བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་མཛད་རྗེས་བླ་མེད་བཞག་མྱོང་བའི་རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་མཆོག་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་དབང་འོག་སྐུ་གཤེགས་པར་རྗེས་དྲན་ཞུས་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༣༠ སྟེང་ཀིརྟིའི་བྱེ་བ་གྲྭ་ཚང་གི་འདུ་ཁང་ནང་ཀིརྟིའི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་མཆོག་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལོ་ ༡༠༠ འཁོར་བའི་རྗེས་དྲན་མཛད་སྒོ་ཚོགས་སོང་བ་དང་། མཛད་སྒོར་༧སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་ཀིརྟི་བྱེ་བ་གྲྭ་ཚང་གི་བླ་གྲྭ་ཡོངས་དང་། དེ་བཞིན་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ་སྤྱི་ཟུར་མགོན་པོ་མཚོ་ལགས་དང་སྐུ་སྲིང་དོན་འགྲུབ་མཚོ་ལགས་སོགས་རྨེའུ་ཚང་གི་ནང་མི་ལྷན་རྒྱས་དང་། བོད་ནས་ཕེབས་པའི་མཇལ་སྐོར་བ་༨༠ མ་ཟིན་ཙམ། གཞན་ཡང་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་སེར་སྐྱ་མི་མང་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༣༠༠ ལྷག་འཛོམས་འདུག་ལ། མཛད་སྒོའི་ཐོག་རྒྱལ་རོང་ཚོ་བདུན་ཀིརྟིའི་སེར་སྐྱ་ཐུན་མོང་ནས་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུས་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྣམ་གཉིས་ནས་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་སྲིང་མོ་དོན་འགྲུབ་མཚོ་ལགས་དང་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ་སྤྱི་ཟུར་མགོན་པོ་མཚོ་རྣམ་གཉིས་ལ་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས་གནང་སོང་།
༧སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་རྗེས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། དེ་རིང་ནི་རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལོ་ ༡༠༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་དཀའ་སྡུག་དང་མུན་ནག་གི་དུས་སུ་འཁེལ་ཡོད་དུས། མུན་ནག་གི་དུས་སྐབས་འདི་ང་ཚོའི་དྲན་པའི་ཡུལ་ལ་འཛིན་རྒྱུ་དེ་གཙོ་བོ་རེད་མ་གཏོགས། ང་ཚོས་འདིར་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོའི་ངང་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་མ་རེད། རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དགུང་ལོ་བཞིའི་སྐབས་ནས་མ་ཤི་བར་དུ་གཞན་གྱི་བཙན་དབང་འོག སྐུ་ངལ་མང་པོ་མྱངས་པའི་མཐའ་མར་རང་སྲོག་འདོར་དགོས་བྱུང་བ་རེད། དུས་ཚོད་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མས་དྲན་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་དང་། དྲན་ནས་ཀྱང་བོད་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་གང་ཐུབ་ཅི་ནུས་བྱེད་དགོས་པར་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ང་རང་ཚོ་སོ་སོའི་ལས་འགན་རེད་ལ། དེ་ལྟར་བྱེད་མུས་ཀྱང་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་དཔེར་ན་རྔ་བ་རྫོང་འདི་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན། སྔོན་ཆད་གྲྭ་བའི་རྫོང་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། གྲྭ་བ་མང་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་བྱེད་མཁན་དེ་ཚོས་དངོས་གནས་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་ཞེ་དྲགས་བྱེད་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གཏོང་མཁན་ཚོར་ཆ་མཚོན་ན་ཡང་། བོད་ནང་དུ་རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་ཁོ་རང་གི་མངའ་སྡེ་རང་ནས་ཡིན་པའི་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གཏོང་མཁན་ཡུལ་མི་སུམ་ཅུ་སོ་གྲངས་ཤིག་བྱུང་འདུག དེ་བཞིན་ང་ཚོ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ནང་ལ་མཚོན་ནའང་། རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་སྒར་དྲུང་ཆེ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་དང་བློ་བཟང་ལགས། སྐུའི་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་མཐའ་ཡས་ལགས་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་གར་ལས་ཀ་བྱས་དང་བྱེད་མུས་སུ་ཡོད་པ་རེད། ཁ་སང་དེ་རིང་གི་མདོ་སྨད་ཚོགས་གཙོ་དེ་ཡང་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་མངའ་སྡེ་དེ་ག་རང་ནས་ཡིན་པ་རེད། རི་ཡུལ་གཉིས་ཆ་ནས་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ལ། འབད་བརྩོན་བྱས་པ་དེས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་ལ་ཕན་གྱི་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་དེ་རིང་འདིར་ང་ཚོས་རྗེས་དྲན་ཞུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
