ངྷ་རམ་ས་ལའི་ཁང་པ་དང་བོད་མི་གསར་འབྱོར་བ།

ངྷ་རམ་ས་ལ་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ཁང་བདག་དང་ཁང་པ་གླས་ཏེ་སྡོད་མཁན་བོད་མིའི་བར་རྙོག་གླེང་བསྟུད་མུར་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ཁང་བདག་རྒྱ་གར་བ་དང་བོད་མི་ཁང་པ་གླ་མཁན་བར་འཁྲུག་འཛིང་ཤོར་ཏེ་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ལ་གྲི་བཙུགས་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་ལ། དེའི་རྗེས་རྒྱ་གར་བ་མང་པོ་མཉམ་རུབ་ཐོག་བོད་པ་རིག་ཚད་མཐོང་ཚད་ལ་ཉེས་རྡུང་བཏང་བ་དང་། བོད་པའི་ཚོང་ཁང་དང་ཟ་ཁང་། སྣེ་ལེན་ཁང་སོགས་ལ་རྡོ་གཞུས་ཡོད། ཉེ་ཆར་ཡང་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ཅིག་གིས་བོད་མི་ཞིག་ལ་ཉེས་རྡུང་ཚད་མེད་བཏང་སྟེ་སྨན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་བྱུང་ཡོད།

            དཀའ་རྙོག་དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཁོ་ནའི་སྐྱོན་ཆ་ཞིག་མིན་པར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ཚོས་ཁང་གླ་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་དུ་སྤར་བ་དང་། ཆུ་རིན་དང་གློག་རིན་གང་འདོད་དུ་ལེན་པ། ཁང་པའི་ནང་སྡོད་མཁན་སློབ་ཕྲུག་དང་བུད་མེད་ཚོར་བརྙས་བཅོས་བྱེད་པ། ཕྱིའི་མགྲོན་པོ་ཡོང་སྐབས་རྙོག་དྲ་བཤད་པ། སྒོ་འགྲམ་དང་ཁོར་ཡུག་སོགས་ནས་ལྷམ་དང་གྱོན་ཆས་རིགས་རྐུ་བྱེད་པ་སོགས་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག ཁང་པ་གླ་མཁན་བོད་པ་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀྱང་། ཁང་གླ་དུས་ཐོག་ཏུ་མི་སྤྲོད་པ་དང་རེ་ཟུང་གིས་ཟླ་གཅིག་གཉིས་རེར་ཁང་གླ་མ་སྤྲད་པར་བྲོས་འགྲོ་བ། ཆུ་དང་གློག་ཚོད་མེད་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པ་དང་གསང་སྤྱོད་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་གད་སྙིགས་གཏོར་བ། ཁང་མིག་གཅིག་ཏུ་མི་བཅུ་གྲངས་རེ་འཛོམས་ཏེ་སྐད་ཅོར་རྒྱག་པ་དང་ཆང་རག་བཏུང་སྟེ་འཁྲུག་འཛིང་བྱེད་པ། ཕོ་གཞོན་མོ་གཞོན་ཚོས་ཚུལ་མིན་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལུགས་སྲོལ་དང་ནང་མིའི་བརྩི་བཀུར་ལ་དོ་ཕོག་འགྲོ་བ་སོགས་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག

