བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ལས་འཕྲོས་པའི་གླེང་མོལ། ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད།

ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད།

གཅིག སྤྱིར་བཏང་གི་གླེང་མོལ།

ན་ནིང་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་ཙམ་ནས་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༡ ལོའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞིའི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་དང་ལས་འགུལ་གྱི་མགོ་ཚུགས་པའི་ཚོར་སྣང་བྱུང༌། དེ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བལྟས་ན་མི་དམངས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ལས་དབང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་མཚོན་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་གཞུང་འཛིན་དང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་ཞལ་མར་འཁོར་ནས་བཀའ་སློབ་གནང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། མི་དམངས་རང་ངོས་ནས་རང་འགན་ཁུར་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱེད་འདོད་ཡོད་པའི་མངོན་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན།

སྔ་ཕྱིར་བཀའ་ཟུར་དང་སྤྱི་ཟུར། དེ་མིན་གྱི་ཡུལ་མི་དཀྱུས་མ་བཅས་ཕྱོགས་དུ་མ་ནས་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བཏོན་ཞིང༌། འོས་གཞི་དེ་དག་དང་འབྲེལ་ནས་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་མཁན་ཡང་གང་འཚམ་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་འདུག འོན་ཀྱང་སྟབས་ཉེས་པ་ཞིག་ལ་རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་སྲིད་དོན་ཚན་རིག་ལ་སྦྱངས་འབྲས་ཐོན་པ་གཏན་ནས་མེད་པའམ། ཡང་ན་ཡོད་མཁན་ཚོས་ཐུགས་སྣང་མ་གནང་བ་གང་ཡིན་ཡང༌། ད་བར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གཏིང་མཐུག་སར་འཛུལ་ནས་སྲིད་དོན་ཚན་རིག་གི་རིགས་ལམ་དང་གཞུང་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་མཁན་སུ་ཡང་མ་བྱུང་བ་འདྲ།

རྒྱུ་མཚན་དེའི་དབང་གིས་དཔྱད་བརྗོད་པ་དག་གི་དཔྱད་པ་ཕལ་ཆེར་ནམ་རྒྱུན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་འགྲོ་རྒྱུགས་ཆེ་བའི་ཉེ་རིང་ཕྱོགས་རེས་དང༌། འཆར་སྣང༌། དད་ཞེན། ཕྲག་དོག འཁོན་སེམས། གཞི་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་འཛུགས་སོགས་རང་སེམས་ཀྱི་དགའ་ཁ་ཁྱེར་ཕྱོགས་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཚོར་བ་བརྗོད་པ་ཙམ་ལས་དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབྲེལ་ནས་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་ཡོད་པའི་དཔྱད་བརྗོད་ཅིག་མཐོང་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར།

ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཁག་ནི།
༡། བཅའ་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སྟེ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མུ་མཐུད་བཞུགས་རྒྱུ།
༢། བཀའ་ཁྲི་ལ་ངེས་པར་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཁྱེན་རྒྱ་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་པ།
༣། བཀའ་ཁྲི་གཞོན་སྐྱེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་སྐྱོད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དགོས་པ།
༤། བཀའ་ཁྲི་ལ་བུད་མེད་ཅིག་བསྐོ་དགོས་པ།
༥། བཀའ་ཁྲི་ལ་རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གྱི་སྐད་ཡིག་འཛོམས་པོ་ཡིན་དགོས།
༦། བཀའ་ཁྲི་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་དང་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མྱོང་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་པ།
༧། བཀའ་ཁྲི་བོད་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལ་ཉམས་མྱོང་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་པ།

ཁོང་རྣམ་པས་བཏོན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཕལ་ཆེ་བ་ཆ་རྐྱེན་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་བགྲང་རུང་བ་ཡིན་མོད། ཆ་རྐྱེན་དེ་དག་དང་མཉམ་དུ་སེམས་ཤུགས་དང༌། ལྷག་བསམ་རྣམ་དག ཆོས་དད་ཡོད་མེད། རང་དོན་རྦད་དེ་བསྐྱུར་ནས་སྤྱི་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་མིང་ཚིག་འདི་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ནན་བཤད་གནང་གིན་འདུག འོན་ཀྱང་དེང་རབས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་དོན་དང་ཁྲིམས་སྒྲིག་ནང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཅེས་པ་དང༌། སེམས་ཤུགས། རང་དོན་རྦད་དེ་བསྐྱུར་ནས་སྤྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་སོགས་ཡ་རབས་མི་ཆོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་ཆོས་དེ་དག་ཚུད་མེད་པ་རེད།

ང་ཚོས་ཤེས་དགོས་པའི་དོན་གནད་ལྟེ་བ་ནི། ཡར་རྒྱས་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་སེར་ཚང་མ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་མི་སྲིད་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའང་ཡིན་མི་སྲིད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་ཐོག་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་མིན་གཉིས་ཆ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་པ་ཇི་བཞིན་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན་ལ། མི་སུ་དང་སུ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཡིན་མིན་གྱི་རྩོད་རྙོག་་ཀྱང་འབྱུང་གིན་མེད། དེས་ན་ང་ཚོས་བཤད་བཞིན་པའི་སྐད་ཆ་མང་བོ་ཞིག་བཤད་མ་བཤད་ལ་ཁྱད་པར་རྩ་ནས་མེད་པའི་སྐད་ཆ་ལྷག་མ་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན།

རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲའི་དབང་གིས་ཡར་རྒྱས་ལྡན་པའི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང༌། སེམས་ཤུགས། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་འདི་དག་བཤད་མཚམས་བཞག་ནས། སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན། ཁྲིམས་དཔོན་བཅས་ཐེ་བའི་མི་ཚང་མ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་བྱེད་ཐུབ་པའི་ལམ་ཁ་བཟོས་ཤིང༌། ལམ་ཁ་དེའི་སྟེང་དུ་འགྲོ་སྐབས་ལྷག་བསམ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཆ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་མེད་གཉིས་ཆ་འགྲོ་སྟངས་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ལ། སེམས་ཤུགས་ཡོད་མེད་གཉིས་ཆའི་གོམ་འགྲོས་ཀྱང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།

