ཤེས་ཡོན་པ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་བསམ་བློའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། མི་རིགས་དེའི་ཀླད་ཤུགས་ཡིན། ཤེས་ཡོན་པ་མེད་པའི་མི་རིགས་དེ་ནི་ཀླད་པ་མེད་པའི་མི་རིགས་ཡིན། ཤེས་ཡོན་པར་བརྩི་མཐོང་མེད་པའི་མི་རིགས་དེ་ནི་ཀླད་པར་སྐྱོན་ཡོད་པའི་མི་རིགས་དེ་ཡིན། ཤེས་ཡོན་པའི་དཔུང་ཁག་ཁ་འཐོར་ན་མི་རིགས་དེའི་ཀླད་པ་འཐོར་བ་ཡིན། བོད་ལ་མཚོན་ནའང་དེ་ག་རང་ཡིན།
དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གི་མི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པའི་ཁྲོད་ནས་བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོའི་སྡུག་ཅིག་མེད། ཁོང་ཚོར་བདག་པོ་མེད། རྒྱབ་རྩ་མེད། བརྩི་མཐོང་མེད། ངོས་ལེན་མེད། འདས་པའི་ལོ་ ༥༠ རིང་ལ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ནས་དེ་ལྟར་ཡིན།
བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་རྡོ་དང་དབྱུག་པའི་འོག་ལ་ལྷུང་། ཁོང་ཚོར་མཆིལ་མ་འཕངས། སྙིང་ཚིམ་བཏབས། ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་བཙོན་དུ་བཀག རྒྱང་ཕུད་ལ་བཏང་། མཐའ་མ་དེར། ཁོང་ཚོས་ཨ་རག་འཐུང་། ཨ་རག་ཚོད་མེད་དུ་འཐུང་། ཐག་རིང་ནས་ཕྱིར་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བལྟས། རེ་བ་ཤི། རང་ཤི་བརྒྱབ།
བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཁ་བྲལ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་ཁ་བྲལ། ད་སྐབས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་རྒྱ་ལག་ལ་ལྷུང་སྐབས་ཁོང་ལ་སྙིང་ཚིམ་འདེབས་མཁན་མང་བ་ནི་མི་རིགས་འདིའི་ཀླད་པར་སྐྱོན་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་འདི་དག་གི་དཔུང་ཁག་གཏོར་བཞིན་པ་ནི་རྐང་བཙུགས་ནས་མི་རིགས་འདིའི་ཀླད་པ་གཏོར་བ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གིས་ད་བར་དུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་གཅོད་རྩིས་བྱས། ད་ལྟ་དངོས་སུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་པ་གཏོར་གིན་ཡོད།
ཤེས་ཡོན་པ་སྲུང་སྐྱོབ་མ་བྱས་ན་མི་རིགས་དེ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཐབས་མེད། བླ་མས་སྐྱོབ་མི་ཐུབ་ལ། དཔོན་པོས་ཀྱང་སྐྱོབ་མི་ཐུབ། མི་རིགས་རང་གི་ཤེས་ཡོན་པ་རྩ་སྟོང་དུ་གྱུར་ན། མི་རིགས་དེའི་མ་འོངས་པའི་སོན་རྩ་ཚོའང་སྐྱོབ་ཐབས་མེད།
ཕྱོགས་གཞན་ནས་བཤད་ན། མི་རིགས་འདིའི་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་ནས་ཛ་དྲག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་པ་ནི། མི་རིགས་འདིའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོའི་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་ནས་ཛ་དྲག་གི་འོག་གནས་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡིན། འདི་དག་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་བོ་ཞིག་མ་བྱུང་བར་དུ་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དེ་ལས་སྐྱོབ་ཐབས་མེད་པས། ང་ཚོས་མི་རིགས་རང་གི་ཤེས་ཡོན་པའི་སྐྱིད་སྡུག་གླེང་། ཁོང་ཚོར་ངོས་འཛིན་བྱས། བརྩི་བཀུར་བྱས། བློ་སེམས་གཏད། ཁོང་ཚོར་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་ཡོད་པར་འདོད།།
