མི་ནག་ཚང་།
ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་བདེ་སྲུང་བློན་ཆེན་ཚོའོ་ཀང་ཁྲོན་གྱིས་པེ་ཅིན་ནས་བལ་བོའི་སྤྱི་ཁྱབ་དམག་དཔོན་ཆེན་མོ་ རོ་ཁུ་མན་གྷོ་ཌུ་ ཁ་ཊ་ཝལ་ ལ་སྣེ་ལེན་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་བར་གྱི་མཐུན་གྲོགས་དང་དམག་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཇེ་དོམ་དུ་བཏང་སྟེ། མངའ་ཁུལ་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་ལྷིང་། ཐུན་མོང་གི་ཡར་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་ལ། ཁ་ཊ་ཝལ་གྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བལ་ཡུལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་དམ་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནི་རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱིས་འདས་པའི་ཟླ་ངོ་ ༢༠ ལྷག་གི་རིང་ཕན་ཚུན་བར་གཞུང་འབྲེལ་འཚམས་གཟིགས་དང་རིག་གནས་བརྗེ་རེས་རིམ་པར་བྱས་པའི་ལས་རིམ་རྗེས་མ་དེ་ཡིན་ལ། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ནས་ཚུར་ཀ་ཐུ་མན་གྲུར་སླེབས་པའི་མགྲོན་པོ་མཐའ་མ་ནི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་བལ་ཡུལ་ལ་སླེབས་པའི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུས་ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁང་གི་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་ཀྲང་ཀྲི་ཅུན་ཡིན། ད་ལྟ་བལ་ཡུལ་གྱིས་ཡང་བསྐྱར་རྒྱ་ནག་གི་མགྲོན་པོ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་སྣེ་ལེན་བྱེད་པར་སྒུག་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་ནི་ཀྲུང་གོ་རིག་གནས་ཅུའུ་ཡི་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་ཀྲེན་ཞིན་མའོ་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་བལ་ཡུལ་དུ་ཡོང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་རྒྱག་གིན་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལྟར་ད་ལྟ་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་མགྲོན་ལམ་ཇེ་ཡངས་དང་འབྲེལ་ཐག་ཇེ་དོམ་དུ་འགྲོ་གིན་ཡོད།
ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁང་འདིར་དུས་དང་བསྟུན་པའི་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། བལ་ཡུལ་འདི་རྒྱལ་རྒྱུད་སྲིད་གཞུང་གི་ལམ་ལུགས་ནས་བལ་ཡུལ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་གོམ་པ་སྤོས་ཤིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་ལམ་ལུགས་དང་སྲིད་གཞུང་བརྗེ་ལེན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤོག་ངོས་གསར་པ་དེ་ཕྱེ་དུས། རྒྱ་ནག་ནི་ཡུལ་འདིར་མིག་ཤོར་མཁན་དང་ལག་བསྲིང་མཁན་སྔ་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད་ལ། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ལྷག་གི་རིང་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བལ་ཡུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་འཕོ་འགྱུར་དང་། ཡུལ་གོམས་དང་རིག་གནས་འདུ་ཤེས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཚང་མར་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་རྟོག་ཞིབ་བསྐྱར་དུ་བྱས་ཤིང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་རིམ་པ་འདྲ་མིན་གྱིས་བལ་ཡུལ་ནང་གི་སྲིད་དོན་དང་དམག་དོན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་གཏུགས་དང་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། བལ་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་སྒོ་ཆེན་དང་པོར་བརྩིས་ཡོད།
རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་ད་ལྟའི་མཛའ་འབྲེལ་འདིའི་ས་བོན་བཏབས་ནས་ལོ་གཅིག་འཁོར་གྲབས་ཡོད། ཐེངས་དང་པོ་ནི་ ༢༠༠༦ ལོའི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ཐང་ཇྰ་ཞོན་བལ་ཡུལ་ལ་རྒྱལ་དོན་གཟིགས་སྐོར་ལ་ཡོང་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ཁོའི་ལྟ་སྐོར་དེ་ནི་ཏག་ཏག་བལ་ཡུལ་གྱི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ནང་སྲིད་དབང་རྗེས་སྐབས་ཀྱི་ཟླ་གཅིག་གི་སྔོན་དུ་འཁེལ་ཡོད། ཉེ་ཆར་བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱ་ནག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་སྐུ་ཞབས་ཨུ་པན་ཌུ་ར་ གྷུ་ཊམ་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ལྷག་གི་རིང་བལ་ཡུལ་དུ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པར་ཡོང་མཁན་རྒྱ་ནག་གི་ཚོགས་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་གལ་ཆེན་ཁག་ནི། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོགས་པོའི་འབྲེལ་གཏུགས་ཚོགས་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་ཚོགས་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་དེང་རབས་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་གཏུགས་སྡེ་ཁག ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གོ་རྟོགས་ལྷན་ཚོགས། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིབ་འཇུག་ཁང་། ཀྭང་ཏོན་དཔལ་འབྱོར་དང་ཚོང་ལས་དང་མཉམ་འབྲེལ། ཧྲང་ཧེ་ཝན་ཞིན་གསར་འགོད་མཐུན་ཚོགས། ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྒྱུད་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལྷན་ཚོགས་སོགས་ཡིན་ལ། གོང་གསལ་ཚོགས་པ་འདི་དག་གིས་ ༢༠༠༦ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ པ་ནས་ ༢༠༠༧ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ བར་དུ་བལ་ཡུལ་ནང་ལྟ་སྐོར་དང་རྟོག་ཞིབ་བྱས་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཉིན་ལྔའི་རིང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གི་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་སྲི་ཐར་ཡང་བལ་ཡུལ་དུ་ཡོང་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ནི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་ཀ་ཐུ་མན་གྲུར་ཚུགས་པའི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གླེང་སྟེགས་ཞེས་པ་དེའི་ཐོག་ཡོང་བ་ཡིན་ལ། གླེང་སྟེགས་དེར་བལ་བོ་དང་རྒྱ་ནག་བོད་བཅས་ནས་ཞིབ་འཇུག་པ་དང་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཆེད་མཁས་པ་ ༢༡ མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད།
རྒྱ་ནག་གི་མཐོ་རིམ་མི་སྣ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་འདི་དག་ཡོང་ཐེངས་རེར་བལ་ཡུལ་གྱི་བར་བརྒལ་སྲིད་གཞུང་འདི་བརྟན་ལྷིང་ངང་འཕོ་འགྱུར་ཐུབ་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྱི་མཛའ་འབྲེལ་གཏིང་ཇེ་ཟབ་དང་དཔལ་འབྱོར་དང་དམག་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་གོང་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ། བོད་འདི་རྒྱ་ནག་གི་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་ཚུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་ཀྱིན་པ་མ་ཟད། བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་ནག་གི་བར་གནའ་སྔ་མོ་ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད་ལ། བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་དེ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་འདིའི་ཁ་འཛམ་གླིང་དུ་ཕྱོགས་ཐུབ་སྐོར་སོགས་བསྒྲགས་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་དང་བལ་ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་བར་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་འཕོས་པའི་བརྗོད་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ནི། པེ་ཅིན་ནས་ལྷ་སར་འཐེན་པའི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེའང་མ་འོངས་པར་གཞིས་ཀ་རྩེ་བར་དང་། དེ་ནས་བལ་ཡུལ་བར་དུ་འཐེན་རྒྱུའི་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ལ། ཉིན་ཤས་སྔོན་བལ་ཡུལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས་ཀ་ཐུ་མན་གྲུར་སླེབས་པའི་ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ཚེ་དབང་འགྱུར་མེད་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་སྐབས་ཀྱང་། བལ་བོད་བར་གྱི་གཞུང་ལམ་དང་ལྕགས་ལམ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྱི་ཚོང་ལས་དང་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་གལ་ཆེན་ཞེག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། མངོན་འགྱུར་ཐུབ་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ལ། བལ་ཡུལ་གཞུང་གིས་ཀྱང་པེ་ཅིན་ལ་ལྕགས་ལམ་དེ་མྱུར་དུ་བལ་ཡུལ་ལ་འཐེན་རྒྱུའི་རེ་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་ནས་བལ་ཡུལ་བར་དུ་གཞུང་ལམ་ཆེན་པོ་གསར་པ་ཞིག་འཐེན་འཆར་གྱི་མིང་རྟགས་ཀྱང་བཀོད་ཚར་ཡོད་པ་རེད། ལར་ནས་བལ་ཡུལ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲོམ་ར་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་མི་ཐུབ་ལ། ཐོན་ཁོངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་མིནའང་། བལ་ཡུལ་དང་བོད་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱང་ཐག་ཀེ་ལོ་མི་ཊར་ ༡༤༠༠ ཡི་ས་མཚམས་ཡོད་སྟབས། ཡུལ་བབ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བལ་ཡུལ་ནི་ད་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་ནུབ་རྒྱུད་སྲ་བརྟན་གྱི་འཐབ་བྱུས་འདིང་ས་གལ་ཆེན་དུ་གྱུར་ཡོད་སྟབས། དབུས་དང་མངའ་ཁུལ་རིམ་པའི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་དག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་བར་འཚམས་གཟིགས་དང་རིག་གཞུང་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ལས་རིམ་སྟར་ཆགས་སུ་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་ལ། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་ཤས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་ཤུགས་དེ་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་སླེབས་ངེས་པར་འདུག་གོ །
དྲ་ངོས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཚང་མའི་པར་དབང་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ལ་ཡོད།