འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་སྦྲ་གཉིས་ཚེ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ན་ནིང་གཅིག་པུར་འཛམ་གླིང་ནང་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ན་ཚས་གྲོངས་མཁན་མི་གྲངས་ ༥༩༠༠༠ ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་བརྒྱ་ཆའི་མང་ཤོས་རྒྱ་གར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་བྱེད་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གནང་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་དྷ་སར་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་དུད་འགྲོ་གཅེས་སྐྱོང་ཚན་པས་མི་མང་ལ་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་སྔོན་འགོག་གི་གོ་རྟོགས་ཡོང་ཆེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱི་སྨྱོན་སྔོན་འགོག་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་གཙི་གནང་སོང་བ་དང་། སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་སྦྲ་གཉིས་ཚེ་རྒྱལ་ལགས་དང་རྒྱ་གར་ས་གནས་སེམས་ཅན་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་ཨ་ཇེ་ (Ajay) ལགས། དེ་བཞིན་དྷ་ས་ས་གནས་མགོ་འཛིན་ཟླ་བ་རིན་ཆེན་ལགས་དང་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་ཇེ་སེན་ (Ajay Singh) ལགས་ཀྱི་གཙོས་པའི་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་དོ་སྣང་ཅན་གྱི་མི་མང་ཁག་ཅིག་བཅས་འཛོམས་འདུག
ཚོགས་ཐོག་ཏུ་བོད་ཀྱི་བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་དོན་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས། བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་དུད་འགྲོ་གཅེས་སྐྱོང་ཚན་པའི་ངོས་ནས་བོད་རིགས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་ལ་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་སྔོན་འགོག་གི་གོ་རྟོགས་ཡོང་ཆེད། དེ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་སྔོན་འགོག་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་གཙི་བྱས་པ་ཡིན་ལ། བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་དུད་འགྲོ་གཅེས་སྐྱོང་ཚན་པས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་སྔོན་འགོག་ཆེད་དྷ་ས་ཁུལ་གཙོས་པའི་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུ་བདག་མེད་ཁྱི་ལྡོམ་ནད་ཚ་ཅན་ཁྱོན་ ༤༦༠༠ ལྷག་ལ་བདག་ཉར་སྨན་བཅོས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། འགོག་ཁབ་བརྒྱབ་པའི་ཁྱི་ལྡོམ་ཁྱོན་ ༡༠༠༠༠ ལྷག་ཟིན་གྱི་ཡོད་སྐོར། དེ་བཞིན་བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁག་གི་ཁྱི་ལྡོམ་དང་དེའི་ནད་ཚའི་སྐོར་ལ་དོ་སྣང་དང་བདག་སྐྱོང་གནང་མཁན་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་བ་ཚོར་དམིགས་བསལ་<<བྱམས་བརྩེ་རྟགས་མ་>>ཞེས་པའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ལོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་ཨ་ནེ་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་ལགས་སུ་ཕུལ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
བདེ་རྩ་ཚོགས་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུ་ཚན་པའི་སྨན་ཞབས་ཨ་ཅག་འཇིགས་མེད་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་ནས། ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་དེ་སྔོན་འགོག་མ་ཐུབ་ཚེ། དེས་མིའི་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་པའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ནད་ཚ་དེ་ནུ་གསོ་སེམས་ཅན་ཁྱི་དང་ཞི་མི། བ་གླང་། ནགས་ཚལ་གྱི་སེམས་ཅན་སྤྲེའུ་དང་ཁྱི་སྤྱང་། བྱ་མ་བྱི་སོགས་ཀྱི་སྡེར་མོ་དང་སོ་བརྒྱབ་པའི་རྨ་ཤུལ་དུ། ནད་གྱི་སྲིན་འབུ་དེ་མིའི་ཤ་ཁྲག་བརྒྱུད་ནས་ཀླད་པའི་ནང་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་ནད་ཚ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིའི་སྐྱི་པགས་ལས་འགོས་ཀྱི་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་མཆི་མ་ལས་འགོས་ཁྱབ་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནད་རྟགས་གཙོ་བོ་ཐོག་མར་ཚ་བ་རྒྱག་པ་དང་མགོ་ན་བ། མིད་པ་མི་བདེ་བ་དང་གཟུགས་པོ་ཉོབ་ཉོབ་ཆགས་པ། ནད་ཚ་དེའི་རིགས་འགོས་པའི་མི་དང་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་ཡང་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་སྨྱོ་འཚབ་ཆེ་བ་དང་ཁ་ནས་མཆི་མ་མང་པོ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ནད་ཚ་དེའི་རིགས་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ཤེས་གཙོ་བོ་སོ་སོའི་ཁྱིམ་གསོའི་སེམས་ཅན་ལ་འགོག་ཁབ་སྣ་ཁ་གསུམ་དེ་ངེས་པར་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། ཁྱིམ་གསོའི་སེམས་ཅན་དེ་ཚོ་ཕྱིའི་སྲོག་ཆགས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། རི་སྐྱེས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེ་སར་མི་འགྲོ་བ་དང་། ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོའི་གད་སྙིགས་སྣོད་ཀྱི་ཁ་གཅོད་རྒྱག་པ། ཁྱིའི་ཟ་མར་བདག་ཉར་དང་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་ནད་ཚ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱིས་སོ་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ན། དེའི་རྨ་ཁ་ལེགས་པོར་བཀྲུས་རྗེས། རྨ་དཀྲིས་མི་རྒྱག་པར་ཉི་འོད་ཕོག་ཏུ་འཇུག་དགོས་པ་བཅས་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་སྦྲ་གཉིས་ཚེ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་གཙི་བྱེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་མང་ཚོགས་ནང་ནད་རིགས་དེ་སྔོན་འགོག་གི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་ཡིན་པ་དང་། ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་དེ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། ནད་ཚ་དེའི་བརྒྱ་ཆ་ ༩༩ ཁྱི་ལས་འགོས་ཁྱབ་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་དང་། ན་ནིང་གཅིག་པུར་འཛམ་གླིང་ནང་ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚས་གྲོངས་མཁན་མི་ ༥༩༠༠༠ ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་བརྒྱ་ཆའི་མང་ཤོས་རྒྱ་གར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་བྱས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ནད་ཚ་དེའི་རིགས་སྔོན་འགོག་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན། ནད་ཚ་དེ་འགས་ཚར་རྗེས་ཕལ་ཆེར་དྲག་སྐྱེད་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་དང་། ང་ཚོ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གོམས་གཤིས་ཟེར་ན་འདྲ། ང་ཚོར་འཕྲོད་བསྟེན་བདག་སྐྱོང་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱི་སྨྱོན་གྱི་ནད་ཚ་དེ་ཡང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོས་སོ་སོའི་ཁྱིམ་གསོའི་སེམས་ཅན་ག་རེ་ཉར་གྱི་ཡོད་ནའང་། དེ་ལ་དུས་ཐོག་འགོག་ཁབ་རྒྱག་རྒྱུ་མཁྱེན་པ་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།