གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་ཐབ་ཚོགས་ཁང་དུ། ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་རིགས་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་གསུམ་གྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲུ་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་རྒྱ་རིགས་ཚོས་བོད་མིའི་ཐོག་འཛིན་པའི་ལྟ་སྟངས་སྐོར་ལ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་ཐབ་ཚོགས་ཁང་དུ། ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་བདེ་སྐྱིད་ཆོས་དབྱངས་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག ཆེད་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲུ་ཞུ་བ་རྣམས་ལ། ཨ་རིའི་སི་ཊི་ཡུ་ནི་ཝར་སི་ཊི་ནིའུ་ཡོག་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ (City University of New York) དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་པེ་ཊར་ཀོང་ (Peter Kwong) དང་སྐུ་ཞབས་ཤ་མིང་ (Xia Ming) གཉིས་དང་། ཨ་རིའི་ཌེ་ལ་ཝར་མངའ་སྡེའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ (Delaware State University) དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་ཁྲན་ཡིང་ཧུང་(Chen yinghong)་བཅས་ནས། ༼རྒྱ་ནག་མི་མང་གིས་བོད་དང་བོད་མིའི་ཐོག་ལྟ་སྣང་མཐོང་ཕྱོགས༽ ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་གྲུབ་རྗེས། ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་བར་ལན་འདེབས་ཀྱང་བྱས་ཡོད་འདུག
གཏམ་བཤད་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་ཐོག་མར་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་བདེ་སྐྱིད་ཆོས་དབྱངས་མཆོག་གིས། ཨ་རི་ནས་འདི་གར་ཕེབས་པའི་རྒྱ་རིགས་མཁས་བ་དེ་གསུམ་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་བསམ་བློ་གུ་ཡངས་ཅན་ཡིན་པས། ཁོ་ཚོ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བཤད་ཡག་པོ་རྒྱག་ཐུབ་པའི་རེ་བ་གནང་གི་ཡོད་ལ། ད་ཐེངས་ཁོ་ཚོ་རང་ངོས་ནས་འགྲོ་སོང་བཏང་སྟེ་དྷ་རམ་ས་ལར་ཕེབས་པར་ཧ་ཅང་དགའ་སྤྲོ་ཆེན་པོས་བསུ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་གསུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན། ཕྱི་དྲིལ་ཡིག་བསྒྱུར་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ལ། ཨ་རིའི་སློབ་ཆེན་ཁག་གི་ནང་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བའི་ལས་ཀ་གཉེར་བཞིན་པའི་ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་རིགས་མཁས་པ་དེ་གསུམ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
གཏམ་བཤད་སྐབས་སྐུ་ཞབས་ཁྲན་ཡིང་ཧུང་གིས། “ ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་རྒྱ་མི་རིགས་ཚོ་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱི་གོ་སྐབས་གང་མང་འཚོལ་ཐབས་གནང་སྟེ། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་ཡིད་ཆེས་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་གནང་བཞིན་ཡོད།” ཅེས་བརྗོད་དེ། ཉེ་ལམ་༸གོང་ས་མཆོག་ཡུ་རོབ་ཁུལ་དུ་ཆིབས་སྒྱུར་སྐབས་བཀའ་སློབ་ཅིག་སྩལ་བའི་སྐབས། རྒྱ་རིགས་ཤིག་གིས་ཁོང་གི་ཕྱག་ལ་ཡི་གེ་ཞིག་ཕུལ་བའི་ནང་། རྒྱ་རིགས་དེས་ཐོག་མའི་ཆར་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་དབར་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དབར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་གང་ཡང་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་བོད་པ་ཞིག་བརྒྱུད་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འཛིན་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་བཞེངས་ཕྱོགས་སྐོར་གོ་ཐོས་བྱུང་རྗེས། རྒྱ་རིགས་དེས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དབུ་མའི་ལམ་དེ་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་རྒྱ་རིགས་ཚོས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་པ་ཡིན་ན་བོད་མི་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བསམ་ཚུལ་འཁོད་ཡོད་པ་དེ་དཔེ་མཚོན་དུ་དྲངས་ནས། མ་འོངས་པར་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་བར་འབྲེལ་གང་མང་བྱ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག
མཇུག་མཐར་སྐུ་ཞབས་ཞཱ་མཱེན་གྱིས་གཏམ་བཤད་སྐབས། “འདི་ལོར་གནད་དོན་གལ་གནད་ཅན་བཞི་ཙམ་བྱུང་ཡོད་པ་ནི། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ནས་བགྲེས་ཡོལ་ཕེབས་པ་དང། བཀའ་ཁྲི་གསར་པ་བསྐོ་གཞག་གནང་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་དམངས་གཙོ་ཆ་ཚང་ཞིག་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཐུབ་པ། དེ་བཞིན་རང་ལུས་མེར་སྲེག་བཏང་སྟེ་བོད་མི་ཚོས་ཡར་ལངས་བྱས་པ་བཅས་ཡིན། དེར་བརྟེན་གནད་དོན་གཙོ་གྲས་བཞི་པོ་འདིས་ཕྱི་ནང་གི་བོད་མི་ཚང་མར་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད། ” ཅེས་བརྗོད་དེ། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཆོས་དད་དང་རིག་གཞུང་། མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བ་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ཡིན་སྟབས། དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་འོག་ཡོད་པའི་ངོས་འཛིན་གནང་ཡོད་འདུག
དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཐད་ལ་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་པ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཚོ་དང་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་ཚོ་ལས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀར་འདི་ཚོར་ཤེས་རྟོགས་མཐུག་པོ་དང་ཟབ་མོ་འདུག་པས་ཡིན།
བོད་ཀྱི་མཁས་བླུན་མང་པོ་ཕྱིའི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་འགྲོ་ཐབས་དང་དེར་སྐད་ཆ་བཤད་སྐབས་འཚོལ་བཞིན་འདུག རྒྱ་མི་མང་པོས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ཏུ་ཡོང་ནས་སྐད་ཆ་རེ་བཤད་སྐབས་འཚོལ་བ་དང་། ཞོར་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་ཐབས་འཚོལ་གྱི་འདུག
ང་རྒྱའི་མཁས་པ་ཡིན་ཟེར་མཁན་འདི་ཚོ་དྷ་སའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་དུ་འཛུལ་ཡོང་གི་འདུག་པའི་སྣང་བ་ཞིག་སྟེར་གྱིན་འདུག་ལ། དེ་མཚུངས་ཞེད་སྣང་ཞིག་ཀྱང་ངང་གིས་སྐྱེས་ཡོང་གི་འདུག