རྒྱ་ནག་གིས་འབར་མའི་ས་མཚམས་སུ་དོགས་ཟོན་མྱུར་ཞིབ་བརྙན་མིག་ལྡན་པའི་ལྕགས་ར་བཙུགས་ཏེ་ཡུ་གུར་མི་རིགས་གཙོས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་འགལ་ཟླ་ཅན་གྱི་མི་རྣམས་རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་བྲོས་བྱོལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུགདེ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། འབར་མའི་མངའ་སྡེ་ཤན་ (Shan) དང་རྒྱ་ནག་ཡོ་ནན་ཞིང་ཆེན་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚམས་སུ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ ༢༠༠༠ རིང་འཕྲུལ་རིགས་ལྟ་སྲུང་བརྙན་མིག་ལྡན་པའི་ས་མཚམས་ལྕགས་ར་བསྐོར་མགོ་བརྩམས་ཏེ། ད་ལྟའི་ཆར་ས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ ༦༦༠ རིང་ལྕགས་ར་བསྐོར་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། འབར་མའི་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ལས་གཞི་དེར་ངོ་རྒོལ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་སྟབས། ད་ལྟ་ལས་གཞི་མཚམས་འཇོག་དང་ཕྱོགས་གཉིས་བར་གྲོས་མོལ་བྱེད་པར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
དེ་འབྲེལ་ཐད་འབར་མའི་དམག་སྤྱི་ཆེན་མོ་ (Zaw Min Tun) ལགས་ཀྱིས། ང་ཚོས་འབྲེལ་ཡོད་མངའ་སྡེ་གཞུང་བརྒྱུད། འབར་མ་དང་རྒྱ་ནག་བར་གྱི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོའི་ས་མཚམས་གྲོས་ཆོད་གཞིར་བཟུང་རྒྱ་ནག་གིས་ས་མཚམས་སུ་ལྕགས་ར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་པར་ངོས་ལེན་མེད་པའི་འཕྲིན་ཡིག་བསྐུར་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོའི་གྲོས་ཆོད་ནང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་ནས་མེ་ཊར་ ༡༠ ནང་ཚུད་དུ། འབར་མ་དང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་གཉིས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་རིགས་གང་ཡང་བྱེད་མི་ཆོག་པར་ས་ཁོངས་སྟོང་པ་འཇོག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ས་མཚམས་སུ་ལྕགས་ར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བྲོས་བྱོལ་ལ་འགྲོ་མཁན་རྒྱ་རིགས་ཚོས་འབར་མའི་ནང་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་འགོས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་འགོག་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་མཐའ་མཚམས་ལྕགས་ར་དེ་བརྒྱུད་འབར་མའི་མངའ་སྡེ་ཤན་ནང་ནག་ཚོང་དང་རྒྱན་འཇོག དེ་བཞིན། ནག་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཡོངས་མཚམས་བྱེད་པར་དམིགས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ཀྱང་། དཔྱད་ཞིབ་པས་རྒྱ་ནག་གིས་འབར་མའི་ས་མཚམས་སུ་དོགས་ཟོན་ལྟ་སྲུང་བརྙན་མིག་ལྡན་པའི་ལྕགས་ར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས། རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་འོག་གནས་པའི་ཡུ་གུར་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཙོས་པའི་ཟླ་འགལ་ཅན་གྱི་མི་རིགས་གཞན་རྣམས་འབར་མ་གཙོས་པའི་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་བྲོས་བྱོལ་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་བཀག་འགོག་ཐབས་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་སྒྲིག་གི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་གར་གྱི་ (zee) གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། འབར་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གཞུང་འབྲེལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་སྟབས། ད་ལྟ་ཕྱོགས་གཉིས་བར་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་ཞི་འགྲིག་ཡོང་སླད་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་སྒྲིག་གི་ཡོད་འདུག་ལ། འབར་མའི་མངའ་སྡེ་ཤན་གྱི་ས་ཁུལ་ནི་རྒྱ་རིགས་མང་པོས་སྨྱོས་རྫས་ཉོ་ཚོང་དང་རྒྱན་རྩེད་ཁང་སོགས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་མ་ཟད། འབར་མའི་གཞུང་ལ་ཁ་གཏད་དང་དྲག་རྒོལ་བྱེད་མཁན་གནས་ཡུལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་རེད།
ཡང་རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་མཚམས་ལྕགས་ར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ། རྒྱ་ནག་དང་འབར་མའི་བར་གྱི་ཚོང་འབྲེལ་འབྲེལ་ལམ་ (China Myanmar Economic Corridor) གྱི་གཞི་རྩ་དང་འགལ་ཡོད་ཅིང་། དེ་སྔོན་འབར་མའི་དྲག་པོའི་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་བར་འབྲེལ་ལམ་ཡག་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གིས་འབར་མའི་ངོ་ལོག་ཟིང་འཁྲུག་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་རེས་མཐའ་མཚམས་སུ་ལྕགས་ར་བསྐོར་བའི་གནད་དོན་གྱིས་རྒྱ་ནག་དང་འབར་མའི་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་དེ་བས་ཛ་དྲག་ཏུ་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།
རྒྱ་གར་ཁོ་རང་ འབར་མས་ས་ Assam, Manipur, Nagaland, Tirupura, Agartala, Andaman & Nicobar Island etc.