སུ་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་བཟོ་ལས་ལག་རྩལ་སློབ་གྲྭའི་ནང་རྒྱ་བོད་ སློབ་མའི་བར་ར་འགལ་ཟླ་བྱུང་ནས་ཉུང་མཐའ་བོད་རིགས་སློབ་གཅིག་འདས་གྲོངས་ཕྱིན་ ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༡༢ཉིན་སུ་ཁྲོན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཡང་བའི་བཟོ་བཀོད་སློབ་ གྲྭའི་ནང་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་འགལ་ཟླ་ཤོར་ནས་མི་གྲངས་སུམ་ཅུ་ལྷག་ལ་རྨས་ སྐྱོན་ཕོག་དང་། འགལ་ཟླ་བྱུང་རྐྱེན་ནི་སློབ་གྲྭའི་ཚོང་ཁང་ནང་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་གིས་སེམས་ ཆུང་མ་བྱས་པར་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་དང་གདོང་ཐུག་རྒྱབ་ནས་ཁ་རྩོད་ཤོར་བ་རྗེས་ སུ།ཉིན་དེའི་དགོང་མོར་དུས་ཚོད་དགུ་བ་ནས་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་གྱི་དྲག་པོའི་ འགལ་ཟླ་གྱུར་ཏེ་ཕན་ཚུན་བར་སོ་ཕོག་སོགས་ཀྱིས་རྒྱག་རེས་བྱས་ནས་ཞོགས་པའི་དུས་ ཚོད་གཉིས་བའི་བར་ལྷག་པ་དང་། དེ་ནས་ཉེན་རྟོག་པ་བརྒྱ་གྲངས་ལྷག་ཡོང་ནས་བཀག་འགོག་དང་གནས་ཚུལ་དེ་ཕྱི་ལ་ བསྒྲགས་མི་ཆོག་པ་བཟོས་བ་སོགས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་སྡེ་ ཚན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་། དེ་བཞིན་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༢༥ཉིན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟོ་ལས་ལག་རྩལ་སློབ་ གྲྭ་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཡང་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་འགལ་ཟླ་བྱུང་ནས་འཁོན་འཛིང་བྱས་ཏེ་ ཉུང་མཐའ་བོད་རིགས་སློབ་མ་གཉིས་འདས་གྲོངས་དང་གསུམ་ལ་རྨས་སྐྱོན་བྱུང་བའི་གནས་ ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད་། ཙི་ ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་འཁོན་འཛིང་ཁྲོད་བོད་ རིགས་སློབ་མ་བཞི་ཤི་རྨས་བྱུང་བ་བདེན་དཔང་བྱས་འདུག ཡང་སློབ་གྲྭ་དེའི་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་བརྗོད་ན།བོད་རིགས་སློབ་མ་དེ་དག་ན་ནིང་ ལོར་སུ་ཁྲོན་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ནས་ཡོང་བ་དང་། ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀའི་རིང་སློབ་གྲྭ་འདིར་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆས་དང་གྲངས་རྩིས་། བཟོ་ལས་ལག་རྩལ།ཁོར་ཡུག་སོགས་ཀྱི་ཆེད་ལས་སྐོར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་། སློབ་གྲྭ་དེའི་སློབ་མ་ཞིག་གིས་བརྗོད་ན་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཚོས་སློབ་གྲྭའི་ ཕྱོགས་ནས་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོར་ཉིན་རེར་རྒྱ་སྒོར་བཅུའི་ཁ་གསབ་སྤྲོད་པ་དེ་ འདྲ་མཉམ་མིན་པར་བསམ་ནས་མི་རིགས་བར་གྱི་འགལ་ཟླ་བྱུང་བ་དང་། ད་ཐེངས་བོད་རིགས་སློབ་མ་གཅིག་བསད་པ་དེས་འཁོན་སེམས་དེ་བས་ཇེ་ཆེར་གྱུར་ཡོད་ ཟེར་། གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཏུ་སློབ་གྲྭ་དེར་སློབ་མ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ཡོད་པའི་ཁྲོད་སློབ་མ་ བརྒྱ་ལྷག་ན་ནིང་ལོར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ནས་ཡོང་བ་དང་།ནམ་རྒྱུན་ཏུ་རྒྱ་བོད་སློབ་ མའི་བར་འགལ་ཟླ་ཆུང་ངུ་རེ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་།བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ སླ་བ་ཡོད་ཚུལ་སློབ་གྲྭ་དེའི་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག
ལྕགས་མོ་འཚོའི་དྲ་བ་ལས་དྲངས།
Very good thanks even more please
Here I am going to thanks all of you !
That is very good and meaningfull. I hoped even more !
བོད་པས། དང་པོ་ཆོས་དང་། གཉིས་པ་དཔལ་འབྱོར། གསུམ་པ་ཆབ་སྲིད། བཞི་པར་གཞི་ནས་ཤེས་ཡོན་གལ་ཆེར་བརྩིས་པ་འདི་ནི། ད་ལྟའི་བར་དང་པོ་དང་ང་པོར་བརྩིས་པ་འགྲིག་མོད་ཀྱང་། གཉིས་པ་གསུམ་པ་བཞི་པ་ནི་མགོ་བཟློག་པས། བོད་མིའི་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བ་མིན་ནམ།
དུས་བབ་བོད་ཡིག་དྲ་རྒྱ་འདིར་དབྱིན་ཡིག་དྲ་རྒྱ་ལ་བསྒྱུར་རྩིས་ཡིན་ནམ། འོ་ན་དབྱིན་ཡིག་མཁས་མདོག་སྟོན་ཆེད་ཡིན་ནམ། ཕ་སྐད་གཙང་དང་གཙང་མ་ཞེས་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ནམ་་་་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱི་བོད་ཡིག་འདིར་བེད་སྤྱོད་མེད་པར་བྱེད་ཐུབ་ཆེད་ཡིན་ནམ།།།།།།།
ཧཧཧཧཧཧཧཧཧཧཧཧ་ཤ་འཇམ་སྐྱིད་ལགས་ཁྱེད་ཀྱི་ཤ་འཇམ་པོ་ཡིན་པར་བདེན་ན་ཡང་སེམས་རྩུབ་པོ་ཡོད་པ་ཁྱེད་ཀྱི་མཆན་ཐུང་ལས་གསལ་འདུག
དེ་ལས་ཅི་ཡིན་དང་འདི་ཡིན་མེད་པའི་ཤི་བོའི་རྣམ་ཤེས་བཀག་གི་འདུག་ཟེར་བ་དང་ཁྱི་བཤད་རེད་ཟེར་བའི་ཟུར་ཟ་བྱས་དགོས་པའི་རྩོད་གཞི་གསལ་བསྟན་བྱས་མི་འདུག་པས་ཡག་པོ་མ་རེད།
རྩོད་འདོད་དང་བཤད་འདོད་ཡོད་ན་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་དངོས་སྟོབས་རིག་པ་ཁུར་ནས་ཤོག་་་་་་་དེ་མིན་ཁྱེད་ལ་ཡ་ལན་བྱེད་སྟངས་ཤེས་མ་སོང་།
ཐུགས་རྗེ་གཟིགས།
བོད་ཀྱི་མཛེས་མ།la
It is too late for searching ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་and it’s also not really important.The most important things are how to develop our current situation and have plans for the future.
མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཟབ་ཅིང།་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལ་བློ་རྒྱ་ཡངས་པའི་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གིས་སྟོབས་ཤུགས་ལྡན་པའི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་འདི་བཞིན་ད་ཆ་ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཟབ་པའི་དབང་གིས་ཡིན་པར་འདོད།
ཨ་རིའི་ཀུན་གླེང་བརྙན་འཕྲིན་ནང་ཧོར་འཇིགས་ཀྱིས་བོད་ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྐྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་བོད་བཙན་པའི་གདུང་རབས་ཐོར་བཤིགས་སོང་བའི་རྗེས་བོད་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣ་ཞིག་མ་བྱུང་བའི་དབང་གིས་ཡིན་ཟེར།
ཁ་སང་ངས་དེའི་སྐོར་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཞིག་ལ་བཀའ་དྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན།་་་་་་་་་དུས་རབས་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པའི་སྐབས་ནས་བོད་ཀྱི་དམག་དོན་སྟོབས་ཤུགས་ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྐྱེན་གྱི་ཡིན་ཟེར།
ཡང་སྙིང་བོད་འདི་ཉམས་དམས་སུ་སོང་སྟེ་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་འདི་འདྲ་བྱུང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ནམ།
གོང་དུ་ཁོང་ཚོས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་རྣམས་བོད་ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་མཐར་ཐུག་ཅིག་ཡིན་ནམ།་་་་་་་ངས་ནི་དེ་དག་རྒྱུ་མཚན་མཐར་ཐུག་ཅིག་ཏུ་འདོད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག།
གསུམ་པ་རྣམ་ཤེས་དེ་གཉིས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ལས་བྱུང་བ་དེ་གང་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཐར་ཐུག་དེ་མིན།་་་་་་་ད་དུང་དེ་ལས་རྒྱུ་མཐར་ཐུག་པ་ཞིག་འཚོལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
གོང་དུ་ཁོང་ཚོའི་བཤད་པའི་སྐད་ཆའི་ནང་དུའང་བོད་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མི་སྣ་མ་བྱུང་བ།་་་་་་བོད་ཀྱི་དམག་དོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཉམས་པ་སོགས་རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ཐུག་གམ་་་ཞེས་ནན་གྱིས་ཕུལ་ནས་འདྲི་ན་འདི་ལ་ལན་ག་འདྲ་སེ་རྒྱག་གི་ཡིན་ནམ།་་་
མདོར་དོན་ངས་ཁོང་ཚོས་བཤད་པ་རྣམས་བོད་ཉམས་དམས་སུ་སོང་བའི་རྒྱུ་མཙན་རགས་པ་ཙམ་ལས་རྒྱུ་མཚན་མཐར་ཐུག་ཅིག་མ་རེད་ཅེས་བཤད་འདོད་བྱུང
དྲ་གྲོགས་ཚོ།་་་་་ཁྱེད་རང་གིས་འདིའི་སྐོར་དགོངས་ཚུལ་ཞིག་གསུང་ཐུབ་བམ།
རྩོམ་སྒྲིག་པ la,
Yes.This is one of the facts of ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས།
Generally,བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་ like to talk or interesting in grammar and literature etc in Tibet.
