འཛམ་གླིང་ནང་བོད་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རིང་ཤོས། བློ་བཟང་སེངྒེས་བརྩམས།

                   
བློ་བཟང་སེངྒེས་བརྩམས།   
       
ཧ་ཝར་ཌིའི་ཐང་སྟེང་དུ།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ཟླ་བ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་དྲུག་པ་ཙམ་ནས། ལུས་ལ་བྱ་སྤུའི་སྟོད་གོས་གྱོན་ཞིང་། ཞྭ་མོའི་ཐོད་དུ་འཇིགས་སྣང་བྲལ་བའི་བོད་རང་བཙན་ཞེས་པའི་ཡི་གེ་བྲིས་ཏེ། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་དར་མཁའ་དབྱིངས་སུ་སྒྲེང་པ་དང་། མ་ཎི་འབྲུ་དྲུག་གི་དབྱངས་རྟ་གྱེར་འགོ་ཚུགས་པ་དེ་ནི་ཚེ་རིང་གྲོང་གཞིས་རེད་ལ། ད་དུང་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་བྱས་ན་ཁོང་ལ་”ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས”ཞེས་འབོད་གྱི་ཡོད། བསམ་ཡུལ་ལ་འདས་པ་ཞིག་ལ་འདས་པའི་མི་ལོ་གཉིས་ཀྱི་རིང་། བོད་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ནང་མི་མང་འདུས་ཚོགས་ཀྱི་ཡོ་ལངས་ཁྲོད། ཁོང་དང་ཤོས་སླེབས་པ་དང་འཕྱི་ཤོས་ཐོན་གྱི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་དེར་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་སོང་མེད་ཅིང་། ཧ་ཝར་ཌིའི་ཐང་སྟེང་གི་ཉེ་འཁོར་རུ་སློབ་ཕྲུག་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ལྟད་མོ་བ་བཅས་ཀྱིས་སྐྲ་ཡི་བཟོ་ལྟ་བཅོས་མ་བྱས་པ་དང་། ལུས་ལ་ཁབ་བཙགས་རི་མོ་འབྲི་ཞིང་། དེ་བཞིན་ཁྱིམ་གཞིས་མེད་མཁན་གྱི་ཡུལ་མི་ཚོས། ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་འདི་དང་བསྟུན་ནས་དགོང་དྲོའི་ཞལ་ལག་ལ་རེ་སྒུག་བྱས་པ་དང་། རོལ་དབྱངས་པ་ཚོས་ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་ལ་དགའ་སྣང་གི་མགོ་བོ་གཡུགས་ཞིང་། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཉིན་མོ་དེ་ལ་མཐའ་མཇུག་གི་གླུ་དབྱངས་ལེན་སོང་། ཉིན་དེ་ནི་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་རེད་ལ་ཧ་ཝར་ཌིའི་ཐང་སྟེང་གི་ས་ཡི་ལྟེ་གནས་ཏེ། ཧ་ཝར་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་པོའི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ཡོད་པས། ཀུན་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པའི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་བྱེད་ཡུལ་སྙན་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དེ། ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོ་ནི་བོད་མི་ཚོར་དབང་བ་རེད།

ཊོ་ཡ་ཊ་རྟགས་ཅན་གྱི་རླངས་འཁོར་རྙིང་བ་ཞིག་གློ་བུར་དུ་བཀག་ནས། ཐང་སྟེང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཐོག་ནས་རླངས་འཁོར་བཞག་པ་དང་། རྒྱབ་སྒོ་ཕྱེས་ནས་འཕྲད་དར་དང་པར་རིས་ཕྱིར་བཏོན་ཞིང་། མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་འབོད་སྒྲའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ། འགྱིང་ཉམས་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱིར་ཐོན་ཡོང་བ་དེ་ནི་ངག་དབང་འབྱོར་ལྡན་རེད་འདུག  ཁོང་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་ཡུལ་ནས་ཁ་ཐུག་ཐོན་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ད་དུང་ཡང་ལས་ཀའི་ཆས་གོས་གྱོན་ནས་བསྡད་འདུག བོད་མི་རྣམས་སྡེ་ཚན་གཅིག་ནང་མི་ ༡༠ ནས་ ༢༠ བར་དུ་འཛོམས་ནས་(དམིགས་བསལ་གྱི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་སྐབས་སྡེ་ཚན་གཅིག་ནང་མི་གྲངས་ ༡༠༠ ཡོང་གི་ཡོད) ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། ཧ་ཝར་ཌིའི་ཐང་སྟེང་དུ་བྲག་ཅ་ཡི་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་མ་ཎི་འབྲུ་དྲུག་དང་བཛྲ་གུ་རུ། སྒྲོལ་མའི་སྨོན་ལམ། སྙན་འཇེབས་ལྡན་པའི་ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱངས་རྟ་གྱེར་པ་དང་། མཐའ་མཇུག་གི་འབོད་སྒྲ་དེར་སྐད་ཤུགས་ཆེན་པོས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་བཏང་བ་དང་། དེ་ལས་སྐད་སྒྲ་ངར་ཤུགས་ཆེ་བའི་ཐོག་ནས་ལོངས་ཤོག་ཅེས་འབོད་སྒྲ་བསྒྲགས་སོང། ངོ་རྒོལ་དེའི་ནང་ད་དུང། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོ་སྲོག་ཐོག་བཏང་བའི་སྐོར་གྱི་ན་ཟུག་ཆེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀློག་འདོན་བྱས་པ་དང་། དོན་གྲུབ་དང་ཚེ་དཔག་ཡང་ན་བྱམས་པ་(ཁོ་ཚོ་ནི་ངོ་རྒོལ་འདི་དབུ་འཛུགས་མཁན་གྱི་གཞོན་ནུ་ཁག་ཡིན)བཅས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་ཐུང་ངུ་ཞིག་གནང་རྗེས། སྐར་ཆ་འགའི་མཇུག་བསྡོམས་ཀྱི་སྐད་འབོད་དེས། འཁྲུག་ཆ་དོད་པོའི་ལམ་གཞུང་སྟེང་ཕར་ཚུར་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་རྣམས་ཧང་སང་དུ་བཅུག་སོང་།

གོང་གི་ལས་འགུལ་དེ་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་བ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ། རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ནམ་ཡིན་ལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པས། འཛམ་གླིང་ནང་བོད་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རིང་ཤོས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ལས་འགུལ་གྱི་འབད་བརྩོན་འདི་ཨ་རི་བྷོ་སི་ཊོན་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་མཚོན་ན། ངོ་མཚར་སྐྱེས་དགོས་པའི་ལས་འགུལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་མ་རེད་ལ། ས་གནས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་འབྲེལ་ལས་དོན་ཁང་ངམ། ཡང་ན་མཐའ་སྐོར་མི་སྣ་ཕོན་ཆེན་འཛོམས་པའི་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁང་དེ་འདྲ་མེད་ཅིང་། ཁ་བ་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་འབབ་པའི་བྷོ་སི་ཊོན་ཡུལ་ལུང་གི་དགུན་དུས་ཀྱི་གྲང་ངར་ནི། ཕྱི་ཟླ་དང་པོ་ནས་གསུམ་པའི་བར་དུ་གནས་ཀྱི་ཡོད་པས། གྲང་ངར་ལ་སྲ་མཁྲེགས་ཆེ་བའི་མི་ག་འདྲ་ཡིན་རུང་གྲང་གདུང་གིས་མནར་གྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་བྷོ་སི་ཊོན་གྱི་བོད་མི་ཚོས་བྱེད་སྟབས་མི་བདེ་བ་ལ་རིན་ཐང་འཛིན་གྱི་མེད་ལ། བོད་མི་དེ་དག་གིས་བོད་ནང་ཡོད་པའི་འཐབ་གྲོགས་བོད་མི་ཚོར། རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་དང་གུས་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོན་པའི་བསམ་གཞིག་གིས་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།

