སྐར་ཆེན།
གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། དེ་རིང་། ཁྱེད་དགུང་ལོ་ང་གཅིག་ལ་སླེབས་པའི་དེ་རིང་། ངའི་ཕ་ཡུལ་དུ། ཡུལ་མི་ཚོས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་དབུགས་གཏོང་དཀའ་བར་མ་ཟད་ཁོང་ཚོའི་སྨྲ་སྒོ་ཡོངས་སུ་བསྡམས་ནས་ཡོད། ཐ་ན། ཁོང་ཚོར་ཕྱི་ལོགས་སུ་རང་དབང་སྒོས་འགྲོ་བསྐྱོད་ཀྱང་བྱེད་དབང་མེད། ཁོང་ཚོའི་སྨྲ་སྒོ་བསྡམས་བྱེད་མཁན་དེ། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་མེ་མདའ་ཡིན། ཁོང་ཚོའི་རྐང་ལག་བསྡམས་མཁན་དེ་རྒྱ་དམར་གྱི་ལྕགས་སྒྲོག་ཡིན། ཁོང་ཚོའི་རང་དབང་འཕྲོག་མཁན་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་དམར་པོ་ཡིན། དེ་རིང་། ཕྱི་ལོགས་ནས་་ཕ་ཡུལ་དུ་ཁ་པར་གཏོང་བ་ནི། ཡུལ་མི་རྣམས་བཙོན་ལ་འདེད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ད་ལྟ། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།
གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ཁྱེད་རང་ཐོག་མར་། ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ལོར་ངེད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་མཉམ་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་བ་རེད། འོན་ཀྱང་། དེ་དུས། སུས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་ཆོད་ཀྱི་མེད། དེ་ཡང་། ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ཟླ་༣པའི་ཚེས་༡༠ ཉིན་། ངེད་ཀྱིས་རྩ་བའི་བླ་མས་འདི་ལྟར་གསུངས་ཡོད། དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་རིག་སློབ་སྦྱོང་སོགས་བྱེད་སྒོ་གང་ཅིར་ལྷག་བསམ་དུང་ལས་དཀར་ཞིང་། བཟོད་བསྲན་ལྕགས་ལས་སྲ་བའི་འབད་བརྩོན་ལྷུར་ལེན་གྱིས་བསྟན་པ་སྤྱི་དོན་ཐོག་སྲོག་བཏང་བའི་རང་རིགས་གྲོགས་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་གསབ་ཐུབ་པ་དང་། རང་ཡུལ་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་རྣམས་གཞན་དབང་ལས་གྲོལ་བ། རང་གི་ལུང་བར་རང་དབང་རང་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་བདེར་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཐུབ་པ་བཅས་གང་མྱུར་ཡོང་བའི་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་མུ་མཐུད་དུ་བསྐྱེད་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེ་དུས་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་འདི་མུ་མཐུད་དུ་མཐུད་རྒྱག་དགོས་བ་ངེད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མས་མཁྱེན་ནས་ཡོད། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་འདི་ལོ་གཅིག་དང་ཟླ་གཅིག་གི་ནང་ཚུད་ལ་ཐག་མི་ཆོད་པ་ཡང་། ངེད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མས་མཁྱེན་ནས་ཡོད། དུས་ཚོད་དེ་ནས་བརྩིས་ན། ཏག་ཏག་ལོ་ངོ་༥༠ལྷག་ཕྱིིན་པའི་དེ་རིང་ཡང་། རང་ཡུལ་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་རྣམས་གཞན་དབང་ལས་གྲོལ་ཐུབ་མེད་ལ་རང་རིགས་གྲོགས་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཡང་གསབ་ཐུབ་མེད། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ད་ལྟ་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།
གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་རིམ་པ་བྱུང་བ་རེད། ཐོག་མར། འབོད་ཚིག་གཅིག་དང་ལངས་ཕྱོགས་གཅིག་གི་འོག་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩིབྱས་བ་རེད། ཐོག་མའི་ཆར་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་ཡང་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་ལས་དབང་རེད། ཉིན་མོ་དེ་ཡང་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་་ཉིན་མོ་རེད། དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༧༤བར་དུ་རེེད། དེའི་རྗེས་སུ། གནས་སྟངས་འགྱུར་བ་རེད། མི་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་འགྱུར་བ་རེད། བསམ་ཚུལ་ཡང་འགྱུར་བ་རེད། བོད་དོན་ཡང་འགྱུར་བ་རེད། བོད་དོན་དེ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནདདོན་ཅན་ཏུ་གོམ་པ་སྤོ་འགོ་ཚུགས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་དམར་པོས་ཀྱང་འགྱུར་བའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། རྣམ་འགྱུར་་དེ་དག་ནི་བསླུུ་བྲིད་དང་གཡོ་སྒྱུས་བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་འགྱུར་རེད། དུས་དེ་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེད། ངེད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་གཞུང་གི་ངོས་ནས་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྒང་ལ་བཞག་པ་རེད། འབོད་ཚིག་དེ་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་ཆགས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། ངེད་ཀྱི་མི་མང་གི་ཁྲོད་དུ། མུ་མཐུད་དུ། རང་བཙན་གྱི་དར་ཆ་བཟུང་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གླེང་མཁན་བྱུང་བ་རེད། ལས་དབང་གླེང་མཁན་དེ་ཚོ་ད་ལྟ་ཡང་མཚམས་ཆད་མེད། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་ཐག་གཅོད་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ཙང་། ༡༩༨༩ལོར་བོད་ནང་དུ་ཞི་རྒོལ་བྱུང་བ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་རྣམས་ཡར་ལངས་བ་རེད། རང་གི་གཅེས་བའི་སྲོག་ལ་མ་འཛེམས་པར་ཡར་ལངས་བ་རེད། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་གཅོད་པའི་ཆེད་དུ་ཡར་ལངས་བ་རེད། ཆེས་ཡིད་སྐྱོ་ཞིང་སེམས་ཕམ་པ་ཞིག་ལ། ལོ་དེར། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གླེང་མཁན་གྱི་དབུ་འཁྲིད་གཞན་ཞིག་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་འཐིམས་སོང་། དབུ་འཁྲིད་ཁོང་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཔའ་བོ་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་རེད། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་མ་ཆོད་གོང་། ཁོང་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་འཐིམས་པ་རེད། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ད་ལྟ་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།
དུས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་ཟླ་དག་ནི་རབ་རིབ་རེད། དུས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་ཟླའི་ནང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོར། བཙན་བྱོལ་མི་མང་རྣམས་ཁྲོམ་ལ་བུད་ནས་སྐད་འབོད་བྱས་བ་རེད།
འབོད་ཚིག་འདྲ་མིན་གྱི་འོག་ནས་སྐད་འབོད་བྱས་བ་རེད། ལས་དབང་རང་བཙན་ལ་སྒོམ་མཁན་ཚོས་། རང་བཙན་ལབ་ནས་སྐད་འབོད་བྱས་བ་རེད། ལས་དབང་དབུ་མ་ལ་སྒོམ་མཁན་ཚོས་། རང་བཙན་ལས་དམའ་བའི་སྐད་ཞིག་བརྒྱབ་པ་རེད། སྐད་འབོད་རྒྱག་མཁན་གཉིས་ཀས་ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གླེང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་ཆོད་མེད།
ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་ཞུ་གིན་ཞུ་གིན། བགྲང་བྱ་གང་འཚམ་འདས་བ་རེད། དེ་ཡང་། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༢ལོ་ནས་བཟུང་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་ཟེར་བ་ཞིག་བསྐྱར་དུ་མཐུད་བརྒྱབ་པ་རེད། རེ་བ་རབ་རིབ་ཞིག་གི་སྣེ་མོར་ཐག་པ་བརྒྱབ་ནས་འབྲེལ་མོལ་བྱས་བ་རེད། ངེད་ཀྱི་བཀའ་ཤག་གིས་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ཐག་སྣེ་དེ་ལ་རེ་བ་ཆེན་པ་བཅིངས་བ་རེད། རེ་བ་བཅིངས་པས་མ་ཚད། མི་མང་རྣམས་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོར་སྐད་འབོད་ཀྱང་མ་བྱེད་ལབ་པ་རེད། མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་ལ་སྲུང་བརྩི་དང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོར་སྐད་འབོད་མ་བྱས་བ་རེད། འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་མ་ཆོད་པ་རེད། ཐག་མ་ཆོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༨ལོར་བོད་ནང་དུ་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་བྱུང་བ་རེད།