དེ་ཡང་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཀིརྟིའི་དགེ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་ལག་མཁས་བཙུན་རིན་པོ་ཆེས་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་སྙིང་བསྡུས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་སྐབས། མདོ་སྨད་རྔ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ཐོག་བཅུ་བཞི་པ་༧རྨེའུ་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་མཆོག་ནི་ཡབ་རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་ཞིང་སྐྱོང་བཀྲ་ཤིས་དང་ཡུམ་རྨེའུ་རྒྱལ་མོ་དཔལ་ཆེན་དོན་གྲུབ་འཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༥ ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་། ༧སྐྱབས་མགོན་ཀིརྟི་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་སྐལ་བཟང་བློ་གྲོས་མཆོག་གིས་བསྟན་སྲུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོར་བསླངས་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། ཆུང་དུས་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་ལེགས་པར་བསླབས་ཤིང་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་དང་། བཀའ་ཆོས་དབང་ལུང་མང་དུ་གསན་པས་ཐུགས་རྒྱུད་ཞི་ཞིང་དུལ་བ། དད་པ་བརྟན་ཞིང་སྐྱབས་ཡུལ་དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ། འབངས་མི་སེར་སྐྱོང་མཁས་པ་དང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་ཐུགས་སྒམ་པས་རྨེའུ་ཆོས་རྒྱལ་དུ་གྲགས་པར་གྱུར།
དུས་སྐབས་དེར་བོད་གངས་ཅན་པའི་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཆག་འཇིག་གི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་སྟབས། རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དགུང་ལོ་ཉེར་གྲངས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ནས་ ༡༩༣༦ ལོ་སོ་སོར་རྔ་ཡུལ་དུ་དམར་དམག་རྒྱང་བསྐྱོད་ཐེངས་གཉིས་རིང་བསླེབས་ཤིང་། བོད་སར་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འཛུལ་ཐོག་མ་དེ་བྱུང་བ་དང་། རྨེའུ་རྗེ་འབངས་ཀྱི་གཙོས་པའི་བོད་མིའི་ཕྱོགས་ཁག་མཉམ་འབྲེལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་དམག་ལ་འགོག་རྒོལ་དྲག་པོ་བྱས་ཀྱང་། གོ་ལག་བཟང་ངན་དང་དམག་དཔུང་མང་ཉུང་གི་རྐྱེན་པས་རྒྱ་དམག་འགོག་མ་ཐུབ་པར་བརྟེན། རྨེའུ་རྒྱལ་མོ་དཔལ་ཆེན་དོན་གྲུབ་མཚོས་རྨེའུ་ཚང་གི་རྒྱལ་ཁང་རྒྱ་དམག་གི་སྡོད་གནས་སུ་འཆོར་བར་དོགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁང་མེར་བསྲེགས་ནས་རྒྱལ་འབངས་རྣམས་ཀྱིས་བྲོས་བྱོལ་གྱི་འཚོ་བ་རོལ་དགོས་བྱུང་།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ནས་ ༡༩༥༥ ལོའི་བར་བོད་རིགས་མགོ་ཁྲིད་དཀར་མཛེས་པ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་དང་། རྒྱལ་རོང་པ་ཐེན་པའོ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས། བླ་བྲང་གི་ཨ་ཕ་ཨ་བློ། སྡེ་དགེའི་བྱ་རྒོད་སྟོབས་ལྡན། རེབ་གོང་ནང་སོ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་སོགས་མདོ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དུ་མ་དང་ལྷན་དུ། རྨེའུ་རྒྱལ་པོས་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རྒྱབ་མ་དང་། ཁམས་དང་ཨ་མདོའི་ས་ཁུལ་དུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མདུན་མ་ཞེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་ས་ཁུལ་འཛུགས་སྟངས་གསར་པ་ཞིག་གི་འཆར་བཀོད་གནང་བར། རྒྱ་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་སྟེ་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། ཆོག་མཆན་དེ་གློ་བུར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པར་བརྟེན། བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱོགས་སྒྲིལ་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཕམ་ཉེས་བྱུང་ནའང་། མཐའ་མར་ད་ལྟའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཞེས་པའི་ཁོངས་སུ་མ་ཚུད་པའི་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་ལ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རྫོང་ཞེས་པའི་མིང་གནས་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་རྔ་ཁུལ་དུ་དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར་ཞེས་པའི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་སྐབས་སུ། བོད་མི་སྤྱི་དང་། ལྷག་དོན་ཞྭ་སེར་སྒྲུབ་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་དང་མངའ་འབངས་སུ་གཏོགས་པའི་མི་སེར་རྣམས་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་པོའི་བཅོས་བསྒྱུར་གྱི་མནར་གཅོད་དང་དཀའ་སྡུག་ལས་སྐྱོབ་ཆེད། རྨེའུ་རྒྱལ་པོས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་གཞིས་མངའ་ཐང་བློས་བཏང་སྟེ། རྒྱ་གཞུང་གི་མིང་གནས་མཐོ་དམའ་སྣ་ཚོགས་རིམ་པར་བཞེས་ཏེ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བ་དང་། ས་གནས་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་ཡོང་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་གནང་།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༦ ལོར་རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དང་རྒྱལ་མོ་གཉིས་མཱིན་ཅང་གཙང་པོར་མཆོངས་ནས་རང་སྲོག་འདོར་དགོས་བྱུང་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་གསར་བརྗེའི་ངོ་ལོག་པ་དང་། དགྲ་བོ་དང་རང་ཕྱོགས་བར་གྱི་འགལ་ཟླ་ཟེར་བའི་ནག་ཉེས་ཀྱི་ཞྭ་མོ་སྣ་ཚོགས་བསྐོན་པ་སོགས་ནི་རྨེའུ་རྒྱལ་པོའི་དངོས་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལ་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས། ངས་དམིགས་བསལ་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ལ། ཐོག་མར་ང་པེ་ཅིན་ལ་སླེབས་སྐབས། རྨེའུ་རྒྱལ་པོ་དཔལ་མགོན་འཕྲིན་ལས་རབ་བརྟན་རྒྱ་ནག་ལ་སླེབས་ཡོད། དེ་དུས་ཁོང་ལ་ཐོག་མར་ཐུག་པ་ཡིན། ཁོ་ལོ་རྒན་པ་ཞིག་མ་རེད། ཕོ་གསར་ཞིག་རེད་དེ་ཧ་ལས་པའི་དད་པ་ཆེན་པོ་དང་། དད་པ་བརྟན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།