ངྷ་རམ་ས་ལའི་ཁང་གླ།

ངྷ་རམ་ས་ལ་ཁུལ་དུ་ཁང་པ་བཟང་ངན་རབ་འབྲིང་མཐའ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། བོད་མི་མང་ཆེ་བ་ཁང་པ་འབྲིང་གྲས་སུ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཕྱུག་བདག་ཚོ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཁང་པ་ལེགས་གྲས་སུ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་དང་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་བྱིངས་ཁང་པ་སྐྱོ་བོའི་རིགས་སུ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཁྱོ་ག་སྐྱེས་དམན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་པ་འགའ་རེ་ཁང་པ་ལེགས་གྲས་སུའང་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་ཁང་པ་གླས་ཏེ་སྡོད་མཁན་བོད་པ་མང་ཆེ་བ་བོད་ནས་ཕྱིས་སུ་འབྱོར་བའི་གསར་འབྱོར་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ཁྲོད་མེག་ལོར་ཁྲོམ་དུ་ཚོང་ལས་ཙག་ཙིག་གཉེར་མཁན་དང་། སློབ་གྲྭ་དང་གྲྭ་ས་ཁག་ནས་གུང་གསེང་དུ་ཡོང་མཁན། སློབ་གྲྭ་འཐོན་ཏེ་ལས་མེད་དུ་ལྷག་ཡོད་པ། ཚོང་ཁང་ཟ་ཁང་དག་ཏུ་གླ་བྱེད་མཁན། ལས་ཀ་གང་ཡང་མེད་པར་འཁྱམ་སྡོད་མཁན་སོགས་ཡིན་ལ། འདི་དག་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་དང་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཐོབ་ཐང་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཟད། མང་ཆེ་བར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་འཁྱེར་ ( RC ) ཙམ་ཡང་མེད་མཁན་ཤ་སྟག་ཡིན།

    བཞུགས་སྒར་ཁུལ་ཡོངས་སུ་ཁང་གླ་ཧ་ཅང་མཐོ་ཞིང་། བོད་པ་གསར་འབྱོར་བ་མང་ཆེ་བ་ངྷ་སའི་ཉིན་ངོས་ཨ་མདོའི་གྲོང་གསེབ་ཁུལ་དུ་བསྡད་ཡོད། ཁུལ་དེར་ཁང་གླ་མཐོ་ཤོས་ཧིན་སྒོར་ ༦༠༠༠ ཡས་མས་ཡིན་ཞིང་། ཁང་པ་དེའི་རིགས་ལ་ཐབ་ཚང་དང་གསང་སྤྱོད་འཁྲུས་ཁང་མཉམ་སྦྱར་དུ་ཡོད་པ་མ་ཟད། མལ་ཁྲི་མལ་གདན་དང་། ཐབ་ཆས། ཆུ་ཚན་སོགས་ཀྱང་ཡོད། ཁང་གླ་སྒོར་ ༤༠༠༠ ཡས་མས་ལ་ཐབ་ཚང་དང་གསང་སྤྱོད་འཁྲུས་ཁང་ཆུ་ཚན་བཅས་ཡོད། ཁང་གླ་སྒོར་ ༢༠༠༠ ཡས་མས་ཅན་ལ་ཐབ་ཚང་མཉམ་སྦྱར་དང་གསང་སྤྱོད་འཁྲུས་ཁང་ལོགས་སུ་ཡོད། ཁང་གླ་སྒོར་ ༡༠༠༠ ཅན་ལ་མི་གཅིག་སྡོད་སའི་ཁང་མིག་ཙམ་ལས་གང་ཡང་མེད་ལ། གསང་སྤྱོད་འཁྲུས་ཁང་གཞན་དང་མཉམ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། བོད་པ་ཉམ་ཐག་རེ་ཟུང་སྒོར་ ༧༠༠ ཡས་མས་ཅན་དུའང་བསྡད་ཡོད་པ་དང་། ཁང་པ་དེ་རིགས་ནི་ཁང་བདག་གི་བ་ཕྱུགས་འཇུག་ས་དང་ཅ་དངོས་འཇོག་ས་ཡིན་ཞིང་། ཁང་ཀླད་རྡོ་ལེབ་དང་འགྱིག་ཤོག་གིས་བཀབ་སྟེ་ཆར་ཆུ་འགོག་ཐབས་ཙམ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དགུན་ཁ་གྲང་ཞིང་དབྱར་ཁ་ཚ་གདུང་ཆེ་བ། ཆར་དུས་སྐབས་སུ་བརླན་བཤེར་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཡོད། 

            རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ཁང་གླའི་ཚད་གཞི་འདི་དག་ཀྱང་རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དང་། ས་གནས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མིན་པར། ངྷ་རམ་ས་ལའི་མི་འབོར་གྱི་འཕེལ་ཤུགས་དང་བསྟུན་ཏེ་ཁང་པ་ཇེ་དཀོན་དང་ཁང་གླ་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། ཁང་པ་གླ་མཁན་ཚོས་ཀྱང་ཐོག་མར་ཁང་བདག་དང་གན་རྒྱ་སོགས་གང་ཡང་མེད་སྟབས། ཁང་བདག་རེ་ཟུང་གིས་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ནང་ཁང་གླ་ཕོན་ཆེན་པོ་སྤར་བ་དང་། རེ་ཟུང་གིས་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་དུ་ཟླ་བ་གཅིག་གཉིས་ནང་ཁང་གླ་སྤར་བ། ཁང་གླ་དུས་ཐོག་ཏུ་སྤྲོད་མ་ཐུབ་ཚེ་ཉིན་གཅིག་ལ་ཧིན་སྒོར་ ༡༠༠ རེ་ལེན་པ་སོགས་ཀྱིས་ཁང་བདག་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་དང་། ཁང་པ་གླ་མཁན་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་བར་རྩོད་རྙོག་ཡང་ཡང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད།

ངྷ་རམ་ས་ལའི་གློག་རིན།

རྒྱ་གར་ནང་གློག་རིན་སྤྲོད་ཕྱོགས་སྐོར་ལ། གྲོང་གསེབ་ (RuRal) དང་གྲོང་ཁྱེར་ (Urban)། ཚོང་འབྲེལ་ (CommerCial)བཅས་གསུམ་ཡོད་པ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁོངས་སུ་མི་ཚང་སྐྱོ་བོའི་རིགས་དང་གཞན་བཅས་རིགས་གཉིས་ཡོད་འདུག ངྷ་ས་ཨ་མདོའི་གྲོང་གསེབ་སོགས་བཞུགས་སྒར་གྱི་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་གཞན་ཞེས་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་། རིགས་འདིས་གློག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིའི་ནང་གི་ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་ (KWh )ཡི་གོང་ཚད་ལྟར་ན། གློག་ཀེ་ལོར་ཝ་ཊི་ ༡ ནས་  ༤༠ བར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན། ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༢།༣༥ ཡིན་ཞིང་། དེར་དོ་བདག་གིས་ཀེལ་ལོ་ཝ་ཁྲིར་རེར་སྒོར་ ༡ སྤྲོད་དགོས་ཤིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་ ༡།༣༥ དེ་རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ནས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཀེལ་ལོ་ཝ་ཁྲིར་ ༤༡ ནས་ ༡༢༥ བར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན། ཀེལ་ལོར་ཝ་ཁྲི་རེར་སྒོར་ ༢།༥༠ ཡིན་ཞིང་། དེར་དོ་བདག་གིས་ཀེལ་ལོ་ཝ་ཁྲི་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༡།༡༠ སྤྲོད་དགོས་ཤིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྒོར་ ༡།༤༠ དེ་རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ནས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག

    སྒྲིག་གཞི་འདིའི་འོག་ཏུ་གློག་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་ ༡༢༥ ལས་བརྒལ་བ་ཡིན་ན། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་རོགས་སྐྱོར་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་འདུག དཔེར་ན། ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་ ༡༢༦ ནས་ ༢༥༠ བར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན། ཀེལ་ལོ་ཝ་ཁྲི་རེར་སྒོར་ ༣།༤༥ ཡིན་ཞིང་། དེར་དོ་བདག་གིས་ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་རེར་སྒོར་ ༢།༢༠ སྤྲོད་དགོས་ཤིང་། རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ནས་སྒོར་ ༡།༢༥ ལས་སྤྲོད་ཀྱི་མེད། ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་ ༢༥༠ ལས་བརྒལ་རིགས་ལ། ཀེ་ལོ་ཝ་ཊི་རེར་སྒོར་ ༣།༥༠ ཡིན་ཞིང་། དེར་དོ་བདག་གིས་སྒོར་ ༣།༢༥ སྤྲོད་དགོས་ཤིང་། རྒྱ་གར་གཞུང་ངོས་ནས་སྒོར་ ༠། ༢༥ ལས་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་མེད། 

            རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ཚོས་གོང་གསལ་སྒྲིག་གཞི་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་གང་ལྟར་ཡང་། ཨ་མདོའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་བོད་མི་རེ་ཟུང་གིས་ཟླ་རེར་གློག་རིན་སྒོར་ ༡༢༠༠ ཙམ་རེ་སྤྲོད་དགོས་བྱུང་འདུག་ལ། ངྷ་སའི་ཁང་པ་གླ་མཁན་མང་ཆེ་བས་ཟླ་རེར་ཧིན་སྒོར་ ༤༠༠ ནས་ ༦༠༠ བར་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག དེ་ནི་ངྷ་ས་ཁུལ་གྱི་ཁང་པ་མང་ཆེ་བར་ཁང་མིག་རེ་རེར་གློག་ཁྲ་མེད་པར་ཁང་མིག་གཉིས་གསུམ་རེ་དང་། ཡང་ན་བཅུ་གྲངས་རེར་གློག་ཁྲ་གཅིག་མཉམ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། གློག་བསྲི་ཚགས་བྱས་ན་སོ་སོར་གྱོང་རག་འགྲོ་བའི་བསམ་ཚུལ་ཐོག་མངོན་ལྐོག་གཉིས་ཐད་ནས་གློག་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ་གློག་རིན་ཕོན་ཆེན་འབབ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། གློག་རིན་མཐོ་དྲགས་པའི་དབང་གིས་ཁང་པ་གླ་མཁན་ཚོས་སྟེར་འདོད་མེད་པ་དང་། ཁང་བདག་གིས་གློག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱིས་རྩོད་རྙོག་ཡོང་གི་ཡོད།

ངྷ་རམ་ས་ལའི་འཐུང་ཆུ།

འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་དེ་ནི་ངྷ་སའི་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་དང་ཁང་པ་གླ་མཁན་བར་གྱི་སྐད་ཆ་ཙམ་མིན་པར། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། སྔ་ལོར་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དེ་ཚོང་ཁང་དང་ཟ་ཁང་། མགྲོན་ཁང་། ངྷ་ས་ཁུལ་གྱི་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་དང་སློབ་གྲྭ ལས་ཁུངས་དང་མགྲོན་ཁང་སོགས་ཀྱིས་ས་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཆུ་དབོར་འདྲེན་བྱ་དགོས་བྱུང་ཡོད་ལ། ཚོང་ཁང་དང་ཟ་ཁང་། ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཚོས་རླངས་འཁོར་ནང་ཆུ་དྲུད་ཡོང་སྟེ་མེག་ལོར་སྲང་ལམ་ནས་བཙོང་བ་ཉོ་དགོས་པའང་བྱུང་ཡོད།

    འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་དེ་མེག་ལོར་ཙམ་མིན་པར་གངས་སྐྱིད་ཁུལ་དུའང་འཕྲད་མུས་ཡིན་ལ། ལོ་རེའི་དབྱར་དུས་སྐབས་སུ་ངྷ་ས་གཡས་ཡོན་གྱི་ཁང་པ་གླས་ཏེ་སྡོད་མཁན་མང་ཆེ་བར་འཁྲུས་རྒྱག་བྱེད་དང་གྱོན་ཆས་འཁྲུད་བྱེད་མེད་པ་མ་ཟད། མཚམས་རེར་འཐུང་ཆུར་ཡང་དཀའ་ངལ་ཡང་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། འགའ་རེར་དབྱར་ཟླ་ལྔ་པ་དྲུག་པའི་ནང་ཉིན་རེར་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གཉིས་རེ་ལས་ཆུ་གཏོང་གི་མེད། སྟོན་ཁ་ཆར་དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིར་ཆུ་སྦག་བཙོག་ཆགས་པ་དང་། ཆུའི་ལྕགས་སྦུག་དང་ཆུ་སྣོད་ཐོར་ཞིག་ཏུ་སོང་སྟེ་ཉིན་ལྔ་དྲུག་རེར་ཆུ་རྩ་བ་ནས་ཆད་འགྲོ་བ་ཡང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། འགྱིག་གི་ཆུ་སྣོད་ཆེན་པོའི་ནང་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་རེར་བཞག་པའི་ཆུ་འཐུངས་ཏེ་འཕྲོད་བསྟེན་ལའང་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་ཡོད། 

