གསོ་རིག གསར་འཕྲིན། སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ དགུན་ཁ།། འདོན་ཐེངས་ལས་བཤུས།
ཅི་ཞིག་ལ་ཁྲག་རྩི་མཐོ་བའི་ནད་ཟེར།
ཁྲག་རྩི་་མཐོ་བའི་ནད་ནི་ཁྲག་གི་ནང་ཡོད་པའི་རྩིའམ་ཞག་ཚིལ་དེ་རང་གི་ཚད་གཞི་ལས་ཇེ་མཐོའམ་ཇེ་གར་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཟེར། ཞག་རྩི་འདི་ཉིད་སྣུམ་ཚིལ་མདོག་དཀར་པོ་ལ་ཆ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ཆ་ཞིག་ཡིན་ལ་མཆིན་པ་ཡིས་ཕྲ་ཕུང་སེལ་དང་ཧོར་མོན། མཁྲིས་ཁུ་བཅས་ཚད་གཞི་ལྟར་ཉར་སྲུང་བྱེད་ཆེད་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཁྲག་རྩི་མཐོ་རུ་སོང་བས་སྙིང་དང་ཁྲག་རྩའི་ནད་གཞི་ཡོང་བའི་ཉེན་ཁ་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཁྲག་རྩི་ལ་རིགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། གཅིག་ལ་LDL (low-density lipoprotein) ཟེར་ཞིང་འདི་མཐོ་བོ་ཕྱིན་པས་ཁྲག་གར་རུ་སོང་སྟེ་ཁྲག་རྩའི་ནང་ངོས་ལ་ཞག་ཚི་ཆགས་ནས་རྩ་ལམ་དོག་ཏུ་གཏོང་ཞིང་ཁྲག་རྒྱུ་བར་གནོད་སྐྱོན་བཟོ་བ་ཡིན་པས། འདི་ལ་ཁྲག་རྩི་ངན་པ་ཞེས་ཟེར། གཞན་དེ་ལ་ HDL (high-density lipoprotein) ཟེར་ཞིང་འདི་མཐོ་རུ་སོང་བས་ཁྲག་སླ་རུ་གཏོང་ཞིང་རྩ་ལམ་བསྲང་སྟེ་ཁྲག་རྒྱུ་བའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འདི་ལ་ཁྲག་རྩི་ཡག་པོ་ཞེས་ཟེར། ཁྲག་རྩི་ཇི་ཙམ་མཐོ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྙིང་གི་ནད་གཞི་དང་སྙིང་གཟེར་ནད་(heart attack)འབྱུང་སླ་ཞིང༌། ཨ་རིའི་ཡུལ་དུ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀའི་སྲོག་གཅོད་མཁན་གྱི་ན་ཚ་གཙོ་བོ་དེ་སྙིང་ནད་ཆགས་ཡོད་ལ། ལོ་རེར་མི་གྲངས་ས་ཡ་གཅིག་ལྷགསྙིང་གཟེར་ནད་དང་ས་ཡ་ཕྱེད་ཙམ་སྙིང་ནད་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འཆི་ལམ་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། མི་སུ་ཞིག་ལ་འབྱུང་ངམ། ཕོ་མོ་དར་མ་ཁྱད་མེད་ལ་འབྱུང༌། ཡིན་ནའང་ཕོ་ལ་འབྱུང་བ་མང། དེང་དུས་བོད་མི་རྣམས་ཡུལ་ལུང་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་གནས་སྡོད་བྱེད་ཅིང་ཡུལ་ལུང་དེ་དག་གི་བཟའ་བཏུང་འགྲོ་ལུགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་བོད་མི་ལོ་ན་ཡར་སོན་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ལ་ནད་གཞི་འདི་བྱུང་དང་འབྱུང་མུས་ཡིན།
འབྱུང་རྐྱེན། བཟའ་ཆས་དང་མི་རྒྱུད། ནད་རིགས་གཞན་པས་ནད་གཞི་འདི་སློང་གི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྣུམ་དང་ཞག་ཚིལ་ཟ་ཆེས་པ། ཐ་མག་འཐེན་པ། ཆང་རག་ཚད་མེད་འཐུང་བ།ལུས་ ཤ་རྒྱགས་དྲགས་པ། ལུས་པོའི་འགུལ་སྐྱོད་ཉུང་དྲགས་པ། སེམས་སྡུག་བྱེེད་མང་བ། ཁྲག་མངར་གཅིན་སྙིའི་ནད། ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བོའི་ནད། མི་རྒྱུད་སྙིང་ནད་ཡོད་རིགས་ལ་འབྱུང་སླ།
ནད་རྟགས། ཁྲག་རྩི་མཐོ་བའི་ནད་གཞི་འདི་ལ་ནད་རྟགས་ཅི་ཡང་མེད། ནད་གཞི་འདི་ཡོད་མེད་གཙོ་བོ་ཁྲག་བརྟག་བྱས་ནས་ཤེས་ཐུབ།ནད་རིགས་གཞན་སློོང་ངམ། ནད་གཞི་འདི་ཡོད་པས་ཁྲག་རྩ་མཁྲེགས་འགྱུར་གྱི་ནད་དང་སྙིང་གཟེར་ནད། རྩ་གྲིབ་བརྒྱལ་གཟེར་ནད་བཅས་སློང་གི་ཡོད། སྔོན་འགོག་དང་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཐབས།ནད་གཞི་འདི་སྔོན་འགོག་དང་གསོ་བཅོས་བྱེད་པར་གཙོ་བོ་ཟས་དང་སྤྱོད་ལམ་གཉིས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། ཟས་ནི་དུས་རྒྱུན་སྣུམ་ཞག་དང་ཤ་ཚིལ། བོད་ཇ་གར་པོ། སྒོ་ང༌། མར་དང་འོ་མ་གར་པོའི་རིགས། ཐ་མག ཆང་རག་བཅས་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས། གཞན་ཨོ་ལི་ཝི་ (olive) དང་བ་དམ། ཀ་ནོ་ལ་ (canola) སྣུམ། ཨོལ་མོན་ཌི་(almond) དང་སྟར་གའི་སྣུམ། ཤིང་ཏོག་དང་སྔོ་ཚལ། whole grains དང་འབྲས་སྨུག ཨོ་ཊི་མེལ་གྲོ་ཆག་( oatmeal) རིགས། ཉ་ཤ་བཅས་མང་དུ་བསྟེན་དགོས། སྤྱོད་ལམ་ནི་ལུས་ཤ་རྒྱགས་དྲགས་པ་ཇེ་སྐམ་དུ་གཏོང་བ། དུས་རྒྱུན་འགུལ་སྐྱོད་རྩོལ་བཅག་དང་ལུས་རྩལ་རྩེ་བ། གོམ་པ་རྒྱག་པ། རྒྱུགས་ཤར་གློད་པ། སེམས་ལ་སྤྲོ་སྣང་དང་གཟུགས་པོ་ལྷོད་བག་ཡོང་ཐུབ་བྱེད་དགོས། གོང་གི་ཟས་སྤྱོད་ཀྱི་གསོ་བཅོས་དེ་དག་གིས་ཕན་ངོ་ཅི་ཡང་མ་ཐོན་ཚེ། སྨན་པ་ལ་གཏུགས་ནས་ཕྱི་ལུགས་དང་བོད་ལུགས་སྨན་བཅོས་བྱེད་དགོས།H. Winter Griffith “Complete Guide to Symptoms, Illness & Surgery”དང་ www.mayoclinic.com ནས་བཏུས།