གཉིས། བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་འདོན་མཁན་དག་གི་འོས་ཆོས་ཁག་ལ་དཔྱད་པ།
༡། བསམ་ཚུལ་དང་བོ་འདོན་མཁན་ཕལ་ཆེར་ནི། གཞུང་དང་གྲོགས་ཚོགས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་རིགས་གཅིག་གི་དགོངས་ཚུལ་ཡིན་ལ། དགོངས་ཚུལ་དེ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་མཐོ་སློབ་རེ་ཟུང་དང་རིགས་མཐུན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཏུ་ཁྱབ་ཀྱིན་ཡོད། མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་ཡོན་ལ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཕལ་ཆེར་གྱིས་ཤེས་ངེས་ཡིན་ལ། སྦྱངས་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བས་ཀྱང་གསལ་བོར་མཁྱེན་ངེས་ཡིན། ལྷག་པར་ཁོང་གིས་ཆོས་ཚོགས་ལྟ་བུ་བསྐྱངས་ནས་ཟུར་བཞུགས་མ་གནང་བར་དགུང་ལོ་གཞོན་དུས་ནས་ད་ལྟའི་བར་སྐྱབས་བཅོལ་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང༌། དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལེགས་སྐྱེས་གྱ་ནོམ་པ་ཕུལ་བ་ནི་སུས་ཀྱང་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ང་ཚོས་ནམ་ཡང་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་དེ་དག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཡི་རང་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།

འོན་ཀྱང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཟམ་གདོང་བླ་མ་གཅིག་རང་ལས་མེད་པ་དང༌། འཇོན་ནུས་ལྡན་པའི་གང་ཟག་བྱེ་བྲག་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ཏེ་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་རྒྱུ་དེ་དམངས་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དང་མཐུན་དཀའ་ཞིང༌། སྲིད་བློན་ཟམ་གདོང་བླ་མ་ལྟ་བུ་བཞུགས་བཞིན་དུ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་འཛིན་སྐྱོང་མི་སྣ་གལ་ཆེན་བསྐྱེད་བསྲིང་བྱེད་དགོས་པ་ལས། སྒྲིག་འཛུགས་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་གང་ཟག་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་མི་བསྟེན་མཐུ་མེད་ལྟ་བུའི་བསམ་བློའི་བག་ཆགས་ངན་གོམས་སུ་འགྲོ་རུ་འཇུག་མི་རུང་བ་དེ་དོན་དག་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན།

༢། བཀའ་ཁྲི་ལ་ངེས་པར་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང༌། དད་ཞེན་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་པར་གསུང་མཁན་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི། ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་དང༌། ཆོས་ལུགས་གཅིག་ཉིད་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲོག་རྩ་ཡིན་པར་འདོད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཁག་ཡིན།

ཁོང་རྣམ་པར་རང་རང་གིས་འདོད་པའི་བཀའ་ཁྲི་གདམ་བྱེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་ལ། རང་གི་ཆོས་རྒྱུད་ལ་གཞུང་སྲིད་ཀྱི་མི་སྣ་དག་གིས་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་བསམ་འདུན་ཡོད་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་ཡུལ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་གསལ་སྟོན་མཛད་པ་དང༌། བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་སྒྲིག་གཞི་ཁག་ལ་གཟིགས་རྟོག་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། བཀའ་ཁྲི་ལ་ངེས་པར་ཆོས་ལུགས་པ་ཡོང་དགོས་མིན་སོགས་ཀྱི་གནད་འགག་མང་བོ་ཞིག་རང་འགག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནམ་སྙམ།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཤིང༌། སྤྱི་འཐུས་གྲངས་ ༤༦ ལ་སྤར་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡར་ཐོན་ཅན་དུ་བསྒྱུར་སྐབས་ནས། མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས། ད་ནི་གང་ཟག་གི་དབང་བསྒྱུར་ལས་འདས་ནས། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་ཡང་ཡང་གསུངས་ཡོད་ལ། དུས་དེ་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ན། གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚང་མར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱིས་ཁག་ཐེག་ཡོད་དགོས་པས། ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་ལུགས་པའི་ཐོབ་ཐང་ཚང་མའང་དེའི་ནང་དུ་ཚུད་ཡོད་སྟབས། ད་དུང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་ཆ་ཚང་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་ལྟ་བུའི་དབུ་ཁྲིད་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་ལ་རག་ལས་པ་ལྟ་བུའི་དགོངས་ཚུལ་བཟུང་བ་ཡིན་ན་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་མ་ཤེས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་།

༣། མ་འོངས་པའི་བཀའ་ཁྲི་དེ་གཞོན་སྐྱེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་སྐྱོད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དགོས་པར་འདོད་མཁན་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གུ་ཡངས་ལྡན་པ་དང༌། དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལྡན་པའི་གཞོན་རབས་པ་དག་གི་དགོངས་ཚུལ་གཙོ་བོ་ཡིན། བསམ་ཚུལ་འདི་དེང་སྐབས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཅུང་སྟོབས་ཤུགས་ལྡན་པ་དེ་ཡིན་ལ། འདིའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་དང༌། མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས། སང་ཉིན་གྱི་བདག་པོ་གཞོན་རབས་པ་དག་གི་བསམ་འདུན་ཡང་འདུས་ཡོད། ལྷག་པར་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་གཞུང་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཕྱིན་སྐབས་ད་དུང་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆུང་ཆུང་འདིའི་སྣེ་ཁྲིད་པ་གཞོན་སྐྱེས་གཅིག་ཀྱང་བསྐྱེད་སྲིང་གནང་ཐུབ་མེད་པར་བཤད་ན་དོན་དངོས་དང་ཡང་མི་མཐུན་ཅིང༌། སྤྱིར་བཏང་རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བལྟས་ཀྱང་མི་རབས་བརྗེ་ནས་འགྲོ་སྐབས། དཔོན་རིགས་ཀྱང་བརྗེ་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་དེ་གཡོལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅིག་ཀྱང་ཡིན།

འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་འཛམ་གླིང་གི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་དྲུག་ཅུའི་ཁོངས་སུ་གནས་སྡོད་བྱེད་པ་ཙམ་ལས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་དོན་གྱི་སྡིངས་ཆའི་སྟེང་ང་ཚོ་ལ་འཁྲབ་སྟེགས་ཅི་ཙམ་ཡོད་མེད་ལ་བསམ་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།