    སྤྱིར་བོད་པ་ཚོར་ཁོར་ཡུག་གཙང་ཉར་དང་ཆུ་བསྲི་ཚགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཆུང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ངྷ་རམ་ས་ལའི་འཐུང་ཆུའི་གནས་བབ་དེ་གནམ་གཤིས་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཏེ། དགུན་དུས་ཁ་བ་བབས་ཏེ་ངྷ་རམ་ས་ལའི་རྒྱབ་རི་རྡོ་ལ་ངྷར་རི་རྩེར་གངས་ཅི་ཙམ་མཐུག་པོ་ཆགས་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་དབྱར་དུས་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་ཆུ་མོད་པའི་བཤད་སྲོད་ཡོད་ཅིང་། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཙམ་མིན་པར་བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ལའང་འགན་འཁྲི་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཆུ་དཀོན་པའི་དཀའ་ངལ་འོག་ཁང་པ་གླ་མཁན་དག་གི་ནང་དུ་ཕྱིའི་མགྲོན་པོ་རིགས་ཡོང་སྐབས། ཁང་བདག་གིས་རྣམ་འགྱུར་མི་ལེགས་པ་སྟོན་པ་དང་། ཆུ་ཆད་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་གསང་སྤྱོད་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དུ་མི་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་དང་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་བར་རྩོད་རྙོག་འབྱུང་བཞིན་ཡོད།   

བོད་མི་ཁང་པ་བླ་མཁན་གྱི་དཀའ་ངལ།

ཨ་མདོའི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ཁང་པ་གླས་ཏེ་སྡོད་མཁན་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་མདོ་ཤེར་ལགས་ཀྱིས་གསར་འགོད་པར་བརྗོད་དོན། “ ངའི་ཉེ་འཁོར་ལ་མཚོན་ན། དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་སོ་སོའི་ནང་ལ་གཉེན་ཉེ་གྲོགས་པོ་དང་སློབ་མ་གུང་གསེང་དུ་ཡོང་སྐབས། རྒྱ་གར་ཁང་བདག་གིས་རྙོག་དྲ་བཤད་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན། ཁྱིམ་མཚེས་གཡས་ཡོན་མཉམ་དུ་འཛོམས་ཏེ་ཁ་བརྡ་བྱེད་སྐབས་ཀྱང་གཤེ་གཤེ་གཏོང་གི་འདུག འདི་བོད་པ་ཚོར་རྒྱུན་སྲོལ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་གར་བ་ཚོས་སྣང་བར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་ས་མ་རེད། སྤྱིར་བཏང་ཁང་བདག་མང་ཆེ་བ་བསམ་བློ་གུ་དོག་པོ་འདྲ་ཞིག་རེད། ཟླ་རེར་གློག་རིན་ག་ཚོད་བབས་ཀྱང་སྤྲོད་རྐྱང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། ཁྱིམ་ནས་གློག་ཆས་རིགས་མཐོང་དུས་གཤེ་གཤེ་གཏོང་གི སོ་སོའི་ཁང་མིག་ནང་གསང་སྤྱོད་འཁྲུས་ཁང་མེད་པར་ཁང་བདག་དང་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ནའང་མ་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་གྱི་འདུག བོད་པ་ཚོར་ཡང་སྐྱོན་ཆ་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རླུང་ཚ་བོ་དང་སྤྱོད་པ་རྩུབ་པོ་སྟོན་གྱི་ཡོད་ས་རེད། ཁང་གླའི་ཐད་ནས་ཐོག་མར་ཁང་བདག་དང་གྲོས་འགྲིག་བྱུང་ནས་ཁང་པའི་ནང་བསྡད་པ་ཡིན་ཡང་། ཟླ་གཉིས་གསུམ་ནང་ཁང་གླ་གློ་བུར་གློ་བུར་ལ་སྤར་ཡོང་འདུག དེ་ཁང་པའི་ནང་མཐུན་རྐྱེན་ཇེ་ལེགས་སུ་བཏང་བ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ཁྲོམ་གྱི་ཅ་དངོས་རིན་གོང་འཕར་འདུག་ཟེར་ནས་ཁང་གླ་ཡང་སྤར་བ་རེད ” ཟེར།