འགུལ་ཤུགས་ལྡན་པ་དང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ངོ་རྒོལ་འདི་ལ། བྷོ་སི་ཊོན་བོད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་མི་མང་ཚང་མས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་༧གོང་ས་མཆོག་གི་འཁྲུངས་གཟའ་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་གཞིར་བཞག་ནས། བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས། བོད་ཆས་གྱོན་པ་དང་། བོད་སྐད་རྒྱག་པ། བོད་ཟས་མཆོད་པ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱིས་ལྷ་དཀར་སྲུང་བརྩིའི་ལས་འགུལ་འགྲོ་གི་ཡོད་ལ། བོད་ནང་གི་ལྷ་དཀར་སྲུང་བརྩིའི་ལས་འགུལ་དེ་དང། བྷོ་སི་ཊོོན་གྱི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་འདི་གཉིས་དབར། ཕན་ཚུན་ཤེས་རྟོགས་མེད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་སོགས་གང་ཡང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་རུང་། རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ནམ་ཡིན་ལ་བྷོ་སི་ཊོན་གྱི་བོད་མི་ཚོས་ལས་འགུལ་འདིའི་རིགས་སྤེལ་དོན་ནི། སྙིང་སྟོབས་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བའི་བོད་ནང་གི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོས། རང་སྲོག་དང་འཇིགས་སྐུལ་སོགས་ལ་མ་འཛེམས་པར། རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ནམ་ཡིན་ལ་ལྷ་དཀར་སྲུང་བརྩི་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེར། རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་དང་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ལས་དོན་དེའི་རིན་ཐང་དང་། དེའི་ཆིག་སྒྲིལ་ནུས་པ་གཅེས་སྐྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས། ང་ཚོ་ནམ་ཡང་སེམས་ཤུགས་ཆགས་མི་སྲིད་པ་དང་མཐའ་མའི་དགོས་འདུན་དེ་འགྲུབ་ཐུབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད།

དོ་སྣང་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ལ། འདི་ལོའི་གསུམ་པའི་ཚེས་བཅུ་དེ་རེས་གཟའ་ལྷག་པར་འཁེལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རེས་གཟའ་ལྷག་པར་འཁེལ་ཡོད་པ་འདི་ནི། ༧གོང་ས་མཆོག་ནོར་གླིང་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བའི་དུས་དང་ཡང་འཁེལ་ཡོད་པས། གཅིག་བྱས་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མོས་ལས་དོན་མཉམ་རུབ་ཀྱིས། དོན་དངོས་ཐོག་ལས་དོན་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་མི་རུང་བའི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་པའང་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ངོ་རྒོལ་གྱི་མདུན་བསྐྱོད་རྣམས་ག་དུས་ཡིན་རུང་ཆུང་རིགས་ནས་འགོ་འཛུགས་དང་ལྷན་དུ། ཐབས་གཞན་གྱི་རང་གཤིས་ལྡན་པ། ཡར་སྐྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་བསྐྲུན་ནས་ནུས་ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་བཙན་སྐུལ་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་དགོས། ངོ་རྒོལ་ཆུང་ངུའི་རིགས་ཀྱི་ནུས་པས་གྲུབ་འབྲས་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཐོབ་མྱོང་བའི་ལོ་རྒྱུས། ས་ཡི་གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་དུ་ཧ་ཅང་མང་བས་རེ་རེ་བཞིན་བརྗོད་པར་མི་སྤྲོ་ཡང། འདི་ནས་ཉུང་ཙམ་ཞུས་ན་སར་བྷི་ཡ་ནང་གི་སློབ་ཕྲུག་མཐུན་ཚོགས་ཨོ་ཊི་པོར་གྱིས། བུད་མེད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་སྤེལ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སྐབས། བུད་མེད་འགའ་ཤས་འདེམས་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་མདུན་དུ་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་རིང་བཞག་པ་དང། དེ་བཞིན་ཅིའི་ལའི་ནང་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་མི་མང་གིས་ཧ་ཡང་བརྡུང་པ། མཱ་སི་ཀོ་ནང་མི་མང་གིས་གློག་ཡོངས་རྫོགས་དུས་གཅིག་ནང་བསད་པ། བྷང་ལ་ཌི་ཤིའི་ནང་མི་མང་གིས་ཨ་མའི་ལྕེའི་མདུན་བསྐྱོད་ཟེར་བ་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས། ལས་འགུལ་ཆུང་རིགས་དེ་དག་ལ་ཐབས་གཞན་གྱི་རང་གཤིས་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ནི་ལུང་པ་དེ་དག་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པ་དེ་རེད། བོད་ཀྱི་ལྷ་དཀར་མདུན་བསྐྱོད་དང་བྷོ་སི་ཊོན་གྱི་བོད་མིའི་ངོ་རྒོལ་འདིས། ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ལ་བོད་ཀྱི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་དང་། གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་དུ་ལྷ་དཀར་མདུན་བསྐྱོད་གསར་བཟོའི་སྐུལ་ལྕགས་ཐེབས་ངེས་ཡིན་ལ།

