སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ། རང་སྐྱོང་རྫོང་སོགས་ཟེར་བའི་རང་སྐྱོང་གི་ཚིག་མང་པོ་བཏགས་ཡོད་ཀྱང་དེ་ནི་མིང་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་གྱི་ཆ་ནས་རང་སྐྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུག

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་དབུས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་འཚམས་གཟིགས་ཐེངས་གཉིས་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་མན་སྤར་ཕན་བདེ་གླིང་དུ་འཚམས་གཟིགས་གནང་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་ལ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ (Tibet Issue ) བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཚིག་དེ་གཞན་པར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་དུས་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། (issue) ཟེར་བ་གནད་དོན་ཞིག་རེད། གནད་དོན་ཟེར་བ་གང་ཟག་དང་སྤྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆེ་ཆུང་གང་ཡང་ཡོང་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་དཀའ་རྙོག་ནི་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་དཀའ་རྙོག་ཡིན་ལ། ལུང་པ་གཉིས་བར་གྱི་དཀའ་རྙོག་ཡིན་པ་རེད། དབྱིན་ཡིག་ཏུ་ (Sino Tibet conflict ) དང་(Sino Tibet dispute) གཉིས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད། འབྲེལ་ཡོད་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཐོག་(Tibet issue ) བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས་པ་ལས། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་དང་མི་རིགས་གཉིས་ཀྱི་གནད་དོན་ཡིན་པ་འཛམ་གླིང་དུ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་དགོས། ང་ཚོས་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་སྲིད་ཇུས་འཛིན་སྟངས་ཧ་ཅང་ནག་པོ་རེད། ཁོང་ཚོའི་བསམ་བློ་ནི་མི་རིགས་མེད་པ་བཟོས་ཚེ་མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞེས་ཡོང་རྒྱུ་མེད་ཟེར་བ་དེ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཡོངས་རྫོགས་རྩ་མེད་གཏོང་ཐབས་མེད་ཀྱང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་བྱེད་སྐད་ཡིག་རྩ་མེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཅེས་དང་། དུས་རབས་བརྒྱད་པ་ནས་བཅུ་གསུམ་བར་དུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་གཞུང་དང་པཱ་ལིའི་གཞུང་ནང་ཡོད་པའི་ནང་ཆོས་བོད་སྐད་ཐོག་བསྒྱུར་ཡོད། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་སྐད་ཡིག་གཅིག་གི་ནང་དུའང་མེད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་གཞུང་ཆ་ཚང་ལ་ལྟ་དགོས་ཚེ་བོད་སྐད་ནང་དུ་མ་གཏོགས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། བོད་སྐད་ཡིག་ག་ཚོད་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དེ། བར་ལམ་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ཐོག་དེབ་ཕྲེང་གྲངས་ ༢༢༣ ཅན་གྱི་ཚིག་མཛོད་ཅིག་བཏོན་ཡོད་པ་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རིག་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་དུ་ཞི་བདེའི་བསྐྲུན་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པས་ངེས་པར་དུ་བདག་པོ་རྒྱག་དགོས་ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། བཀའ་ཤག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་འཛིན་སྟངས་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་དབུ་མའི་མཐའ་གཉིས་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་འདུག མཐའ་གཉིས་ངོས་འཛིན་མེད་ཚེ་དབུ་མ་ལ་རིན་ཐང་དང་ཆེ་མཐོང་བསླེབ་ཀྱི་མི་འདུག མཐའ་གཅིག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་དེ་རང་བཙན་ཡིན་པ་དང་། མཐའ་གཞན་ནི་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བཙན་འཛུལ་གྱི་གཉའ་གནོན་འོག་གནས་པའི་བོད། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་གནས་པའི་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡིན། མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་གསུངས་དགོས་དོན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ། རང་སྐྱོང་རྫོང་སོགས་ཟེར་བའི་རང་སྐྱོང་གི་ཚིག་མང་པོ་ཞིག་བཏགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་མིང་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་གྱི་ཆ་ནས་རང་སྐྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་མིང་དོན་མཚུངས་བའི་རང་སྐྱོང་གསུངས་ཡོད་པ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་མིང་ཙམ་གྱི་རང་སྐྱོང་དེས་འགྲིག་གི་མེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྲིད་ཇུས་ཐོག་འགྲོ་དགོས་ཚེ། ང་ཚོས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ནུས་པ་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོས་དགོས་སྐོར་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནས་བབ་ཤེས་པར་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་མཁས་པ་མ་ཁེལ་ཝེན་ཝལ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་བོད་ཀྱི་གནད་བསྡུས་ ༢༠།༢༠ དང་། རྒྱ་ནག་གི་སློབ་དཔོན་ལའོ་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་བོད་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཕྱག་དེབ་བོད་དང་བོད་མིའི་མགྲིན་ཚབ་བཅས་བཀླག་དགོས་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།

ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་མན་སྤར་དྭགས་པོ་བཤད་སྒྲུབ་གླིང་དགོན་པ་དང་། དཔལ་ཡུལ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་དགོན། གཙོ་རི་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་དགོན། དཔལ་ཀརྨ་དར་རྒྱས་ཆོས་འཁོར་གླིང་བཅས་སུ་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གཞིས་སྤོ་ལས་གཞིའི་ས་ཆ་དང་། ས་གནས་མཉམ་འབྲེལ་མགྲོན་ཁང་། ཁྲོམ་ར་གསར་རྒྱག་གི་ལས་གཞི་སོགས་སུ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཨོ་ཌི་ཤཱ་ཕུན་ཚོགས་གླིང་དུ། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ས་གནས་མི་མང་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ།༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གོ་སྟོན་སྲུང་གཙིའི་ཆེད། མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་སྐོར་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་དགོས་སྐོར་དང་།ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་བོད་དོན་དང་། ༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་སྐོར་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་། མི་མང་གི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་གནང་འདུག དེ་བཞིན་ས་གནས་ཀྱི་དགོན་པ་དང་། སློབ་གྲྭ། རྒན་གསོ་ཁང་། ལས་ཁུངས་ཁག་ཏུ་གཟིགས་སྐོར་གནང་ཡོད་འདུག
ཐོག་མའི་མཛད་འཆར་ལྟར་ན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ བར་དུ་རྒྱ་གར་ཨུ་ཌར་པར་རྡེ་ཤིའི་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དང་། ཨུ་ཏ་ར་ཁན་ཌིའི་སྡེ་ར་ལྡུན་ཁྱབ་ཁོངས་ནེ་ནི་ཏལ་བཅས་སུ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ལ་མཇལ་འཕྲད་དང་། ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། བྱམས་པ་ཚེ་རིང་། རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། པདྨ་མཚོ།