚོའི་ཕུགས་འདུན་དང་རང་དབང་ནམ་ཡང་འཕྲོག་མི་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་སྙིང་སྟོབས་ད་ལྟ་ནས་ང་ཚོའི་བླ་སྲོག་གི་རྒྱ་རུ་འདེབས་དགོས་སོ།།
(ཡ་མ་བརླ་ཡི་མྱ་ངན་གྱི་གཡོ་གར་རེ་རེ་སྟེ་ངྷ་སའི་སྲིང་བར་ནས་ཁྲོམ་སྐོར་རེ་དང་། རང་མི་རང་སྟེང་ལ་བསྒྲགས་གཏམ་རེ་སྤེལ་བའི་དུས་ཐུང་གི་ཚོར་བ་ཙམ་གྱིས་ནམ་ཡང་ཚབ་མཚོན་བྱེད་མི་ཐུབ་པར་རང་དབང་གི་འཐབ་རྩོལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་དོན། མི་རིགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་སོགས་ནི་ཇི་འདྲའི་རླབས་ཆེ་བའི་ལས་འགན་ལྕི་མོ་ཞིག་ཡིན་པ་ནང་བཞིན།)ཙམལས་ཅི་ཞིག་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་བྲིས་མེད་པས་ཉིངདགོས་མེད་པའི་རྩོམ་དུ་འདོད། དེས་ན་སུ་སུས་བོད་དོན་ལ། ལས དོན་ཅི་ཞིག ས་གནས་གང་དང་གང་དུ། ཇི་ལྟར་ཏེ། ག་འདྲ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་ཚུལ་སྦ་གསང་མེད་པར། ཁ་གསལ་བོར་ཐད་ཀར་འབྲི་བར་རེ་བསྐུལ་ཞུའོ།།
ཆིལ་སྒྲིག་ཡོད་ན་མེ་ལྕེ་འབར་རིན་ཆོག་པ་ཞིག་མཐོང་སོང་།
ངོ་མ་རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་དང་བརྡ་དག་གི་ཐད་ནས་ཆེས་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་འདུག །ཡིན་ན་ཡང་རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀླད་པའི་ནང་དུ་རྨོངས་དད་དང་བག་ཆགས་ངན་པ་མང་ཙམ་ཡོད་ཚོད་འདུག་པས་ཕྱིས་སུ་བཅོས་ཐབས་སུ་འབད་གལ་ཆེའོ།།