༤། བཀའ་ཁྲིར་བུད་མེད་བསྐོ་དགོས་པར་བཤད་མཁན་གྱི་ཆབ་སྲིད་པའང་ཡོད་ལ། མི་སེར་དཀྱུས་མའང་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ང་ཚོ་དམངས་གཙོ་དངོས་ཀྱི་ལམ་བུར་སྐྱོད་བཞིན་ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་བྱེད་ཙམ་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཕན་པ་ཡིན་ན་གནས་ཚུལ་ཐ་དད་རེད། ང་ཚོས་བརྗོད་གཞི་འདིའི་ཐོག་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས། སྐྱབས་བཅོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིགས་བསྐྱར་དུ་བྱེད་དགོས་པའང་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན། ང་རང་སྐྱབས་བཅོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལོ་ངོ་ ༡༧ ཙམ་བསྐྱལ་བའི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ན་བལྟས་ན། བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཙོས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གིས་ཁེག་ཐེག་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། སྐབས་བཅུ་གཅིག་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་སྤྱི་འཐུས་དང༌། བཀའ་བློན། དེ་མིན་གཞུང་ཞབས་སོགས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་གྱི་བུད་མེད་མང་བོ་བྱུང་ཞིང་། དེ་དག་བུད་མེད་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱག་ལས་གནང་སྟབས་མ་བདེ་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་གོ་མྱོང་མེད། དེས་ན་བུད་མེད་ལ་ཆབ་སྲིད་དང༌། རིག་གནས། དཔལ་འབྱོར་གང་ཅིའི་ཐོག་ཐོབ་ཐང་མེད་མཁན་ཨ་ཧྥུ་གྷ་ཎ་སི་ཐན་ལྟ་བུའི་ནང་བུད་མེད་སྲིད་བློན་ཞིག་བསྐོས་ཚེ་ཚང་མས་དོ་སྣང་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་ལས། ནམ་རྒྱུན་ནས་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་ཡོད་བཞིན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཏུ་དགོས་དམིགས་ལྷག་པོ་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་ཀྱང༌། འོས་བསྡུའི་སྐབས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ན་བུད་མེད་བཀའ་ཁྲིར་བསྐོ་མི་འོས་པ་ཅི་ཡོད། བུད་མེད་ཚོ་རང་ངོས་ནས་ཐོབ་ཐང་ཁག་བརྩོན་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད།

༥། མ་འོངས་བཀའ་ཁྲི་དེ་ལ་དབྱིན་སྐད་ཡིག་ཤེས་ཚད་དགོས་པ་དང༌། རབ་བྱུང་ན་རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གྱི་ཤེས་ཚད་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་འདོན་མཁན་རྒྱུན་དུ་ཡོང་གིན་འདུག སྐད་ཡིག་གི་དགོས་མཁོ་གཙོ་བོ་ནི་མི་དང་མིའི་བར་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དེ་ཉིད་ཤེས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། བཀའ་ཁྲི་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བཀའ་བློན་ཚང་མས་སྐད་ཡིག་དེ་དག་ཤེས་ན་ཡག་ཐོག་ཡག་རྩེག་ཡིན་མོད། སྲིད་དོན་གྱི་ལས་ཀ་དེ་འཆར་གཞི་དང༌། གསར་གཏོད། བཟོད་སྒོམ། གཏོང་ཕོད་བཅས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆ་རྐྱེན་དེ་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ན་སྐད་རིགས་མང་བོ་མ་ཤེས་ཀྱང་སྐད་སྒྱུར་བྱེད་མཁན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་མི་རྙེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མི་སྲིད། སྔར་གྱི་སུ་ཝེའི་སྲིད་འཛིན་གྷིར་ཆའོ་ཧྥུ་དང༌། ཨུ་རུ་སུའི་སྲིད་ཟུར་བ་ཕུ་ཀྲིན་ལྟ་བུས་ཨུ་རུ་སུའི་སྐད་གཅིག་རང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཡོད་ལ། ཧྥ་རན་སིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་རྗེཁ་ཤིར་ཧྥ་ལྟ་བུས་ཀྱང་དབྱིན་སྐད་སོགས་བེད་སྤྱོད་རྩ་ནས་གཏོང་གིན་མེད། འོན་ཀྱང་ཁོང་རྣམ་པའི་གསུང་སྐད་བསྒྱུར་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་གོ་རྒྱུ་མེད། དེས་ན་ང་ཚོའི་བཀའ་ཁྲི་གསར་བ་དེས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱིས་གཙོས་ལས་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་དེ་དག་བསྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་དང་འཆར་གཞི་ཡོད་ན། ལས་འཆར་དེ་རིགས་བོད་ཡིག་ཁོ་ནའི་སྟེང་ལྷག་སྟེ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མི་གསལ་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མི་སྲིད་སྙམ།

༦། བཀའ་ཁྲི་དེ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་དང༌། རྒྱའི་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་པར་འདོད་པའི་བསམ་ཚུལ་ཡང་གང་འཚམ་ཡོང་གིན་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་གཞུང་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་དེ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད། དེར་བརྟེན་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་ཀ་གཙོ་བོ་གཉིས་ལས་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་དེ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་བྱུ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། སྤྱིར་བཏང་འཛིན་སྐྱོང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ལྟ་རྟོག་སྟངས་འཛིན་གནང་རྒྱུ་དེའང་གལ་ཆེན་ཡིན་མོད། གཙོ་བོ་དེ་ང་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་གནས་མ་དགོས་པར་བོད་གཞིས་བྱེད་མཉམ་འཛོམས་བྱུ་རྒྱུ་དེ་རེད། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གིས་རེ་སྒུག་བྱེད་བཞིན་པའི་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུ་དེ་རེད། ང་ཚོས་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ན། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཚུར་མི་ཡུལ་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟངས་ཤེས་ན། ཕྱིར་བོད་ནང་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟངས་ཤེས་པ་ཞིག་ངེས་པར་དགོས་པ་ཡིན།

རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲའི་དབང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བྱུང་བ་བསྐྱར་བསྔོག་བྱས་ནས་སྡོད་པ་ལས། ད་ལྟའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་གཙིགས་ཆེན་དུ་འཛིན་རྒྱུ་དང༌། ཐོབ་ཤོར་གྱི་མིང་ཚིག་སྐམ་པོར་ཞེན་ཆགས་ཨ་འཐས་སུ་བྱས་ནས་སྡོད་པ་ལས། བཟོད་སྒོམ་དང་བློས་བཏང་གིས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་མི་རབས་དག་གི་བར་འཁོན་རྩོད་མེད་པར་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱ་ཐུབ་པ་འབྱུང་ཆེད། རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་མེས་འཚིག་མེར་གཏུགས་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གནང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་མངའ་གསལ་ལྟར་ཡིན།