On the other hand,in the exile,བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོས་ try to more focuse on Budhist theory than other things.
Therefore,I think,we Tibetan,especially young generations need to more focuse on study such as math,science,economic, health,sports and different skill programs for the future.
ཤ་འཇམ་སྐྱིད་ལགས་
གླང་དར་མ་ མ་གསད་ན་བོད་རྒྱལ་ཁམས་སིལ་བུ་འཐོར་དོན་མེད་ བོད་ཁམས་སིལ་བུ་མ་འཐོར་ན་མངའ་ཐང་ཉམས་དོན་མེད་ མངའ་ཐང་མ་ཉམས་ན་རང་བཙན་ཤོར་དོགས་མེད་ རང་བཙན་མ་ཤོར་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱང་དོན་མེད་།
ད་འོ་ན་སྲོག་བརྟན་པོ་ག་རེ་དགོས་ཀྱི་རེད་།
བྱམས་རྒྱལ་འབོད་པ་ལགས།
བདེན་པ་བཤད་ན་སྲོག་བརྟན་པོ་ཞིག་དགོས་བ་རེད། དེ་མེད་ན་ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ལྟ་བུ་རེད།
བོད་སྡུག་ལ་སྦྱོར་མཁན་བྱེད་གཏེ་ངོ་མ་དེ་ཤེས་སམ?
ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་གྱིས་རྒྱལ་པོ་གླང་དར་བསད་པའི་ཉིན་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ལ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགོ་ཚུགས་ བོད་ཡུལ་མུན་ནག་དུ་གྱུར་ ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ཟེར་བ་དེ་དྲན་དུས་ཞེ་སྡང་གཏིང་ནས་ལངས་ཀྱི་འདུག་།
ད་བོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་སེལ་ཐབས་ག་ལ་ཡོད་། མཐོང་བཞིན་པ་དང་ གཏན་དུ་མྱོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་གཞིགས་ཚེ་ སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་བསྐུར་འདེབས་གནང་བ་ལ་ཧང་སངས་རྒྱུ་ཅང་མི་འདུག་། ནང་ཆོས་ཀྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་བོད་ལ་བདེ་བ་སྦྱིན་རྒྱུ་ཚབ་ལ་ མི་འབོར་དང་ སྲིད་གཉིས་ཀ་ལ་དུས་ནམ་ཡང་ལང་ཐབས་མེད་པའི་གྱོང་གུད་དེ་གནང་བ་རེད་།
སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གིས་བློ་ཐག་ཆོད་པའི་སྒོ་ནས་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས། ཤེས་བཞིན་དུ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མགོ་བཙུགས་པ་རེད། མི་གཞན་ལ་མིག་དཔེ་རེད། ཁོ་ལ་གཅར་བརྡུང་བྱས་བའི་ན་ཚ་དེ་ལུས་ཀྱི་ན་ཚ་རེད། ཁོ་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་ན་ཚ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། མཁས་བ་ཡིན་ན་ཁོའི་སེམས་ཀྱི་ན་ཚ་དེའི་སྐོར་ནས་ཅུང་ཙམ་གླེང་རོགས།
ཅོ་རི་ཉི་མ་ལྟ་བུའི་གླེན་ཕྲུག་ཚོས་ཁྱི་བཤད་བྱེད་པར་བལྟས་ན་བཙོན་མ་ཚོའི་སེམས་པ་ལོས་ཕམ་སྟེ་སྐྱེ་སྒུ་མདོའི་ཤི་བོ་ཚོའི་རྣམ་ཤེས་འགྲོ་རྒྱུར་ཡང་བཀག་འགོག་བྱེད་ས་རེད།
བོད་དོན་དང་ཞོགས་དུང་གི་སྐོར་ཡང་བཀོད་འདུག
དྲ་ཐག་འདི་རེད།
http://www.economist.com/world/asia/displaystory.cfm?story_id=16010325
The Economist ཟེར་བའི་དྲ་ཚིགས་ན་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ཞོགས་དུང་གི་སྐོར་འཁོད་འདུག
Tagyal’s letter seems to have been the last straw. The authorities were already enraged by a book he wrote under his pen name, which he had been circulating informally in the past few weeks. “The Line Between Sky and Earth” praises the activism of monks during the Tibetan unrest of 2008 and calls for passive resistance as a way of pressing for more freedoms. Its message was particularly striking because Tagyal had been regarded by many Tibetans as someone who shared official China’s disdain for Tibetan religion. Police have informed Tagyal’s family that he is suspected of “inciting separatism”. Concerns about his book might have helped to inspire a campaign the government launched to prevent “illegal publications” from disturbing the relief effort.