ངོ་རྒོལ་འདི་འདྲ་བ་མཐོང་སྣང་ལ་ཆུང་ངུ་ཡིན་རུང་། ང་ཚོའི་འབད་བརྩོན་རྣམས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་ལ། ལས་འགུལ་འདི་དག་གིས་ནུས་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་། གསོན་ཉམས་སྤྲོད་པར་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། ལས་འགུལ་ཆུང་རིགས་རྣམས་ནི། ཁྱད་གསོད་ཀྱི་བལྟ་སྟངས་དེ་རེ་བཟང་ཕུགས་བཅོལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བརྗེ་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཡིན་ལ། འཛམ་གླིང་ཐོག་ཡོད་པའི་བོད་མི་གང་ཞིག་ལས་འགུལ་ཐོག་ཏུ། དེ་ཙམ་རྒྱུས་མངའ་དང་དངོས་སུ་བརྒྱུད་མི་མྱོང་མཁན་རྣམས་ལ། མཐུན་ཕྱོགས་དང་གསར་གཏོད། ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ལས་འགུལ་བཅས་བརྗེ་རེས་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་ཞིང་། ལས་འགུལ་འདིར་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་གཞི་རྟེན་བྱེད་མི་རུང་བར་སྤོབས་པས་གཞི་རྟེན་བྱེད་དགོས། མི་རྟུལ་ཕོད་ཅན་གྱི་གཏོར་བཤིག་གི་གཞི་རྟེན་བྱེད་མི་རུང་བར་ཐོབ་ཐང་སྲུང་པའི་རྔམ་སྟོན་གྱི་གཞི་རྟེན་བྱེད་དགོས། རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་གཞི་འཛིན་གྱི་གཞི་རྟེན་བྱེད་མི་རུང་བར་ཕྱི་ཕྱོགས་དྲང་བདེན་ལ་སྲུང་སྐྱོབས་ཀྱི་གཞི་རྟེན་བྱེད་དགོས།

ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས་ནི། སྣང་བ་སྐྱིད་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། གློག་འོད་འཁྱུགས་པའི་དེང་རབས་ཞབས་བྲོ་ཁང་དུ། མི་ལོ་༦༠ ལ་སོན་པའི་ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཞབས་བྲོའི་སྟངས་སྟབས་དང་ལྷན་དུ། སྙན་ཆ་དེ་ཙམ་མེད་པའི་སྐད་ངག་གིས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལམ་ནས་གནད་དོན་རྣམས་བརྗོད་དེ། ལྟད་མོ་བའི་ཡིད་དབང་འགུག་ཐབས་བྱེད་པ་སྟེ། “གཟིགས་དང་ང་ཚོའི་བརྩེ་བའི་དབུ་ཁྲིད་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་ག་འདྲ་བསྐྱོན་གནང་གི་འདུག བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྟ་སྟངས་ག་འདྲ་འཛིན་གྱི་འདུག ང་ཚོའི་དབུ་ཁྲིད་དང་མི་མང་ལ་ང་ཚོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་ཀྱི་འདུག ང་ཚོ་ཨ་རིར་ཡོང་བ་འདི་ཨ་སྒོར་ཅུང་ཟད་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་མ་རེད། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྩ་ཆེན་འདིའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་རེད། ངས་རང་ཉིད་ཀྱིས་གང་འཇོན་པ་དེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། ངོ་རྒོལ་འདི་ནི་ང་རང་གིས་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་། བོད་ལ་རང་དབང་མ་ཐོབ་བར་དུའམ་ཡང་ན་རང་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་མ་འགྲོ་བར་དུ། ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་འདིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བཞག་ཡོད”ཅེས་བརྗོད་སོང་།

