ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་ཚ་བ་དཔའ་ཤོད་རྫོང་ནས་ཡིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་གངས་ཅན་པ་གུ་དྲག་ལགས་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་མུ་མཐུད་ལྟ་རྟོག་ནན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག འདི་གར་གྲྭ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་ལགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་མཁོ་་་

སང་ཉིན་མ་ལེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་སར་ ༢༠༢༢ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དགུན་ཁའི་ཨོ་རྩེད་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་མགྲོན་བདག་རྒྱལ་ཁབ་འོས་འདེམས་བྱ་འཆར་ཡོད་པའི་ཁྲོད་རྒྱ་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་མང་པོ་ཡོང་བཞིན་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་་་

རྒྱ་ནག་ནང་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཆོས་འཁོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་ཁྲི་ ༡༠ ལྷག་གིས་ཅང་ཙི་མེན་གྱི་ཁྲིམས་འགལ་ནག་ཉེས་ཞུ་གཏུག་བྱས་ཡོད་འདུག ཆོས་འཁོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་གཉེར་དྲ་བ་མིན་ཧེ་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་་་

ཁ་སང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སྐྱབས་བཅོལ་ལྷན་ཁང་གིས་དེ་སྔོན་ཐའེ་ལན་ཌི་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་སྐྱབས་བཅོལ་བ་མང་པོ་ཞིག་བཙན་གྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་པ་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་འདུག ཁ་སང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སྐྱབས་བཅོལ་ལྷན་ཁང་གིས་་་

ཁྲིམས་ལུགས་དངོས་སྦྱོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་རྫུན་མ་དག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ཆེད་ལས་སྡེ་ཁག་ནས་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་གི་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་རྒྱ་གར་དབུས་ཁྲིམས་འཛིན་ལྷན་ཁང་ (BCI) ནས་གནས་ཚུལ་བསྒྲགས་དོན་ལྟར་ན་རྒྱ་གར་ནང་གི་་་

མདང་དགོང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་དང་ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་མཆོག་གློ་བུར་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག ཁ་སང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༤༥ ཡས་མས་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་ཚན་རིག་མཁས་ཅན་དང་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་་་

ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ཨ་རིའི་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཀྱིས་སི་ཊན་ཧྥོར་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སྤྱི་ཚོགས་རིག་པ་བ་དང་རྒྱ་ནག་ཆེད་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་ཝལ་ཌིར་ (Andrew G. Walder) ལགས་སུ་ལ་དྲི་བ་དྲིས་ལེན་གནང་བ་ཞིག་འདིར་བོད་བསྒྱུར་བྱས་་་

ཁེར་ཤིན་སི་ཇུ་གྷེ་རན་ (Kristian Sjøgren)གྱིས་བརྩམས། དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྒྱུར། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་གོང་ཚན་རིག་པས་མགོ་མཇུག་བསྒྱུར་ནས་བོད་རིགས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་བརྒྱུད། བོད་རིགས་ཚོར་གདོད་མའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཕ་མེས་ཌེ་ནི་སཱོ་ཝན་ (Denisovans) གྱི་རིགས་་་