མི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་ཞོ་གཏོར་མཁན་སྡུག་ཤོས་ནི་རང་རང་དང་བསམ་ཚུལ་དང་ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་ལ་དཀྱིལ་ཡངས་ཀྱི་བསམ་ཤེས་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཐ་གཅིག་ཏུ་རྒོལ་བ་དེ་ཡིན། བཙན་བྱོན་ནང་ཡང་དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་མི་ཉུང་། དེ་ཡང་དཔེ་ཚོན་ཙམ་ཞུ་ན་རང་ཉིད་དང་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་ལ་ཐ་གཅིག་ཏུ་དངོས་ཤུགས་རྒྱུད་གསུམ་ནས་རྒོལ་བ་དང༌། ཐ་ན་དེ་དག་ལ་མི་རབས་ནས་མི་རབས་དག་ཐབས་མེད་པའི་ནག་ཉེས་རྒྱ་དམར་སོ་བ་ཞེས་པ་དང་རྒྱའི་རྒྱུག་ཁྱི། རྒྱལ་ཚོང་སོགས་ཚང་མིང་སྣ་ཚོགས་འདོགས་པ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྡོད་བཟོ་མི་བདེ་བ་བཟོ་བ། རང་གི་ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་ལའང་གདོང་བསྟན་མི་ཤེས་པ་བཟོ་སོགས་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་ཞོ་གཏོར་མཁན་སྡུག་ཤོས་ཡིན། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལགས་རྒྱ་དམར་གྱི་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་བློ་ཕམ་བྱུང༌། ཞོགས་དུང་ལགས་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་ལྡན་པའི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ཁོང་གི་རྩམ་ཆོས་དག་ལས་ཤེས། འོན་ཀྱང་ཁོང་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་བསྐུར་འདེབས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡང་ཁོང་གི་རྩམ་ཆོས་༼དཔྱོད་ཤེས་རྒྱང་འབོད་༽དང་༼བག་ཆགས་གདོང་སྤྲུག་༽སོགས་གཟིགས་ན་མཁྱེན། དེ་བས་ཀྱང་ཁོང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཔལ་བོ་ཞིག་ཏུ་ངས་ངོ་འཛིན་ཞུ་ཐུབ་མ་སོང་དགོངས་དག དཀའ་དཔྱད་ཀྱི་འབད་པ་ཆེར་ཆེར་བསྐྱེད་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་ལུས་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་རྒྱ་དམར་བཙོན་འོག་མནར་གཅོད་མྱང་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དག་པ་གདངས་ཞིག་རྒྱག་དགོས། རྩོམ་བསྒྲིགས་པ་ལགས་ནས་༼བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་རྡོ་དང་དབྱུག་པའི་འོག་ལ་ལྷུང་༽ནས་༼ཁོང་ཚོས་ཨ་རག་འཐུང་། ཨ་རག་ཚོད་མེད་དུ་འཐུང་། ཐག་རིང་ནས་ཕྱིར་རང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བལྟས། རེ་བ་ཤི། རང་ཤི་བརྒྱབ་༽ཞེས་པ་དེ་འདྲ་རང་ཨེ་ཡིན། ཨ་རག་ཚོད་མེད་དུ་འཐུང་བ་དང་རང་ཤི་རྒྱག་པ་སོགས་ནི་རང་སེམས་བཅུན་མི་ཐུབ་པའི་ཤེས་མེད་འཇབ་ཆུང་བ་ཞིག་གི་སྤྱོད་ཚུལ་ལས་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ག་ལ་ཡིན།
བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་གསར་བརྗེ་པ་ཚོའི་མགོ་བོ་ཡར་འདེབས་མི་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་གཉིས་ཡོད།
དང་པོ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་གཉིས་པ་ནི་བོད་མིའི་རྨོངས་དད་འདི་གཉིས་ཡིན། འདི་གཉིས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བོད་མི་ཉམ་ཐག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་སྡུག་ངལ་མྱོང་ཡོད་ལ་ཚེ་སྲོག་ཀྱང་ཤོར་ཡོད།