ངག་དབང་འབྱོར་ལྡན་ནི་མོན་རྟ་དབང་ནས་ཕེབས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ནི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་གསར་འཛུགས་ཀྱི་མི་སྣའི་གྲས་སུ་གཏོགས་ཤིང་། རྒྱུན་དུ་ཞལ་ངོར་འཛུམ་གྱིས་ཁེངས་པ་དེ་གྱོང་མཁྲེགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཁྲོད་དུ་སིམ་འདུག་ལ། ཞི་འཇམ་ལྡན་པའི་རང་གཤིས་དེའང་ཁོང་ཁྲོའི་རྣམ་པས་ཡོངས་སུ་བཀབ་འདུག ཅུང་ཙམ་ནས་ཁྲ་ལམ་མེར་ངང་ནས་པར་རིས་དང་ཚོན་རིགས་ཀྱིས་ཕྱུག་པའི་འཕྲེད་དར། ཚོན་ལྡན་སྦྲག་ཡིག་ལྷེབ་མ། དེ་བཞིན་ ༢༠༠༩ ཟླ་བ་ ༥ པའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་ཨ་རིའི་བྷོ་སི་ཊོན་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བའི་སྐབས། འབྱོར་ལྡན་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཟོས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལྡན་པའི་ཡིད་འོང་གི་རྒྱལ་སྒོ་བཅས་བསྟན་སོང་། ༢༠༠༨ ཟླ་བ་ ༤ པའི་ནང་དྷ་རམ་སར་ཡོད་པའི་ཆིག་སྒྲིལ་ཚོགས་པས་བརྡ་བཏང་གནང་བའི་ལན་དུ། ཨ་རི་བྷོ་སི་ཊོན་གྱི་བོད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག་ནས། འབྱོར་ལྡན་དང་ལྷན་དུ་མི་གཞན་ ༡༠༨ ཙམ་གྱིས་བོད་ནང་རང་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ། བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་བཅས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེལ་དང་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་མཚོན་ཆེད་དུ། སྐྲ་ལོ་བྲེགས་ཏེ་མགོ་རིལ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད།

ལོ་གཅིག་ནང་ངོ་རྒོལ་གཅིག་ཁོ་ནས་འདང་ངེས་མིན་པ་འབྱོར་ལྡན་ལ་ཚོར་སྣང་བྱུང་ཡོད་པས། ཁོང་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་དུ། “རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོར་མནར་གཅོད་གཏོང་སྐབས། ལོ་གཅིག་ནང་ཐེངས་གཅིག་མིན་པར་ལོ་ནས་ལོར་བརྒྱུད་དེ་འདས་པའི་ལོ་ལྔ་བཅུ་རིང་ལ་མནར་གཅོད་བཏང་ཡོད། ༢༠༠༨ ལོའི་ཞི་བའི་གྱེན་ལངས་དེས། བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་ང་ཚོའི་རང་བཙན་དང་ང་ཚོས་དྲིས་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ལ། རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དེ་གསལ་པོ་བཟོས་པས། ང་ཚོ་བོད་མི་དེ་དག་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་དུ་ལངས་ཀྱི་ཡིན་ནམ།  ང་ཚོས་བོད་མི་དེ་དག་གི་དཀའ་སྡུག་ལ་རྒྱུན་སྲིང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་འབོད་སྒྲ་སྒྲོག་རྒྱུ་དང་། འཛམ་གླིང་ལ་བོད་མི་དེ་དག་གི་དཀའ་སྡུག་བརྗེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་མིན་པའི་ཁས་ལེན་དུ། ང་ཚོས་ངོ་རྒོལ་འདི་རྒྱུན་བསྲིང་རྒྱུའི་ཐག་བཅད་དེ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་བརྡ་གསལ་བོ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད།”བརྗོད་སོང་།

