ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་མི་གྲངས་ས་ཡ་བརྒྱ་ལྷག་བརྒལ་ཡོད་ཅིང་ཉིན་རེའི་ཞིང་ཆེན་ཁག་ཅིག་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་ནི་མི་གྲངས་ས་ཡ་གཅིག་ཡས་མས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཚབས་ཆེན་འཕྲད་བཞིན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་ཡོད་ནའང་། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་སོགས་འགོད་མཚམས་བཞག་ཡོད་པ་དང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་ཏོག་དབྱིབས་གནད་པའི་གྲངས་འབོར་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་མ་བྱས་པར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་འགོད་མཚམས་བཞག་ཡོད་སྟབས། ད་བར་རྒྱ་ནག་ནང་ཉིན་རེར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གནས་སྟངས་དངོས་ཀྱི་སྐོར་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་ཆེ་ཤོས་གསུམ་པ་ཧེ་ནཱན་ཞིང་ཆེན་གྱི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ཙམ་ལ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་པ་ཧེ་ནཱན་ཞིང་ཆེན་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་འགན་འཛིན་གཱན་ཆོན་ཁྲན་ (Kan Quancheng) ཟེར་བས་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ད་ལྟ་ཧེ་ནཱན་ཞིང་ཆེན་ལ་ཁྱོན་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༩༩།༤ ཙམ་ཡོད་པ་ལས་ས་ཡ་༨༨།༥ ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ད་རེས་ཧེ་ནཱན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པའི་གནས་ཚུལ་གཉིས་བར་རྦད་དེ་འགལ་བ་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་པ་རེད་ལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༧ ཉིན་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཙང་སེལ་གྱི་བཀག་སྡོམ་སྲིད་ཇུས་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ། ད་སྔ་བར་རྒྱ་ནག་ལ་ཁྱོན་མི་གྲངས་ཐེར་འབུམ་ ༡།༤ ཡོད་པ་ལས་མི་གྲངས་ ༡༢༠༠༠༠ ལ་ཏོག་དབྱིབས་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བ་དང་། མི་གྲངས་ ༣༠ འདས་གྲོངས་ཕྱིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
ཡང་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཧྲང་ཧེ་ནང་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༥ མ་ཟིན་ཙམ་ཡོད་པ་ལས། མི་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ སྟེ་མི་གྲངས་ས་ཡ་ ༡༧ ལྷག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཧྲང་ཧེ་ཁྱིམ་མཚེས་ཞིང་ཆེན་ཀྲའེ་ཅང་ནང་ཉིན་རེར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་པ་ཁྱོན་ས་ཡ་གཅིག་རེ་བྱུང་གི་ཡོད་པ་ཞིང་ཆེན་དེའི་ནད་ཡམས་འགོག་སྲུང་དང་བཅོས་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་འདུག་ཅིང་། ཧྲང་ཧེ་(Shanghai Jiao Tong University) གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་ཉམས་ཞིབ་པས། ཉེ་བའི་དུས་ཚེས་རིང་པེ་ཅིན་དང་ཐའེ་ཇིན། ཁྲིའུ་ཏུན་སོགས་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་གྲས་ཁག་གི་ནང་ཏོག་དབྱིབས་འགོས་ཁྱབ་སྔར་ལྷག་འབྱུང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ཧོར་ལོ་གསར་པ་ཚེས་ཀྱི་ཡོད་པས། གྲོང་གསེབ་ཁག་ཏུ་ཏོག་དབྱིབས་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེན་འབྱུང་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁའི་སྐོར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ (Jiao Yahui) ཡིས་བརྗོད་འདུག
ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ (foreignpolicy) གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་ནང་། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཚབས་ཆེན་འཕྲད་རྐྱེན་ནི། ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཐོག་མར་ཝུའུ་ཧན་ནས་མཆེད་པ་ནས་བཟུང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་མང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟ་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་ཐོག་དུས་ཚོད་མི་བཏང་བར་འཐུས་ཤོར་བཏང་བ་དང་། དེའི་ཚབ་ཏུ་མི་མང་གི་འགྲོ་འོང་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་མེ་སྟག་གང་སར་མཆེད་བཞིན་ཡོད་ཁར། དེ་སྔ་ཁྱིམ་སྡོད་བཀག་རྒྱའི་སྲང་ལམ་སྟོང་པ་ཡིན་པ་དང་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་མི་མང་མང་ཆེ་བར་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱེད་པར་བསྐྱོད་བཞིན་ཡོད་པས་སྲང་ལམ་ཕལ་ཆེ་བ་སླར་ཡང་སྟོང་པ་ཆགས་ཡོད། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀོ་རི་ཡ་དང་ཡུ་རོབ་ལྟ་བུ་ཡིས་རང་རང་གི་མི་མང་ལ་ཏོག་དབྱིབས་སྐོར་གྱི་རྒྱུན་ཤེས་ངོ་སྤྲོད་དང་འགོག་ཁབ་བརྒྱབ་ཡོད་སྟབས། ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐབས་གདོང་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ཡོད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་གཙང་སེལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་དགོས་མཁོ་སོགས་གཙིགས་འཛིན་ཤུགས་དྲགས་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱ་ནག་མི་མང་ཉེན་ཁའི་གཡང་སར་གཡུགས་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་འདུག
ཡང་ཉེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་ནང་ཏོག་དབྱིབས་ཁྱབ་གདལ་ཚབས་ཆེན་བྱུང་བ་དང་རྒྱ་ནག་གི་སྨན་ཁང་ཁག་ཏུ་སྨན་བཅོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་འདང་ངེས་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་ཨ་རིས་རྒྱ་ནག་ལ་སྔོན་འགོག་ཁབ་ཀྱི་རོགས་རམ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ནའང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་རིའི་རོགས་སྐྱོར་དང་ལེན་བྱས་མི་འདུག་ལ། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་གོ་ལའི་དུས་བབ་ཀྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ་ནང་། ཨ་རིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་རོགས་སྐྱོར་དང་གོ་ལའི་སྣེ་འཁྲིད། ཏོག་དབྱིབས་རིམས་ནད་འགོག་སྲུང་གི་ཐད་རོགས་འདེགས་ཀྱི་ལས་དོན་རླབས་ཆེན་བསྒྲུབས་ཡོད་ཚུལ་སྟོན་གྱི་ཡོད་མོད། དོན་དངོས་ཀྱི་ཨ་རིའི་མངོན་འདོན་གཙོ་བོ་ནི་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་ཁེ་ཕན་གཙོ་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། ཨ་རིར་མཚོན་ན་དོན་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ཚོང་དང་ཁེ་ཕན་ཆེས་གཙོ་བོར་འཛིན་གྱི་ཡོད། དཔེ་མཚོན་གཅིག་ནི་ཨ་རིའི་ (Pfizer) ཏོག་དབྱིབས་འགོག་ཁབ་རྒྱ་ནག་ནང་བཀོལ་སྤྱོད་མ་ཐུབ་པ་རེད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཨ་རིའི་འགོག་ཁབ་དེར་རིན་གོང་ཆེ་དྲགས་པས་རེད། ཅེས་བརྗོད་འདུག
ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁྱབ་སྤེལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་བརྙན་ལམ་ཁག་ཏུ། རྒྱ་ནག་ནང་འདས་གྲོངས་སུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་མི་གྲངས་ཧ་ཅང་མང་བ་དང་ཕལ་ཆེ་བ་ལུས་ཟུངས་ཞན་པའི་རྒས་འཁོགས་དང་ནད་པའི་རིགས་ཡིན་སྐོར་རྗོད་ཀྱིན་འདུག་པ་མ་ཟད། འདས་གྲོངས་འགྲོ་མཁན་མང་དྲགས་ནས་འདས་མཆོད་དང་རོ་སྒམ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་འདང་ངེས་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་མོད། ཁ་སང་རྒྱ་ནག་དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ (Jiao Yahui) ཟེར་བས། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཆམ་ནད་ཕོག་པའི་གྲངས་འབོར་ནི་མི་མང་སྤྱིའི་བརྒྱ་ཆ་ ༨ ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་འཆམ་ནད་ཕོག་པའི་མི་ཕལ་ཆེ་བ་དུས་ཐོག་བཅོས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་མི་མང་གི་སེམས་འཚབ་ཞི་འཇགས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་དབྱེ་ཞིབ་པས་བརྗོད་འདུག་ལ། ཡང་རྒྱ་ནག་ལྷོ་བརྒྱུད་ཞོགས་པའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་དང་ཉི་ཧོང་མི་མང་ལ་རྒྱ་ནག་ཏུ་དུས་ཐུང་ཐོངས་མཆན་སྤྲོད་མཚམས་གཞག་རྒྱུ་ཡིན་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་ཉེ་ལམ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༠ ལྷག་གི་ཁྲོད་ཉི་ཧོང་དང་ལྷོ་ཀོ་ཡ་གཉིས་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་འགྲིམ་འགྲུལ་ཐོག་དོ་དམ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མགོ་བརྩམས་པར་བརྡ་ལན་བསློགས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།