རྒྱ་དམར་གྱི་“བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་འགྲོལ་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོ།”གླེང་བ།
སྐལ་བཟང་དགྲ་འདུལ།
འདི་ནི་ན་ནིང་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༨ བསྟུན། རྒྱ་ཡིག་ཐོག་སྦོ་ཤུན་དྲ་བའི་ཐོག་སྤེལ། འདི་ལོ་བོད་སྒྱུར་གྱིས་སྤེལ་བའོ། འདི་ལོའི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༩ ཉིན། རྒྱ་དམར་གྱིས་ལོ་རེའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༨ དེ་“བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་འགྲོལ་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོ།”ཞེས་གཏན་འབེབ་བྱས་པ་དང༌། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྲུང་བརྩི་ཡང་བྱས་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས་ཀྱི་དེ་རིང་གཞི་ནས་དུས་དྲན་འདི་འདྲ་ཞིག་གཏན་འབེབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་དམ། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་“ཁ་བྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ།”གྱི་འཐབ་རྩོད་བྱ་ཐབས་ཤིག་ཡིན་པ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས། འོན་ཀྱང་བྱེད་ཐབས་འདིས་རྒྱ་དམར་གྱི་རེ་བ་གཞིར་བཟུང༌། ཁ་བྲལ་ངོ་རྒོལ་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་བོད་མི་ནང་ཁུལ་གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ཅིག་མ་རེད། བོད་མི་དམངས་ཚོ་ལ་མཚོན་ན་ཡང༌། ལོ་རྒྱུས་ལ་ངོས་ལེན་དང༌། དེའི་ཁྲོད་ནས་ཉམས་མྱོང་བསླབ་བྱ་བླང་ན་གཞི་ནས་རེ་བ་ཡོད།
བོད་རྙིང་པ་དེ་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་དགོས་སམ་མི་དགོས་ཤེ་ན། ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་དམར་གྱིས་ཁོ་རང་གི་དབང་སྒྱུར་མ་བྱས་གོང་གི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་“དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་ཡོ་རོབ་སྤྱི་ཚོགས་ལས་ཀྱང་མུན་ནག་པའི་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས།”རེད་ཅེས་གཏན་འབེབ་བྱས་ཡོད། དོན་དམ་འདི་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་དང་མཐུནཔའི་བསྡོམས་ཚིག་ཅིག་ཡིན་མིན་ནི་ད་དུང་ཞིབ་འཇུག་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མི་ཚོས་གཡོལ་ཐབས་མེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ཤིག་ནི། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་དེ་ནི་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། ཤེས་ཡོན། ཚན་རིག། རིག་གཞུང་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་བརྗོད་ཀྱང༌། ཧ་ཅང་གི་རྗེས་ལུས་རེད། གལ་སྲིད་བོད་རྙིང་པ་དེ་སྟོབས་ཆེན། དར་རྒྱས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། རྒྱ་དམར་གྱིས་ཇི་འདྲ་བྱས་ཏེ་བོད་བཙན་བཟུང་དང་བརྙས་བཅོས་བྱེད་ཐུབ་བམ།
བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པར་མཐིལ་ཕྱིན་པའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཞིག་བྱས་ཏེ། ནང་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ནས་སྒོ་དབྱེ་དགོས་པ་དང༌། རྗེས་ལུས་ནས་ཡར་ཐོན་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་རྙིང་བར་འདི་འདྲའི་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལས་འགན་ལེགས་གྲུབ་བྱེད་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིག་མེད། སྐབས་དེར། ལྷའི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་རྙིང་པར་མཚོན་ན། བསམ་ཤེས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་རེ་ཟུང་ཕུད། དེ་འདྲའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་གསར་པ་ཞིག་ཐོན་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རང་ངོས་ལ་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པའི་ནང་ཁུལ་སྟོབས་ཤུགས་གང་ཡང་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག། འདུ་ཤེས་ཐད། ལྷ་མེད་སྨྲ་ནས་བོད་ཀྱི་ལྷའི་དབང་སྒྱུར་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུར་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང༌། དམག་དོན་ཐད། སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་དབང་ནས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་ཡོངས་སུ་མེད་པར་བཟོ་ཐུབ་མཁན་གྱི་རྒྱ་དམར་དེ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་མཁན་གྱི་ཕྱིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིག་གྱུར་ཡོད།