འབད་བརྩོན་གྱི་ལས་དོན་འདིས། ངོ་རྒོལ་བྱེད་སའི་ས་ཆ་རྣམས་རྒྱུན་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་ས་རྟགས་ཀྱིས་ཆ་བགོས་བྱས་ཤིང་། ལང་ཚོ་དར་ལ་བབས་པའི་བུ་དང་བུ་མོ་ཚོའི་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་ནང་སྐད་ཆའི་སྒྲ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ནི། གཅིག་བྱས་ན་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་དུས་ཚོད་བཟོ་བཞིན་ཡོད་རུང་། བོད་པའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་སླེབས་སྐབས་ཚང་མས་མིག་ཧྲིག་ཧྲིག་གིས་བལྟས་ནས་བསྡད་པ་ལས། འཆར་འགོད་ལྟར་རང་རང་གི་ལམ་བུ་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་དབང་མེད་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། བོད་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་དེ་མི་བརྒྱ་ཕྲག་དང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་མིག་ལམ་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད་ལ།  རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་དང་། མཁས་དབང་། ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ། རྒྱུན་ལྡན་ནས་ས་ཆ་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཕར་ཚུར་འགྲུལ་བསྐྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་རྒྱ་མིའི་གྲོང་སྡེ་ནས་ཡོང་བའི་ས་གནས་ཀྱི་རྒྱ་རིགས་ཚོས། བོད་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་དེ་མཐོང་གི་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་རིགས་འགའ་རེས་བོད་ཀྱི་ངོ་རྒོལ་དེ་མི་མཐོང་མདོག་བྱས་ནས་འགྲུལ་བསྐྱོད་བྱེད་པ་དང་། འགའ་རེས་ཕན་ཚུན་ལྐོག་ལབ་བྱས་ཏེ་སྐྱིད་སྣང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ངོ་རྒོལ་བའི་མཐའ་སྐོར་ལ་མིག་གིས་འཁྱུགས་ཙམ་རེ་ལྟ་ཞིང་། འགའ་རེའི་བསམ་བློ་འགྱུར་ནས་ངོ་རྒོལ་བ་ཚོ་པར་རྒྱག་པ་དང་སྐད་ཆ་དྲིས་ནས། ནུས་ཤུགས་ལྡན་པའི་བགྲོ་གླེང་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་རིགས་གཞོན་ནུ་འགའ་རེས་མཚམས་མཚམས་སུ་ངོ་རྒོལ་བ་ཚོ་དང་རྒྱང་ཐག་རིང་དུ་བསྡད་ནས”རྒྱ་ནག་གཅིག་རེད”ཅེས་སྐད་འབོད་ཡང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༠ ནང་བྱང་ཨ་རི་ནང་བོད་མི་སྡེ་ཚན་དང་པོ་དེ་གཞིས་ཆགས་པ་དང་། ཨ་རི་ནང་མི་རིགས་འདྲ་མིན་དང་གོམས་གཤིས་འདྲ་མིན་གྱིས། མི་སུ་ཡིན་རུང་རང་རང་གི་གོམས་གཤིས་དེ་རིམ་གྱིས་ཡལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། དམིགས་སུ་བཀར་ནས་ཡུལ་དེར་ཡོད་པའི་ན་གཞོན་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐྱེས་དགོས་པ་ཞིག་རེད། བོད་མི་རྣམས་ཐོག་མར་ཨ་རིར་འབྱོར་སྐབས་མང་ཆེ་བ་སྐད་ཡིག་དང་གོམས་གཤིས་སོགས་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ཞིག་དང་འདྲ་བ་ཞིག་རེད་ལ། ཡིན་ནའང་ཁོ་ཚོའི་སེམས་སུ་རང་གི་མི་རིགས་གཅིག་པར་ལ་རྒྱ་དམ་པོ་བཟུང་ནས་གནས་རྒྱུ་དེ། མི་རབས་རྒན་པ་དག་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ངས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཐུབ་པ་ནི། ང་འགྲོ་མྱོང་བའི་ཨོ་སི་ཊི་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་དང་། ཨོ་སི་ཊིར། བྷན་ལོར། བྷལ་ཇམ། ཆིན་ནི་ཡ། རྡོ་རྗེ་གླིང་། ལྡི་ལི། དྷ་རམ་ས་ལ། ཧྥ་རན་སི། ཨི་ཊ་ལི། ལོན་ཌོན། ལོ་སི་ཨན་ཇི་ལི་སི། མིན་ནི་སོ་ཊ། བལ་ཡུལ། ནིའུ་ཡོག སན་ཧྥུ་རན་སི་ཀོ། སུད་སི། ཐེ་ཝན། ཝོ་ཤིན་ཊོན་བཅས་སུ་ཡོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་དང་ན་གཞོན། མཁས་དབང་བཅས་ལ་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་པའི་སྐབས། བོད་མི་དེ་དག་གི་བསམ་བློའི་ཁྱེར་སོ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་སོགས་ལ་གཞིག་ན། འབྱུང་འགྱུར་ལོ་༥༠ ནང་ང་ཚོའི་ན་གཞོན་མི་རབས་འདིས། སྒུལ་ཤུགས་དང་ལྡན་པའི་འགོ་ཁྲིད་གསོན་གནས་བྱེད་འཇུག་རྒྱུ་དང་། ནུས་ཤུགས་བསྐྱེད་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་མདུན་བསྐྱོད་འདི་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན།