རྒྱ་གར་ཁང་བདག་གི་དཀའ་ངལ།

རྒྱ་གར་ཁང་བདག་མུ་ཀེལ་ཤི་ལགས་གཙོས་པའི་ཁང་བདག་ཁག་ཅིག་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་སྐབས། ཁང་བདག་ཚོར་གཅིག་གྱུར་གྱི་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ཁང་པ་གླ་མཁན་མང་ཆེ་བ་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་པ་དག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་ཅག་གིས་རྒྱ་གར་སྐད་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་མི་འཕྲོད་པ་མ་ཟད། ཁང་རིན་དང་གློག་རིན། ཆུ་རིན་སོགས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཡང་ཐོག་མ་ནས་སྐད་ཆ་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་བཤད་མ་ཐུབ་པའི་དབང་གིས། ཁ་ཐུག་ལ་སླེབས་ཡོང་དུས་གནས་ཚུལ་གསར་པ་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་མ་བདེ་བ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་དབང་གིས་བོད་མི་ཚོ་རླུང་ལངས་པ་དང་ལག་པ་བརྐྱངས་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར། ཁོང་ཅག་གི་དཀའ་ངལ་གཞན་ཞིག་ནི། བོད་མི་མང་པོ་མཉམ་དུ་འཛོམས་ཏེ་ཆང་རག་བཏུང་སྟེ་འཁྲུག་འཛིང་བྱེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཁང་གླ་མ་གཏོགས་ཆུ་རིན་དང་གློག་རིན་ལོགས་སུ་སྤྲོད་འདོད་མི་བྱེད་པ། ཡང་རེ་ཟུང་ཁང་པའི་ནང་ཟླ་གཉིས་གསུམ་རེར་བསྡད་རྗེས་ཁང་གླ་མི་སྤྲོད་པར་བྲོས་འགྲོ་བ་སོགས་རེད་ཟེར། དཀའ་ངལ་དེའི་དབང་གིས་ད་ཆར་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་མང་ཆེ་བས་རྒྱ་གར་སྐད་ཕྲན་བུ་ཤེས་མཁན་དང་དུས་ཡུན་རིང་པོར་སྡོད་མཁན་རིགས་ལ་མ་གཏོགས་ཁང་པ་གཏོང་གི་མེད་སྐོར་ཡང་བརྗོད་བྱུང་།  