འོན་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང༌། བཟོད་སྒོམ། བློས་བཏང་བཅས་ཤིན་ཏུ་མཛད་དཀའ་བའི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་ཤེས་དེ་དག་ལ་རིན་ཐང་ཅི་ཡང་མ་བཞག་པར་མ་ཟད། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་བསམ་པའི་མངོན་འདོད་ལ་བརྩི་བཀུར་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མ་བཞག་པར་མུ་མཐུད་བརྙས་བཅོས་དང་ཁྱད་གསོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང༌། བོད་ནང་གི་མི་སེར་དག་ལ་མུ་མཐུད་ནས་ཤིན་ཏུ་དྲང་བདེན་མིན་པའི་ཉེས་ཆད་བཅད་དང་གཅོད་བཞིན་ཡོད།

རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་གི་ཐོག་ནས་བལྟས་ན་རྒྱ་བོད་བར་གྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་བཀའ་བློན་ཁྲི་བས་རྒྱ་བོད་དབྱིན་གསུམ་གྱི་སྐད་ཡིག་ཤེས་མིན་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་མིན་ཞིང༌། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་དང་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མེད་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོ་ཡིན། དཀའ་རྙོག་འདིའི་གནད་འགག་ཐུག་ས་མཐར་ཐུག་ནི། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་སུ་ཡིན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། རྒྱ་གཞུང་གིས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་བོད་ཁྱོན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་མངའ་དབང་སྒྱུར་བཞིན་པ་དེར་བོད་མི་རྣམས་འདོད་པ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་མུ་མཐུད་དབང་སྒྱུར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། དབང་སྒྱུར་གྱི་ཁྱབ་ཤུགས་དེར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གཏོང་འདོད་མེད་པ་ལ་ཐུག་ཡོད།

༧། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལ་ཉམས་མྱོང་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་པ་དེ་བདེན་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དེ་ལ་ང་ཚོ་དངངས་སྐྲག་སྐྱེས་དགོས་དོན་གང་ཡང་མེད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ནང་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་རིང་གནང་མཁན་གྱི་མི་སྣ་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཧ་ཅང་མང་བོ་ཡོད། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་ལས་ཟུར་སུས་ཀྱང་ལས་དོན་དེ་ལྕོགས་ཐག་ཆོད་ཡིན།

གསུམ། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་དང་མི་དམངས།

དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་འདེམས་རྒྱུ་དེ་གཞི་རྩའི་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཐོབ་ཐང་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འདིའི་ཁེ་ཕན་ཞེས་པའི་ནང་དུ་མི་སྣ་ག་གེ་མོ་སྲིད་འཛིན་ལ་བསྐོས་པ་ཡིན་ན། ངའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་ཐོགས་ག་རེ་འདུག ངའི་ཡོང་འབབ་ཀྱི་དཔྱ་ཁྲལ་ཐོག་ཁེ་ཕན་ག་རེ་འདུག ངའི་ཕྲུ་གུའི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཐོག་ཁེ་ཕན་ག་རེ་འདུག ངའི་རྒས་ཡོལ་དང་རྒས་ཕོགས་ཐོག་ཁེ་ཕན་ག་རེ་འདུག ངའི་ཚོང་ལས་ཐོག་འབྲེལ་བ་ག་རེ་འདུག་པ་སོགས་འོས་ཤོག་འཕེན་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས། འཆར་གཞི་འདྲ་མིན་ཁྱེར་ཡོང་མཁན་སྲིད་དོན་པ་དག་ལས། རང་རང་གི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་ཆེ་ཤོས་དེར་འོས་ཤོག་འཕངས་ཏེ་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་གྱི་གོ་གནས་སུ་སླེབས་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

འོ་ན་ང་ཚོའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་འོས་གཞི་དེས་སྲིད་ཇུས་དམིགས་བསལ་བཟོ་འཆར་ཁྱེར་ནས་མི་དམངས་ལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས། མི་དམངས་ཀྱིས་འོས་གཞི་ག་གེ་མོའི་འཆར་གཞི་དེར་འདོད་མོས་བྱས་ཏེ་ཡོང་གིན་མེད་པར། མི་དམངས་ཀྱིས་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ཞིག་བཙལ་ཏེ་དེ་ལ་བཀའ་ཁྲིར་བཞུགས་དགོས་པའི་འབོད་བསྐུལ་ཞུས། དེས་ཀྱང་ཁས་ལེན་ཐུབ་མི་ཐུབ་ལྟ་བུའི་འཛེམས་དོགས་དང་བཟང་རྫུའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་སླེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་འདྲའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་གང་ཞིག་བདམས་ཀྱང༌། གང་ཟག་དེ་ཉིད་བདམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདེམས་མཁན་རང་ཉིད་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁེ་ཕན་གང་ཡང་མེད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ལ་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་གལ་ཆེན་མང་བོ་མི་ཚང་བར། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད་སྟབས། ཁྱེད་ཀྱིས་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་སུ་བདམས་ཀྱང༌། གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཁྱེད་ལ་འཐོབ་པ་དེ་ཐོབ་གིན་ཡོད་ལ། མི་ཐོབ་པ་བཀའ་ཁྲི་གང་བསྐོས་ལ་རག་ལས་མེད། དེར་བརྟེན་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བལྟས་ན་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་དང་མི་དམངས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཡོད།

དེང་དུས་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་གཞུང་གི་ལོ་རེའི་སྔོན་རྩིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ཉི་ཤུ་ཡས་མས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། ཉུང་མཐར་ཡང་བརྒྱ་ཆའི་ ༢༠ ལྷག་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོས་གནང་གིན་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་གི་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བདུན་བརྒྱ་ལྷག་བོད་མིའི་དང་བླང་དཔྱ་ཁྲལ་ལས་ཡོང་གིན་ཡོད། དེ་ལྷག་རྣམས་ཡོང་ཁུངས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ལ། བཀའ་བློན་ཁྲི་བས་དམིགས་བསལ་གྱི་འཆར་འགོད་བཟོས་ཏེ་ཐབས་འཚོལ་བྱས་པ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་པ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལོ་རེའི་ཕྱག་ལས་ཁག་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་སུ་ཡིན་ལ་རག་དེ་ཙམ་ལས་མེད།