ཞི་རྒོལ་དེས་འཛམ་གླིང་ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོམ་ཡོམ་དུ་སྒུལ་བ་རེད། འཛམ་གླིང་མི་མང་གི་མིག་ཐང་ལ་། བོད་དོན་ཟེར་བའི་བསུབ་རྒྱུ་མེད་པའི་རླབས་ཆེ་བའི་རྐང་རྗེས་ཤིག་བཞག་པ་རེད། རྐང་རྗེས་དེ་ད་དུང་ཡང་གསོན་པོར་གནས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་དེར། ངེད་ཀྱི་ཡུལ་མི་མང་པོའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་རེད། ངེད་ཀྱི་ཡུལ་མི་མང་པོ་མུན་ནག་གི་བཙོན་ལ་ཚུད་པ་རེད། ངེད་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་དུ། བུ་ཕྲུག་མང་པོ་དྭ་ཕྲུག་ཆགས་པ་རེད། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ད་ལྟ། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།
གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། དེ་རིང་། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོས་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ན། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཞིན་ཡོད། སེམས་ཤུགས་ངར་མ་དང་སྐད་འབོད་མཐོན་པོའི་སྒོ་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ད་དུང་། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩིའི་གཏམ་བཤད་གནང་གི་ཡོད། མ་འོངས་རྒྱང་གཟིགས་དང་གནས་སྟངས་གསལ་གཟིགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གནང་གི་ཡོད། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ད་ལྟ། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ། ད་ལྟ། ཁྱེད་ཀྱི་ལས་དབང་དེ་གང་དུ་ཡོད་དམ།
རྒྱ་ནག་གིས་བསམ་པ་ལྟར་བྱས་ན། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ནི་སྐུ་བགྲེས་པོ་ཡིན་པ་དང་། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མེད་པའི་དུས་ཤིག་ཤར་ན་བོད་དོན་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་ཡལ་རྒྱུར་སྒུགས་ནས་ཡོད། དེ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་ཞིག་རེད། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མེད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང་བོད་དོན་ནི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩེད་ཆས་ལྟ་བུ་རེད། བོད་ལ་བདེན་ཐོབ་མ་གསལ་བར་དུ་བོད་དོན་ནི་ནམ་ཡང་ཡལ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་འཁྱོལ་ཐབས་མི་འདུག་དྲན་གྱིས་ཡོད་དེ་ཡང་ནོར་འཁྲུལ་རེད། བོད་དོན་ནི་ཉིན་རེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་སྟེང་དུ་མངོན་གསལ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་དེའི་དོན་དུ་འགྲོ་སོང་ཕང་མེད་བཏང་བ་དེ་ཡང་བོད་པ་རྣམས་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ཆེས་ནས་ཡིན། ད་དུང་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་དང་། ང་ཚོ་ནི་སྐྱབས་བཅོལ་སུ་དང་ཡང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ངོ་ཚ་ཁྲལ་མེད་ཐོག་གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་སྨད་ཞུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཀྱང་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན།
གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཉིན་སྐྱིད་ཉལ་བྱས་ ནས་འདུག་མཁན་མང་། དེའི་ཕྱིར་ཕྲན་ལ་རྩོམ་རྩལ་མེད་ཀྱང་ རང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཐུབ་ཙམ་ཕྱིར་ཟིན་བྲིས་ཤིག་སྤེལ་ཡོད།