སྐྱག་དྲོ་བའི་རྨོངས་དད་འདིར་ནི་ཆོས་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་མ་འགྲུག་པ་ཞིག་དང་སྲིད་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་དཀའ་ངལ་སྤྲོད་རྐྱེན་ཞིག་རེད་འདོད།
དྲ་གྲོགས་ཚོ་ཡ ། འདི་ལྟར་འཆི་ལམ་དུ་ཕེབས་མཁན་ཞོགས་དུང་གཅིག་པོ་མ་རེད ། མང་པོ་ཞིག་ལྷག་འདུག་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡིད་ལ་འཁོར་ངེས་རེད ། གོང་གི་བརྗོད་གཞི་དེའང་ཁོང་གཅིག་བུའི་ཆེད་དུ་བྲིས་པ་ཞིག་་མེད་རེད ། ཆབ་སྲིད་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་ཤིག་དང་བསྟུན་ནས་ཚང་མས་མཆན་འབྲི་རྒྱུ་གལ་ཆེ། ད་དོང་ཞོགས་དུང་གི་གནས་ཚུལ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད ། ཁོང་བཙན་ཁང་དུ་བཀག་པ་ཙམ་ལས་གནད་དོན་ཆེ་པོ་མི་འབྱུང་བའི་རེ་བ་ཚང་མས་བྱེད་དགོས །
ཞོགས་དུང་ཟེར་དུས་སྙིང་ལ་ན་ཟུག་དགུ་འགྱུར་སྐྱེ་མཁན་ཀྱི་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པར་རློམ་མཁན་བཙན་བྱོལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཁེངས་བསྡད་ཡོད་ལ།དོན་ངོ་མར་ཁོ་ཚོ་ནི་ཟེར་སྒྲོས་རྗེས་འབྲེང་བའི་རིང་ལུགས་འཛིན་མཁན་རྐྱང་རྐྱང་རེད།
རྩོམ་སྒྲིག་པས་གླེང་གཞི་འདི་བཏོན་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ།འདི་ལ་ང་ཚོས་ཅིས་ཀྱང་ཁ་གྲག་དགོས་པའི་གནད་འགག་ཅིག་འདུག
ཕྲན་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལ་ཚོར་བ་རྣོན་པོས་བསམ་ཚུལ་ཞིག་འབྲི་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན།
ང་ནི་ཞོགས་དུང་ལ་དགའ་་་་ཞོགས་དུང་གི་ཤེས་ཡོན་ལ་དགའ་ཤེས་ཡོན་དེས་བོད་མི་རིགས་རྨོངས་གཉིད་ལས་སད་དུ་བཅུག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་གནང་མཛད།
ང་ནི་ཞོགས་དོང་ལ་དགའ་་་་ཞོགས་དུང་གི་ཕྱག་དེབ་གནམ་ས་གོ་འབྱེད་ལ་དགའ།་གནམ་ས་གོ་འབྱེད་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཤ་ཁ་ཁ་དང་གྲི་སོ་སོར་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་ལྗན་པ་འཛམ་གླིང་ཡོངས་སུ་གསལ་སྟོན་བྱས།
ང་ནི་ཞོགས་དུང་ལ་དགའ་་་་ཞོགས་དུང་གི་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་དགའ།་་དེས་བོད་མི་རིགས་རྣམས་གྱེས་ས་བསླངས་ཏེ་དགྲ་བོར་ཁ་གཏད་བཅོག་པའི་ལ་ཞེན་བླ་མཐོར་བཏང།
ང་ནི་ཞོགས་དུང་ལ་དགའ།་་་་ཞོགས་དུང་གི་རི་རབ་ལྟར་བརྟན་པའི་བློ་ཁོག་ལ་དགའ།་་་་དེས་བོད་མི་རིགས་ལ་བསམ་ཕོད་པ་དང།་བྱེད་ཕོད་པ།་་བསྒྲུབ་ཕོད་པའི་སྙིང་སྟོབས་གསར་པ་བྱིན།་
ཞོགས་དུང་ཡ།་་་་་་་་་་་་ཞོགས་དུང་ཡ།་
ང་ནི་ཁྱེད་ལ་དགའ།་་་་་་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཚད་དགའ་འོ།།།།།།
ཝེ་ནད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྱོ་ཆུ་བཏུང་་བ་ཡིན་ནམ ། མཆན་གཅིག་ཐེངས་གཉིས་ལ་གཏོང་བ་ཅི་ཡིན
བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མང་པོ་ཞིག་བཙོན་དུ་ཚུད་པར། ང་ཚོས་འདི་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གང་སར་དྲྭ་རྒྱ་དང་། ངོ་ཤེས་ཡོད་ཚད་ལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་དགོས།
དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་བཙོན་ཁང་ནས་བཏོན་རྗེས་ཉིན་གཅིག་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུའི་འགྲམ་དུ་ཆུ་བརྒལ་བར་སླེབས་དུས་གློ་བུར་དུ་གྲྭ་པ་ཞིག་ཝེ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁྱེད་རང་འདིར་ག་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་དྲིས།
