དེ་རིང་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྐོ་གཞག་གནང་བའི་ཐད། འཚམས་འདྲིའི་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་སྩལ་ཏེ། བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་མཆོག་གིས། བོད་མིའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བར་རམ་འདེགས་གནང་ཐུབ་པའི་ཐུགས་རེ་ཡོད་སྐོར་གསུངས།
མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་ནང་། དེ་སྔོན་ངོས་ནས་ཨ་རིའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པར་ང་ཚོས་རང་དབང་དང་ཆེ་མཐོང་གི་སླད་དུ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་བཞིན་པར་ཨ་རིས་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་ནི། བོད་མི་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་བློ་སྟོབས་རྒྱས་སུ་འབྱུང་ཁུངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། ཅེས་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་། རྩ་བའི་ངོས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོགས་མང་གཙོའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་བྱུང་བའི་བོད་མིའི་མགོ་ཁྲིད་ལ་རྩིས་སྤྲོད་ཞུས་ཟིན་པ་ཡིན་ཡང་། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རིག་གཞུང་དང་། ངོ་བོ་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་མིན་དང་། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་གཅེས་སྤྲས་མཁོ་བའི་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཀྱི་ཐད་སེམས་འཚབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་ཐོག་མར་གནང་སྐབས། གོང་གི་གནད་དོན་དེ་ཚོ་གཙོ་བོར་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་གནང་སྟབས་ངོས་རང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་།
སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་རིག་གཞུང་དུ་གྱུར་བའི་བོད་མིའི་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། དེས་འཛམ་གླིང་ལ་ཞབས་འདེགས་རླབས་ཆེན་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས། ངོས་ལ་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་ནང་བདེན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ངེས་ཡིན་པའི་གདེང་ཚོད་ཡོད། ངོས་ནས་ཁྱེད་དང་ཐུག་པར་རེ་ལྟོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་རེས་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཡོད་ལ། ཁྱེད་ཉིད་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བའི་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་དང་ལྷན་དུ་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་འཛིན་པར་ངོས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ཅེས་གསུངས།
ཡང་དེ་རིང་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་ལྕམ་སྐུ་ཨུ་ཛི་ར་ཛེ་ཡ (Uzra Zeya) ལགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཊུ་ཝི་ཊར་སྟེང་གནས་ཚུལ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་མཆོག་གིས་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འབུམ་རམས་པ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གྲུབ་ལགས་དང་ལྷན་དུ་བཀའ་མོལ་གནང་ཡོད་འདུག་ལ། སྐབས་དེར་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་འབུམ་རམས་པ་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ། སྲིད་འཛིན་བྷའེ་ཌན་མཆོག་དང་རྒྱལ་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཨན་ཊོ་ནེ་བྷེ་ལི་ཁུ་གཉིས་ནས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་བསྐོ་གཞག་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། ལྕམ་ཨ་ཛི་རཱ་ཛེ་ཡ་མཆོག་ལ་མཇལ་དར་ཁ་བཏགས་ཤིག་ཕུལ་བ་དང་འབྲེལ། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པར་རེ་བ་ཅི་ཙམ་རྒྱག་གི་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ཅིང་། བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་མཆོག་གིས། རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་གྲུབ་ལགས་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་བར་འཚམས་འདྲི་དང་འབྲེལ་ནས། མ་འོངས་པར་བྱང་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་མཆོག་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་བཅས་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་འདོད་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་ཡོད་འདུག
ཡང་ད་རེས་དྲ་ལམ་ཐུག་འཕྲད་སྐབས། བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་ཨ་ཛི་རཱ་ཛེ་ཡ་མཆོག་གིས། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་བར་བརྒལ་འགན་འཛིན་བུ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་དང་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་ལགས། འབྲེལ་མཐུད་འགན་འཛིན་ཧྥི་རན་རྫི་ (Franz Matzner) ལགས་བཅས་དང་ལྷན་དུ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས། ཨ་རིས་བོད་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་ཡོད་འདུག
ཐེངས་འདི་ནི་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་མཆོག་ནས་ཨ་རིའི་ནང་གི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དང་བོད་མིའི་ཚོགས་སྡེ་ཆེ་གྲས་ལ་ཐུག་འཕྲད་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱུས་ལོན་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ནང་སྲིད་འཛིན་ཊོམ་ཕུའི་སྐབས་སྐུ་ཞབས་རོ་བྷར་ཊི་ཨེ་ཌེ་སི་ཊོ་རོ་ (Robert A. Destro) ལགས་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པར་བསྐོ་གཞག་བྱུང་བ་དང་བསྟུན། དྲ་ལམ་བརྒྱུད་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་བཅས་ལ་དྲ་ལམ་ནས་ཐུག་འཕྲད་གྱིས་ཏེ། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་དང་བོད་སྤྱིའི་གནས་སྟངས་སོགས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ངོས་ནས་བོད་དོན་སླད་ལས་ཀ་ག་རེ་སྒྲུབ་རྩིས་ཡོད་པ་སོགས་ཕན་ཚུན་བར་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༠ རེས་གཟའ་ཟླ་བ་ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་སྤྱི་དམངས་བདེ་འཇགས་དང་མང་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་དྲུང་ལས་ལྕམ་སྐུ་ཨ་ཛི་རཱ་ཛེ་ཡ་ (Uzra Zeya ) མཆོག་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པར་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།