བཞི། བཀའ་ཁྲི་དང་བཀའ་བློན་དག་གི་ཐོབ་ཐང༌།

རང་དབང་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་གྱི་འོས་བསྡུ་སླེབས་སྐབས་འོས་གཞི་མང་སྐྱོན་ལས་ཉུང་སྐྱོན་འབྱུང་གིན་མེད་ཀྱང༌། ང་ཚོའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་འོས་གཞི་མི་རྙེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་དོན་གང་ཡིན་ནམ། ཕྲན་གྱིས་བལྟས་ན་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་འགག་ལ་རག་ལས་ཡོད་པར་སྙམ། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ཟུར་བ་གཅིག་ལ་ལོ་རེ་བཞིན་ཧིན་སྒོར་འབུམ་སུམ་བརྒྱ་ ༣༠༠༠༠༠༠ ལྷག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་ཅིང༌། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་རེ་སློབ་གྲྭ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ཏུ་གཏམ་བཤད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ནས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གཉིས་༢༠༠༠༠༠༠༠རག་གིན་ཡོད་ལ། དེའི་སྟེང་དུ་གཞུང་གི་འཆར་ཅན་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཁག་རག་གིན་ཡོད་པས། སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་གང་ཡིན་ཀྱང་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་དུ་མའི་བདག་པོ་མི་ཆགས་མཁན་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེར་བརྟེན་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་ལ་སྡོད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་དབང་ཆ་དགོས་པ་ལ་དབང་ཆ་དང༌། རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དགོས་པ་ལ་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད། མཚན་སྙན་གྲགས་དགོས་པ་ལ་མཚན་སྙན་གྲགས། ཆེ་མཐོང་དགོས་པ་ལ་ཆེ་མཐོང་འཐོབ་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གི་མི་ཞིག་ལ་དགོས་པའི་རྩེ་མོ་དག་འཐོབ་ཐུབ་པ་ཡིན་པས་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་ལ་སྡོད་མཁན་འཚངས་ཀ་ཤིག་ཤིག་གིས་ཡོང་གིན་ཡོད།

དཔེ་མཚོན་རེ་ཟུང་བཀོད་པ་དེ་དག་གི་ཐོག་ནས་བསམ་ཚེ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་ཁྲི་མི་རྙེད་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་གཞུང་ཞབས་ལས་བྱེད་ཁག་རྒན་ཡོལ་ཆགས་སྐབས་ཧིན་སྒོར་ ༣༠༠༠ ཡས་མས་ཐོབ་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང༌། བཀའ་བློན་དང་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ལས་གནས་ནས་ཁྱུར་ན་རྒས་ཕོགས་དང་སྨན་ཡོན་སྨན་དོད་སོགས་ཐོབ་ཐང་ཧིན་སྒོར་གཅིག་ཀྱང་མེད། བླ་མ་དང་གྲྭ་བཙུན་དེ་འདྲ་ཡིན་ན་དགོན་པར་འགྲོ་ས་ཡོད་པས་སྟབས་མ་བདེ་བ་མེད་ཀྱང༌། མི་སྐྱ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་མི་ཚེ་གང་བོར་སྤྱི་དོན་ཆེད་རྒྱུག་རྒྱུག་ནས་ལུས་པོ་རྒས་གཅོང་དུ་གྱུར་སྐབས་ཡོང་འབབ་སྒོར་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་ཚེ་མཇུག་སྐྱེལ་རྒྱུ་དེ་ལས་སླ་བོ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན།

ང་ཚོས་དཔེ་མཚོན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བལྟས་ཚེ། དཔེར་ན་ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་ནང་ཟླ་རེར་ཨ་སྒོར་ལྔ་སྟོང་གི་གླ་ཆ་ཡོད་མཁན་ཞིག་བཀའ་བློན་ལ་བསྐོས་པ་ཡིན་ན། ཉིན་དེ་ནས་ཁོང་གི་ཟླ་རེའི་གླ་ཆ་ཨ་སྒོར་ ༢༠༠ ཙམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ལོ་ངོ་ལྔ་བོ་དེའི་རིང་གསོག་དངུལ་དང་རྒས་ཡོལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་གྱོང་ཆེན་པོ་རག་གིན་ཡོད་ཅིང༌། ཟླ་ངོ་རེ་རེ་བཞིན་མི་སྤྲོད་ཐབས་མེད་ཀྱི་འགྲོ་སོང་ཁག་ཀྱང་སྤྲོད་མི་ཐུབ་པ་ཆགས་ངེས་ཡིན་ལ། བཀའ་བློན་ཁྱུར་ནས་འགྲོ་སྐབས་ལྟ་ས་བརྟེན་ས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་བོ་རེད། ད་དུང་ཐེངས་གཉིས་སྟུད་མར་བཀའ་བློན་ལ་བསྡད་པ་ཡིན་ན་ཕམ་གྱོང་དེ་བས་ཀྱང་ཆེན་པོ་ཕོག་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ལས་ཁུངས་ཚད་ལྡན་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཞིག་བཀའ་བློན་ལ་བསྐོས་པ་ཡིན་ན་དེ་མཚུངས་ཡིན།

བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེའི་བསམ་ངོར་དོན་དག་འདི་འདྲ་ནི་བསམ་རིན་དང་བཤད་རིན་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཕྲན་གྱིས་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད་མོད། ཁ་སྒོར་སྒོར་འདིའི་ནང་དུ་ཅིག་ཟ་དགོས་པ་དང༌། རྒྱབ་ནར་ནར་འདིའི་སྟེང་ལ་ཅིག་གཡོག་དགོས་པ། ས་རུབ་ནས་ཡོང་སྐབས་ནང་ལ་འཛུལ་ས་ཞིག་དགོས་པ། ན་བ་དང་ཚ་བ་བྱུང་ན་སྨན་ཁང་ལ་འགྲོ་དངུལ་སོགས་ཆེས་གཞི་རྩའི་མིའི་འཚོ་གནས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་འདི་དག་བཀའ་ཟུར་ཐེ་བའི་མི་སུ་ཞིག་གིས་ནམ་ཡང་གཡོལ་ཐུབ་པ་མིན། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བལྟས་ན་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་བློན་ཁྲི་བའི་འོས་གཞི་མི་རག་པ་དེ་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆ་རྐྱེན་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ།

ལྔ༌། བཀའ་ཁྲི་དང་བོད་མིའི་བསམ་ཁྱེར།
ང་ཚོས་བཀའ་ཁྲི་བཙལ་ནས་མ་རྙེད་པ་དེ་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་འདིའི་ནང་ཟམ་གདོང་བླ་མ་གཅིག་པུ་ལས་གཞན་བཀའ་ཁྲིར་འོས་པ་ཞིག་མེད་སོང་བ་ཡིན་ནམ། དེ་འདྲ་གཏན་ནས་ཡིན་མི་སྲིད། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་ཁྲིར་འོས་པ་མང་བོ་ཡོད། མི་དམངས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བཀའ་བློན་དང་བཀའ་ཁྲི་མང་བོ་བདམས་མྱོང་ཡོད་ལ། འདས་པའི་མི་ལོ་ ༥༠ ནང་ང་ཚོས་བདམས་པའི་བཀའ་བློན་དང་བཀའ་ཁྲི་དེ་དག་གིས་སྐབས་བསྟུན་ཕྱག་ལས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་མང་བོ་གནང་ཡོད། ད་ལྟའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ལྟོས་འཇོག་གིས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་འདི་དག་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་གསར་སྐྲུན་གནང་བ་ཡིན།

ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་མི་རབས་འདིས་ཆབ་སྲིད་དང༌། ཆོས་ལུགས། དཔལ་འབྱོར། འཕྲོད་བསྟེན། ཤེས་ཡོན། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་དོན། གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་སྒྲིག་འཛུགས། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཁག འཛམ་གླིང་གང་སར་ཁྱབ་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་སོགས་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་གཞི་ནས་མགོ་རྩོམ་དགོས་པ་ཡིན་ན། འགྲུབ་དང་མི་འགྲུབ་གཉིས་ལ་བསམ་གཞིགས་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ལ། ང་ཚོས་གསར་དུ་གདམ་རྒྱུའི་བཀའ་ཁྲི་དེ་ལ་ལས་གཞི་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་མགོ་འཛུགས་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ངང་ལ་འཇོག་རྒྱུ་ལས་གཞན་མེད། ལྷག་པར་ད་ལྟའི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་དུ་འབོད་པའི་ལས་གཞི་་འདི་ཡང་ལོ་རབས་བདུན་ཅུ་བའི་མཇུག་ཏུ་བྱུང་བའི་བཀའ་བློན་བཀའ་ཁྲི་དེ་དག་གི་སྐབས་གསར་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁོང་ཚོས་དེ་མིན་གྱི་ལས་དོན་གལ་ཆེན་ག་ན་ཧ་ཅང་མང་བོའང་གནང་ཡོད་པའི་བདེན་དོན་དེ་ང་ཚོས་ངེས་པར་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་གི་ཐོག་ནས་བལྟས་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མི་སྲིད་ལ། བཀའ་ཁྲི་གང་ཞིག་བདམས་ཀྱང་དེས་འཆར་ཅན་གྱི་ལས་འགན་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་ཡང་འཕྲད་མི་སྲིད་པ་ཡིན། ད་ལྟ་འགྲོ་བཞིན་པའི་བཀའ་ཁྲི་འདི་བ་མི་དམངས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་བདམས་པའི་བཀའ་ཁྲི་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ཞིང༌། ཤེས་འཇོན་དང་ལྷག་བསམ་སོགས་བོད་མིར་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་གོང་ན་མེད་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་བཀའ་ཁྲི་ཉག་ཅིག་དེ་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ཡང༌། འདས་པའི་ལོ་ངོ་དྲུག་བདུན་ནང་བཀའ་ཤག་གིས་ཕྱག་ལས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི། སྐྱབས་བཅོལ་བོད་གཞུང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་འོག་ཡོད་པའི་ཚོང་ཁང་དང་མགྲོན་ཁང་སོགས་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་བྱེད་སའི་ལྟེ་གནས་ཡོངས་རྫོགས་ཚོང་སྒྱུར་བྱས་པ་དང༌། གཉིས་ནི། ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་གསར་བ་ལག་བསྟར་བྱེད་སའི་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་པ་དེ་གཉིས་ཡིན། ལས་དོན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་ཐད་གླེང་སློང་མང་བོ་བྱུང་ཞིང༌། ཕྱོགས་གཉིས་ཆ་ལ་ཡིན་ལུགས་རྒྱུ་མཚན་གང་འཚམ་རེ་བགྲང་རྒྱུ་ཡོད་པ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཡིན་ཡང༌། འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཅི་འབྱུང་ལ་གཞི་ནས་བལྟ་རྒྱུར་བསྡད་ཡོད། དེ་མིན་གྱི་ཆབ་སྲིད་དང༌། ཆོས་ལུགས། གཞིས་ཆགས་ཁག་ལྟ་སྐྱོང༌། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ཤེས་ཡོན་འཛིན་སྐྱོང་ལ་ལྟ་རྟོག གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་འཛིན་སྐྱོང་སོགས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་རྒྱུན་འབྱམས་པ་དེ་དག་ནི་སྔར་མུས་བཞིན་གནས་ཡོད།

བཀའ་ཁྲི་གཙོས་བཀའ་ཤག་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་དེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་མོད། ད་ལྟ་ང་ཚོས་འཚོལ་བཞིན་པའི་བཀའ་ཁྲི་དེས་བོད་རྒྱའི་བར་གྱི་དཀའ་རྙོག་རྔམ་པོ་ཆེ་འདི་སེལ་ཐུབ་མིན་ལ་སུས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་རྒྱག་ཐུབ་པ་མིན་ལ། ང་ཚོས་རེ་བ་མཐོ་ཤོས་བཅོལ་སའི་བཀའ་ཁྲི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ལ་དེ་འདྲའི་ནུས་པ་དང་གདེང་ཚོད་ཡོད་མེད་དོགས་པ་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ང་ཚོའི་བཀའ་ཁྲི་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགན་དེ་བརྒྱ་བཤད་ཚིག་གི་རྩ་བ་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་བཀའ་ཤག་གི་ལས་མཇུག་མུ་མཐུད་ནས་བསྐྱང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་འདྲ་བསྐྱང་ཐུབ་མཁན་གྱི་བཀའ་ཁྲིི་ཞིག་ངེས་པར་རྙེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ་སུས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་རྒྱག་ཐུབ་པ་ཡིན།