དགེ་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱེད་རང་གིས་ང་གང་འདྲ་སེ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པར་ཁོས་འ་ཟི་ཁྱེད་རང་ངོ་མ་ཤེས་མཁན་སུ་ཡོད། ཁྱེད་རང་རྒྱ་མིའི་སོ་པ་རེད་ཅེས་མི་ཡག་པོ་ཞིག་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་བྱས་ཏེ་བཙོན་ལ་བཅུག་པ་རེད།
དངོས་འབྲེལ་བྱས་ན་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་དེ་ང་འདྲ་པོ་རེད། འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་ང་དང་འདྲ་བ་དེ་ཚོ་བཟུང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཡིན་ནའང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སེམས་ཕྲལ་མ་བྱེད། ལྟད་མོ་མགྱོགས་པོ་རང་མཐོང་གི་རེད། ག་ལེ་བཞུགས་ཨ་ཟེར་ནས་མི་དེ་ལོག་ཕྱིན་པ་རེད།
དེ་ནས་རིང་པོར་མ་སོང་མ་སོང་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་མིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། ད་ལྟ་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྒྱལ་ཞེན་ཅན་ཆེས་ཧ་ཅང་གིས་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་དམའ་འབེབ་དང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་སྟངས་འདི་ལ་བལྟས་ན་ཡང་བསྐྱར་ང་ཚོས་ལོ་ཁ་ཤས་རྗེས་ས་ལྟད་མོ་མཐོང་ས་རེད།
ཀླད་ཚད་རྒྱས་ནས་ཚ་བས་མགོ་རུལ་བའི་བོད་འབངས་རྣམས་ལ་མགོ་གཟེར་གྱི་ནད་རྙིང་འདི་དུས་ག་དུས་ཙམ་ནས་སུ་ཞིག་གིས་སྨན་བཅོས་བྱས་ཏེ་ཀླད་རྙིང་འདིར་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་ཐུབ་བམ།
དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་བཙོན་ཁང་ནས་བཏོན་རྗེས་ཉིན་གཅིག་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུའི་འགྲམ་དུ་ཆུ་བརྒལ་བར་སླེབས་དུས་གློ་བུར་དུ་གྲྭ་པ་ཞིག་ཝེ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁྱེད་རང་འདིར་ག་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་དྲིས།
དགེ་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱེད་རང་གིས་ང་གང་འདྲ་སེ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པར་ཁོས་འ་ཟི་ཁྱེད་རང་ངོ་མ་ཤེས་མཁན་སུ་ཡོད། ཁྱེད་རང་རྒྱ་མིའི་སོ་པ་རེད་ཅེས་མི་ཡག་པོ་ཞིག་ལ་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་བྱས་ཏེ་བཙོན་ལ་བཅུག་པ་རེད།
དངོས་འབྲེལ་བྱས་ན་འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་དེ་ང་འདྲ་པོ་རེད། འཛིན་བཟུང་བྱེད་དགོས་པའི་མི་ང་དང་འདྲ་བ་དེ་ཚོ་བཟུང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཡིན་ནའང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སེམས་ཕྲལ་མ་བྱེད། ལྟད་མོ་མགྱོགས་པོ་རང་མཐོང་གི་རེད། ག་ལེ་བཞུགས་ཨ་ཟེར་ནས་མི་དེ་ལོག་ཕྱིན་པ་རེད།
དེ་ནས་རིང་པོར་མ་སོང་མ་སོང་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་མིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་རེད། ད་ལྟ་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་རྒྱལ་ཞེན་ཅན་ཆེས་ཧ་ཅང་གིས་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་དམའ་འབེབ་དང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་སྟངས་འདི་ལ་བལྟས་ན་ཡང་བསྐྱར་ང་ཚོས་ལོ་ཁ་ཤས་རྗེས་ས་ལྟད་མོ་མཐོང་ས་རེད།
