ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ལུས་ཁམས་རིག་པའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་།

ཨ་རིའི་སྐྱེ་དངོས་རིག་པའི་ཚན་རིག་པ་གཉིས་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ལུས་ཁམས་སམ་སྨན་བཅོས་རིག་པའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་འདུག

ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ནོར་ཝེ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་ཤིང་འཛམ་གླིང་ནང་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཚོགས་ཆུང་གིས་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཁ་སང་ཨ་རིའི་སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག་པ་ཝེག་ཊོར་ཨམ་བྷི་རོ་སི་ (Victor Ambros) ལགས་དང་གྷའེ་རེ་རཱ་ཝི་གོན་(Gary Ruvkun) ཐུན་མོང་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ལུས་ཁམས་རིག་པའམ་སྨན་བཅོས་རིག་པའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་གནང་འདུག

ཨ་རིའི་སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག་པ་གཉིས་ལ་འདི་ལོའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་དོན་ནི། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས།  མིའི་ལུས་སྟེང་དུ་ཡོད་པའི་མངར་གཟུགས་ཀྱི་ཉིང་སྐྱུར་ཕྲ་མོ་ཞིག་གསར་དུ་རྙེད་ཅིང་། ཉིང་སྐྱུར་ཕྲ་མོ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མིའི་ལུས་ཁམས་སུ་ཕྲ་ཕུང་འགུལ་སྐྱོད་ཇི་ལྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཡོད་པས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་དོན་གྱིས། ལུས་ཁམས་གྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་རྒྱུ་ (genes) སྟེ། ལུས་ཁམས་སུ་ཡོད་པའི་ཚེ་སྲོག་གི་གྲུབ་ཆ་ཕྲ་མོའི་རིགས་ཇི་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟེན་དང་འཚར་འཕེལ་བྱུང་གི་ཡོད་མེད་གསར་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག

དེ་འབྲེལ་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཚོགས་ཆུང་གི་གསལ་བསྒྲགས་ནང་། ཨ་རིའི་སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག་པ་ཝེག་ཊོར་ཨམ་བྷི་རོ་སི་ལགས་དང་གྷའེ་རེ་རཱ་ཝི་གོན་གཉིས་ཀྱི་གསར་རྟོགས་ལ་ཡི་རངས་དང་སྦྲགས། ལུས་ཁམས་ཀྱི་གཞི་རྒྱུ་སྙོམས་སྒྲིག་གི་ཞིབ་འཇུག་གྲུབ་དོན་གསར་པ་ཞིག་བཏོད་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག་ལ། སུ་ཝེ་ཌན་གྱི་རྒྱལ་ས་སུ་ཊོག་ཧོ་ལམ་(stockholm)གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ལོ་ཧྥི་ཌ་ལེན་ (Love Dalén) ལགས་ཀྱིས། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་དེས། ལུས་ཀྱི་ཕྲ་ཕུང་དག་གི་བྱེད་ནུས་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་འཕེལ་འགྱུར་སྐོར་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་འདུག

འདི་ལོར་ལུས་ཁམས་རིག་པའི་ནོ་སྦེལ་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ་མཁན་སྐུ་ཞབས་ཝེག་ཊོར་ཨམ་བྷི་རོ་སི་ལགས་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ ལོར་ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་(New Hampshire) ནང་པོ་ལན་ཌིའི་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས། ཆུང་དུས་ནས་སློབ་གྲྭ་ཆེ་ཆུང་ཚང་མར་འགྲིམས་རྗེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༥ ལོར་སྐྱེ་དངོས་རིག་པའི་ཐོག་ཉེ་བའི་ཚན་རིག་རབ་འབྱམས་པ་ཐོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་སྐྱེ་དངོས་རིག་པའི་འབུམ་རམས་པ་ཐོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལོ་ནས་ཨ་རིའི་ཧྭ་ཝར་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་དུ་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ཀྱང་། ཧྭ་ཝར་ཌིས་ཡུན་རིང་མ་འགོར་བར་ཁོང་ལ་ལས་ཀ་མུ་མཐུད་གཉེར་བཅུག་མེད་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་གིས་སྐབས་དེ་དུས་ནས་སྐྱེ་དངོས་རིག་པའི་ཕྲ་ཕུང་དག་གི་བྱེད་ནུས་དང་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་འཕེལ་འགྱུར་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་ཡིན་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་ (Massachusetts) གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་དུ་ཞུགས་ཏེ་ད་ལྟ་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོའི་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།

སྐྱེ་དངོས་ཚན་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་གྷའེ་རེ་རཱ་ཝི་གོན་ལགས་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ ལོར་ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ཁ་ལེ་ཧྥོ་ནེ་ཡའི་ནང་སྐྱེས། ཁོང་ནི་ཇོའུ་རིགས་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ ཁ་ལེ་ཧྥོ་ནེ་ཡ་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་ནས་སྐྱེ་དངོས་དང་དངོས་ལུགས་རིག་པའི་ཐོག་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་ཐོན། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༢ ལོར་ཧྭ་ཝར་ཌི་སློབ་ཆེན་ནས་སྐྱེ་དངོས་དང་དངོས་ལུགས་རིག་པའི་ཐོག་འབུམ་རམས་པ་ཐོན། ཁོང་གིས་སྐྱེ་དངོས་སྤྱི་དང་ལུས་པོའི་ཆ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་འཕོ་འགྱུར་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཞིབ་འཇུག་གི་གྲུབ་འབྲས་མི་ཆུང་བ་བཞག་མྱོང་བ་རེད་ལ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོ་ནས་ཁོང་ཨ་རིའི་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཡི་ཚོགས་མི་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་རེད།

གསར་འགོད་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།