བོད་
དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིས་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་ཏུ་མ་གཟིགས་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་འདི་ལས་ལྷག་ཅིག་གནང་རྒྱུ་མེད་སོང་བ་རེད། བོད་ནང་གནས་ཚུལ་རེ་བྱུང་སྐབས་ཕྱི་རྒྱལ་གཞུང་ཚབ་ཁག་ཏུ་ཞུ་ཡིག་རེ་ཕུལ་བ་དང་། བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་ཁག་ཏུ་མཆོད་འབུལ་རེ་བྱེད་པ། ངྷ་ས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མ་ཎི་རེ་བགྲང་བ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་ལ་སྒུལ་ཤུགས་མི་ཐེབས་ལ། རྒྱལ་སྤྱིར་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱང་མི་ཡོང་། ཐ་ན་ཤི་བོའི་དགེ་རྩ་མི་འགྲུབ་ལ། གསོན་པོའི་སེམས་གསོ་ཡང་མི་ནུས།
རྒྱལ་དམངས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་གཞན་ལག་ན་རྩེ་མོའི་ཞོར་ལ་ཤོར་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། མི་མང་གི་སྐུ་ཚབ་ཁ་རུ་འཁྱེར་བའི་གཞུང་ངམ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གིས་འདི་ལས་ལྷག་པའི་ཛ་དྲག་གི་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ལ་རེ་སྒུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ན་ནི། ད་ལྟའི་གཉན་འཕྲང་གི་དུས་ཚོད་འདིར་དེ་འདྲའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་བོད་པ་ཚང་ལ་དགོས་མཁོ་ཡོད་མེད་དཔྱད་གཞི་རེད་ལ། མུ་མཐུད་བོད་མི་དམངས་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཏུ་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་མིན་ཡང་དོགས་གནས་རེད།
ང་དགུ་ལོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་ཧྲིལ་པོར་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་བྱས་ན། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཀྱོགས་མཚམས་རེ་རེར་གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་འཐུས་ཤོར་ལ་བཏང་བ་དང་། རྣམ་དཔྱོད་རིག་པའི་རྣོ་དཔལ་གྱིས་མ་འདང་བར་གྱོང་གུད་རག་པ་ཁོ་ན་ལས། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཤུགས་དང་བློས་གཏོང་གིས་མ་འདང་བར་ཕྱིར་འགྱེད་བྱས་པ་སྔར་ཡང་བྱུང་མྱོང་མེད་ལ་ཕྱིས་ཀྱང་འབྱུང་མདོག་མེད་མོད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ད་དུང་བསྔོ་སྨོན་མཆོད་འབུལ་རེ་བྱས་ཏེ་ཉིན་འགྱངས་ཞག་ཕུད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར་ཁུ་སིམ་མེར་འཇམ་ཐིང་ངེར།
བོད་མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཕྱག་མཆོད་འབུལ་ནི། རྒྱུན་ལྡན་འཚོ་བའི་ཆ་ཤས་ཙམ་ལས་རྩ་དོན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་སྲོལ་མེད་ལ་བརྩི་རིན་ཡང་མེད་མོད། ཁ་སང་དེ་རིང་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀས་བསྔོ་སྨོན་མཆོད་འབུལ་ལ་རེམ་གྱི་ཡོད་པ་འདིས། རིམ་གྱིས་ད་ལྟའི་སྐད་འབོད་དང་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་འདི་ཡང་ཉམས་ཏེ། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ན་གཞོན་ཚོས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཟེར་དུས་བསྔོ་སྨོན་མཆོད་འབུལ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པ་དང་། བསྔོ་སྨོན་མཆོད་འབུལ་མཐོང་དུས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་མི་སྲིད་པའི་ངེས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཚོད་དུ་བསླེབས་ཡོད།
བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་དུས་དང་ནམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཆུ་བུར་མིག་གིས་བལྟས་བསྡད་ཡོད་ལ་དམར་ཆུང་སྙིང་གིས་ཉན་བསྡད་ཡོད། གོ་སྐབས་ཀྱིས་ང་ཚོར་མི་བསྒུག་པའི་གནས་ལུགས་ལ་ངོས་ལེན་བྱས་ཏེ། ད་ནི་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཉི་གདུགས་གཅིག་གི་འོག་ནས། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་སྡེབ་ལངས་ཀྱིས་བོད་ནང་ཞི་བའི་གོམ་བགྲོད་ཆེན་མོ་མགོ་འཛུགས་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་མཉམ་སྡེབ་ཀྱིས་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་སོགས་གནང་བའི་དུས་སུ་བསླེབས་ཡོད།
རྩོམ་སྒྲིག་པ་ལགས། ཁྱེད་ཚོས་ཀྱང་འཆར་ཅན་གྱི་སྐད་ཆ་ཤོད་སྟངས་ཞིག་བསྐྱར་བཤད་བྱས་པ་ལས་གསར་བ་ཞིག་གང་ཡང་མི་འདུག ཁྱེད་རང་གིས་གསར་བཤད་གང་ཡང་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ཐུག་ཡོད། དེར་བསམ་བློ་གཏོང་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ལན་བསྐྱོན་མི་དགོས་པར་ཁྱེད་རང་རང་སྟེང་ནས་ལན་གསལ་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་འཐོབ་ངེས་ཡིན།