བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་སུ་ཨ་རིའི་དམངས་གཙོ་ཡར་སྐུལ་ཚོགས་(National Endowment for Democracy) པའི་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༣ ལོའི་དམངས་གཙོའི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་འདུག
གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་བའི་མཛད་སྒོའི་སྟེང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ངས་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་སྲིད་ཇུས་འོག་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པའི་བོད་མིའི་སྐོར་གྱི་དངོས་བྱུང་གློག་བརྙན་ཞིག་ཕབ་སྐྲུན་གྱི་རོགས་སྐྱོར་ལས་ཀ་བྱས་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་རང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་བྱུང་། ཕྱིས་སུ་དངོས་བྱུང་གློག་བརྙན་དེ་བོད་ནས་གསང་བའི་ཐོག་པེ་ཅིན་དུ་འཁྱེར་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་པེ་ཅིན་ཨོ་རྩལ་འགྲན་སྡུར་མ་ཚོགས་གོང་ཏག་ཏག་ལ། པེ་ཅིན་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་རྣམས་ལ་སྟོན་ཐུབ་པ་རེད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་ལྕགས་ཐབ་ཚ་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་བསྡམས་ནས་བཞག་པ་མ་ཟད། དེ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་རྐུབ་བཀྱག་ཅིག་གི་སྟེང་དུ་གློག་བརྒྱབ་ནས་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་བྱུང་བས། ང་ཟླ་བ་མང་པོའི་རིང་གོམ་པ་སྤོ་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ཤིང་ལུས་ཤུགས་ཡོད་ཚད་ཉམས་ཟིན་པ་རེད།
མཐར་ང་ཀློད་གྲོལ་བཏང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་། ངས་མུ་མཐུད་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པར་བརྟེན། བསྐྱར་དུ་བཙོན་འཇུག་ཐེངས་གཉིས་རིང་བྱས་སོང་ལ། དེའི་རྗེས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ང་རང་གསོད་རྩིས་བྱེད་པའི་ཐབས་ཤེས་འཐེན་གྱི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་ང་རང་བོད་ནས་བྲོས་ཡོང་བ་ཡིན། ངས་ཁྱེད་ཚོར་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་དོན་ནི། ངའི་ལོ་རྒྱུས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ཚོ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཏེ་མནར་གཅོད་གཏོང་བ་དང་མཐར་གསོད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཐུན་མོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡིན།
སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་ཚོས་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩར་གྲུབ་པའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པར་དྲག་གནོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་ནམ་ཡང་བཙན་ཤེད་དང་དམ་དྲག་ཞིབ་བཤེར། དྲིལ་བསྒྲགས་སོགས་བརྒྱུད་ནས་རྩ་མེད་གཏོང་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི། ངས་ཉིན་ཞིག་རང་དབང་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་པ་དང་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་ཚོ་ཉམས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ལ། ང་ཚོས་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་མཚམས་འཇོག་མ་བྱས་པར་མུ་མཐུད་ནས་རྩོད་དགོས། ངས་འཛམ་གླིང་ནང་བཙོན་འཇུག་འོག་གནས་པ་དང་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་དམངས་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་བྱས་ཏེ་གཟེངས་རྟགས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་པས། ངས་འདི་ནས་ད་བར་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་དང་མནར་གཅོད་འོག་གནས་མུས་ཡིན་པའི་དམངས་གཙོའི་ལས་འགུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་རིང་གནང་བའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
མཇུག་མཐར། ངས་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་ཡར་སྐུལ་ཚོགས་པས་ད་བར་མང་གཙོའི་འདུན་པར་བཅིང་བའི་ལྷག་བསམ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ལ་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྔོན་ཆད་ང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཡིན་དུས། ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་རོགས་སྐྱོར་ཐོབ་པ་དེ་ངའི་སྲོག་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཆགས་སོང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་སྐྱོར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ངས་མུ་མཐུད་འཐབ་རྩོད་བྱ་དགོས་པ་དང་རང་ཉིད་ཁེར་རྐྱང་མིན་པའི་གནས་ལུགས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་། དེ་བས། ད་སྔ་བར་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་གཙོ་གོང་སྤེལ་ཚོགས་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་མཁན་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་བྱས་ཏེ། ངས་འདི་ནས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཨ་རིའི་མང་གཙོ་ཡར་སྐུལ་ཚོགས་པའི་དམངས་གཙོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་མི་སྒེར་ལ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། འདི་ལོར་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་དང་ལྷན་དུ། ཤར་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ (Nicholas Opiyo) ལགས་སུ་དམངས་གཙོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ་ཕུལ་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།