རྒྱ་དམར་བོད་ནང་འཛུལ་བའི་འདས་པའི་ལོ་ ༦༠ དེའི་ནང༌། སྤྱིར་ཆབ་སྲིད་ལས་འགུལ་རབས་དང་རིམ་པ་སྤེལ་ནས། དགོན་པ་སྟོང་ཚོ་ཁ་ཤས་རྩ་མེད་དང་བོད་མི་ཁྲི་ཚོ་ཁ་ཤས་དམར་གསོད་བཏང་བ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བྱུང་མྱོང་མེད་པའི་མི་མུག་ཤི་ཐེབས་པའི་ཟིན་ཐོ་བཏོད་པ། དེ་བཞིན་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དེ་སྔར་བཞིན་སྲིད་དབར་སྒེར་གཅོད་ལམ་ལུགས། བོད་ལ་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་དེ་ཡང་བྲན་སྒྱུར་སློབ་གསོ་ཞིག་ཡིན་རུང༌། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་དང་བསྡུར་ན། རྒྱ་དམར་བོད་ནང་སླེབས་པའི་རྗེས། བོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་མངོན་རྒྱུ་ཡོད། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འབྲེལ་ལམ་དང་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས། ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་སོགས་ལ་མཐིལ་ཕྱིན་པའི་བསྒྱུར་བཅོས་བྱས་ཡོད། “དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར།”ནང༌། དགོན་པ་དང་སྐུ་དྲག མི་དཔོན་གྱི་ལག་ནས་ས་ཞིང་དང་ཕྱུགས་ཟོག་སོགས་བཙན་འཕྲོག་གིས། ཐོན་སྐྱེད་རྒྱུ་ཆ་འདི་དག་བསྐྱར་དུ་བགོ་འགྲེམས་བྱས་པ་རེད། ཁེ་ཕན་ཐོབ་མཁན་གྱི་གྲལ་རིམ་ཡིན་པས་ཆ་ནས། སྐབས་དེའི་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་དག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་དབང་སྒྱུར་གྲལ་རིམ་གཞན་ལྟར། ཐོན་སྐྱེད་རྒྱུ་ཆ་བསྐྱར་དུ་བགོ་འགྲེམས་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས་ཐད། དགའ་མོས་དང་སྤྲོ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་མེད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད། འདིའི་ཐད་དཀར་མཛེས་ཁུལ། བདེ་ཆེན་ཁུལ། ཀན་ལྷོ་ཁུལ། དེ་བཞིན་མཚོ་སྔོན་དང་ལྷ་ས་ཁུལ་སོགས་གང་དུ་ཡིན་རུང༌། གཅིག་མཚུངས་རེད། དེ་མིན། རྒྱ་དམར་གྱིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པས་རྐྱེན་གྱིས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དེའང་རང་དབང་མེད་པར། ནང་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སྒོ་དབྱེའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པ་དང༌། བསམ་བློའི་ཐད་ལ་ཡང་སྣ་མང་ཅན་གྱི་མྱུ་གུ་རྒྱས་འགོ་བཙུགས་ཡོད།
སྤྱི་ལོ་ ༡༨༤༠ལོར། དབྱིན་ཇིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་དྲངས་པ་ནས་བཟུང༌། ནུབ་ཕྱོགས་མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་རིམ་བཞིན་ཕྱེད་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་དང་ཕྱེད་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར། རྒྱ་ནག་ནང་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་ཐོག་མ་དེ་༡༨༦༥ལོར། དབྱིན་ཇིས་བཟོ་བསྐྲུན་བྱས། ༡༨༨༧ལོར། དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ཁོངས་ཡིན་པའི་འཇར་མན་བ་ཊ་ཐེ་ཡིང་ Gustav Derting