རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐོག་བོད་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གང་མང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་ཐུབ་ཚེ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པའི་སྡིངས་ཆ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཡོད་སྐོར་བརྗོད།
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༢༠ བར་ཉིན་གྲངས་ལྔའི་རིང་འཇར་མན་ཧྥ་རན་ཁི་ཧྥུར་ཌིར་(Frankfurt) གྲོང་ཁྱེར་དུ། འཇར་མན་དཔེ་ཚོང་དང་དཔེ་སྐྲུན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག ཧྥ་རན་ཁི་ཧྥུར་ཌི་(Frankfurter Buchmesse ) རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐེངས་ ༧༥ པ་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཐེངས་འདིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐོག་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༣༠ ལྷག་གི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་དང་། རྩོམ་པ་པོ། ལོ་ཙཱ་བ། དཔེ་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་སྡེ་ཚན་ ༤༠༠༠ ལྷག་འཛོམས་ཏེ་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་དང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་དགེ་འདུན་ལགས་དང་། ལས་གྲོགས་ངག་དབང་ཀུན་དགའ། འཇར་མན་གནས་སྡོད་མགོན་པོ་ཚེ་བརྟན་བཅས་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་རྩོམ་ཁག་དང་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་མུས་ཡིན་འདུག ཐེངས་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་དང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་ཧྥ་རན་ཁི་ཧྥུར་ཌིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པ་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག
བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་དང་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལུང་རྟོགས་དགེ་འདུན་ལགས་ཀྱིས། བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་དང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་གིས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་གསུང་རྩོམ་དབྱིན་ཡིག་དང་། བོད་ཡིག སྐད་ཡིག སྐད་རིགས་ག་ཚོད་ཅིག་ལ་བསྒྱུར་ཡོད་ཁག་ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་སུ་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ད་ལོ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས། འཇར་མན་གྱི་རྒྱ་གར་གཞུང་ཚབ་པ་བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག ཧྥ་རན་ཁི་ཧྥུར་ཌི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐོག་དམིགས་བསལ་མཛད་སྒོ་འཚོགས་སོང་། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་དང་ཉམས་ཞིབ་ལྷན་ཁང་ཡང་སྐུ་མགྲོན་དུ་མགྲོན་འབོད་གནང་སྟེ་མཉམ་ཞུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཡག་པོ་བྱུང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་རྣམས་ཀྱིས་ང་ཚོ་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་སུ་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་དོན་ཐད་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་། དེ་ནི་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོར་སྡིངས་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྤྲད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་བྱུང་། ཞེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།
ཡང་ཁོང་གིས། ཧྥ་རན་ཁི་ཧྥུར་ཌིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་མགོ་ཚུགས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༧༥ འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་འདིའི་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད་ཚོད་འདུག དེ་སྔོན་བོད་ནང་གི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་དང་བོད་རིག་པའི་སྐོར་གྱི་རྩོམ་རིགས་ཁག་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་མྱོང་འདུག དེ་དག་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་གོ་སྒྲིག་བྱས་པ་ལས་བོད་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག ད་ལོའང་རྒྱ་ནག་གིས་སྡིངས་ཆ་ཆེན་པོ་བཟུང་སྟེ་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་བཞིན་འདུག དེའི་ཁྲོད་དུ་བོད་ཀྱི་སྐོར་དཔེ་དེབ་དང་པར་སྐྲུན་ཁང་སོགས་གང་ཡང་མཉམ་ཞུགས་བྱས་བཅུག་མི་འདུག དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་འདི་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་རྩོམ་དང་། ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞི། ནང་ཆོས། སྐད་ཡིག རིག་གཞུང་། བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་སོགས་གོ་རྟོགས་སྤེལ་སའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཅེས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།
དེ་བཞིན་ཁོང་གིས། གཞན་ད་ལོའི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་འདིའི་ཐོག་རྒྱ་གར་ལྡི་ལིར་ཡོད་པའི་འཆར་བཀོད་པ་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་སྒྱུ་རྩལ་སྐོར་ནས་འགྲེམས་སྟོན་ཡག་པོ་བྱེད་བཞིན་འདུག དེའང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་རེད། མ་འོངས་བར་རིམ་བཞིན་ཚང་མས་འཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་བྱས་ཚེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆ་འདིའི་ཐོག་གོམ་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་རྒྱག་ཐུབ་རྒྱུ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་ཚོས་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་འདིར་སྡིངས་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཉོ་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། མ་འོངས་བར་སྡིངས་ཆ་ཆེན་པོ་ཉར་ཐུབ་པར་བསམ་བློ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་དཔེ་མཛོད་སོགས་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་ཁྲོམ་འདུས་འདིར་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་ཐུབ་ཚེ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པའི་སྡིངས་ཆ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༣༠ ལྷག་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནི་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྐད་ཡིག་ཞིག་ཡིན་པའི་སེམས་ཚོར་ཡོད་པས། མ་འོངས་བར་བོད་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནས་སྡིངས་ཆ་འདིའི་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་ཞིག་སྒྲོག་པའི་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཧྥ་རན་ཧྥོར་ཌི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ནི་དུས་རབས་ ༡༧ པའི་མཇུག་ཏུ་ཡུ་རོབ་གླིང་གི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། འཛམ་གླིང་དམག་འཁྲུག་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་བསྐྱར་གསོ་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་ཐེངས་དང་པོ་སྒོ་འབྱེད་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་ཐོག་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་བརྒྱ་ལྷག་གིས་དཔེ་དེབ་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་མཁན་ ༧༣༠༠ ལྷག་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དཔེ་དེབ་ཁྲོམ་འདུས་སྐབས་སུ་ལྟད་མོ་བ་འབུམ་གསུམ་ཙམ་ཕེབས་བཞིན་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། བྱམས་པ་ཚེ་རིང་།