ས་གནས་མགོ་འཛིན་གྱི་ལམ་སྟོན།

ངྷ་ས་ས་གནས་མགོ་འཛིན་བསོད་ནམས་དོན་འགྲུབ་ལགས་སུ་ངྷ་ས་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་དང་བོད་མི་ཁང་པ་གླ་མཁན་ཚོའི་བར་གྱི་དཀའ་ངལ་འདི་སེལ་ཐབས་འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། “ དཀའ་ངལ་འདི་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་ཏེ་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་དུ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་པ་ཚོར་འཕྲད་ཀྱི་འདུག སྔོན་མ་དཀའ་ངལ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་མི་དང་བོད་མིའི་བར་འཁྲུག་འཛིང་ཤོར་བ་ཡང་ཐེངས་མང་བྱུང་འདུག ངའི་གོ་ཐོས་ལ་གནས་ཚུལ་དེའི་འབྱུང་རྐྱེན་གཙོ་བོ། ཁང་བདག་དང་བོད་མིའི་བར་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པར་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་འདྲ། གལ་སྲིད་རྒྱ་གར་དང་བོད་མི་ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་རིགས་ཡོད་ན། ལམ་སེང་ང་ཚོ་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་ན་ང་ཚོས་ཐབས་ཤེས་བྱ་ཆོག་གི་རེད། བོད་མི་ཚོས་ངོས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་འདས་པའི་མི་ལོ་ ༥༠ ལྷག་རིང་ང་ཚོར་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གནང་བར་བསམ་ཞིབ་གནང་སྟེ་བཟོད་བསྲན་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དཀའ་ངལ་ཕྲན་བུར་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་རྙོག་དྲ་ཆེན་པོ་ཡང་འབྱུང་མི་སྲིད་པ་མ་རེད། ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་ངོས་ནས་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ། རྒྱ་གར་ཁང་བདག་སྡུག་ཅག་བྱེད་མཁན་རྒྱ་གར་བ་ཚང་མ་མ་རེད་ལ། བོད་པ་སྤྱོད་པ་རྩུབ་པོ་ཡོད་མཁན་ཡང་བོད་པ་ཚང་མ་མ་རེད ” ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་དགོངས་འཆར།

ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་སློབ་སྟོན་པ་སྐུ་ཞབས་རཱམ་སུ་ཝུར་ཕུ་( Mr. Ram Swaroop )ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། “ ད་ལྟའི་བར་བཞུགས་སྒར་དུ་བོད་མི་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཅི་བྱུང་ཡང་བོད་གཞུང་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཁོང་ཚོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་གནས་ཚུལ་རིགས་བྱུང་ཚེ་ང་ཚོས་མཉམ་རུབ་ཐོག་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ད་ལྟའི་བར་བོད་མི་དང་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་བར་དཀའ་ངལ་དེ་འདྲ་ཞིག་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་གོ་མ་སོང་། དཀའ་ངལ་དེ་འདྲའི་རིགས་ལ་ང་ཚོ་ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པར་ཏན་ཏན་འགན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་དུས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཁང་བདག་དང་བོད་མི་སྐད་བཏང་སྟེ་གནས་ཚུལ་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་པ་བྱ་ངེས་རེད། ཞེས་བརྗོད་བྱུང་། ཡང་ཁོང་ལ་ས་གནས་ལ་ཁང་པ་གཞན་ལ་གཡར་གཏོང་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་ནས་ཁང་བདག་དང་ཁང་པ་གླ་མཁན་བར་ཡིག་ཐོག་ནས་གསལ་བོ་བཟོས་བཞག་ན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད། དེ་བཞིན། ཟླ་རེ་བཞིན་ཁང་རིན་དང་ཆུ་རིན། གློག་རིན་ཚང་མ་ཡིག་ཐོག་ནས་ཉར་བསྡད་པ་ཡིན་ན། རྙོག་གླེང་དེ་རིགས་ཡོང་གི་མ་རེད་ལ། གལ་སྲིད་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་ཡོད་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ཁང་གླ་མཐོ་དྲགས་པའི་དཀའ་ངལ་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་ན། ཁང་པ་འཚོལ་མཁན་ཚོས་ཐོག་མ་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་དང་། ཁང་པ་གོང་ཁེ་པོ་དེ་འདྲ་ཐབས་འཚོལ་བྱ་དགོས་པ་རེད ” ཅེས་བརྗོད་བྱུང།

གསར་འགོད་པ། དོན་གོ

༼ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་ཤོག་ལས་འདིར་བསྐྱར་འགོད་བྱས ༽