གཅིག་བྱས་ན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཇོན་ཨེ་ཧྥི་ཁིན་ནི་ཌཱ་མཆོག་གི་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་གསུང་བཤད་གཅིག་གིས་མཇུག་བསྡོམས་བརྒྱབ་ན་ང་ཚོའི་གནས་དུས་ལ་འཚམ་པོ་འདུག་སྙམ་ལ།  དེ་ཡང་སྲིད་ཟུར་པ་ཁོང་གིས། “རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྱེད་རང་ལ་གང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐད་ཆ་མ་འདྲི། ཁྱེད་རང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ལ་གང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐད་ཆ་དྲིས་”ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།

རེས་གཟའ་ལྷག་པ་གཅིག་ཟླ་བ་གསུམ་པའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྫོགས་མ་ཐག་ཡིན་པས། དུས་དེ་རིང་ནས་ཁྱེད་རང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལས་དོན་མ་བསྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ། རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཇི་ཙམ་མིག་གི་མདུན་ནས་འདས་འཇུག་འདོད་ཡོད་དམ། འདི་ནི་ལྷ་དཀར་མདུན་བསྐྱོད་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པའི་དུས་མ་རེད་དམ། གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་ན། བོད་ཀྱི་འདས་པ་དང་ད་ལྟ་བ། མ་འོངས་པ་བཅས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་དགོས་ལ། མདུན་བསྐྱོད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གང་མང་ཐེབས་པའི་ལས་དོན་ལམ་ལྷོང་ཅན་དང་། གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཆེད་ལས་པ་ཅན་ཞིག་གི་ལས་དོན་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཆགས་དགོས། ལྷ་དཀར་མདུན་བསྐྱོད་འདིའི་ནང་བདུན་གཅིག་གི་ནང་རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཉིན་གཅིག་གི་རིང་། ང་ཚོ་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཁས་ལེན་དང་སྤོབས་སེམས་བསྐྱེད་ཐུབ་པ་དགོས་ཤིང་། དུས་དེ་དང་ས་གནས་དེར་དངོས་ཡོད་ཀྱི་བོད་པའི་ལས་དོན་དང་ཚོར་སྣང་གཉིས་ཀ་ཡོང་ངེས་ཡིན།

གལ་སྲིད་ང་ཚོས་ལས་དོན་དེ་ཕྱོགས་བསྡུས་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་དུས་ཐོགས་སུ་གོམ་པ་གཅིག་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་དུས་ཚོད་ནམ་ཞིག་ནང་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་ན། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་འཐབ་ཇུས་དང་ལྡན་པའི་འཆར་འགོད་བྱེད་པ་དང་། ལམ་ལུགས་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་ན། ང་ཚོར་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ནུས་ཤུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཡོང་རྒྱུ་དང་། དེས་ང་ཚོ་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས། བོད་རང་དབང་གི་རྨི་ལམ་མངོན་དུ་འགྱུར་རྒྱུའི་བསམ་བློའི་འཆར་སྣང་ཡོང་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཉིན་མོ་དེ་སླེབས་པའི་སྐབས་ལ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས། ཧ་ཝར་ཌིའི་ཐང་སྟེང་དུ་ཡོད་པའི་ངོ་རྒོལ་པཱ་ལགས་ཀྱི་རྒྱལ་དར་གཅིག་པུ་མིན་པར། ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཡོངས་རྫོགས་མིག་ལམ་དུ་འགྱུར་ངེས་ཡིན་ལ། མ་ཟད་རྩེ་པོ་ཏཱ་ལའི་ཕོ་བྲང་གི་ཡང་སྟེང་དུ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གདོང་ལྔས་བཏེགས་པའི་གསེར་ཁྲི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་སྟེང་དུ་ཞབས་ཟུང་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྒྱུར་ངེས་ཡིན་ནོ།