འོ་ན་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་མི་མང་བོ་ཞིག་གིས་བཀའ་ཁྲི་ཚད་ལྡན་མི་རྙེད་པའི་སེམས་འཚབ་ལྟ་བུ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ་གང་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འུ་ཅག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ང་ཚོར་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ཚད་ལྡན་ཞིག་རྩ་ནས་མེད་སོང་བ་མ་ཡིན་པར། བོད་མིའི་རྣམ་རྟོག་གིས་བཞེངས་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་དང་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་གྱི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་དེ་དངོས་ཡོད་སྤྱི་ཚོགས་སུ་མ་རྙེད་པ་ཙམ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོས་ངེས་པར་བསམ་དགོས་པ་ཞིག་ནི། ཁ་ཤས་ཀྱིས་བཀའ་ཁྲིར་བུད་མེད་བདམས་མི་རིགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ལ་ལས་བཀའ་ཁྲིར་ངེས་པར་སེར་མོ་བ་གདམ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་དེ་རིགས་ནི། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོ་ན་ལ་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་བཀའ་ཁྲི་ཞིག་འཚོལ་གྱིན་མེད་པར། ལྷ་མི་གཉིས་ཀྱི་ལས་དོན་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་མི་ཞིག་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད། ནམ་རྒྱུན་ང་ཚོའི་མི་སྐོར་ཞིག་ལྷའི་ངོ་ཚབ་ཏུ་ལངས་ཀྱིན་ཡོད་ལ། ཁོང་ཚོ་སྤོབས་པ་མཐོན་པོའི་ངང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བོད་མི་དཀྱུས་མའི་དབར་གྱི་ཕོ་ཉ་བ་ལྟ་བུ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། སྟབས་མ་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ལྷའི་ངོ་ཚབ་པ་ཁོང་ཚོའི་གནས་བབ་ཀྱང་ལྷའི་མཛད་པ་དང་མི་མཚུངས་ཤིང༌། སྐབས་རེར་མི་སེར་དཀྱུས་མ་ཞིག་གི་བྱ་སྤྱོད་ལས་ཀྱང་སྐྱོ་བ་གནང་གིན་ཡོད་སྟབས། མི་དམངས་རྣམས་ལྷའི་ངོ་ཚབ་བྱེད་མཁན་དེ་རིགས་ཀྱི་བཙན་བཀའ་ལ་ཉན་རྒྱུར་སུན་སྣང་སྐྱེ་བཞིན་ཡོད་ལ། ང་ཚོ་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་རང་མགོ་མ་ཐོན་ནས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་ཞིག་གིས་ལྷ་མི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་བྱེད་རྒྱུའི་འོས་བབ་ག་ལ་ཡོད་བསམ་སྟེ་སྐྱོ་བའང་སྐྱེ་བཞིན་ཡོད།

སྐྱོན་གནས་འདི་རིགས་ནི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལམ་ཆོས་སྲིད་མཉམ་བསྲེས་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་སྐྱོན་ཨང་དང་བོ་དེ་ཡིན་ལ། ང་ཚོ་ཇི་སྲིད་ནུབ་ཕྱོགས་པ་དག་གིས་ཆོས་སྡེ་དང་སྲིད་སྡེ་གཉིས་ལོགས་སུ་བཀར་བའི་ལམ་བུའི་སྟེང་སྐྱོད་མ་ཐུབ་བར། ལྷ་མི་གཉིས་ཀྱི་དོན་དག་སྒྲུབ་མཁན་བཀའ་ཁྲི་འཚོལ་བའི་དཀའ་ངལ་ལས་བརྒལ་ཐུབ་པ་མིན། ད་དུང་ལྷའི་ངོ་ཚབ་པ་དག་གི་འདོད་དོན་མ་འགྲུབ་སྐབས་བླ་ཆེན་དང་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་དར་ཆ་འཕྱར་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་གི་མི་བུ་དཔུང་མེད་དག་ལ་སྡིགས་ར་དང་འཇིགས་བསྐུལ་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཐ་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བའི་ཆོས་མིན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་ངེས་ཡིན།

དེས་ན་ང་ཚོས་ཆོས་ལུགས་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བའི་ཉེས་སྐྱོན་ཁག་ཉེས་སྐྱོན་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་ཤིང༌། དེའི་ལྡོག་ཕྱོག་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཉེས་སྐྱོན་ཁག་ཀྱང་ཉེས་སྐྱོན་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན།

དྲུག བཀའ་ཁྲི་དང་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས།
ང་ཚོས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བཀའ་ཁྲི་རྐྱང་བཤད་ནས་སྡོད་པ་ལས། བཀའ་ཁྲི་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མཁན་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་སྐོར་གླེང་སློང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཡིན། དམངས་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་དབང་ཚད་ཆ་བགོས་ Check & Balance བྱེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཡིན་ལ། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོ་ནས་བཀའ་ཁྲི་མི་དམངས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་བདམས་པ་ནས། བཀའ་ཁྲིར་སུ་ཞིག་བསྐོ་རྒྱུ་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྟངས་འཛིན་འོག་ནས་ཤོར་ཡང༌། གལ་སྲིད་བཀའ་ཁྲི་ལས་གནས་ནས་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་དགོས་པ་བྱུང་ན་དེའི་དབང་ཚད་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ལ་ཡོད་ཁར། བཀའ་ཁྲིའི་ལས་རོགས་བཀའ་བློན་གཞན་དག་གི་འོས་གཞི་རྣམས་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་བརྒྱུད་དགོས་ཤིང༌། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་མང་མོས་ཕལ་བ་ཙམ་ཡང་མ་ཐོབ་ན་བཀའ་བློན་གཞན་པ་སུ་ཞིག་བསྐོ་རྒྱུ་བཀའ་ཁྲིའི་སྟངས་འཛིན་འོག་མེད།

ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་བཞིན་པའི་བཀའ་ཁྲིའི་ལས་འགན་ཆེ་ཤོས་བོད་རྒྱ་ཞིམོལ་གནང་ཕྱོགས་དང༌། ལོ་རེའི་དངུལ་རྩིས་བཀའ་ཁྲོལ་དང་སྟངས་འཛིན། དེ་མིན་ལས་ཀ་གལ་ཆེན་རྣམས་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ར་བ་ལས་འདའ་ཐབས་མེད་ལ། ད་ལྟའི་བཀའ་ཁྲི་སྐུ་སྒེར་གྱི་མཁྱེན་ཡོན་དང་དབང་ཐང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐབས་རེར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་གནས་ཚུལ་འབྱུང་གིན་ཡོད་སྟབས་ཁོང་འདིའི་ནང་དུ་ཚུད་མེད། བཀའ་ཁྲི་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་དབང་གང་ཡང་མེད་པར་དེ་ཤེས་དགོས།

གལ་སྲིད་བཀའ་ཁྲིས་འཐོལ་བརྒལ་གྱི་ལས་འཆར་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང༌། དེ་ལ་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་དགག་བྱ་བྱས་པ་ཡིན་ན་བཀའ་ཁྲི་ལ་དེ་ཉིད་རྩིས་མེད་བྱེད་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་དམིགས་བསལ་བ་ Veto power གང་ཡང་མེད། དེས་ན་ང་ཚོས་བཀའ་ཁྲི་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན་ཡང༌། དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ནི་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚད་ལྡན་གདམ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། གལ་སྲིད་བཀའ་ཁྲི་རླབས་ཆེན་ཞིག་རྙེད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང༌། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་རླབས་ཆེན་གདམ་མ་ཐུབ་ཚེ། བཀའ་ཁྲིའི་ལས་འཆར་ཕལ་ཆེར་བསམ་ཚུལ་གྱི་ངོ་བོར་ལྷག་རྒྱུ་ནི་གཡོལ་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན།

འདི་ཚོ་ནི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་ང་ཚོས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་རེད། ཁྲིམས་ལུགས་དང་འཆར་སྣང་གཉིས་གཏན་ནས་མི་འདྲ། ང་ཚོའི་སེམས་པ་རྒྱ་ཡན་ལ་བཏང་བའི་རྟོགས་འཆར་གྱ་ནོམ་པ་དེ་དག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རིན་ཐང་གི་ཆ་ནས་བལྟས་ན་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང༌། དེ་དག་དངོས་ཡོད་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་རེའུ་མིག་གང་ཞིག་ཏུ་དབབ་ཐུབ་མིན་དེ་དོན་དག་གཞན་ཞིག་ཡིན།

དེས་ན་འུ་ཅག་གི་བཀའ་ཁྲི་འཚོལ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ངེས་དགོས་པ་ནི། བཀའ་ཁྲི་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མཁན་སྤྱི་འཐུས་ཚད་ལྡན་ཇི་ལྟར་གདམ་དགོས་པ་དང༌། བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་དེ་མ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་གྱི་ལས་ལ་ངལ་བའི་བོད་འབངས་དཀྱུས་མའི་དཀའ་སྡུག་སེལ་ཐུབ་མཁན་གྱི་མི་བུ་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན།

བོད་མི་རྣམས་ལ་གསལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ནི། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་འོས་གཞི་རྣམས་རང་དོན་རྦད་དེ་བསྐྱུར་ནས། སྤྱི་དོན་ཁོ་ན་ལ་ཕྱོགས་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་སྐོར་གྱི་བསམ་ཚུལ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཡང་ཡང་ཡོང་གིན་འདུག ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་དགོངས་པ་བསྐྱར་བཞེས་ཤིག་གནོང་དང༌། འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྟེང་དུ་རང་དོན་རྦད་དེ་བཞག་ནས། སྤྱི་དོན་ཁོ་ན་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་གང་ཟག་ཅི་ཙམ་ཡོད་དམ། སྐྱབས་བཅོལ་གཞུང་གི་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་ལ་ཟླ་རེར་མཚན་དོད་ཧིན་སྒོར་༨༠༠ ཡོད་ཅིང༌། གལ་སྲིད་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་ལ་སྤྱི་དོན་ཁོ་ན་སྒྲུབ་པའི་ཆོད་སེམས་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང༌། ཧིན་སྒོར་བརྒྱད་བརྒྱ་དེས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་ཁང་གླ་ཙམ་ཡང་མི་འདང་ན་ཁོ་རང་གི་མི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེལ་དགོས་པ་ཡིན་ནམ། ཁོང་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་ལ་ཤེས་ཡོན་ཇི་ལྟར་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། སྤྱི་འཐུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱུགས་པོ་ཆགས་རྒྱུར་བསམ་བློ་རྩ་ནས་གཏོང་གིན་མེད་དབང་དུ་བཏང་ཡང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། གྱོན་ཆས། སྡོད་ཤག འགྲིམས་འགྲུལ་གྱི་འགྲོ་གྲོན་ཙག་ཙིག སྨན་བཅོས་ཀྱི་གྲོན་དངུལ་བཅས་མི་གཅིག་གི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་མེད་ཐབས་མེད་པའི་གཞི་རྩའི་ཆ་རྐྱེན་དེ་རིགས་དང་ཁ་འབྲལ་ཐབས་ག་ལ་ཡོད། དངོས་ཡོད་ཀྱི་དོན་དག་དེ་རིགས་ལ་བསམ་གཞིགས་ཙམ་ཡང་མ་གནང་བར་རང་སྣང་གང་དྲན་གྱི་ལྟ་ཚུལ་སྟོང་བ་ཅི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་དོན་དག་དངོས་པ་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད།

མདོར་ན་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་གཞི་ལ་རྟོགས་པ་མཐོན་པོ་དགོས་དོན་མེད་ལ། གཞུང་པོད་ཏི་ལྔ་མཁྱེན་དགོས་དོན་ཡང་མེད། གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་མེད་ཀྱང་རུང༌། སྒྲ་སྙན་སྨན་རྩིས་སོགས་ལ་མ་མཁས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ང་ཚོས་བདམས་པའི་བཀའ་ཁྲི་དེས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་མི་དམངས་ས་ཡ་དུ་མས་རེ་སྒུག་བྱེད་བཞིན་པའི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུར་ཁ་ཕྱོགས་ཐུབ་ན་དེ་ནི་ང་ཚོར་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྲི་ངོ་མ་དེ་ཡིན།