གིས་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཐོག་མ་དེ་བཙུགས་ཡོད། དེ་ནི་ད་ལྟའི་ཐན་ཅིན་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དེ་རེད། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དང་བསྟུན། རྒྱ་ནག་མི་ཚོས་རྒྱུན་གཏན་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་སྔོན་ཐོན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་འདྲ་ཡང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་འགོ་བཙུགས་ཡོད། དཔེར་ན། ཕྱི་མེ་ཙག་སྒྲ་ཕྱི་སྣུམ། ཕྱིའི་ཡི་ཙི་སོགས་རེད། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་མི་ཚོས་དངོས་པོ་དེ་དག་བཟོ་རྒྱུ་ལྟ་ཅི། ཐ་ན་མཐོང་མྱོང་ཡང་མེད། ཚང་མ་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་ཡོང་བ་ཡིན། དེར་བརྟེན། དངོས་པོ་དེ་ཚོའི་མིང་གི་མདུན་དུ་“ཕྱི་”ཞེས་པའི་ཡི་གེ་འདི་བརྒྱབ་པ་རེད། འདི་དང་འདི་འདྲ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཡོད། ནུབ་ཕྱོགས་བཙན་རྒྱལ་བས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་རྗེས། སྤྱིར་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་འཕྲོག་བཅོམ་དང་མི་སེར་དབང་སྒྱུར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཡང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བརྗོད་ན། ཁོ་ཚོས་མི་སེར་སྤེལ་བའི་ཁྲོད་དུ། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་འཕེལ་རྒྱས་དང་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱས་ཡོད་བརྗོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གི་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། བཟོ་སྐྲུན། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སོགས་ཕྱོགས་གང་སར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་བཅོས་བསྒྱུར་བཏང་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བསམ་བློའི་ཁྱོན་ལ་དེ་ལྟར་རེད།
ནུབ་ཕྱོགས་པས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དེས་རྒྱ་ནག་གི་བསམ་བློའི་ཁྱོན་ལ་བློ་སྒོ་འབྱེད་པ་དང་བཅིངས་འགྲོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། དུས་དེ་ནས་བཟུང༌། རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་བསམ་བློ་དེ་གུང་ཙི་དང་སྨྲེང་ཙིའི་ལྟ་གྲུབ་སོགས་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱིབསམ་བློའི་འཆིང་རྒྱས་མ་བཅིངས་པར། ཁོ་ཚོའི་ཁྲོད་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་མིག་རྒྱ་དེ་ནུབ་ཕྱོགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་ཐོག་ལ་བཞག་པ་རེད། “མིག་རྒྱང་རིང་པོའི་འཛམ་གླིང་ལ་ལྟ་མཁན་གྱི་མི་ཐོག་མ།”བྱུང་ཡོད་ལ། “གཞན་གྱི་དགེ་མཚན་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་གཞན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་དགོས།”ཞེས་པའི་དགོངས་ཚུལ་འདོན་མཁན་ཡང་བྱུང་ཡོད། དུས་དེ་ནས་བཟུང་ནས་རྒྱ་ནག་རྙིང་པའི་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་བསམ་བློ་དང་ལམ་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ། ནུབ་ཕྱོགས་བཙན་རྒྱལ་བའི་མི་སེར་དབང་སྒྱུར་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རླབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་འགོ་བཙུགས་པ་རེད། མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༡ ལོར་ལྕགས་ཕག་ལོའི་གསར་བརྗེ་ལངས་ཏེ་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་མན་ཇུའི་རྒྱལ་རབས་དེ་རྦད་དེ་མགོ་རྟིང་བསློགས་ཡོད། དེ་བཞིན་རིམ་པས་ཕྱིའི་བཙན་འཛུལ་བ་ཕྱིར་འབུད་བྱས་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་མི་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དངོས་ཡོད་འདི་དག་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཁོ་ཚོས་བརྗོད་པར། ཉེ་རབས་ཀྱི་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་གིས་“རྒྱ་ནག་གི་མི་གཉིད་བསད་བཅུག་ཡོད།”“རྒྱ་ནག་མིའི་མཐོང་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།”“སྤྱི་ཚོགས་གུ་བཤངས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ།”“ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་རྙིང་པ་གསར་སྒྱུར་གྱི་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།” དངོས་གནས་དེ་ལྟར་རེད། གལ་སྲིད་ ༡༨༤༠ལོ་ནས་འགོ་བཙུགས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་མེད་ན། རྒྱ་ནག་ཏུ་དམངས་གཙོའི་གསར་བརྗེ་བྱུང་ནས་མན་ཇུའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་དབང་སྒྱུར་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་དུས་ཚོད་དེ། དུས་ཡུན་རིང་པོའི་རྗེས་ལ་མ་གཏོགས། ༡༩༡༡ལོར་རྩ་བ་གནས་ཡོང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། དེར་བརྟེན། ནུབ་ཕྱོགས་པས་བཙན་འཛུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་བཏང་བ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། དེ་དང་འདྲ་བར། སྐབས་དེར་བོད་ལ། གལ་སྲིད་ཕྱིའི་རྒྱ་དམར་གྱིས་དྲག་པོས་བཙན་འཛུལ་མེད་པར། དེ་རིང་མུ་མཐུད་རང་བཙན་གནས་ཡོད་ན། ད་ལྟའི་བར། ལྷའི་དབང་སྒྱུར་འོག་ཡོད་པའི་བོད་ལ། རང་ངོས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ལ་མཐིལ་ཕྱིན་པའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཞིག་རྩ་བ་ནས་བྱེད་ཐུབ་ངེས་མ་རེད། བསམ་བློའི་གུ་བཤངས་གནས་ཚད་དེ་ཡང་ད་ལྟ་ལས་ཞན་ངེས་རེད། དེར་བརྟེན། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་དེས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་བཏང་བ་དང་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད།
གོང་གསལ་ནས་མཐོང་ཐུབ་པ་ལ། རྒྱ་ནག་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་དང་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འདྲ་པོ་རེད། གཉིས་ཀ་ནང་སྒོ་བརྒྱབ་ནས་དབུལ་ཕོངས། རྗེས་ལུས་ཀྱི་སྐབས་སུ། རྒྱབ་ཁབ་ཀྱི་སྒོ་མོ་ཕྱིའི་བཙན་འཛུལ་བས་ཕྱེ་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བཅོས་བསྒྱུར་ནི་ཕྱིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ཐོག་ནས་བརྗོད་ན། བྱ་དངོས་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་“གཅིག་ནས་གཉིས་སུ་གྱེས།”ཏེ་ལྟ་དགོས་པ་དང༌། བྱ་དངོས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་བྱ་དགོས། ནུབ་ཕྱོགས་མི་སེར་སྤེལ་མཁན་གྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་ཡིན་ནའང་འདྲ། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་བཙན་བཟུང་དང་དབང་སྒྱུར་ཡིན་ནའང་འདྲ། ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་གོད་ཆག་བཟོས་པ་མཉམ་དུ། ང་ཚོས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་ཀ་མེད་ཞིག་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་རེ་ཟུང་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། འོ་ན་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མང་བ་ཐེབས་ཡོད་དམ། ངན་ཕྱོགས་ཤུགས་རྐྱེན་མང་བ་ཐེབས་ཡོད་ཅེ་ན། ཀུན་གྱིས་མཐོང་གསལ་ལ། ནུབ་ཕྱོགས་བཙན་རྒྱལ་བས་རྒྱ་ནག་ནང་འཛུལ་བ་ཡིན་ནའང་འདྲ། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་ཡིན་རུང༌། ཁོ་ཚོའི་རྩ་བའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་དཀའ་སྡུག་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་དང་བོད་མི་དམངས་སྐྱོབ་པར་ཡོང་བ་ཞིག་མ་ཡིན། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་རང་ཉིེད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཆེད་དུ་རེད། ཐོན་ཁུངས་འཕྲོག་བཅོམ་སོགས་རང་ཉིད་ཁེ་ཕན་ལ་གཞིགས་པའི་བྱ་སྒོ་གཉེར་བ། ཐ་ན་བདག་དབང་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། ནུབ་ཕྱོགས་བཙན་རྒྱལ་བས་རྒྱ་ནག་དང༌། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་གོད་ཆག་བཟོས་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད། ངན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་བཟང་ཕྱོགས་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་ཀྱང་ཧ་ཅང་མང་བ་ཡོད། བཟང་ཕྱོགས་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་གླེང་རིན་མེད་པ་ཞིག་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གི་མི་ཚོས་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་དེ་ཡིད་ལ་འཁོར་སྐབས་ལུས་ལ་འདར་སིག་རྒྱག་གི་ཡོད། དེ་བཞིན་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་དེ་“རྒྱ་མི་མིག་རྒྱང་འབྱེད་པའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོ།”འམ་“རྒྱ་མི་གཉིད་སད་པའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོ།”སོགས་དུས་ཆེན་ལ་གཏན་འབེབ་ཀྱིས་སྤྲོ་སྐྱིད་བྱེད་ཀྱི་མེད། ཐ་ན་རྒྱ་ནག་མི་ཚོའི་ཁྲོད་དུ། མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་གིས་མ་གཏོགས། ནུབ་ཕྱོགས་བཙན་རྒྱལ་བས་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་གྱི་བཟང་ཕྱོགས་ཤུགས་རྐྱེན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་གླེང་གི་མེད་པ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱ་མི་ཚོས་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་དུས་ཆེན་བརྩིས་ནས་སྲུང་བརྩི་མ་བྱས་ཀྱང༌། ད་སྔ་རྒྱ་ནག་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་མྱོང་མཁན་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་དག་གིས་དེ་འདྲའི་དུས་ཆེན་གཏན་འབེབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་རྣམས་ལ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཅུག་སྟེ་ཁོ་ཚོར་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་བྱེད་དགོས་བརྗོད་ན། རྒྱ་ནག་མིས་དང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད་དམ། དེ་ནི་རྩ་བ་ཉིད་ནས་དང་ལེན་མི་བྱེད་པ་ཞིག་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱ་དམར་གྱིས་“བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་འགྲོལ་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོ།”གཏན་འབེབ་བྱས་པ་དང༌། བཙན་དབང་གིས་བོད་མི་ལ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཅུག་པ་ནི་རང་སར་གཞན་བཞག་པའི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་མིན་པ་མ་ཟད། བཟང་སྤྱོད་དང་འགལ་བ་རེད། བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་དང་ལེན་རྩ་བ་ནས་མི་བྱེད་པ་ཡང་སྨྲོས་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ལོའི་ཟླ་ ༣ ནས། བོད་མཐོ་སྒང་སྟེང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་བྱུང་རྗེས། རྒྱ་དམར་གྱིས་བྱེད་ཐབས་གང་སྤྱད་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དྲག་གནོན་བྱེད་པ་དང་སླུ་བྲིད་ཀྱི་ཡིད་འགུགས་བྱེད་པ་དེ་མ་གཏོགས་ད་ལྟ་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་རྒྱུན་མཐུད་རྒྱུ་དང་བོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་ཆེད། དངོས་གནས་ཐབས་ལམ་ཞིག་ལྷག་མེད། གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་འོག། “བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་འགྲོལ་དྲན་གསོའོ་ཉིན་མོ།”གཏན་འབེབ་བྱས་ཏེ་ཁ་གཏད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཏུ་སྤྱད་ཡོད། ཉེ་བའི་ཆར། པར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་པ་དང་རྩོམ་འབྲི་བ། དེ་བཞིན་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་དྲིལ་བསྒྲགས་རུ་ཁག་མངགས་གཏོང་སོགས་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་ཇི་འདྲའི་མུན་ནག་ཡིན་རབས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནད་དོན་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་གྱིས་བཀང་ཡོད། གནས་ལུགས་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་དང་དབང་སྒྱུར་བྱེས་པའི་ཁྲོད་ནས་བྱུང་བའི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་གླེང་རིན་མེད་ལ། དགའ་སྟོན་བྱེད་མི་འོས་པ། དེ་བས་ཀྱང་གཞན་ལ་བཙན་དབང་ཐོག་ནས་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཅུག་མི་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང༌། དྲག་ཤུགས་རྒྱབ་རྟེན་བྱས་ཏེ་བཙན་དབང་ཐོག་ཉིན་མོ་འདི་གཏན་འབེབ་བྱས་པ་མ་ཟད། བཙན་དབང་ཐོག་བོད་མི་དམངས་ལ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཅུག་ཡོད། འོ་ན་དུས་དྲན་ཉིན་མོ་འདི་འདྲ་ཞིག་གཏན་འབེབ་བྱས་པ་དེས། རྒྱ་དམར་གྱི་རེ་འདོད་ལྟར། ཁོ་རང་གི་ཁ་བྲལ་ངོ་རྒོལ་ལ་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ཐུབ་བམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བོད་མི་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲལ་རིམ་འགལ་ཟླ་མ་རེད།
སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་ནང་ཁུལ་འགལ་ཟླ་ཇི་འདྲའི་རྣོ་ངར་ཆེ་རུང༌། ཕྱིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་གཙོ་བོ་ནི་ཕྱིའི་བཙན་འཛུལ་འགོག་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་གྱུར་ཏེ་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་ཟླ་ནི་རིམ་པ་གཉིས་པར་འགྱུར་གྱི་ཡོད། དཔེར་ན། འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པའི་སྐབས། གོ་མིན་ཏང་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གཉིས་དབར་དབང་ཆ་རྩོད་རེས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་ཛ་དྲག་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་ འཇར་པན་གྱིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་གནས་སྟངས་འོག། མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་འཇར་པན་ལ་འགོག་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་ནི་མི་བྱེད་ཀ་མེད་གྱུར། དེ་དང་གཅིག་མཚུངས། ལོ་ངོ་ ༦༠ གོང་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་སྐབས། བོད་ཇི་འདྲའི་རྗེས་ལུས་དང་བོད་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་གྲལ་རིམ་རྙིང་པས་དབང་སྒྱུར་ཇི་འདྲའི་སྡུག་རྩུབ་ཆེ་བ། ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་ཟླ་ཇི་འདྲའི་རྣོ་ངར་ཆེ་རུང༌། ཕྱིའི་རྒྱ་དམར་ཡོང་བའི་གནས་སྟངས་འོག་མཐུན་སྒྲིལ་གྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་འགོག་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། བོད་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་གྲལ་རིམ་རྙིང་པ་ཚོས་ད་དུང་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས། རྒྱལ་ཁབ་གྱི་དར་ཆ་འཕྱར་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་ལ་འཕྱར་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲལ་རིམ་འགལ་ཟླ་ནི་གང་འཚམ་སེལ་ཡོད། ཐ་ན་ཡོད་མེད་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱི་མངོན་པར་མི་གསལ་བ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་ནི་རྗེས་ལུས་དང་ནང་སྒོ་བརྒྱབ་པ། བཤུ་གཞོག་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། དེར་བརྟེན་ལྷའི་དབང་སྒྱུར་འོག གས་འབར་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། ཡར་ཐོན་དང་རྗེས་ལུས། བཤུ་གཞོག་དང་དེར་འགོག་རྒོལ་གྱི་གྲལ་རིམ་འགལ་ཟླ་ཡོད་པ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས། འོན་ཀྱང་ལོ་ངོ་ ༦༠ རྗེས་ཀྱི་དེ་རིང༌། ང་ཚོས་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི་བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲལ་རིམ་འགལ་ཟླ་ནི་ཇེ་ཆུང་ནས་ཇེ་ཆུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད། ཐོག་མར། བསམ་བློའི་ཐད་་ནས་བརྗོད་ན། བོད་ཕྱི་ནང་གང་དུ་ཡིན་རུང༌། བློ་ཁ་ ཡངས་ནས་ཡངས་སུ་ཕྱིན་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གུ་ཡངས་གནས་ཚད་དེ་གོམ་གང་མདུན་སྤོས་ཀྱིས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཐོན་སྐྱེད་རྒྱུ་ཆའི་བདག་དབང་ལམ་ལུགས་ལ་མཚོན་ན་ཡང༌། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་ ༢༠༠༨ ལོར་བཏོན་པའི་༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཐོབ་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ ༽ཡིག་ཆའི་ནང༌། ས་ཞིང་ཕྱིར་སློག་སོགས་ཐོན་སྐྱེད་འབྲེལ་ལམ་རྙིང་པ་བསྐྱར་གསོའི་ཐད་ཀྱི་ནང་དོན་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མེད། ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ཐོག་བརྗོད་ན་ཡང༌། སྤྱིར་ད་ལྟ་ད་དུང་སྐྱོན་དང་མ་འདང་བའི་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང༌། རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་དམངས་གཙོའི་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་གོམ་པ་སྤོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེ་སྔ་བོད་ལ་ཡོད་པའི་སྐབས་དང་བསྡུར་ན། ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད། དེ་ཙམ་མ་ཟད་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་རྟག་ཏུ་བོད་ལ་ཕྱིར་ལོག་པའི་དུས་དེ་ནས་བཟུང༌། ཁོང་རང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་གང་ཡང་གཟུང་གི་མིན། དབུ་ཁྲིད་མི་དམངས་ངོས་ནས་འོས་འདེམས་བྱེད་དགོས་ཞེས་ནན་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཐ་ན་ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་སྐབས་སུ་ནས་བགྲེས་ཡོལ་བྱེད་རྒྱུའི་དགོངས་པ་བཞེས་བཞིན་ཡོད་སྐོར་ཡང་གསུངས་ཀྱི་ཡོད།
དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། རྒྱ་དམར་དང་བོད་མི་དམངས་གཉིས་དབར་གྱི་འགལ་ཟླ་ནི་རྣོ་ངར་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། དཔལ་འབྱོར་ཐད་ནས་བརྗོད་ན། མི་འབོར་སྤོ་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་པ་བརྟེན། བོད་མི་དག་མཐའ་ཕུད་བཏང་བའི་ཚད་གཞི་སྔར་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ཞིག་ལ་སླེབས་ཡོད། ད་ལྟ་བོད་ནང་བོད་མིའི་གཉེར་བའི་ཕྲན་བུའི་གནས་རིམ་ཡོད་པའི་བཟོ་ལས་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་རེ་ཟུང་ཡང་ཧ་ལམ་མཐོང་རྒྱུ་མེད། བོད་མི་དག་བར་སྐོར་ཁྲོམ་གཞུང་ནས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་ཕྱིར་ཕུད་བྱས་ཚར་ཡོད། རིག་གཞུང་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་བརྗོད་ན། བོད་མི་མི་རབས་གསར་པ་ཚོས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྩོམ་རིག་སོགས་གཏིང་རིང་བའི་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ལྟ་ཅི། ཐ་ན་རྒྱུན་གཏན་གྱི་བཀའ་མོལ་ཁྲོད་དུ་ཡང༌། བོད་སྐད་གཙང་མ་ཞིག་རྒྱག་མི་ཐུབ་པར་རྒྱ་སྐད་བསྲེས་ལྷད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟའི་སྐབས། གོང་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཚོའི་ཁྲོད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་ནི་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་དབང་སྒྱུར་བྱས་པ་ནས་ཚད་གཞི་མཐོ་ཤོས་སུ་སླེབས་ཡོད་ལ། ད་དུང་ཉིན་རེ་བཞིན་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། འགལ་ཟླ་འདི་ཚོའི་རྩ་བ་ནི་རྒྱ་དམར་གྱི་རྒྱ་སྐྱེད་རིང་ལུགས་དང་མི་སེར་རིང་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ངོ་༦༠གོང། གལ་སྲིད་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་བསྒྱུར་དེ་བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་གསར་སྐྱེས་ཡར་ཐོན་སྟོབས་ཤུགས་ཤིག་གིས་ལེགས་གྲུབ་བྱས་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རླབས་ཆེན་བྱ་འགུལ་ཡིན་པ་ནི་སྨྲོས་མི་དགོས། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ལ་“བཅོས་བསྒྱུར།”དང་“དབང་སྒྱུར།”བྱས་པ་བསྡུར་ན། ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསར་སྐྱེས་སྟོབས་ཤུགས་དེས་བོད་ལ་བོད་མི་རྒྱ་སྒྱུར་དང་བྲན་སྒྱུར་སློབ་གསོ་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་མེད་ལ། བོད་མི་དག་མཐའ་ཕུད་བཏང་སྟེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་ཡང་འཕྲོག་མི་སྲིད། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་བདག་གཅེས་དང་རྒྱུན་འཛིན་ལ་ཡང་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་ཡོང་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