ཀླད་ཚད་རྒྱས་ནས་ཚ་བས་མགོ་རུལ་བའི་བོད་འབངས་རྣམས་ལ་མགོ་གཟེར་གྱི་ནད་རྙིང་འདི་དུས་ག་དུས་ཙམ་ནས་སུ་ཞིག་གིས་སྨན་བཅོས་བྱས་ཏེ་ཀླད་རྙིང་འདིར་བཅོས་བསྒྱུར་གཏོང་ཐུབ་བམ།
མི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་ཤོ་གཏོར་སྟངས་དེ་ལས་ཚབ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་བློ་གཞི་གཅིག་ཏུ་འབབ་མ་ཐུབ་པས་རེད བསམ་བློ་རིག་གནས ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རིག་གནས དཔལ་འབྱོར་རིག་གནས བོད་མི་རང་གི་སེམས་ཁུངས་ན་རྟག་ཏུ་བསམ་བློ་རང་སྐྱ་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བས་ལན་པས་སོ །
དེ་ལྟར་ཡིན་སྲིད་ན ། ན་གཞོན་རང་རློམ་ཆེ་བ་འགས་བསམ་བློ་གསར་བ། ལྟ་བ་གསར་བ ། ལངས་ཕྱོགས་་གསར་བ། འདུ་ཤེས་གསར་བ་སོགས་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས་ཞེས་འུར་སྒྲོག་ཙམ་ལས་དོན་དངོས་སུ་ཤེས་བྱ་གསར་བ་ཞིག་རྙིད་མེད་པ་མ་ཟད་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་རིག་གནས་འཆི་ལམ་བསྐྱལ་ཡོད ། དེས་ཤུགས་རྐྱེན་གྱིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་རིག་གནས་དག་ལ་ན་གཞོན་ཚོ་ལ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡི་ག་མེད ཐན་པ་འདི་འུ་ཅག་གི་མགོ་ལ་འཐིབས་པ་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་ཀླད་པ་རང་འགུལ་གྱིས་ འཐོམ་ཡོད ། ཤེས་བྱ་གསར་བ་ནང་འདྲེན་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་བསམ་བློ་གསར་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཞིག་དང་རྒྱུ་འབྲུས་ཀྱིས་ལྟོས་གྲུབ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཟེར་སྒྲོས་ངང་ཚུལ་ཙམ་ལས་བསམ་བློ་གསར་བ་བཏོད་བའི་རྣམ་རིག་མེད་པ་ལ་ཤེས་བྱ་གསར་བ་རྙིད་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གོང་དུ་བརྗོད་ཟིན་ཏོ
དེ་རིང་གི་ཀུན་གླེང་ལེ་ཚན་ནང་དུ་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་དབུ་ཁྲིད་ནས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལགས་ལ་སེམས་ཤུགས་གཅོག་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་མང་བོ་བཤད་ཀྱིན་པས། དངོས་གནས་དབང་བསྒྱུར་ཕྱོགས་ཁག་གང་ཡིན་ནའང་། མི་མང་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་ཞིག་མེད་པ་དེ་ནས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག དེ་ལས་ཀྱང་བོད་ནས་ཡིན་ཟེར་མཁན་རྒྱ་མིའི་རྒྱུགས་ཁྱི་ཞིག་གིས་བསམ་གཟས་ནས་ང་ཚོ་ཆོས་ལ་དད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཆོས་དད་མེད་པའི་བཀྲ་རྒྱལ་གྱི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཏུ་མི་འགྲོ་ཞེས་ཆབ་སྲིད་སྒང་ནས་ནུས་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད་མདོག་གི་སྐད་ཆའང་བཤད་ཀྱི་འདུག ལྷན་རྒྱས་ལྟ་ཚུལ་ག་རེ་ཡོད་དམ།
རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ་གནད་ལ་འཁེལ་བ་ཞིག་བྲིས་འདུག རྩོམ་སྒྲིག་པར་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཞུའོ།
རྩོམ་ཡིག་འདི་བཀླགས་སྤྲོ་བོ་བྱུང་། དངོས་གནས་འདི་འདྲ་རེད། རྩོམ་སྒྲིག་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།