འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་ནང་གི་བོད་མིའི་ཁྲོད་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་ཇེ་མང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ནད་པ་གསར་པ་ ༤༦ བྱུང་བ་དང་མི་ ༢ རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་དྲོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་ཛ་དྲག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་གསར་འགོད་གསར་བསྒྲགས་ཐེངས་ ༨༥ སྤེལ་བ་ལྟར་ན། འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་ནང་རྒྱ་གར་ནང་གི་ས་གནས་ ༡༡ དང་བལ་ཡུལ་གྱི་ས་གནས་གྲངས་ ༡ ནང་རང་ཁྱིམ་ལ་ཟུར་བཀག་ཏུ་སྡོད་མཁན་བོད་མི་ ༦༥ དང་། ཚོགས་སྡེའི་ཟུར་བཀག་ཁང་དུ་མི་གྲངས་ ༢༠༡ བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་ཟུར་བཀག་ཏུ་སྡོད་མཁན་མི་གྲངས་ ༢༦༦ ཡོད་འདུག་ལ། འདས་པའི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྦེལ་ཀོབ་དང་ཀོ་ལི་གྷལ། མོན་གྷོ། ལ་དྭགས། ཨོ་ཌི་ཤ། ཏེ་ཛུ། དྷ་རམ་ས་ལ། བལ་ཡུལ་བཅས་ནས་སྐྱེས་པ་གྲངས་ ༣༨ དང་བུད་མེད་གྲངས་ ༨ བཅས་བོད་མི་གྲངས་ ༤༦ ལ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རྟགས་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་ ༢ ལས་རང་ལོ་ ༥༢ ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་གཅིན་སྙི་ན་ཚ་ཡོད་པ་དང་། སྐྱེས་མ་རང་ལོ་ ༩༢ ཡིན་པ་དེར་མཁལ་མའི་ན་ཚའི་རྐྱེན་སོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྐབས་སྨན་པ་མཚམས་གཅོད་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་གར་མངའ་སྡེ་མང་པོའི་ནང་གཞི་རིམ་དང་འབྲིང་རིམ། མཐོ་རིམ་སོགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་མགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་བའི་ཆར་ཧི་མ་ཅལ་ནང་གཞི་རིམ་གྱི་སློབ་གྲྭ་མགོ་འཛུགས་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་ལྟར། བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དམའ་རིམ་སློབ་གྲྭ་སོགས་མགོ་ཚུགས་པའི་སྐབས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པ་ཡོངས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་སྔོན་འགོག་གི་ཐབས་ལམ་དང་སྤྱོད་པ་དེ་ཚོའི་ཐོག་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་སྐོར་དང་། སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་སོགས་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕ་མའི་ངོས་ནས་འགན་འཁུར་ཆེ་ཙམ་བཞེས་དགོས་ཤིང་སློབ་གྲྭར་ཕེབས་པའི་སྐབས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་ཚོར་ཁ་རས་དང་དུག་སེལ་སྨན་བསྐུར་དགོས་སྐོར། དེ་བཞིན་ཕྱི་མི་ངོ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་དང་མི་ཐུག་པ་སོགས་རྒྱང་ཐག་བཞག་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་རྒྱུའི་ཐད་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་བསྟན་འཛིན་བརྩོན་འགྲུས་ལགས་ཀྱིས། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གར་ནང་དུ་ (Dengue Fever) ཚ་བ་འབར་རྒྱུ་ཁྱབ་བཞིན་འདུག སྤྱིར་བཏང་ཆར་དུས་ཚར་བ་དང་ན་ཚ་ལངས་ཡོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་སྟོན་ཁའི་དུས་སུ་ཁྱབ་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ཡ་མཚན་པོ་ཞིག་རེད་འདུག ཡིན་ནའང་རྒྱ་གར་ནང་གི་ས་གནས་ར་ཇི་སི་ཐན་ (Rajastjan) ནང་དུ་ (Dengue) ན་ཚའི་གྲངས་ཐོ་མཐོ་ཤོས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ད་ལྟ་བར་དུ་ས་གནས་དེར་ (Dengue) ན་ཚ་ར་འཕྲོད་པ་སྟོང་ཕྲག་ ༡༣ ཡོད་པ་དང་མི་ ༥༨ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་འདུག དེ་བཞིན་འདི་ལོར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་ནང་མི་གྲངས་ ༢༧༠༨ (Dengue) ན་ཚ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་མི་གྲངས་ ༡༡༧༠ བྱུང་ཡོད་འདུག མི་ ༩ འདས་གྲོངས་ཕྱིན་འདུག ཅན་དྷི་གྷར་ས་ཁུལ་ནང་ནད་པ་ ༦༩ དང་མི་གྲངས་ ༢ འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་འདུག རྒྱལ་ས་ཆེ་ཁག་ནང་དུ་ན་ཚ་འདི་ན་མཁན་མང་བ་འདུག རྒྱལ་ས་ཆེ་ཁག་གི་ནང་དུ་བོད་མི་བཞུགས་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་ཁ་ཤས་དགུན་ཚོང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་མི་ཁ་ཤས་ན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་གོ་བྱུང་། དེར་བརྟེན་འདིའི་ཐོག་ལ་ཚང་མས་གཟབ་གཟབ་གནང་རོགས། (Dengue) ན་ཚ་ནི་དུག་སྦྲང་བརྒྱུད་ནས་འགོས་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དུག་སྦྲང་གི་སོ་བརྒྱབ་མ་བཅུག་པ་དེ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་ས་རུབ་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་ལ་མ་འགྲོ་རྒྱུའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཞིང་། འདིའི་ནད་རྟགས་ནི་ཚ་བ་འབར་བ་དང་རུས་ཟུག་བརྒྱབ་པ། དེ་བཞིན་ཁ་ཤས་ལ་འབུར་ཐོག་སིབ་སིབ་འདོན་པ་སོགས་ཀྱི་ནད་རྟགས་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་འགོག་གི་ཆེད་དུ་ (Insect Repellent) དང་ (Odomos) ཟེར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱུགས་ན་ཡག་པོ་ཡོད་སྐོར་དང་འདིའི་ཐོག་ལ་ཚང་མས་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་སོང་།
ཏོག་དབྱིབས་ཛ་དྲག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་གསལ་བསྒྲགས་ལྟར་ན། ད་ལྟ་བར་དུ་རྒྱ་བལ་གཉིས་ནང་བོད་མི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་མི་གྲངས་ ༨༦༡༥ བྱུང་བའི་ཁྲོད་དྲག་སྐྱེད་ཟིན་པ་ ༦༦༧ དང་། རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་ ༡༥༧ ། ད་ལྟའི་ཆར་ཏོག་ནད་ཀྱིས་མནར་བཞིན་པའི་བོད་མི་ ༥༡ ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་ནང་ཏོག་དབྱིབས་འགོག་ཁབ་གཉིས་ཀ་བརྒྱབ་ཟིན་པའི་མི་གྲངས་ ༤༥།༣༡༣ དང་། དང་པོ་བརྒྱབ་ཟིན་པའི་མི་གྲངས་ ༥༠༦༤ ཆགས་ཡོད་པ་དང་། བལ་ཡུལ་ནང་འགོག་ཁབ་གཉིས་ཀ་བརྒྱབ་ཟིན་པའི་མི་ ༦༩༨༠ ཡོད་འདུག དང་པོ་བརྒྱབ་ཟིན་པའི་མི་གྲངས་ ༤༨ ཙམ་ཡོད་པ་རེད་འདུག