རང་གིས་རང་ལ་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་སྐྱབས་མགོན་ཡིན་པར་སྒྲོག་པའི་རྒྱ་དམར་གཞུང༌། དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བཙན་འཛུལ་དང་བཙན་འཛུལ་ལ་འགོག་རྒོལ། མི་སེར་སྤེལ་བ་དང་མི་སེར་སྤེལ་བ་ལ་འགོག་རྒོལ་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། བོད་མི་ནང་ཁུལ་གྱི་གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ཅིག་མ་རེད། སྤྱིར་ད་ལྟ་ད་དུང་བོད་ནང་ཁུལ་ལ་ཡར་ཐོན་དང་རྗེས་ལུས་དབར་གྱི་འགལ་ཟླ་མཐའ་དག་སེལ་ཏེ་གངཡང་ལྷག་མེད་ཅེས་བརྗོད་མི་ཕོད་ཀྱང༌། འགལ་ཟླ་འདི་ནི་འདས་པའི་དུས་རབས་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཁྲོད། རང་བཞིན་གྱིས་གང་འཚམ་སེལ་ཡོད། མ་འོངས་པར་ད་དུང་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་ཡི་རེད། ལྷག་པར་དུ་མིག་སྔ་ཕྱིའི་མི་སེར་དབང་སྒྱུར་འོག བོད་མི་རིགས་ཡོངས་ཀྱི་འཚོ་གནས་སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་འཕྲད་པའྀ་སྐབས་འདིར། བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་གཙོ་བོ་ནི་མི་སེར་དབང་སྒྱུར་ལ་འགོག་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེར་བརྟེན། ཞིན་བྲན་བཅིངས་འགྲོལ་ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པ་ནི་སྲོག་མེད་པའི་བྱེད་ཐབས་ཤིག་དང་བྱེད་ཐབས་ཟད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་གི་ཐབས་ལམ་ཞིག་རེད་ལ། དེ་ནི་འབྲས་མེད་ངལ་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད།
བོད་མི་དམངས་ཚོ། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་རྙིང་པ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་སྐབས། རྫུན་ལྷད་དང་འུད་སྒྲོག་ཡོད་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་རྩ་བའི་ཆ་ནས་བཤད་ན། བོད་རྙིང་པ་དེ་ནི་ནང་སྒོ་བརྒྱབ་སྟེ་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པ། དབུལ་ཕོངས་དང་རྗེས་ལུས་ཡིན་པ་ནི་དངོས་ཡོད་ཡིན། དེ་ནི་དག་འབུད་བྱེད་ནས་དག་འབུད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ལ་དག་འབུད་དང་གཡོལ་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་འཛིན་པ་ནི་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་ནི་ཞེད་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད། དངོས་གནས་ཞེད་དགོས་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ལ་དག་འབུད་དང་གཡོལ་ཐབས་བྱེད་པ་དེ་རེད། དེར་བརྟེན་དངོས་བདེན། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས། རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་ངོས་འཛིན། རང་སྐྱོན་རང་བརྗོད་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་རང་གིས་རང་ལ་ཞུ་དག་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་བསླབ་བྱ་ལེན་རྒྱུ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱེད་ཐབས་གཅིག་པུ་དེ་རེད། ༡༨༤༠ལོའི་ཉེས་ཐའི་དམག་འཁྲུག་ནས་བཟུང༌། རྒྱ་ནག་དེ་བཞིན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གཞན་གྱིས་རང་དགར་ཐུབ་ཚོད་དང་བརྙས་བཅོས་བྱས་ཏེ་དཀའ་སྡུག་དང་ཡིད་སྐྱོ་བའི་ལོ་ཟླ་བརྒྱུད་ཡོད། དུས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་མིས་ཕྱིའི་བཙན་རྒྱལ་ལ་རྒོལ་བ་དང་ནང་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ལ་རྒོལ་བའི་རླབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་སྐྱོབ་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་ལ། དེའྀ་ཁྲོད་ནས་“རྗེས་ལུས་ཐེབས་ན་རྡུང་རྡེག་ཕོག།”ཅེས་པའི་བདེན་དོན་ཕྱོགས་བསྡོམས་བྱས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་མིས་དེ་རིང་དེ་བསླབ་བྱར་འཛིན་ཏེ་བསྐྱར་དུ་རྗེས་ལུས་མི་ཐེབས་པ་དང་བསྐྱར་དུ་གཞན་གྱིས་བརྙས་བཅོས་མི་ཡོང་བར། རང་ཉིད་ལ་དྲན་སྐུལ་དང་མི་རབས་རྗེས་མ་ཚོར་བསླབ་བྱ་རྒྱག་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་ངས་བོད་མི་དམངས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་མྱུར་དེ་ལྟར་ལོ་རྒྱུས་ལ་ངོས་འཛིན་དང་བསླབ་བྱ་བླང་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
མདོར་ན། བོད་རྙིང་པ་དེ་ནི་དག་འབུད་བྱེད་ནས་དག་འབུད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད་ལ། ཡང་དེ་ནི་དེར་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པར་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་མེད་པ་རེད།
